Þjóðviljinn - 01.04.1964, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 1. apríl 1964
ÞJÖÐVILIINN
SlÐA 9
Sératkvœðl Eyjóífs Jónssonar:
Hækka skal laun um
15% frá 1. janúar
Eins og frá er sagt í frétt annars staðar í blaðinu skil-
aði einn dómara Kjaradóms, Eyjólfur Jónsson, sératkvæði
og voru dómsorð hans þessi:
„Hækka skal föst laun og yfirvinnukaup ríkisstarfs-
manna um 15% frá 1. janúar 1964 að telja. Varakröfum
vamaraðila í máli þessu vísast' frá dómi.“
Forsendur bessarar dómsnið-
urstöðu Eyjólfs eru svohljóð-
andi:
„Mál þetta er höfðað sam-
kvæmt ákvæðum 2. mgr. 7. gr.
laga nr. 55/1962, en þar segir
m.a.: „Nú verða almennar og
verulegar kaupbreytingar á
samningstímabili, og má þá
krefjast endurskoðunar kjara-
samnings án uppsagnar hans.“
í greinargerð, er fylgdi frum-
varpi ; til laga þessara, er þau
voru lögð fram á Alþingi, kem-
ur fram, að átt er við endur-
skoðun á kaupgjaldsákvæðum
kjarasamnings.
Samkvæmt 1, mgr. 7. gr. laga
nr. 55/1962, er gildistími kjara-
samnings tvö ár, í fyrsta sinn
þó tvö og hálft ár skv. niður-
lagsákvæði lasanna, eða miklu
lengri en tíðkast um kjara-
samninga annarra stétta. Sam-
kv. 1. tl 26 gr. laganna ber
Kjaradómi við úrlausnir sínar
að hafa hliðsjón af kjörum laun-
þega, er vinna við sambærileg
störf hjá öðrum en ríkinu. Þeg-
ar til þessa er litið, verður aug-
ljós sá tilgangur ákvæðisins í
1. málsl. 2. mgr. 7. gr. um-
ræddra laga, að komið verði í
veg fyrir, að hlutfallið milli.
launa starfsmanna ríkisins og
annarra stétta raskist verulega
á samningstímabilinu, frá því
sem kveðið var á um i samn-
ingi eða dómi. Verður þetta og
enn ljósara, þegar þess er gætt,
að lögin taka til starfsmanna,
sem ekki mega knýja fram kröf-
ur sínar með valdbeitingu. en
hafa í bráð sætt sig við þær
leiðir í þeim efnum, sem ræðir
í lögum nr. 55/1962. Eru enda
til önnur dæmi um það hér á
landi, að kaup einnar stéttar
fylgi kjörum annarra lögum
samkvæmt.
í>að liggur fyrir i málinu,
viðurkennt af varnaraðila, að
síðan laun starfsmanna rikisins.
er giida áttu til ársloka 1965,
vqru ákveðin af Kjaradómi hinn
3. júlí 1963, hafi orðið i land-
inu almennar og verulegar
kauphækkanir. Er mál betta því
réttilega höfðað fyrir Kjara-
dómi, eftir að fram höfðu farið
samninga- og sáttaumleitanir
um kröfu sóknaraðila, eins og
lögin mæla fyrir um. Af gögn-
um málsins má sjá. að hin al-
menna hækkun er ekki minni
en 15%, og hefur öðru ekki ver-
ið haldið fram hér fyrir dómi.
Skákmeistari
Framhald af 1. síðu.
sæti í landsliðsflokki næsta ár.
Efstur i meistaraflokki varð
Jón Hálfdánarson með 6 vinn-
inga og annar varð Bragi Þor-
hergsson með 51/,. Flytjast þeir
báðir upp í landsliðsflokk. 3.
varð Benedikt Halldórsson með
5 vinninga og 4. Jóhann Sigur-
jónsson með 4 V2.
1. og 2. flokkur tefMu sam-
eiginlega, Efstur varð Helgi
Hauksson með 7 '/, vinning og
flyzt hann unp í meistaraflokk.
