Þjóðviljinn - 30.11.1967, Qupperneq 4

4 SlÐA — ÞJÓÐVXLJlNN — Fimmtuidagui- 30. nóvember 1967.
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
, urinn.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, (áb.), Magnús Kjartansson,
Siguróur Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigtirðsson.
Framkvstj.r Eiður Bergmann.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja Skólavörðustíg 19.
Sími 17500 (5 línur) — Áskriftarverð kr. 105.00 á mánuði. —
Lausasöluverð krónur 7.00.
Tvöföld byrði
gkömmu eftir að þing kom saman lagði ríkis-
stjórnin fram frumvarp um efnahagsaðgerðir
og framkvæmdi raunar hluta þeirra ráðstafana á
samri stundu imeð stórfelldri hækkun á mjólk,
kjöti og kartöflum. Þessar verðhækkanir á brýn-
ustu nauðsynjum jafngiltu 410 miljónum króna á
ári, og síðan átti að bætast við löng runa af nýjum
sköttum sem samtals áttu að nema um 350 miljón-
um króna á ári: Þessi stórfellda skattheimta var
af ríkisstjórnarinnar hálfu rökstudd með því, að
stjórngrvöldin hefðu komizt að þeirri niðurstöðu
að gengislækkun leysti ekki þau vandamál sem
við væri að etja — þetta væru byrðar sem þjóðin
yrði að taka á sig til þess að kama í veg fyrir
gengislækkun. Ráðherramir röktu það með mörg-
um tilbrigðum að efnahagsráðstafanirnar væru
eins konar vamarveggur gegn gengislækkun — og
ef verklýðshreyfingin sætti sig ekki við ráðstaf-
animar væri hún sjálf að kalla yfir sig hrun krón-
unnar.
J^ú hefur ríkisstjómin framkvæmt mjög stór-
fellda gengislækkun þrátt fyrir allar yfirlýsing-
ar sínar og svardaga fyrir fáeinum vikum. En hvað
verður þá um efnahagsráðstafanir þaer sem upp-
haflega vom rökstuddar með því að þær væm
varnarveggur gegn gengislækkun? Þær éiga að
haldast að mestu óbreyttar. Verðhækkanirnar á
hversdagslegustu matvælum almennings eiga að
standa, mjólkin á að haldast þriðjungi dýrari,
kartöflumar tvöfalt dýrari. Og ríkisstjómin virð-
ist staðráðin 1 því að láta koma til framkvæmda
alla þá nefskatta sem í frumvarpinu fólust, hækk-
un á sjúkrasamlagsgjöldum og tryggingagjöldum,
hækkun á pósti, síma, sjónvarpi og hljóðvarpi,
hækkun á fasteignagjöldum — allt nema farmiða-
skattinn. Á þennan hátt ætlar ríkisstjórnin að inn-
heimta um 700 miljónir króna á ári fyrir utan þær
stórfelldu verðhækkanir sem fylgja í kjölfar geng-
islækkunarinnar. Almenningur á í senn að standa
undir ráðstöfunum sem áttu að koma í veg fyr-
ir gengislækkun og undir gengislækkuninni sjálfri!
Naumast verður lengra 'gengið í blygðunarleysi.
Umhyggjan / verki
^ morgun á launafólk að fá smávægilegar bætur
fyrir verðbólguskriðuna, 3,39% launahækkun.
Þegar um það mál var fjallað á þingi lagði stjóm-
arandstaðan m.a. til að það fólk sem á afkomu
sína undir greiðslum almannatrygginga fengi
nokkra viðbót svo að þær greiðslur hækkuðu í
heild um rúmlega 10%. Ekki var þar um neinar
stórfúlgur að ræða, svo smávaxnar sem bætur al-
mannatrygginga eru. Samt létu allir þingmenn
stjórnarflokkanna sig hafa það að fella þessa til-
lögu að viðhöfðu nafnakalli, þar a meðal þeir Al-
þýðuflokksþingmenn sem telja sér sæma að flíka
sérstaklega umhyggju sinni fyrir öldmðu fólki,
öryrkjum og börnum fyrir hverjar kosningar. — m.
