Þjóðviljinn - 11.08.1966, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVELJINN — Fimmtudagur EU ágást 1966.
Þúsundir skógarhöggsmanna um heim all-
an erfiða oft við lífshættuleg vinnuskil-
yrði og kaup þeirra er æði mismunandi.
Þó allur timburiðnaður sé undir þeim
kominn er það ekki fyrr en á síðustu árum að alvarlegar athuganir
eru gerðar á kjörum þeirra og högum.
HÆTTUSP
SKÓGARHÖGG ER EINHVER HÆTTU■
LEGASTA ATYINNUGREIN I HEIMI
Skógarhðggsmenn ern lægst
settir þeirra, sem vinna í timb-
uriðnaði. Timburiðnaður hvílir
á einstökum mönnum með axir,
mönnum, sem vinna saman
tveir og tveir með viðarsögum,
3gja manna hópum, sem flytja
við á hestkerrum og fjögurra
manna hópum sem brjótast
gegnum skógana í jeppum með
keðjusagir.
iðnaðinn, sem gerir út' þvít
markaðsvöru bæði innan lands
og utan.
En timbrið mundi aldrei
komast í sögunarmyllurnar án
kunnáttu og erfiðis þúsuiida
nafnlausra skógarhöggsmanna,
þar að auki er rétt vinnsla
skóganna ókleif án stöðugs og
vel þjálfaðs vinnuafls.
Timbur
Vöðvar
Takmark allra landa sem
hafa skóga er að framleiða
nægilega mikið timbur fyrir
Skógarhöggsmenn og vinnu-
skilyrði þeirra spegla einna
helzta mismuninn i þróunar-
Öryggi
Það er mikið verk og erfitt að fella stór tré.
r
Odýrar samlokur
— verð kr. 83/—
BIFREIÐAR &
L ANDBÚN AÐ ARVÉIi AR
Suðurlandsbraut 14,
sími 38600.
Blaðdreifing
Blaðburðarbörn óskast í eftirtalin hverfi:
Vesturgata — Tjarnargata — Vograr.
ÞJÓÐVILJINN — sími 17-500
Kaup
löndunum svonefndu og þeirra
sem lengra hafa náð-
Þar sem vinnuafl er ódýrt og
auðfegið er vöðvaafl manna
næstum eingöngu notað við
skógarhögg og flutning á timbr-
inu til sögunarmyllanna.
Þar- sem vinnuafl er minna
og dýrara hafa flóknar vinnu-
vélar verið teknar í notkun, og
leysa þær verkamenn af hólmi
því nær á öllum sviðum.
En í báðum hlutum heimsins
vill brenna við að líkamleg vel-
líðan skógarhöggsmapna, ör-
yggi þeirra við vinnu, og skyn-
samleg vinnuhagræðing séu lát-
in lönd og leið.
Það er annað hvort of auð-
velt að taka hnausta menn £
stað þeirra sem slasast eða láta
mennina sigla sinn sjó þegar
vélar eru teknar í notkun.
Verkamenn
Margvíslegar rannsóknir eru
nú lagðar fyrir 6- alþjóða timb-
úrmanriaiðnaðarþíngið, og eru
þar tekin fyrir mál svn sem
vinnuaflsþörf, öryggisþjálfun, á-
■’-'hrif vélvæöingar o. s. frv.
I einni rannsóknarskýrslu
segir t.d- að í Uganda megi oft
sjá skógarhöggsmenn höggva í
bol stórtrjáa í frumskógunum
allt um kring án nokkurs til-
Jits til hugsanlegrar stefnu
trésins í falli.
Á Indlandi þurfa skógar-
höggsmenn oft að klifra upp í
st.ór tré án öryggisbelta til bess
að saga af greinar með léie«-
um verkfærum.
I Bandaríkjunum hefur mik-
ið verið gert fyrir skógarhöggs-
menn siðastliðin ár. Nú á dög-
um lifa skógarhöggsmenn í
loftkældum vögnum sem eru út-
búnir með sjónvarpstækjum.
En þrátt fyrir strangar ör-
yggisreglur verða oft slys.
nX) (Alþjóða verkalýðssam-
bandið) skýrir frá því, að slysa-
hætta f skógarhöggi sé að með-
altali í heiminum nálægt því
sem gerist í kolanámum og
sýnir það Ijóslega að vinna í
skógunum er sérstaklega hættu-
leg.
25 dauðsföíl
I sömu skýrslu er greint frá
því að £ Vestur-Afríku verði 25
dauðaslys á hverja miljón kúb-
ikmetra af timbri, en samsvar-
andi tala í Mið-Evrópu er tvö
slys.
Slys eru venjulega miklu tíð-
ari í þróunarlöndunum, þár
sem vinnuafl er meira en nóg
og þjálfun og öryggisráðstafan-
ir ekki notaðar í sama mæli og
£ öðrum löndtrm-
Kaup'* er einnig mjög mis-
munandi í hinum ýmsu lönd-
um. I einni skýrslu segir að
skógarhöggsmenn í Uganda fái
sem syarar hálfum dollar á
dag, á Indlandi einn dollar, í
Grikklandi tvo til fjóra dollara,
í Skandinavíu sem svarar éllefu
dollurum og í Kanada tuttugu-
í sömu skýrslu segir að það
sé almenn regla, að þegar verð
á vinnudegi í ekógunum verði
of hátt í samanburði við mark-
aðsverð á unnu timbri, séu
venjulega nýjar aðferðir tekn-^
ar upp og bá aukin vélvæð-
ing.