2 varð Andrés Melsteð með 6V?
vinning og .3 Sigtryggur Sig-
urðsson með 6 og flyzt hann
upp í 1. flokk.
í unglingaflokk: urðu efstir
Gísli Jónsson og Jóhannes Lúð-
víksson með 5 vinninga og tefla
þeir einvigi um fyrsta sætið
Hafa þeir þegar teflt 3 skákir
og standa enn iafnir.
Hraðskákmót íslands 1964
x-erðnir ''sMið n.k laugardag kl.
2 e.h. i Breiðfirðingabúð.
Auk þess, sem áður er getið,
skal Kjaradómur við úrlausnir
sinar hafa hliðsjón af „kröfum,
sem gerðar eru til menntunar,
ábyrgðar og sérhæfni starfs-
manna,“ sbr. 2. tl. 20. gr. laga
nr. 55/1962, og „afkomuhorfum
þjóðarbúsins", sbr. 3. tl. sömu
greinar. Dómur Kjaradóms frá
3. júli 1963 byggist m.a. á til-
liti til þessara atriða begeia,
eins og þar kemur fram. Hið
fyrra er ekki til sjálfstæðrar
úrlausnar í máli þessu, en varn-
araðili hefur mjög vikið að hinu
síðara í málflutningi sinum hér
og byggt sýknukröfu sína að veru
legu leyti á þvf, að kauphækkun
til starfsmanna rikisins nú,
kæmi af stað nýjum víxlhækk-
unum kaupgjalds. Að þessu eru
ekki færð sérstök rök, og verð-
ur ekki á það fallizt, að leið-
rétting á launum ríkisstarfs-
manna til samræmis við aðrar
stéttir samkvæmt tilgangi 2.
mgr. 7. gr. laga nr. 55/1962 sé
þjóðarbúinu háskaleg, sérstak-
lega þegar þess er gætt, að sam-
kvæmt gögnum, sem dómurinn
hefur aflað sér, búa nú þegar
margir ríkisstarfsmenn við lak-
ara launahlutfall gagnvart öðr-
ur stéttum en þeir gerðu. áður
en laun þeirra voru lagfærð
með dómi Kjaradóms 3. júli
1963.
Ber því að taka kröfu sóknar-
aðila í máli þessu til greina.
Varnaraðili hefur haft uppi í
málinu skilyrtar varakröfur,
eins og að framan hefur verið
rakið. Ákvæði 1. málsl. 7. gr.
laga nr. 55/1962 beinast að end-
Framhald af 1. síðu.
sonar, Svavars Pálssonar og Jó-
hannesar Nordal fyrir úrskurði
sínum eru svohljóðandi.
„Dómurinn hefur kynnt sér
framlögð sóknar- og varnar-
gögn aðila og aflað sér viðbót-
argagpa eftir föngum. Hefur
dómurinn litið til allra tiltækra
upplýsinga um kjör þeirra, sem
vinna sambærileg störf hjá öðr-
um en ríkinu, en um það liggja
fyrir nýir kjarasamningar, auk
úrskurða annarra kjaradóma,
sem um slík mál hafa fjallað
siðan 3. júli 1963. Einnig hefur
dómurinn haft hliðsjón af gögn-
um um kjör ríkisstarfsmanna,
eins og þau eru í reynd, þ.á.m.
skipun í launaflokka, greiðslur
fyrir hvers konar yfii-vinnu og
aðrar aukagreiðslur til viðbótar
föstum launum.
Þá hefur dómurinn eftir föng-
um kynnt sér hina almennu
þróun kaupgjalds og verðlags
frá því í júli 1963 og hin al-
varlegu vandamál sem skapazt
hafa varðandi afkomu þjóðar-
búsins vegna sífelldra víxlhækk-
ana kaupgjalds og verðlags.
Hefur kapphlaup um launahækk-
an:r milli stétta og starfshópa
átt þar drjúgan þátt í, þ.á.m.
samanburður annarra við launa-
kjör rík'sstarfsmanna samkvæmt
dómi Kjaradóms frá 3. júlí 1963.
