Þjóðviljinn - 07.05.1967, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 07.05.1967, Blaðsíða 5
SlÐA ÞJÓÐVIUINN — Sunnuðaaur 7. maí 1967. Ýmsir létu í lj6s andúð sína á Bandaríkjamönnum 1. maí í Stokkhólmi með þvi að troða banda- \ ríska fánann niður í svaðið. Meðal þeirra var Bandaríkjamaður. Lögrreglan handtók nokkra menn. Ljósni.: lteportage bild — Stockholm. I Stokkhólmi 1. maí Stokkhólmi 3/5. Það var dauðaiþögn í salnurn, stöku sinnum rofin af útskýr- ingur dr. Abrahams Behar, þeg- ar hann sýndi myi .dir af fórn- arlömbum styrjaldarinnar £ Vi- etnám. Limlest böm, hálf- brunnir líkamir en lifandi. þó, hrundar kirkjur, skólar, sjúkra- hús, pagóður. Rústir af barna- heimili, snyrtilega riðnar tága- körfur, sem eitt sinn höfðu vaggað litlum börnum, héngu enn á veggjunum til vitnis um friðsamlegri tíð. Dr. Behar, franskur eðlis- fræðingur, var í rannsóknar- néfnd númer tvö, sem fór til Norður-Vietnam sll. vetur. Hann nefndi mörg dæmi þess, að Bandaríkjaher hefði ráðizt á niannvirki, sem eingöngu væru ástluð til friðsamlegra nota. Lrti- lokað, að alltaf væri um mis- tök að ræða, því ýmist lægju mannvirki þessi langt frá hern- aðarlegum skotmörkum, eða væru auðþekkt úr lofti. Svo væri til dæmis um kaþólskar kirkjur, en Bandaríkjaher hef- ur gert loftárásir á margar þeirra. (Hvað segir Spellmann kardínáli við því?) Hann sýndi myndir af ýmsum þeirra, af einni stöð ekki annað eftir en Fyrsti áfangi þessarar áætlunar virðisit ekki ætla að nást, og því var ákveðið að stðfna strax að 3. áfánga. Eitt af slagorðum hernaðar- sirina í Bandaríkjunum er: Bomburn Norður-Vietnam niður á steinaldarstigið. Skv. frásögn dr. Behar er Bandarfkjaher á góðum vegi með að rífa niður bað, sem Vietnamar hafa byggt upp, síðan 1954. Áveitukerfið hefur úrslitaþýðingu fyrir lanrl- búnaðinn, og hefur verið lögð gífurleg á'herzla á gerð áveitu- skurða og stíflna. Bandaríkja- her virðist leggja mikla áherz-u á að eyðileggja áveitukerfið, og valda með því hungursneyð og flóðum. Síðan 1954 hefur 95°/ni þjóðarinnar verið kennt að lesa og skrifa. Bandaríkjaher hefur eyðilagt 391 skóla í landinu. Fiskimenn í N-Vietnam hafa ekki farið varhluta af árásun- um. Dr. Behar greindi frá einu fiskiþorpi;' sem hafði verið eyðilagt. í það skiþtið höfðu ,,hermenn Krists“ hitt á þorp, þar sem meirihluti fbúanna var kaþólskur. Dr. Behar taldi úti- lokað, að flugmönnum hefði getað sýnzt, að þarna væru herbúðir en ekki friðsamlegt fiskiþorp. — Dr. Behar lýsti árás, sem hernaðaraðgérðir. Sprengjuárás- ir á óvarðár borgir éru bann- aðar, og sþrengjuárásir gerðar til að ógna óbréýttum borgur- um eru bannaðar. Saiburo Kugai, japansikur prófessor í stjómmálavísindum (political science), hafði orð fyrir japanskri nefnd, sem hef- ur rannsakað stríðsglæpi í Vi- etnam. Fjallaði hann um að- dragandann að íhlutun Banda- n'kjamanna i Vietnam. Eftir uppgjöf Japana skipulagði Vi- etminh þingkosningar í gjörv- öllu landinu, og síðar var Ho Chi Minh kjörinn leiðtogi þjóð- arinnar. í Vietnamsamkomulag- ínu í Genf 1954 er tekið fram að takmörkin um 17. breiddar- bauginn séu aðeins hernaðar- legs en ekki pólitísks eðlis. Vi- etnamar fluttu her sinn norður fyrir takmörkin