GUDAÐ Á GLUGGA
á Jökuldal. Þetta var mjög líf-
rsen frásögn af tímum og at-
buröum, sem eru horfnir úr ís-
lenzku þjóðlífi. Aldrei veröur
slíku of oft á lofti haldið.
I_______________________________
fcgóð. Eiríkur Stefánsson las frá-
Jsögn eftir sig, Á sprekamó,
■ þegar hann var drengur austur
^ Svíða sætar ástir. Þetta var
fchugþekk mynd. og dálítið róm-
Jantísk. Enn birtist mér í
fcdraumi: >að er ekki á hverju
Jkveldi sem jaíngóðir skemmti-
Ikraftar með jafn gbtt efni
k koma á skerminn. Þessi hug-
Pijúfu og sígildu lög Sigfúsar
fcHalldórssonar hafa eflaust vak-
ikið ljúfar endurminningar hjá
^mörgum, sem komnir eru á
kmiðjan aldur, og ekki trúi ég
^öðru en þau hafi einnig snert
kviðkvæma strengi í brjóstum
^þeirra yngri.
I Björgunarsveitin:
■ af fómfúsu starfi.
Góð mynd
^ Veðurfræði: Það er alveg
■ sama um hvað Páll Bergþórs-
Json talar. Hann er alltaf jafn
fc skemmtilegur. Já. þeir voru
Í
stundum skrítnir gömlu menn-
imir. Fyrir austan var einn,
ekki alls fyrir löngu sem lagði
nýkeypta loftvog undir sleggj-
una og malaði mélinu smærra,
er hann náði landi úr miklum
barningsróðri. Loftvbgin hafði
verið hríðfailandi í nokkra
daga svo að karl þorði ékki að
róa. En einn morguninn, er
hann dumpaði fingri sínum á
hana, tók hún til að lyfta sér.
Gamlinginn var þá ekki seinn
á sér að ýta úr vör, réri til
Karamoja. Það dylst engum
að mammon með fjölmiðlunar-
vopn sín hefur ekki náð til að
spilla þessum náttúrubömum.
Siðferði þeirra virðist vera
mjög sterkt hvað hjúskap og
kynferðislíf snertir, það sýndi
fundur piltsins og stúlkunnar,
sem meinað er að njótast fyrr
en hann hefur efni til. Þau
Yfirlit þess helzta á sjónvarps-
skerminum í síðustu viku
djúpsins og lagði alla linuna.
Hann hafði ekki fyrr sleppt
endabólinu en brast á með
norðan hvassviðri, svo að hann
sá þann kostinn vænstan að
hverfa frá. Gamlinginn athug-
aði það ekki að meðan loftvog
er fallandi fyrir norðanátt, að
minnsta kosti fyrir austan, er
öllu óhætt, en um leið Pg hún
tekur að lyfta sér er stormur í
aðsigi. Þess varð loftvogin að
gjalda.
Beinaaðgerðir: Þessi mynd
var alveg stórkostleg. þó hroll-
kennd væri hún á köflum. Von-
andi fáum við síðar meira af
líknarstarfsmyndu m.
létu sér nægja að horfa hvort
á annað úr hæfilegri fjarlægð
með þegjandi bros í augum.
Þetta fólk virðist mjög ham-
ingjusamt í fátækt sinni og fá-
fræði. Það þekkir engar tölv-
ur, né rafeindaheila, sem eru
að mata dýrtíðar spekúlanta á
verðbólgufóðri, eins og þessa
dagana hérlendis.
Blaðamannafundur: Ekki vant-
aði það, að Jóhann Hafstein
hafði svör á takteinum. Allstað-
ar voru nefndir, en ætli sé
ekki minna um efndir í heil-
brigðis- og sjúkramálum. Anzi
er ég smeykur um það. Við
þurfum ekki annað en líta nær
okkur að minnsta kosti hér í
Vestmannaeyjum. Hér stendur
hálfldárað sjúkrahús. Það ér
ekki nóg að hafa afbragðs
lækna. Það verður að búa
þannig í haginn fyrir þá að
þeir geti starfað og' afrekað
eins og þeir hafa menntun og
hæfileika til.