Áframhald þessarar þróunar
mun óhjákvæmilega skapa stór-
felld vandamál, að því er varð-
ar afkomu þjóðarbúsins i heild
og þar af leiðandi kjör laun-
bega. og er vandséð, hvernig
fram úr þeim megi ráða.
i Ætla verður, að ákvæði 3.
tl. 20. gr. laga nr. 55/1962 séu
af löggjafanum m.a. til þess sett
að varna því, að launahækkanir
til starfsmanna ríkisins verði
urskoðun á kaupgjaldsákvæðum
samnings, þegar almennar breyt-
ingar hafa orðið, og verða ekki
rétt skilin á annan hátt en þann,
að aðeins megi bera fram kröf-
ur til samræmingar við áorðna
almenna breytingu. Varakröfur
varnaraðila stefna allar til
lækkunar á launum, ýmist beint
tölulega eða vegna breyttra
timamarka. Ekkert liggur fyrir
i málinu um, að á almennum
vinnumarkaði hafi orðið breyt-
ing á þessum atriðum, er sé í
hag ríkisstarfsmönnum í hlut-
falli við aðrar stéttir eftir gild-
istöku dóms Kjaradóms frá 3.
júlí 1963. Þá verður eigi séð
af vísan málsins til Kjaradóms,
að um kröfur þessar hafi verið
fjallað í samningaumleitunum
eða sáttaumleitunum, svo sem
ráð er fyrir gert í siðari máls-
lið 2. mgr. 7. gr. laga nr. 55/
1962. Ber þvi að vísa varakröf-
um varnaraðila frá dómi“.
B«er brennur í
Skagafirði
Á skírdag brann íbúðarhúsið
að Tjöm í Sléttuhreppi í Skaga-
firði ásamt viðbyggingu og
brunnu þar inni tíu kindur og
eitthvað af hænsnum. íbúðar-
húsið brann til kaldra kola með
innanstokksmunum, sem voru
lágt vátryggðir. Fólkið á bæn-
um var að borða hádegisverð,
þegar eldsins varð vart og brá
fólk á vettvang frá næstu bæj-
um og allt frá Hofsósi. Tókst
að bjarga fjárhúsi og fleiri
byggingum f smíðum rétt hjá
bænum.
Bóndinn að Tjörn heitir Kjart-
an Iiallgrímsson og bjó hann
þarna með konu og börnum.
til að skapa eða auka á slfka
efnahagsörðugleika sem hér um
ræðir. Hér er hins vegar ekki
eingöngu um að ræða almennt
efnahagsvandamál, heldur er
dómurinn þeirrar skoðunar, að
ríkisstarfsmenn og annað fast-
launafólk hafi sérstaka ástæðu
til að óttast áhrif áframhaldandi
launakapphlaups á afkomu sína
og aðstöðu. Það væri því til
mikils að vinna, ef unnt reynd-
ist að stöðva þá hættulegu þró-
un, sem átt hefur sér stað að
undanfömu. jafnvel þótt nokk-
ur hluti ríkisstarfsmanna fengi
ekki þá leiðréttingu kjara sinna,
sem samanburður við aðra
starfshópa kynni nú að gefa
tilefni til.
Þegar öll framangreind atriði |
eru virt, telur dómurinn, eins og
nú er ástatt, að sýkna beri varn-
araðila af kröfum sóknaraðila
í máli þessu“.
Sératkvæði
Benedikts
Einn dómaranna, Benedikt
Sigurjónsson, skilaði svohljóð-
andi sératkvæði:
„Ég er sammála rökstuðningi
meiri hluta dómsins, en felst
ekki á niðurstöðu hans. Ég tel
að hinar erfiðu horfur i þjóð-
arbúskapnum eigi ekki að valda
því, að ekki sé nú að nokkru
leiðrétt sú röskun, sem orðið
hefur á launahlutfalli þvi, sem
sett var milli ríkisstarfsmanna
og annárra launþega með dómi
Kjaradóms hinn 3. júlí 1963.