en Frakkar suður fyrir. Vietnam skyldi verða eitt og óskipt riki. Bandaríkin vildu fyrir hvern mun koma í veg fyrir það, og beittu sér gegn Genfarsam- komulaginu. Um það bil er Genfarsamkomulagið var und- irritað voru 200 bandarískir hernaðarsérfræðingar komnir til Vietnam. Að lokum sagði prófessor Kugai: Stórvelldisstefna Banda- Hvarvetna blasa verksummerki morðárása Bandarikjamanna við. framhliðin. Efst á rústunum gnæfði stytta, sem einu sinm hafði verið af móður með barn í fanginu. Sprengjan hafði numið burt höfuðið og bamið. Tilvilljunin hittir stundum nagl- ann á hþfuðið. — Bandarísk áætlun frá 30. maí 1961 gerði fáð fyrir þrem stigum styrjaldarinnar í Viet- nam. 1. Friðun Suður-Vietnam, 2. Styrkja efnahagslíf S-Viet- nam og skipuleggja skæmliða- baráttu í Norður-Vietnam. 3. Innrás í Norður-Vietnam. Lófótvertíðin Vetrarvertíð á Lófótmiðum er nú lokið með yfir 30 þús. smá- lesta affla miðað. við hausaðan og slægðan fisk. Þetla er talin ein allra bezta þorskvertíð á þessum slóðum í manna minnum. Hinn 22. apníl sl. 'hættu hin- ar skipulögðu veiðar á þessum slóðum, með sínum afmörkuðu véiðisvæðum og slranga veiðieft- irliti, þar með telst vetranver- tíð á Lófótmiðum lokið. Hér eft- ir, þar til upp rennur næsta vetrarverta'ð 1968 eru fiskveiðarn- ar frjólsar -á þessum miðum. gerð var á þorpið Tan Hoa meðan rannsóknarnefndin var þar. Tveir flokkar fluigvéla komu með skömmu milliibili, hvor árás stóð 10 mínútur. Nokkur hluti þorpsins var eyði- iagður. Nálægasta skotmark, sem aetla mætti að hefði hem- aðariega þýðingu voru hafnar- mannvirki í 8 kílómetra fjar- lægð. Dr. Behar vitnaði í talsmann Bandaríkjastjórnar sem að- spurður sagði eftir árás á Ha- noi: „Vera má, að einhverjir hafi særzt, og ef svo er, þá þykir okkur það leitt“. Hann vitnaði einnig í fréttaritara franska dagblaðsins Le Monde, sem sagði eftir lofbárás á Hai- phong: „Borgin er rústir einar á tveggja til þriggja kílómetra svæði.“ Á undan sikýrslu dr. Behar haifði Yves Jouffa, fransfcur ttögfræðingur og í laganefnd réttarins, gefið yfiriit um þau alþjóðalög, sem f jalla um sprengjuárásir á mannvirki til friðsamlegra nota. Slíkt atferii varðar við allþjóðalög, sagöi hann, og ermfremur mæla þau svo fyrir, að styrjaldaraðili skuli ieitast við að hllífa slíkum mannvirkjum ;við „eðlilegar'* rikjanna er grimmdarlegri ->g öflugri en nýlendustefnan var. Dómstóllinn ætti að íhuga hvort Bandaríkin hafi ekki brotið gegn grundvalttarréttind- u>m vietnömsku *þjóðarinnar auk stríðsglæpanna. Dómstólnum hefur borizt boð- skapur fró IIo Chi Minih. Segir þar, að bandaríski imþerialism- inn gerist nú æ umsvifameiri og sprengjur falli nú á Hanoi og Haiphong. Dómstóllinn er uppörvun, ekiki nðeins fyriross, heldur og aillar kúgaðar þjóð'r. Alllir þeir, xom vilja frið í heiminum styðja stríðsglæpa- dómstólinn, segir Ho Chi Minh. Bertrand Russell hefur feng- ið skeyti frá Shíanúk þjóðhöfð- ingja í Kambodíu. Segist hann styðja dómstólinn, landi sínu sé ógnað af stríðsútfærslu Bandaríkjamanna. Hermenn úr Kambodíuher séu reiðubúnir að vitna, ef dómstóllinn æski þess. Dómsforseti, Vladimír Dedjer, lýsti því yfir, að dómstóllinn væri reiðubúinn að hlýða á hvern sem væri