Gög og Gokke í Oxford: Oft
hafa þeir félagamir verið
skemmtílegri en í þessari mynd.
1 tónum og tali: Þessi þáttur
er alltaf tilhlökkunarefni. Við-
töl við tónlistarmenn, ásamt
svipmyndum úr verkum þeirra,
eins bg myndimar úr Sláttu-
vísu Jónasar Hallgrfmssonar að
ógleymdu laginu. var ómetan-
leg- Ég saknaði lagsins 1 fjar-
lægð. Það hefði verið gaman
að sjá Kristin Hallsson syngja
það- Væri ekki hægt að glæða
skáldalþáttinn meira lífi með
svipmyndum úr verkum þeirra
og hafa við þá viðtöl meira en
gert hefur verið?
>á hefur sú gamla góða kona
Jóa Jóns kvatt okkur. Kveðja
hennar þótti mérnokkuð snaut-
leg. En þrátt. fýrir það verður
hún minnisstæður persónuleiki.
Ólgandi blóð: Þetta var átak-
anleg mynd, sterk og raunsæ.
Hún sýnir einmana ungan
mann, sem aldrei hefur þekkt
neina vináttu, vill ekkert
þiggja fyrr en vitneskjan um
útrunnið skapadægur brýtur
brynjuna.
Magnús Jóhannsson
frá Hafnaimesi.
!
i
Stofnuð verði fræðsluskrif-
stofa fvrir Mið-Vesturland
Aðalfundur Kennarafélags
Mið-Vesturlands var haldinn að
Laugargerðisskóla, Snæfellsnesi
fyrir nokkru.
Sigurður Helgason, ‘ skólastj.
setti fundinn og bauð fundar-
menn velkomna til starfa. Er-
indi á fundinum fluttu: Þórleif-
ur Bjamason, nómsstjóri, ■—
ávarp um skólamál, Bjöm
Bjarnason, dósent, — tölur og
mengi, Stefán Ól. Jónsson,
námsstjóri, — starfsfræðsla, og
Gestur Þorgrímsson — hægri
umferð.
út tvö bindi af Rómaveldi eftir
sama höfund og eru mörgum að
góðu kunn. Ailar þessar bækur
hefur Jónas Kristjánsson ís-
lenzkað og er síðara bindi af
Grikklandi hinu foma væntan-
legt síðar.
Bandaríski sagnfræðingurinn
Will Durant hóf að rita hið
mikla verk sitt — The Story og
Civilization —> árið 1927 er er
tíunda og síðasta bindið ný-
komið út vestra.
.— . -------------- <
Sjónvarpstæki
stolið í inn-
broti um helgina
Um sl. helgi var brotizt inn í
geymslu hjá Radíóbúðinni á
Klapparstíg 26 og stolið þaðan
Eltra sjónvarpstaaki er munvera
um 27 þúsund krónur. að verð-
mæti.
NEW YORK 28/11 — I dag var
felld á allsherjarþinginu tillaga
um að veita kínvergka alþýðu-
lýðveldinu aðild að samtökunum.
Á laugardagskvöldinu var
kvöldvaka, sem séra Ámi
Pálsson, formaður skólanefndar
Laugargerðisskóla, stjórnaði.
Að iokinni kvöldvökunnj þágu
fundarmenn kaffiveitingar í
boði skólanefndarinnar.
Fráfarandi stjórn félagsins
skipuðu Sigurður Helgason,
Gísli Kristjánsson og Rósa
Björk Þorbjarnardóttir, öll við
Laugargerðisskóla.
í stjórn félagsins til næsta
árs voru kjörnir Sigurður R.
Guðmundsson, skólastjóri, Leir-
bindið í áðurgreindu verki.
Jónas Kristjánsson skýrir frá
því í formála fyrir þessari ný-
utkomnu bók, að þýðandi hafi
aukið við tveimur köflum sam-
kvæmt nýjum uppgötvunum
fomleifafræði og málvísinda.