Tel ég því, að rétt hefði verið
að taka kröfu sóknaraðila að
nokkru til greina".
Sératkvæði Eyjólfs Jónssonar
er birt í heild á öðrum stað í
blaðinu.
Synjað um kauphækkun
Styrkveitingar
Framhald af 4. síðu.
seiða við Marine Laboratory,
Aberdeen, í marzmánuði 1963.
5. Tilraunastöð Háskólans í
meinafræði að Keldum vegna
Halldórs Þormars, mag. scient.,
er kynnti sér sérstaka tækni í
veirurannsóknum við háskóla-
stofnanir í Cambridge og Glas-
gow um mánaðar skeið vorið
1962.
6. Rannsóknaráð ríkisins fyr-
ir hönd búnaðardeildar At-
vinnudeildar Háskólans vegna
Ingva Þorsteinssonar, M Sc., er
kynnti sér rannsóknir á hag-
nýtingu beitilanda við vismda-
stofnanir á Bretlandseyjum og
víðar í maí 1963.
7. Rannsóknaráð ríkisins fjrr-
ir hönd iðnaðardeildar At-
vinnudeildar Háskólans vegna
dr. Guðmundar Sigvaldasonar,
er kynnti sér jarðhita- og jarð-
efnarannsóknir við vísinda-
stofnanir á Italiu og víðar í
júnímánuði 1963.
8. Hið íslenzka stærðfræði-
fclag vegna Bjöms Kristinsson-
ar, verkfræðings, er kynnti sér
smíði og viðhald rafeinda-
reiknivéla við Regnecentralen í
Kaupmannahöfn sumarið 1963.
9. Rannsóknaráð ríkisins fyr-
ir hönd búnaðardeildar At-
vinnudeildar Háskólans vegna
Péturs Gunnarssonar, deildar-
stjóra, er kynnir sér nýjungar
í fóðurrannsóknum við rann-
sóknastofurnar í Bretlandi og
Danmörku. Pétur er nýfarinn
utan, og hyggst dveljast er-
lendis um tveggja mánaða
skeið.
Framangreindir styrkir á
vegum Efnahags- og framfara-
stofnunarinnar OECD („Senior
Visting Fellowships”) námu
samtals rúmlega 260 þúsund
krónum.
Styrkir þeir, sem rætt er um
hér að framan og menntamála-
ráðuneytið hefur veitt eða haft
milligöngu um, nema samtals
í ísl. kr. u.þ.b. 2.3 millj.
Menntamálaráðuneytið,
Fulbright
Framhald af 3. síðu.
herra Bandaríkjanna, þessum
sjónarmiðum öldungadeildarþing-
mannsins. Hann kvað Kúbu vera
hættulega öryggi hins vestræna
heims, og nefndi vopnasölu
Kúbustjómar til Venezuela sem
dæmi um undirróðursstarfsemi
Kastrós. Ekki kvað hann koma
til mála að taka upp eðlileg sam-
skipti við Kúbu, fyrr en Kastró
ryfi hemaðarsamstarf sitt við
Sovétríkin og hætti að skipta
sér af innanríkismálum Amer-
íkurikj anna.
Uppreisnarmenn
Framhald af 6. síðu.
ekki til þess að hafa verið
særður.
Dymar á nr. 13 við Villegas-
götuna voru opnar og út kom
maður og kona. Konan fómaði
höndum, þegar hún sá þessa
blóðistokknu og vopnuðu mann-
veru. Hún hrópaði upp yfir sig:
,,Ekki skjóta!” Flóttamaðurinn
svaraði kurteislega: ,Róleg, frú’,
og lét vopnið og skotfærabeltið
detta á bak við dyrnar. Síðan
hélt hann áfram.
