Þjóðviljinn - 30.04.1966, Blaðsíða 1

Þjóðviljinn - 30.04.1966, Blaðsíða 1
Laugardagur 30. apríl 19 §6 — 31. árgangur — 95. tölublað. Kaffísala og kvöldvaka á morguis ■ Kvenfélag sósíalista hefur að venju kaffisölu og kvöldvöku í Tjarnargötu 20 hinn 1. maí, til ágóða fyrir Carólínusjóð félagsins. Kaffisalan hefst kl. 3 síð- degis og verða þar á borðum fjölmargar gómsætar kökur og annarskonar kaffi- brauð. Kvöldvakan hefst kl. 8.30 og verður skemmtiskráin fjölbreytt. Aðgangur að kvöldvökunni er ókeypis. ísland sé friðlýst land, herskyldu má aldrei lögleiða ísland er friðlýst land. Herskyldu má aldrei í lög leiða. Þannig er lagt til að 75. grein stjórnarskrár Lýðveldisins íslands verði, í því frumvarpi til stjómarskrárbreytingar sem Einar Olgeirsson og Ragnar Arnalds flytja á Alþingi. Kom frumvarp- ið til 1. umræðu á fundi neðri deildar í gær og var að lokinni umræðunni vísað til 2. umræðu og allsherjamefndar með samhljóða atkvæðum. Þjóðviljinn birti í gær ákvæði frumvarpsins um þjóðaratkvseða- gréiðslu. f 1. grein frumvarpsins er það ákvæði að Iækka mggi kosninga- aldur með einföldum lögum. í 2. grein er ákvæðinu um sam- komudag Alþingis breytt í það horf sem nú er orðið í fram- kvæmd, hann fluttur frá 15. fe- brúar til „fyrsta föstudags októ- bermánáðar‘‘. 3. og 4. greinin fjalla um þ.jóðaratkvæðagreiðslu. Greinar fi-umvarpsins aðrar eru þannig: 5. gr.: 68. gr. orðist svo: Fast- eignir og náttúruauðæfi hér á landi skulu fslencjingar einir eiga, eða stofnanir, sem íslend- ingar eiga einir. Sendiráð er- lendra ríkja mega þó eiga hér þúseignir samkvæmt alþjóðavenj- Samkomuicag við bergar- I gær náðist samkomulag milli launamálanefndar Læknafélags Reykjavíkur og fulltrúa Reykja- víkurborgar um kaup o.g kjör lækna við borgarspítala. Sam- komulag þetta var undirritað með fyrirvara um samþykki borgaryfirvalda og stjórnarnefnd- ar L.R. Enn er ósamið við lækna, sem starfa við ríkisspítalana. Hófe' lor<3 á Fundurinn um Vietnam. sem Menningar- og friðarsamtök ísl. ' Uvenna Rithöfunda- félag tslands og Æskulýðs- fylkingin boða til á morgun 1. maí, hefst að Hótel Borg að Iokinni kröfugöngu og útifundi verkalýðssamtak- anna. Eins og getið var í blaðinu í gær flytja þeir ávörp og ræð- ur á fundinum Jóhannes skáld úr Kötlum, Thor Vil- hjálmsson rithöfundur og Gísli Gunnarsson sagnfræð- ingur. Hugrún Gunnarsdóttir les upp. Fundarstjóri verður Sélveig Einarsdóttir kennari. um, sem um það gilda. Alþjóð- legar stofnanir, sem ísland er aðili að, mega og eiga fasteignir til menningar- og heilbrigðisstarf- semi. Þó þarf lög um það hverju sinni. Engir nema íslendingar mega taka á leigu atvinnutæki' eða ís- lenzk náttúruauðæfi. Undanþegin þessu ákvæði eru þó flutninga- skip og flugvélar. Að því er snertir erlenda menn búsetta hér- lendis, skal mæia fyrir um þessi atriði með lögum. Enginn útlendingur getur feng- ið ríkisborgararétt nema með lögum. .. 