Þjóðviljinn - 21.08.1966, Qupperneq 6

0 SÍÐA — WÖBVTL*T ÍNN — Stnnnadagur 21. ágúst 1066.
:. |

mm
@sps

isít&isi^SÍlMíi
Hflvv^^ÍÉIí
Íi:; ■: :*S.'_ “‘Mujijtírí

:: .L'
•••.'H.Mlk ^'-=_"•■•«■ ■' •. •'. ■£}•' •-•«
'íA:íl
: ■'UÍC-iS.' ' .•. -M-Jfc.* ", ■
^ /-'V '
íifll É ■
SSa«S*a3®
r#iic#S:r«sp
. ‘i.A .; Í, 'í

KiWII
koma mönnum mjög á óvart
Maður heyrir ekki mikið
þessa dagana um þjóðernis-
hreyfinguna í Skotlandi, Norð-
ur-írlandi eða Wales. Síðast-
nefnda landið hefur af ýms-
um um áratugi verið skoðaðiir
óskiljanlegur hluti Englands.
En um miðjan júlí minntu
Walesbúar Lundúnastjórnina á
það á dramatískan hátt, að
enn vseru þessi mál hvergi
nærri útkljáð. í fyrsta skiptið
sendu nú Walesbúar þjóðernis-
sinna á þing. Gwynfor Evans,
form. Þjóðernissinnaflokksins,
hlaut meir en 16.000 atkvæði í
aukakosningum og vann þing-
sætið. Atkvæðamagn Verka-
mannaflokksins og Frjálslynda
flokksins var nærri 11.000
minna en í kosningunum í
marzmánuði sl. og íhaldsfram-
bjóðandinn glataði tryggingar-
fé sínu, hvað þá annað.
Sigur Evans varð mjög tíl
þess að gefa þjóðernissinnum i
Wales byr í seglin. í Lundún-
um var teklð á móti honum við
þinghúsið af hóp stuðnings-
manna hans, sem fögnuðu hon-
um ákaft og báru hinn foma
fána Wales.
Bert Pearce, sem sjálfur er
ættaður frá Wales og • ritari
Kommúnistaflokks Englands,
ræðir þessi kosningaúrslit í
kommúnistablaðinu Morning
Star nýlega. Hann tolur, að ó-
sigur Verkamannaflokksins,'sem
áður hafði þingsætið, eigi rót
sína að rekja til útbreiddrar
óánægju með stefnu Verka-
mannaflokksstjórnarinnar bæði
heima og erlendis. Efnahags-
lega er Wales líkt og Norðaust-
ur-England illa á vegi ‘statt.
Pearce lýsir þannig ástandinu,
að atvinnuleysi sé í Wales hlut-
fallslega helmingi meira en í
Englandi. Árlega yfirgefi 4000
ungir menn og konur landið í
atvinnuleit, húsakostur og lífs-
kjör sé langt fyrir neðan það
sem þó er annars staðar á-
Bretlandseyjum, og dánartalan
54% hærri en í Englandi.
Allt hefur þetta að sjálfsögðu
gefið þjóðernissinnum byr und-
ir báða vængi, þeir saka Lund-
únastjórnina um að láta sig
hag Wales engu skipta og finna
því góðan jarðveg fyrir skiln-
aðarhugmyndir sínar.
Pearce bendir á það, að oft
séu þjóðernissinnar framsækn-
ir í hugmyndum sínum og njóti
þar stuðnings vinstrisinna. Á
sama tínfa sé steína þeirra á
stundum afturhaldssöm og ó-.
raunsæ, jafnvel með andsósíal-
istískum blæ. Þetta á þó ekki
að verða til þess, að íramsækin
öfl í Wales hafni samstarfi við
þjóðernissinna. Og úrslit þess-
ara aukakosninga í Wales, segir
Pearce að lokum, eru greinileg
aðvörun til Verkamannaflokks-
stjórnarinnar um það, að hún
geti ekki endalaust og óhegnt
svikið öll sín kosningaloforð.
Bandarísk falsrök hætt ai
finna hljómgrunn vestra?
Bandarísk hernaðaryfirvöld
feta nú í fótspor Hitlers — sú
virðist skoðun ýmissa þeirra
Bandaríkjamanna sem ekki
hafa látið hernaðaræðið glepja
sig. Bréf ýmissa þessara manna
hafa birzt í bandariskum blöð-
um.
Walter Grenng segir þannig
nýlega í bréfi til blaðsins
Chicago Daily News:
„Þegar nazistar gerðu
sprengjuárásir sínar á Rotter-
dam var sú svívirða afsökuð
fyrir þýzkum almenningi með
J þyí að segja að þetta væri gert
til þess að bjarga lífi þýzkra
hermanna. í dag beitir stjórn
Johnsons Bandaríkjaforseta
sömu falsrökunum til þess að
reyna að réttlæta sprengjuárás-
irnar á Hanoi og Haiphong“.
-«■
