Þjóðviljinn - 01.08.1965, Side 6

$ SIÐA — ÞJÓÐVTLJINN — Sunnudagur í: ágúst 1965
„HERRA FORSETI,
ÞAÐ ER UNDIR YÐUR KOMIÐ HVERNIG FER
BANDARÍSKIR
MENNTAMENN GEGN
STRiDINU I VIETNAM
ÁVARP
HÁSKÓLAKENNARA
Rúmlega 10.000 bandarískir háskólakennarar hafa ritað undir
ávðrp þar sem krafizt er að stríðinu sé hætt. Þetta „Oona
bréf' sem hér fer á eftir er dagsett 28. febrúar s.L og var
birt í „New York Times" ásamt hundruðum undirskrifta.
Við undirritaðir háskólamenn teljum okkur skylt,
herra forseti, að kveðja okkur opinberlega hljóðs um
stefnu þá sem stjóm okkar fylgir í Suður-Vietnam. Við
biðjum yður að gefa gaum að afstöðu okkar í Ijósi
eftirtalinna staðreynda:
Við höfum skorizt í leikinn ótilkvaddir til stuðnings
hverri andlýðræðislegri stjóminni af annarri sem all-
ar hafa haft á móti sér meirihluta suðurvietnömsku
þjóðarinnar.
Við erum aðilar að ómannúðlegri og siðlausri styrj-
öld sem þegar hefur leitt ólýsanlegar hörmungar yfir
fólkið í Suður-Vietnam.
Nýlegar loftárásir okkar á Norður-Vietnam magna
hættuna á því að staðbundið stríð verði að meirihátt-
ar styrjöld ...
Við biðjum yður að hætta að senda bandaríska her-
menn og bandarískt fé í stríðshítina í Suður-Vietnam.
Við biðjum yður að leita eftir samningslausn í því
skyni að mynduð sé óháð og hlutlaus stjóm í Suður-
Vietnam og bandarískt herlið verði flutt þaðan...
Við biðjum yður, herra forseti, að hefjast þegar
handa til að binda endi á stríðið í Suður-Vietnam. Því
lengur sem haldið er áfram á sömu braut og nú er far-
in, því færri leiðum eigum við kost á úr ógöngunum-
20.000
MÓTMÆLENDAPRESTAR
hafa undirritaó ávarp til Johnsons forseta sem birt var i ,,Nenw
York Times" 18. apríl. Þar segir m.a.:
Hættum loftárásunum þegar í stað, förum fram á
vopnahlé og reynum að láta verða af tillögu yðar um
„viðræður án skilyrða“; en þá verðum við að láta öll
skilyrði niður falla . .. Hvernig eru viðræður án skil-
yrða hugsanlegar ef við lýsum yfir fyrirfram hverjar
eiga að vera niðurstöðurnar? Við eigum að ræða við
alla aðila sem eiga hlut að máli. Háttsettir embættis-
menn hafa sast að við munum ekki eiga neitt saman
að sælda við skæruliða eða Þjóðfrelsisfylkingu þeirra.
En á þvi er enginn vafi að beir hafa slík yfirráð í
Suður-Vietnam að hiá bv’* verður ekki komizt að þeir
taki’þátt í þessum viðræðum.
UAW
fSAMBAND VERKAMANNA ! BlLAIÐNAÐINUM)
er eitt af stærstu og áhrifamestu verklýðssamböndum Banda-
ríkjanna. Þaó samþykkti 4. apríl ályktun þar sem segir:
Sú örlagastund er nú runnin upp þegar Bandaríkin
verða að taka ákvörðun um hvað gera skuli í Vietnam-
En því miður er svo komið að bandansku b'jóðinni
eru aðeins boðnir tveir kostir: Annar er sá að banda-
ríski herinn verði fluttur burt svo að tomrum mynd-
aðist í Vietnam sem kommúnistar myndu fylla, en
hinn kosturinn er jafn óaðgengilegur vegna þess að
hann felur í sér að aðeins verði reynt að finna hern-
aðarlega lausn og það með útfærslu (,,éscalation“, egl.
stighækkun) stríðsins sem gæti að lokum leitt af sér
þátttöku hersveita rauða Kína og einnig Sovétríkjanna
og þannig leitt til heimsstyrjaldar með beitingu kjarna-
vopna og þeirrar tortímingar sem það hefði í för með
sér.