6. gr.: Á eftir M. gr. komi ný grein, svo hljóðandi: öll núverandi óbyggð, — það er almenningar, afréttir, aðrar lendur og svæði, sem eigi hafa verið í byggð undanfarin 20 ár, — og öll hveraorka, vatnsorka og auðæfi í jörðu, sem þar eru, er ævinleg eign islenzku þjóðar- innar. Ákveða skal með lögum beitirétt, veiðirétt og annan hefð- bundinn afnotarétt á þessum svæðum, svo og hvernig með eyðijarðir, sem þar eru, skuli fara. 7. gr.: Framan við 69. gr. bæt- ist ný málser., svo hljóðandi: Framhald á 8. síðu. Mikil andstaða á Alþingi gegn kísilgárfrumvarpinu Karl Kristjánsson, íhaldið og Alþýðuflokkurinn stóðu að samþykkt málsins í efri deild □ Kísilgúrfrumvarpið, með víðtækum heimildum til ríkisstjórnarinnar j • ’Meí> tnkomu þessa fyrirtækis að semja við bandaríska auðhringinn Johns-Manville, hlaut einungis at-| ^hún^á^dýrmætasT*o'g fær kvæði þingmanna Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokksins að viðbættum! aIdrei aftur“ sagði norðienzki . , ’ n t a n • , ‘ bóndinn Hjalti Haraldsson í um- Karli Kristjanssym í efri deild Alþingis i gær. □ Frávísunartillaga ,var felld með 10 atkv. gegn 8, og 1. grein frum- varpsins samþykkt með 11 atkvæðum gegn 8. Greiddú þingmenn Alþýðu- bandalagsins og Framsóknar (aðrir en Karl) atkvæði með frávísunartil- lögunni og gegn frumvarpinu. 'aWa ÓSKAR \ I. maí hátíðahöldin / Reykavík 1. maí hátíðahöld verka- lýðsfélaganna í Reykjavík hef jast á morgun kl. 1.45 með því að safnazt verður saman við Iðnó en þaðan vcrður lagt af stað í kröfugönguna kl. 2.15. Lúðrasveit verkalýðsins og Lúðrasveitin Svanur munu Ieika fyrir göngunni og á fundinum á eftir og bornir verða borðar með kröfum dagsins og félagafánar. Að göngulokum verður hald- inn útifundur á Lækjartorgi. Fundarstjóri verður Óskar Hallgrímsson formaður Full- trúaráðs verklýðsfélaganna í Reykjavík en ræður flytja Guðmundur J. Guðmundsson varaformaður Dagsbrúnar og Jón Sigurðsson formaður Sjó- mannafélags Reykjavíkur. Af kröfum sem fram eru bornar má nefna eftirfarandi: Húsnæðislán án vísitölu. — Tafarlausa stöðvun verðbólg- unnar. — Frið í Vietnam — Grunnkaupshækkun — Verka- lýðssamtökin stjórni atvinnu- leysistryggingunum. Þá er mótmælt afnámi niður- greiðslna og mótmælt er kyn- þáttaofsóknum svo nokkur dæmi séu nefnd. 1. maí ávarp verklýðsfé- laganna í Reykjavík er birt á 7 síðu blaðsins [ dag. Furðulegar ráðagerðir: Gengur Landsvirkjunin I atvinnurekendasamtökin ★ Á fundi í stjórn Landsvirkjunar sl. miðvikudag vur 'samþykkt að fela framkvæmdastjóra að taka upp viðræður við Vinnuveit- endasamband Islands um aðild Landsvii'kjúnar að atvinnurekenda- samtökunum. Aðeins tveir stjórnarmenn greiddu atkvæði gegn til- lögunni, Sigurður Thoroddsen, fulltrúi Alþýðubaodalagsins, og Bald- vin Jónsson, fulltrúi Alþýðuflokksins. Aðrir stjómarmenn eru í- lialdsmennirnir Jóhannes Nordal, Birgir Isleifur Gunnarsson, Árni Grétar Finnsson og Geir Hallgrímsson — og Framsóknarmaðurinn Þorsteinn Sigurðsson frá Vatnsleysu. Eftir fundinn mun Fram- sóknarflokkurinn hafa tekið ákvörðun um að snúast gef-j þessari ráðagerð. 