Moldvörpir á iteðanjarðarþingi
Vesturþýzki herinn hefur nú
fengið verðugt yerkefni til þess
að glíma við: Hann á að finna
heppilega „lóð“ og grafa og
útbúa neðanjarðarbyrgi fyrir
vestur-þýzka þingið! En ekki
þingið allt, fjarri fer því, jarð-
hýsið er aðeins hugsað fyrir
fáa útvalda. Á hættunnar stund
á nefnilega með neyðarlögum
að veita þeim útvöldu sérstakt
vald og þannig eiga þeir að
mynda neðanjarðarþing Vestur-
Þjóðverja. Hver var að tala um
moldvörpustarf semi ?
Nú hafa ekki öll neyðarlög
vestur-þýzka þingsins komið til
framkvæmda, en Bonnstjórn-
inni liggur á. Hún hefur því
ákveðið að koma é fót þessu
„varaþingi" eða „vasaþingi",
sem aftur verður kjarninn i
einræðisstjórn framtíðarinnar.
Á þessu neðan j arðarþingi
eiga að sitja 22 meðlimir að
viðbættum 11 íulltrúum lands-
hlutanna, þeirra á meðal Vest-
ur-Berlínar, sem er þó eins og
allir vita ekki hluti af Vestur-
Þýzkalandi. Þessir 33 útvöldu
þingmenn eiga jafnan að halda
sig í Bonn, ætíð viðbúnir því
að taka til starfa.
Og það er ekki nóg með það:
Það á jafnvel að fara fram
„aðalæfing“ þessa neðanjarðar-
þings og að sjálfsögðu í sam-
bandi við heræfingar Atlanz-
hafsbandalagsins. Neðanjarðar-
þingið verður látið dúsa „und-
ir sverðinum grænum“ í tíu
daga samfleytt. Væntanlega er
því um leið ætlað að sinna
„þingstörfum"
Vestur-þýzka blaðið „Frank-
furter Rundschau“ lætur svo
um mælt. að þetta brambolt
allt eigi sér ekkert fordæmi í
þingræðissögunni.
J. Gordon Schaeííer, gamal-
reyndur hermaður úr heims-
styrjöldinni siðari, segir i bréfi
til blaðsins Capital Times í
Madison í Visconsin:
„Ég get ekki séð mikinn mun
á því þegar Hitler gerði
sprengjuárásir á Pólland í óyf-
irlýstu striði og því þegar við
gerum slíkt hið sama í Norður-
Vietnam. Er mikill munur á
því, þegar nazistar brenndu
Gyðingabörn í ofni og því, þeg-
ar við brennum börn’ í Viet-
nam í napalmeldi? Fara ekki
sprengjuárásir okkar með B-52
flugvélum bæði á Suður- og
Norður-Vietnama fram úr á-
rásunum, sem London og aðrar
enskar borgir urðu fyrir af
hendi Þjóðverja? Fellur ekki
Bandaríkjamönnum í hlut sama
alheimshatrið og Þjóðverjum
ef við höldum áfram núverandi
grimmdar- og siðleysisstefnu
okkar?“
Von er að maðurinn spyrji. I
lillSfÍM
Svona litu íveruhús manna á járnöld út á Gotlandi, sænsku eyjunni i Eystrasalti sem er farin
að draga til sín æ fleiri ferðamenn víðsvegar að úr heimi.
Velþekkt rödd
Franska blaðið Le Figaro hef-
ir nú fyrir nokkru slcýrt frá
ikoðunum sínum á sprengju-
irásum Bandaríkjamanna á
■lanoi og Haiphong. Að sjálf-
lögðu hafa þessar árásir verið
ordæmdar af frönsku almenn-
ngsáliti og sú stefna Banda-
•íkjamanna að færa út stríð-
ð í Vietnam hefur mætt and-
ið bæði frönsku stjórnarinnar
>g helztu stjórnarandstöðu-
lokkanna.
En Le Figaro er á öðru máli
löfundur umræddrar greinar,
rhierry Maulnier, segir að að-
;erðir Bandaríkjastjórnar séu
jerðar í von um „að hjálpa
indkommúnistísku fólki til þess
ið vera áfram andkommúnist-
skt“ og séu þessvegna „ein-
;öngu varnaraðgerðir“.
Maulnier þessi er enginn ný-
græðingur franskrar blaða-
mennsku. Á árunum upp úr
1930 birtust greinar hans í
fasistablaðinu Action Francaise.
Skömmu áður en nazistar hófu
heimsyfirráðastríð sitt í Evr-
ópu lýsti Maulnier því yfir að
hann' bæri „bróðurlegar til-
finningar“ í brjósti til Hitl-
ers og félaga hans og kvaðst
„mæta meiri skilningi frá þýzk-
um þjóðernissósíalistum held-