Hann mætti ungri konu. sem
stóð úti í dyrum. Hann rekur
minni til þess, að hún var ung,
lagleg og rauðhærð. Gocochea
bað hana að lána sér föt og
skýrði henni frá málavöxtum
í stuttu máli. Konan sagðist
því miður ekki eiga nein karl-
mannaföt í húsinu, þar sem
hún byggi ein með móður sinni.
Eina hælið var nú litla búð-
arholan, sem hann hafði eitt
sinn unnið í og nú sá hann,
að hann hafði ósjálfrátt gengið
í þá átt allan tímann. Hann
kom að búðinni og framan við
hana stóð hópur manna og tal-
aði samn í hálfum hljóðum.
Fólkið horfði forviða á' hann.
þegar hann gekk inn, en sagði
ekkert.
Giocochea fékk nýja skyrtu,
nýjar buxur og gráan jakka.
Hann þvoði sér og fékk bund-
ið um sárið, og loks ók son-
ur búðareigandans honum til
stúlku, sem hann þekkti og
átti íbúð í Vedado.
ASVALLAGÖTU 69.
Sími 2-15-15 og 2-15-16.
Kvöldsími 2-15-16.
TIL SÖLU:
4 herbergja óvenju
skemmtileg og vönduð
íbúðarhæð i sambýlishúsi.
Allar innréttingur úr
teak. gólf teppalögð. Tvö
svefnherbergi, tvennar
svalir. Mjög gott útsýni.
5 herbergja íbúð i vestur-
bænum. Sólrík, sér hiti,
þrjú svefnherbergi.
2 herbergja íbúð nær full-
gerð á Seltjamamesi, út-
borgun 250 þús.
5 herberg.ja III. hæð, inn-
dregin við Sólheima, 3
svefnherbergi, stórar stof-
ur. Svalir meðfram allri
suðurhlið fbúðarinnar.
teppalagt út í hom.
Harðviðarinnréttingar Sér
þvottahús á hæðinni.
5 herbergja íbúð í Grænu-
hlíð. 3 svefnherbergi.
hitaveita.
5 herbergja fokheldar hæð-
ir á Seltjarnamesi. láns-
hæfar hjá Húsnæðismála-
stjóm. 3 ibúða hús.
Einhýlishús í Garðahreppi,
fokheld og lengra komin.
4 herbergja fbúð i sambýl-
ishúsi í Háaleitishverfi.
Selst tilbúin undir tré-
verk. Sér hitaveita, sól-
arsvalir
5 herbergja fbúð á Melun-
um. Endafbúð i 3 hæða
sambýlishúsi,
5 herbergja endaíbúð f
sambýlishúsi f Háaleitis-
hverfi. Sér hitaveita. f-
búðin selst tilbúin undir
tréverk og málningu. Góð
teikning.
4 herbergja stór risfbúð við
Kirkjuteig. Sólrík. Ekki
teljandi súð.
Raðhús f Alftamýri. Selst
fokhelt með hita, eða
tilbúið undir tréverk og
málningu. Mjög rúmgott
hús.
Keflvíkingur
Framhald af 12. síðu.
— Já, í skákinni við Frey-
stein. I síðustu skákinni gegn
Jóni Kristinssyni átti Jón
kost á peði sem hvonugum
okkar fannst hann mega taka
en á eftir sáum við að það
hefði verið óhætt fyrir hann.
Þá hefði hann haft peð yfir.
I skákinn við Björn voru
miklar sviptingar. Fyrst átti
Bjöm betra en lék af sér
og var ég á tímabili kominn
með unna stöðu en þá lék
ég af mér og tapaði.
— Hvað viltu segja um
andstæðingana í þessari
keppni, hverjir voru sterkast-
ir að þínum dómi?
— Bjöm, Trausti og Frey-
steinn eru líklega öflugustu
skákmennirnir. Bragi og Jón-
as tefla nokkuð glæfralega og
of stíft til vinnings. Trausti
teflir aftur á móti heldur ró-
lega. Jón stóð sig lakar en
búizt var við en Gísli aftur
á móti betur.