Þetta má greinilega sjá í
Austur-Kanada, þar sem menn
hjuggu timbrið með handafli
og höfðu aðeins hesta til flutn-
inga á því þar til 1948, þegar
traktorar og vindur voru tekn-
ar í notkun e>g hafa nú verið
leyst af hólmi með tilraunavél-
um, sem kallaðar era timbur-
uppskeruvélar-
Líkamskraftar
Vinnuafl manna eru tiltölu-
lega lítið. I sömu skýrslu seg-
ir að vel þjálfaður skógarhöggs-
maður geti framleitt 0,2 hestöfl
í stöðugri vinnu og jafnvel í-
þróttamaður í meistaraflokki
framleiðir ekki meira en fjög-
ur hestöfl á 100 jarda spretti-
Frumstæðar vinnuaðferðir
geta þurft 50% meiri orku-
eyðslu en á þyrfti að halda við
betri vinnubrögð.
Mismunandi nærlng getur
valdið allt að 70% 'aukningu á
líkamsorku, eftir tilraunum að
dæma sem nýlega hafa verið
gerðar á vinnu indverskra og
sænskra skógarhöggsmanna-
Fjölmargar alþjóðlegar stofn-
anir hafa beitt sér fyrir bjálf-
un og vinnuvemd í timburiðn-
aði um árabil.
FAO, ILO og WHO (Albjóða
heilbr.stofnunin) hafa skorað á
aðildarþjóðir að færa nákvæm-
ari slysaskýrslur. Þær getá
oft leitt til raunhæfra endur-
bóta í vinnuvemd. T- d. sást
á einni skýrslu frá fyrirtæki í
Vestur-Afríku, að 20% af öll-
um slysum vt>ru á fótum-
Nú hafa fjölmörg skógar-
höggsfyrirtæki tekið skófatnað
í notkun f fvrsta sinn.
Nýjar hættur
Vélvæðing hefur oft i för
með sér nýjar hættur- A Norð-
urlöndum eru traktorar t. d. nú
útbúnir með sérstakri öryggis-
grind vegna þess hve slys voru
tíð er traktorar ultu-
Mikill hávaði og hristingirr
Skóearhöggsmenn að störfum.
getur einnig leitt til varanlegra
meiðsla.
Rétt næring og góð heilbrigð-
isþjónxista er mjög mikilvaég.
Aukið öryggi og bætt héilsu-
far skógarhöggsmanna eru
nauðsynlegar forsendur timbur-
iðnaðar.
uinit | -h
Hátt kaup og vélvæðing eru
ekki einhlít-
★
Það land er ekki tii þar sem
ekki er enn hægt að bæta
vinnuskilyrði og þar sem skóg-
arhöggsmenn geta ekki orðið
afkastameiri.
Evrópumeistaramót
’JI í frjálsum íþróttum.
r
Danmörk, Ungverjaland.
27. ágúst til 12. september.
Fararstjóri: Benedikt Jakobsson.
Verð: 15.500,00.
FLOGIÐ STRAX
FARGJALD
GREITT SÍÐAR
Fiogið til Kaupmannahafnar. dvalið þar til 29. ágúst en
þá verður flogið til Budapest og dvalizt þar til 8. sept-
ember. Dagana 30. ágúst til 4. sept. verður Evrópumeist-
aramótið í frjálsum íþróttum haldið á einum stærsta
íþróttaleikvangi Evrópu. sem rúmar 111 þús. áhorfend-
ur. Inni i verðinu eru miðar á þessa leiki. En þessir
leikir munu vekja heimsathygli þar sem þarna keppa
allir beztu íþróttamenn Evrópu í frjálsum íþróttum
og verður þetta nokkurs konar forkeppni að Olympíu-
leikjunum er haldnir verða árið 1968. Fararstjóri í
þessari ferð verður hinn kunni þjálfari og íþróttakenn-
ari Benedikt Jakobsson, sem um áratugi hefur leiðbeint
íslenzkum frjálsíþróttamönnum. Ekki er að efa að ferð
þessi verður hin ánægjulegasta. því bæði er fallegt í
Budapest og margt að sjá. Þann tíma sem dvalizt
verður þarna gefst kostur á að fara nokkrar skoðunar-
ferðir um bcrgina og nágrenni. Tíi Kaupmannahafnar
verður síðan komið aftur 8. sept. og dvalizt til 12. sept.
Þátttaka er takmörkuð og eru þeir sem hyggja á þessa
ferð beðnir að hafa samband við okkur eigi síðar en
18. þ.m.
LANDS9N
ferðaskrifstofa
LAUGAVEG 54 - SÍMAR 22890 & 22875 -BOX 465
t