ur en frönskum. friðarsinnum“.
Það er því engin furða, að
þessi aðdáandi Foringjans (sem
í framhjáhlaupi sagt reyndi að j
réttlæta hernaðarbrjálæði sitt
með því að hann væri að
„stemma stigu við kommúnism-
anum“), skuli nú vera fullur
aðdáunar yfir villimennsku
Pentagons.
(„New Times“) I
Harold Holt, forsætisráðherra
Ástralíu, hefur nýlega ferðazt
víða um lönd. Fyrsti viðkomu-
staðurinn var Washington þar
sem hann fullvissaði Johnson
forseta um það, að ástralskir
hermenn myndu áfram að-
stoða Bandaríkjáher í Suður-
Vietnam. Og almennt talað
mælti hann allt úpp í forsetan-
um. Næsta dag bárust svo
-<3>
fregnir af sprengjuárásum
Bandaríkjamanna á Hanoi og
Haiphong. Viðbrögð herra Holts
voru þau að lýsa yfir aðdáun
sinni á framferði Bandaríkja-
manna. — Allt var harla gott.
Bandarískir fréttamenn eru
ýmsu og raunar öllu vanir, en
jafnvel þeim ofbauð þrælslund-
in. Þegar herra Holt birtist
Blaðamannaklúbbnum,
hann spurður nánar út
Islenzkir munir
vöktu athygli
Norðurlöndin fimm höfðu
sérstaka sýningardeild á alþjóð-
legu vörusýningunni og kaup-
stefnunni í Tel Aviv í síðasta
mánuði og sýndu einkum hand-
unna muni margskonar og
smærri rafmagnstæki, en meg-
intilgangur sýningarinnar af
Norðurlanda hálfu var þó
landkynning.
Af íslenzkum sýningarvörum
voru þar keramikvörur frá Glit
og silfurmunir eftir Jóhannes
Jóhannesson. Vöktu munir
þessir mikla athygli sýningar-
gesta, segir í frétt frá Tel Aviv,
og þeirra var lofsamlega get-
ið í fréttum blaðanna.
í
var
þessa
—
mun ís
lofgjörð sína á stefnu Banda-
ríkjamanna. Var raunverulega
ekki eitt einasta atriði. sem
hann var ósammála?
Nei, forsætisráðherra Ástraliu
gleypti allt hrátt, bara það
kæmi frá Bandaríkjunum.
Frá Washington fór hann til
Lundúna og þar ávítaði hann
Breta í ræðu og beitti fyrir sig
orðalagi, sem Lyndon B. John-
son, húsbóndi hans og fyrir-
mynd, hefði ekki þurft að
skammast sín fyrir:
„Nokkur vestræn ríki, sem
ættu að vera þakklát Banda-
ríkjamönnum, leggja ekki nógu
mikið af mörkum til aðstoðar
Bandaríkjunum í Vietnam".
Ekki tóku Bretar bending-
unni sérlega vel. Villimennska
Bandaríkjanna í Vietnam hef-
ur vakið mótmælaöldu í Ástr-
alíu eins og öðrum löndum.
En hr. Holt kýs það heldur að
láta Bandaríkjastjórn teyma
sig á asnaeyrunum í stað þess
að taka mark á almenningsáliti
síns eigin heima.
(„New Times“)
— í djúpum sins hjarta hef-
ur enginn enskur sjentilmaður
nokkurn tíma harmað það þótt
hagfræðingur deyi.
(Walter Bagehot).
— Þeir lærðu vita bersýni-
lega minna um kynferðislífið
en venjulegt fólk. Þeir ættu
líka að reyna að útskýra fyrir
manni sólarlagið svo við get-
um notið þess betur.
(Lesendabréf í ,,Newsweek“)
MikiB tjón í Austumki uf
vöMum skriBufuiiu og fíóBu
VlN 18/8 — Mikil flóð og skriðu-
föll hafa orðið í Austurríki og
mikið tjón af völdum þeirra.
Mest hefur það orðið í austur-
héruðum Týróls, þar sem aur-
skriður hafa iokað öllum vegum
til bæjarins Lientz. Bæjarbúar
eru 12.000 talsins, en í bænum
eru nú staddir fjölmargir ferða-
menn.
Margir aðrir bæir og þorp hafa
einangrazt með öllu og hafa þyrl-
ur verið sendar til þeirra staða,
en veðurskilyrði eru mjög óhag-
stseð til flugs, úrhellisrigningar
og erfitt um 'endingu víðasthvar-
Fólk hefur flúið úr mörgum
þorpum, í öðrum er rafmagns-
laust og í sumum héruðum hafa
allar samgöngur stöðvazt. A. m.
k- tveir mcnn hafa beðið bana
£ óveðrinu.