— Hverjir heldurðu að hafi
verið taldir líklegastir til sig-
urs fyrir keppnina?
— Bjöm og Freysteinn og
e.t.v. Jón og Trausti. Björn
var t.d. nýbúinn að vinna
glæsilegan sigur í Reykjavík-
urmótinu. vann allar skák-
irnar. Annars vantaði Frið-
rik, Inga og Guðmund Pálma-
son en hver þeirra þriggja
sem hefði tekið þátt í mót-
inu hefði væntanlega unnið.
— Og hvað er nú fram-
undan, nokkur ný keppni?
— Ja, ég veit það ekki.
Það á víst að vera Olympíu-
mót i skák í sumar einhvem
tíma en hvort það verður
send sveit til keppni héðan
veit ég ekki.
AIMENNA
FASTEIGNASAUH
LINDARGAT^^JSÍMMM21150
LÁRUS Þ. VALDIMARSSON
TIL SÖLU:
2ja herb. íbúðir við Lang-
holtsveg, Ásbraut, Blóm-
vallagötu og Fálkagötu.
3ja herb. ný og glæsileg
íbúð i austurborginni,
harðviðarinnréttingar,
teppalögð, tvennar svalir.
3ja herb. risíbúð við Máva-
hlíð.
3ja herb. nýstandsett ibúð
.við Hverfisgötu, laus
strax.
3ja herb. góð kjallaraíbúð
við Kvisthaga, sér inn-
gangur, sér hiti.
4ra herb. efri hæð, 120
ferm., í Teigunum, bil-
skúr. góð kjör.
4ra herb. góð risfbúð við
Langholtsveg.
Lúxus efrí hæð 145 ferm.
i Hlíðunum með allt sér,
í smíðum með steyptum
bílskúr.
5 herb. ný og glæsileg efri
hseð við Fálkagötu, teppa-
lögð, með sér þvottahús
á hæðinni og sér hita.
140 ferm. glæsileg efri hæð
við Hlíðarveg, allt sér,
fokheld, tækifærisverð.
Glæsilegt einbýlishús við
Melgerði í Kópavogi, fok-
helt með bílskúr.
3ja herb. hæð í timburhúsi
við Þverveg. verð kr. 360
þús., útborgun eftir sam-
komulagi.
Byggingarlóðir i Kópa-
vogi.
777 sölu
Byggingarlóðir, eignarlóðir
á góðum stað í Skerja-
firði. — Nánari upplýs-
ingar gefur
Fasteignasalan
Tjamargötu 14.
Símar: 20625 og 23987.
77/ sölu m.a.
2.ja herb. góð kjallaraibúð i
Vesturbæ. Sér hiti og sér
inngangur.
2ja herb. íbúð á 11. hæð i
Austurbrún.
2ja herb. íbúð í kjallara við
Blönduhlið. Laus strax.
2ja herb. risíbúð 1 steinhúsi.
3ja herb. íbúð í nýju húsi
i Austurbæ. Helzt í skipt-
um fyrir 2ja herb. íbúð
i Vesturbæ.
3ja herb. góð íbúð i kiall-
ara við Drápuhlíð.
3ja herb. íbúð á hæð við
Vallargerði.
3ja herb. fbúðir á hæðum
við Hverfisgötu.
3ja herb. fbúð á 2. hæð við (
Lönguhlíð.
4ra herb. íbúð á hæð við .
Lokastíg.
4ra herb. íbúð á hæð við
Háaleitisbraut.
4ra herb. fbúð við Kirkju-
teig.
5 herb. fbúð á hæð við
Rauðalæk.
5 herb. fbúð á hæð við
Kleppsveg. i
5 herb. íbúðir á hæð við
Goðheima.
5 herb. íbúðir á hæð við
Asgarð.
6 herb. fbúðir við Fellsmúla
og Háaleitisbraut.
fbúðir í smíðum og einbýl-
ishús.
F3$y?nasalan
Tjamargötu 14.
Simar: 20625 og 23987.
Gleymið ekki að
mvr»eJí* barnið.