Þjóðviljinn - 11.11.1967, Blaðsíða 1
*
■■■■■■■■■■■■■■■■■!
HAPPDRÆTTI ÞJÓÐVILJANS 1967
Eins og frá
skýrt hér í
Happdrætti
1967 nýlega
hefur verið
blaðinu er
Þjóðviljans
hlaupið af
stokkunum og eru aðal-
vinningar í bví tvær fólks-
bifreiðir, Moskwitchbifreið
og Trabant de luxe bifreið,
en dregið verður í happ-
drættinu á Þorláksmessu.
Þeir sem þegar hafa fengið
miða í happdrættinu eru
vinsamlega beðnir að gera
skil sem fyrst þeir geta.
Tekið er á móti skilum í
skrifstofum happdrættisins
að Tjamargötu 20 og Skóla
vörðustíg 19.
Gerið skil í Happdrætti Þjóðviljans 1967
■
■
■
■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■0IU«B»BB1B«
*
HVERS VEGNA VAR TILLOGUM
RÍKISSTJÓRNARINNAR HAFNAÐ
□ Þjóðviljinn sneri sér í gær til Hanni-
bals Valdimarssonar forseta Alþýðusam-
bands íslands, Jóns Sigurðssonar formanns
Sjómannasambands íslands og tveggja af
forustumönnum Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja, þeirra Guðjóns B. Baldvins-
sonar og Haraldar Steinþórssonar, og lagði
fyrir þá þá spurningu, hvers vegna laun-
þegasamtökin höfnuðu tillögum ríkis-
stjómarinnar, er hún lagði fyrir viðræðu
nefnd ASÍ og BSRB. — Fara svör þeirra
fjórmenninganna hér á eftir:
Yfíriýsing stjórnarinnar aS
mestu reynzt innantóm orS
Hannibal Valdimarsson, for-
seti A.S.l komst svo að orði:
Mér urðu það mikil vonbrigði,
að viðræðurnar við ríkisstjórn-
ina skyldu verða árangurslaus-
ar.
Ég trúði því í fyrstu að alvara
væri að baki þeirrar yfirlýs-
ingar stjómarinnar, að hún —
þótt hún hefði talið sér skylt
að leggja fram sínar tillögur
strax í upphafi þings — væri
opin fyrir annarri Iausn' í ein-
stökum atriðum, eða í heild.
Nú ' sýnist mér sem þetta
hafi að mestu reynzt innantóm
orð.
Ekkert tillit var tekið til
þeirra tillagna, sem 12 manna
nefndin bar fram. — Aðeins
boðið að ræða um efni þeirra
síðar, án sambands við lausn
þessara mála.
Ég sé, að Morgunblaðið lýsir
ábyrgð á hendur verkalýðsfor-
ustunni, vegna þess að viðræð-
urnar urðu árangurslausar.
Undir þeirri ábyrgð hygg ég
að verkalýðsforustan fái vel ris-
ið. Menn taki eftir:
Hún taldi nú ekki tíma til
kröfugerðar — bar engar kröf-
ur fram um hækkað kaup eða
bætt kjör, en stóð fast á því,
að vísitalan yrði ekki tekin úr
sambandi — hvorki tímabundið
né til langframa.
En með því ætlaði ríkisstjórn-
in að koma fram 7%—8% kjara-
skerðingu. #
Verkalýðsforustan hefur því
snúizt til vamar fyrir umbjóð-
endur sina, og ég fullyrði, að úr
þcirri varnarstöðu verður hún
ekki hrakin.
Enginn sanngjarn maður mun
telja réttlátt, að kaup hinna
lægst launuðu sé nú skert.
Miklu fremur mundi almenn-
ingsálitið styðja nokkra hækk-
un dagvinnutekna hinna lægst
launuðu.
En fram á það hefur ekki
verið farið í þetta sinn.
Þvert á móti bauð 12-manna-
nefndin, að nýja visitalan yrði
strax tengd gömlu visitölunni,
eins og hún var seinast birt. —
En eins og það mál ber nú að,
leiðir ,af því nokkra kjaraskerð-
ingu í bili.
Mér þykir leitt, að bæði
stjórnarblöðin — Morgunblaðið
og Alþýðublaðið — skuli reyna
að villa um fyrir fólki og beita
Hannibal Valdimarsson
blekkingum i sambandi við til-
boð ríkisstjórnarinnar.
Morgunblaðið prentar risa-
letri yfir þvera forsíðuna: „3%
vísitöluhækkun á laun í þremur
áföngum".