'k Verði af þessum ráöagerðum um innlimun LandsVirkjunar í at- vinnurekendasamtökin er þar um mikla ósvífni að ræða garð verklýðssamtakanna. Landsvirkjunin er fyrirtæki þjóðarinnar allr- ar, og fráleitt er að slíkt fyrirtæki sé notað sem bakhjarl fyrir atvinnurekendasamtökin og efli þau í átökum við launafólk, eða að landsmenn séu í rafmagnsverði skattlagðir til vinnuveitendasam- takanna ofan á allt annað. Sogsvirkjunin hefur til dæmis aldrei verið í atvinnurekendasamtökunum. En hér er auðsjáanlega um að ræða skipulega sókn Vinnuveitendasambands Islands; á hlið- stæðan hátt tókst þeim í fyrra — með aðstoð Framsóknar — að innlima Mjólkurbú Flóamanna og Mjólkursamsöluna. ★ Alþýðuflokkurinn hefur að undanförnu miklazt af þfa að hann hafi komið í veg fyrir að alúmínbræðslan verði í atvinnurekenda- samtökunum — þótt hið erlenda fyrirtæki muni að vísu sjá til þess að Vinnuveitendasamband Islands fái greiðslur^ scm aðild svarar. En nú hefur Alþýðuftokkurinn tækifæri til að sýna holl- ustu sína við þessa stofnun; hann getur sett það skilyrði innan ríkisstjórnarinnar að hinum fráleitu ráðagerðum Landsvirkjunar- stjórnar verði hrundið. ræðunum á Alþingi í gær„ Málið var til 2. umræðu og flutti Karl Kristjánsson fram- söguræðu af hálfu meirihlutans. Gyllti hann í rásðu sinni sajjpn- ingana við hinn bandaríska auð- hring, taldi málinu, byggingu og rekstri kísilgúrverksmiðju við Mývatn miklu betur borgið í samvinnu við hann en hið hol- lenzka félag sem lögin voru mið- uð við í fyrstu. Lagði Karl áherzlu á að frum- varpið yrði að afgreiða á þessu þingi, því enginn vissi hve þolin- móur Johns-Manvillehringurinn yrði! Karl játaði að flokksbræð- ur hans væru uggandi um hinar víðtæku heimildir til ríkisstjom- arinnar sem í frumvarpinu em, en sagðist fullvissa þá um að óhætt væri að veita ríkisstjórn- inni þessar heimildir og legði hann það ejndregið til. ★ Víðtækar heimildir Hjalti Haraldsson (Alþýðu- bandalagið) flutti fyrstu ræðu sína á Alþingi sem framsögu- maður minnihluta fjárhagsnefnd- ar. Þingmaðurinn deildi á það fyrirkomulag að sjálfur samn- ingurinn við hið erlenda auðfé- lag skyldi ekki lagður fyrir Al- þingi og engin rekstraráætlun fyrir væntanlega kísilgúrverk- smiðju. - I fmmvarpinu sem fyrir lægi væri ákvæði um 'að gefa ríkis- stjórninni víðtæka heimild til að semja við erlent félag um verk- smiðjurekstur við Mývatn og einkasölu á framleiðslu hennar. Ennfremur eigi að veita heimild til frávika íslenzkum skatta- og útsvarslögum og væri fordæmi að hvom tveggja illt að gefa og eigi ekki að gera. ★ Mývatnssveit merkir margt. . . Hjalti Haraldsson minnti á 7. grein frumvarpsins, sem fjallar um ráðstafanir til verndar nátt- úm Mývatnssveitar. Taldi hann hana ekki nógu fast orðaða, kvaðst vilja gera væntanlegu fé- lagi skylt að fara í öllu hvað þetta snertir eftir þeim fyrir- mælum sem Náttúruverndarráð Islands mælir fyrir um og varði það missi réttar ef út af sé brugðið. Kvaðst Hjalti hafa átt tal við ýmsa sérfróða menn á sviði nátt- úrurannsókna og við þær viðræð- ur komizt að því að telja megi víst að með tilkomu þessa fyrir- tækis og tilfæringa í sambandi við það, missi Mývatnssveit sumt af því sem hún á dýrmætast og fær aldrei aftur. Það yrði því aldrei brýnt nógu vel fyrir mönnum að farið skuli að með fullri gát. ★ Sveitarfundar krafizt Mývetningar mun nú sjálfir Framhald á 8. síðu.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.