Þar sem hvorugur þessara óaðgengilegu kosta getur
mótað stefnu Bandaríkjanna, hvílir á okkur öllum sú
skylda að leggja fram okkar skerf til þess að aðgengi-
leg lausn finnist.
ALBERT
SZENT-GYORGYI
nóbelsverðlaunahafi í læknavísindum 1937 í bréfi til „New York
Times":
í síðustu kosningum studdum við vísindamenn
dyggilega Johnson forseta af ótta við hvað Goldwater
hefði getað gert í hans sporum. Nú gerir Johnson for-
seti það í Vietnam sem við óttuðumst... Hér er ekki
aðeins um stríð að ræða, heldur siðferðilegt vandamál
.. • Stefna stjómarinnar brýtur í bága við allar þær
grundvallarreglur sem þjóð okkar byggir á. Ef hægt
er að heyja stríð, eyða óhemjulegu fé, senda drengi
okkar í önnur lönd til að drepa og verða drepnir, án
þess að þjóðin sé spurð, þá er lýðræðið ekkert nema
orðið tómt. Mikiú meirihluti Bandaríkjamanna er and-
vígur þessu stríði.
OTTO NATHAN
var ritari og samverkamaður Einsteins. Hann sag-ði þetta í bréfi
til „New York Times":
Það hefur mikið verið rætt um pólitískar og hern-
aðarlegar afleiðingar loftárásanna á Norður-Vietnam.
Mér er þetta fyrst og fremst siðferðilegt vandamál.
Ég álít það algerlega forkastanlegt, og það fremur
en nokkra aðra hernaðaraðgerð, að kasta sprengjum
á fólk sem Bandaríkin eru ekki í stríði við, aðeins
vegna þess að svo kann að vera að stjórn þess styðji
meinta byltingu í nágrannalandi. Myndum við gera
loftárásir á Norður-Vietnam, ef það gæti svarað með
spreng’juárásum á Bandaríkin?
•
OWEN LATTIMORE
var ráóunautur bandariska utanrikisráóuneytisins í stjómartíft
Roosevelt. Er nú prófessor í kínverskum fræðum við há-
skólann í Leeds í Englandi. Hann segir i bréfi til „New York
Times":
Ferð okkar fram á hengiflugið minnir á feril Jap-
ans á f jórða áratug aldarinnar. •. þegar Japanar héldu
áfram „stigaukningu“ sinni þar til þeir hófu loftárás
á annað land. Verður þetta endirinn, eða upphaf enda-
lokanna, einnig fyrir Bandaríkin? Verður næsta Pearl
Harbor loftárás á Kína •..? Ef við rekum ekki allir
upp skelfingaróp getur svo farið að við vöknum ekki
í tæka tíð af þessari martröð.
FÉLAG ASÍSKRA FRÆÐA
1 þessum samtökum eru sérfræðingar um málefni Asíu frá
öllum helztu menntastofnunum Bandaríkjanna. Félagið sendi
Johnson forseta bænarskrá og segir þar m.a.:
Við undirritaðir fræðimenn í málefnum Asíu sem
erum saman komnir á ráðstefnu um sama leyti og við-
ræður fara fram í Hvíta húsinu um stefnuna í Viet-
nam beinum máli okkar af fyllstu virðingu til yðar
til að biðja yður að beita því mikla valdi sem yður
hefur verið veitt í því skyni að skera úr um hvort
land okkar á að vera í fararbroddi í heimi friðar og
OWEN LATTIMORE
OTTO NATHAN
framfara eða ófriðar og eyðileggingar... Við teljum
að afdráttarlaus yfirlýsing um friðsamlegar fyrirætl-
anir Bandaríkjanna í Austur-Asíu myndi greiða fyrir
hagstæðum undirtektum af hálfu andstæðinga okkar
og annarra aðila.
Við biðjum yður því virðingarfyllst að taka þann-
ig af skarið, svo að hætt sé sprengjuárásunum á Norð-
ur-Vietnam og hafizt handa um að kveðja saman Genf-
arráðstefnuna eða annan fund sem heppilegur væri
talinn. Við biðjum yður að lýsa yfir við stjórnirnar
í Peking og Hanoi að við viljum búa með þeim í friði,
eins og við búum í friði með Sovétríkjunum... Það
er undir yður komið hvemig fer.