Þetta er berlega gert í blekk-
ingarskyni. Hér er svo sannar-
lega ekki um hækkun að ræða.
Alþýðublaðið gerir mikið úr,
að stjómin bjóði hækkun elli-
og örorkulauna.
Þetta lítur allvel út á papp-
írnum en er heldur veigaminna,
þegar það er sett fram í krónu-
tölu.
Sannleikurinn er sá, að fyrir
ellilífeyrisþegann og öryrkjann
þýðir 5% hækkun kr. 138,25 á
mánuði. Og hækkun fjölskyldu-
bótanna hjá hjónum með 2 böm
nemur kr. 16,50 á mánuði. -—
Segi og skrifa heilum sextán
krónum og 50 aurum!! Hins veg-
ar nam hækkunin á mjólk, kjöti,
kartöflum, ostum, smjöri og
tóbaki skv. efnahagsmálatillög-
um ríkisstjórnarinnar rétt um
1000 króna útgjaldaaukningu á
mánuði hjá meðalfjölskyldu.
Það er þetta, sem' 12-manna-
nefndin er ábyrg fyrir að hafa
hafnað. Og þó skyldu menn
hafa í huga, að forsóndan fyr-
ir tilboði ríkisstjómarinnar til
12-manna-nefndarinnar var ó-
breytt grrunnkanp í l*/2 ár-
Það eitt hefði verið meira en
nægilegt til neitunar.'
Nú er spurt: Hvað gerist
næst? — Því er fljótsvarað. Al-
þýðusambandið kallar í skyndi
saman fjölmenna ráðstefnu for-
ustumanna í verkalýðsfélögun-
um, og leggur þannig undir
Framhald á 6. síðu.
Launþegunum er vísitaian sú
iíftaug, sem ekki má skera á
í gærdag náði Þjóðviljinn
stuttu viðtali við Harald Stein-
þórsson, varaformann BSRB, en
hann hefur átt sæti í viðræðu-
nefnd launþegasamtakanna við
ríkisstjómina að undanfömu.
Hvert er álit þitt á tillögum
ríkisstjórnarinnar?
Rikisstjórnin gæti algjör-
lega leyst vanda þann, sem
fyrir liggur við afgreiðslu
fjárlaga á grundvelli þeim,
sem tólf manna nefndin lagði
fram, EN HÚN VIEL EKKI
GERA ÞAÐ.
Tafarlausar aðgerðir til þess
að bæta innheimtu söluskatts og
skattaeftirlit yfirleitt, breytt
stefna varðandi verðlagsákvæði
og takmörkun óþarfa innflutn-
ings hefði nægt til þess að losa
launþega við þá kauplækkun,
sem ríkisstjórnin vill knýja
fram, sagði Haraldur.
Reynsla launþega af vísitöl-
unni er að vísu misjöfn, þar
sem það virðist siður ríkis-
stjóma að brengla hana eftir
mætti. Þó er hún nú samt sú
líftaug, sem aldrei má skera á.
Það hefði verið óbjörguleg
fyrsta ganga hinnar nýju vísi-
Haraldur Steinþórsson
tölu, ef hún hefði bæði verið
skert um 1,4% og auk þess fryst
allt að því tvö ár eins og felst
í tillögum ríkisstjómarinnar.
Það var vitanlega útilokað
fyrir fulltrúa launþegasam-
takanna að samþykkja þessar
tillögnr og vonandí verður
samtakamátturinn svo mikilV,
að komið verði í veg fyrir
skerðingu vísitölugreiðslu.
TiHögur stjórnarinnar stefna
aS samdrættiog atvinnuleysi
Færri kaupmenn, frystihús
og fika sildarverksmiSjur
Þjóðviljinn náði tali af Guð-
jóni Baldvinssyni, ritara Kjara-
ráðs BSRB og einum af fulltrú-
unum í viðræðúnefnd launþega-
samtakanna að undanfömu.
Þá er Guðjón Baldvinsson
einn af kunnustu forystumönn-
um Alþýðuflokksins í Banda-
lagi starfsmanna ríkis og bæja.
Hvert er álit þitt á tillögum
rikisstjórnarinnar, Guðjón?
Tel tillöguroar ófullnægj-
andi frá sjónarmiði launþega
meðal annars af eftirgreind-
um ástæðum:
Kaupgjaldsvísitalan er eina
tryggingin, sem launþeginn hef-
ur fyrir því að verðlagi þeirra
neyzluvara, sem hún nær til.
sé haldið í skefjum.
Verði tengslin rofin milli
Stórþinfií gegn
loftárásunum
Sjá 3. síðu
kaupgjaldsvisitölu og kaups
er þessi trygging úr sögunni.