Hinsvegar er bókin nokkuð
stytt frá frumútgáfu að tilmæl-
um útgefanda hér á landi. Höf-
undur bókarinnar vitnar mikið
í Ilíonskviðu og Odysseifskviðu
eftir Hómer. I íslenzku þýð-
ingunni er sýnt neðanmáls,
hvar ívitnaða staði er að finna
í hinni íslenzku þýðingu Svein-
bjamar Egilssonar á kviðunum
og er vert að þakka þá hugul-
semi í garð lesenda.
Þá hefur þýðandi sérstaklega
safnað myndum í bókina og eru
þær vel valdar og skipta tug-
um.
Fyrra bindið fjallar um Eyja-
hafsmenningu 3500 til 1000 f.
Kr., þróun Grikkiands 1000 til
480,f.Kr. og Gullöldina 480 til
399 f.Kr.
Bókin er smekkleg í útliti >g
er 343 bls., prentuð í Prent-
smiðju Hafnarfjarðar h-í.
árskóla, Gunnar Höskuldsson,
Leirárskóla og Þorgils Stef-
ánsson, Akranesi.
Fundinn sátu 60 félagsmenn
og voru eftirfarandi ályktanir
einróma gerðar:
Kennaraskorturinn
Fundurinn telur að megin-or-
sakir kennaraskortsins séu of
lág laun, lélegur aðbúnaður,
vanmat á starfi kennarans. —
Verði ekki bráðlega úr þessu
bætt sé framtíð íslenzku þjóð-
arinnarí jafnt efnalega sem
menningarlega, stefnt í voða.
Kennaramenntun
Fundurinn lýsir undrun sinni
og vanþóknun yfir þeim seina-
gangi, sem ríkir varðandi stofn-
un æfingaskóla við Kennara-
skóla íslands og telur æfinga-
kennslu við skólann ekki full-
nægjandi. Fundurinn telur að
Kennaraskólanum beri á hverj-
um tíma að leita að og ráða
til starfa hæfustu kennara, sem
völ er á í hverri grein og
skapa þeim vinnuaðstöðu við
hæfi.
Námskeið
Fundurinn lýsir ánægju
sinni yfif þeim námskeiðum,
sem fræðsluskrifstofan efnir
til fyrir kennara og télur að
taka beri einn heimavistar-
skóla undir skipulögð nám-
skeið samanlagt. Verði kenn-
urum er námskeið sækja a.m.k.
veitt ókeypis dyöl þar og. ferðg-
kostnaður greiddur.
Fræðsluskrifstofa V
Fundurinn ítrekar fyrri sám-
þykktir félagsins um stofnún
fræðsluskrifstofu fyrir Mjð-
Vesturland og lýsir, undrun
sinni yfir því, að ekki skuli
hafa verið gert ráð fyrir henni
í nýju skólakostnaðarlögunum:
Námsaðstaða
Fundurinn ítrekar fyrri sam-
þykktir kennarafunda varð-
andi hinn óréttlætanlega mis-
mun á námsaðstöðu baroa og
unglinga í dreifbýli og þétt-
býli.
Stærðfræði, eðlis- og
efnafræði
Fundurinn telur nauðsyn á
sérstakri námsstjóm í stærð-
fræði, eðlis- og efnafræði. .Enn-
fremur er þörf á að hraða sem
mest endurskipulagningu í
kennslu og kennslubókasamn-
ingu fyrir áðumefndar grein-
ar á bama- og gagnfræðastig-
inu og ætla þeim meiri tíma
á stundaskránni. .
H-dagurinn
Fundurinn hvetur alla kenn-
ara að taka höndum saman og
hjálpa til við undirbúning pg
fræðslu varðandi hinn þýðíngr
armikla dag „H-daginn“ á vofi
komanda, þannig að sú breýtr
íng megi ganga yfir á sem
beztan og farsælastan hátt... ..
Frá Raznoexport, U.S.S.R.
Aog B gæðaflokkar Laugaveg 108 círjF 1 7a 73
s í rp i 1 73 73
Grikkland hiB fornu
í íslenzkri þýðingu
Út er komin á vegum Menn-
ingarsjóðs fyrra bindi af rit-
inu „Grikkland hið forna“ eftir
Will Durant. Áður eru komin
Rómaveldi, bæði bindin, eru
þriðja bindið í þessu verki, en
Grikkland hið foma, bæði
bindin, eru hinsvegar annað