og væri vitn- isbær. Sartre hefur ritað Dean Rusk bréf og skorað á hann að mæta fyrir réttinum fyrir 10. maí og svara ásökunum. Stokkhólmi 1. maí. Það skiptust á skin og skúr- ir í Stokkhólmi á baráttudegi verkalýðsins. Mikiíll mannfjöldi safnaðist þá saman í Humle- gárden bak við Konungsbók- hlöðuna og á nærliggjandi göt- um. Lúðrasveit blés Internat- ionalinn og gangan lagði af stað. Og ekki bara gangan, a. m.k. þrír vörubílar frá Lund- ströms Akqfi vonj þar með. Á pöllunum sat gamalt fólk, og meðfram hliðunum voru fest spjöld, sem á stóð „Gamla gardet" og „vi ar for gamla att gá, men vi viil vera med andá ‘ (við erum of gömull til að ganga, en samt viljum við vera með). Með í göngunni var auð- vitað flokiksmerki sósíaldemó- krata, hin mesta völundarsmíð á fjórum hjólum, scm tveir vaskir menn drógu á eftir sér. Á það ■ voru floktosiris: un. Gangan hafði yfir sér mjög alþjóðlegan blæ, flestar áletr- anir fjölluðu um nýlega atburði úti i heimi, Víetnamstríðið og valdaránið í Grikklandi fyrst og fremst, en einhverjir höföu munað eftir Dóminíku cg léns- vettdi Haile Selasie f Eþfópíu. Fáni þjóðfrelsisfylkingarinnar í Víetnam sásit í hundraðatali, ef ekiki þúsunda. Líflegastur var hópur Clartéista. Höfðu þeir uppi mörg spjöld, og margir höfðu skrcytt regnhh'far sínar með slagorðum og fánum FNL. Ungur maður hafði uppi spjaid með litmynd af Mao formanni og hafði letrað á spjaldið: Peoples of the World, Unite and Defeat the ,U.S. Aggressors and AU theirs Running Dogs! Clartéistar höfðu greinilega æft talkór og Lrópuðu til skipt- is: „Vapenhjattp át FNL“ (vopn handa. þjóðfrelsisfylkingunni). „Konstantín Nazi-svin" og „USA mördare". Gangan hélt til leikvangsins við Valhallarveginn. Þar taláði fyrstur formaður Alþýðusam- bandsins sænska, Arne Geijer. Hóf hann mál sitt með að minnast á hversu alþjóðlegan blæ 1. maí hefði yfij- sér. Sagð- ist hann óttast, að sá tími væri liðinn er hægt hefði verið a'3 leysa Víetnamdeiluna með samningum. . Hann fordæmdi valdaránið í Grikkllandi, og sagðist sakna þess, að á -Spán og Portúgal hefði hvergi veri'ð minnzt í göngunni, en í hvor- ugu þessara landa hefði alþýða manna möguleika til að setja fram kröfur sínar 1. mai. Mest- og hluti ræðu Geijers fjallaði þó um vandamál Svía í efna- hagsmálum, aukið atvinnuleysi og frumvarp rikisstjómarinnar um fjáríestingarbanka rfkisins, en hann á að vérða til þess að bæta úr skorti . atvinnuveg- anna á fjárfestingarsjóðum og flýta fyrir endurskipulagnmg-j fyrirtækja. Strax á eftir raéðu Geijers var „árás" gerð á bandaríska fánann, sém hafði verið komið fyrir á leikvang- inum ásamt fánum annarra ríkja Sameiþuðu þjóðanna, og hann rifinn niður. Nokkur elt- ingaleikur varð mittli logreglu og gæzlumanna og fylgjénda þjóðf relsisfylk in garinnar. * Meðal annarra ræðumanna voru Axel Höijer, sem er einn þeirra, seni fóru til Norður-Vi- etnam sl. \ætur á vegum stríðs- gleepadómstólsins. letruð k j örorð <$>- Vínna, öryggi, þró- KOMMODUR . j>.;n ití L — teak og eik. Húsgagnaverzlun Axels Eyjólfssonar Skipholti 7 — Sími 10117. RÖGNVALDUR HANNESSON skrifar frá Stokkhólmi Vitnisburðir um villimennskuna

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.