Milliliðastéttin í þjóðfélag-
inu á að bera hlutfallslegar
byrðar á við Iaunþega og
bændur, en tillögur ríkis-
stjóroarinnar fela það ekki
í sér.
Tillögur launþegasamtakanna
um að verðlagsákvæði verði
víðtækari og verðlagseftirlit
hert hafa ekki fengið byr, sagði
Guðjón.
Tillögur rikisstjórnarinnar
virðast stefna að samdrætti
í atvinnulífinu, en með því
er boðið heim ægilegasta vá-
gesti allra launþega og versta
fylgifiskj fjárhagskreppunnar,
— ATVINNULEYSINU.
Engar tillögur liggja fyrir a.
m.k. um þær ráðstafanir, sem
nauðsynlegar eru til að fyrir-
byggja slíkar afleiðingar, svo
sem um heildarstjóm á fjárfest-
ingu og markvissar ráðstafanir
til verndar á gjaldeyri gegn
miður þörfum innflutningi. Og
Guðjón heldur áfram:
Á erfiðleikatímum er nauð-
synlegt að taka fyrir óskipu-
Gu’ðjón Baldvinsson
lega og óhagkvæma bindingu
fjár, en beina hinsvegar fjár-
magninu til uppbyggingar at-
vinnufyrirtækja, sem gefa gjald-
eyristekjur eða eru gjaldeyris-
sparandi.
Ekki eru kunnar neinar tii-
lögur eða aðgerðir frá hendi
ríkisvaldsins til að herða skatta-
eftrrlitið, sem er þó að flestra
dómi hin mesta nauðsyn, —
jafnvel er skatCsvikurum léttur
róðurinn með útgáfu óframtals-
skyidra spariskírteina.“
í gær áttum við stutt viðtal
við Jón Sigurðsson, formann
Sjómannasambandsins um tillög-
ur ríkisstjómarinnar og fer það
hér á eftir:
Það fer ekki á milli mála,
hver afstaða mín er til tillagna
ríkisstjórnarinnar. Það kemur
ekki til mála að ganga inn á
þær ... Við höfum lagt áherzlu
á að rjúfa ekki sambandið milli
kaupgjalds og verðlags og höf-
um boðið hvorutveggja í senn
gamla vísitölugrundvöllinn og
nýja vísitölugTurKivoíIinn.
Þannig höfum við boðizt til
þess að taka nýja vísitölugrund-
völlinn í notkun og mælir hann
þó minna en gamli vísitölu-
grundvöllurinn til þess að ekk-
ert tímabil verði vísitölulaust.
Samkvæmt gamla vísitölugrund-
vellinum hefði kaupið átt að
hækka um 8%, en samkv. nýja
vísitölugrundvellinum hækkar
kaupið um 4,?%.
Um þetta atriði hefur ekki
náðst samkomulag ennþá, sagði
Jón.
Þá hef ég lagt rífca ásherzlu
á eitt atriði og það eru strang- \
ari verðlagsákvæði. Hversvegna i
á að leggja byrðíffhar eingöngu
á verkamenn eða aðra launþega?
Auðvitað ber verzluninni
að taka líka á sig byrðar að
liluta. Ég hef viljað hverfa
aftur til fyrri verðlagsá-
kvæða.
Talið er að verzlanir geti ekki
tekið á sig takmarkanir á verð-
lagsákvæðum.
Verzlanir eru líka of marg-
ar hér í bænum og það ber
að fækka þeim og það er
hægt að gera það með því að
taka upp strangari verðlagsá-
kvæði. Þessi fjöldi verzlana
varðar orðið almenningsheill.
Kannski er hægt að orða það
svo: Það þarf að þjarma að
verzluninni svo að hún geti
lifað. Það sama er að segja
um frystihúsin. Þau eru of
mörg. Líka síldarverksmiðj-
uroar. Þær eru of margar.
Auðvitað á að skapa frysti-
húsum og síldarverksmiðjum
eðlilegan rekstursgrundvöll, —
hverju á sínum stað. Þannig
Jón Sigurðsson
er hægt að borga sjónönnum
meira fyrir aflann.
Að lokum vil ég taka þetta
fram: Morgunblaðið og Vísir
halda því fram að slitnað sé
upp úr samningum milli ríkis-
stjórnarinnar og launþegasam-
takanna.
Þetta er ekki rétt. — Ríkis-
stjórnin hefur ennþá til athug-
unar samkomulagsleirnr við
launþegaeamtokin. — gan.
5
>
i