Þjóðviljinn - 01.02.1968, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 1. fébrúar 1968 — ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA 0
Markmiðið ai tryggja Vietnömum
sjálfsákvörSunarrétt í landi sínu
Hér fer á eftir greinargerð
flutningsmanna í báðum deild-
um alþingis fyrir þingsályktun-
artillögunni um styrjöldina í
Vietnam:
„Það skal tekið fram, að til-
laga þessi er í meginatriðum
sniðin eftir ályktun hollenzka
þingsins frá 25. ágúst 1967.
Þó að flutningsmenn þessarar
tillögu kunni að hafa að ein-
hverju leyti ólíkar skoðanir á
ýmsum einstökum atriðum í
sambandi við Víetnam, er það
samhljóða álit þeirra, að-heims-
friðnum stafi hætta af áfram-
haldandi hernaðaraðgerðum
þar, jafnframt því sem víet-
namska þjóðin verður að þola
meiri ógnir og stríðshörmungar
en dæmi er til í sögu síðari
tíma.
Sumir virðast telja, að íslend-
ingar hafi litla sem enga ástæðu
til þess að láta sig varða atvik
og viðburði í fjarlægum heims-
hlutum, enda sé áhrifamáttur
okkar á alþjóðavettvangi nánast
enginn. Þessi skoðun er þó
býsna hæpin og oft beinlínis
röng. Hún er m.a. röng að því
er varðar styrjöldina í Vietnam.
Þar er um að ræða lengra styrj-
aldarástand og ægilegra en við
höfum lengi haft spurnir af.
Heil þjóð — Öll alþýða manna,
saklaus börn og varnarlausar
konur, jafnt sem hermenn —
hefur búið vig hörmungar
stanzlausrar styrjaldar í rúman
aldarfjórðung. Tæplega getur
það heldur dulizt, að styrjöldin
í Vietnam er nátengd baráttu
stórveldanna um áhrif, ítök og
yfirráð í heiminum. Einmitt
þess vegna er yfirvofandi hætta
á útbreiðslu styrjaldarinnar, og
það varðar hvern ábyrgan
mann, hvar í heiminum sem er,
og hverja þjóð, hversu fámenn
sém hún er og fjarlæg aðalvið-
burðunum, þegar styrjaldar-
hætta grúfir yfir mannkyni
öllu.
Um það atriði, ag við íslend-
ingar séum tiltakanlega áhrifa-
litlir á alþjóðavettvangi, skal
því einu til svarað, að áhrif
okkar þar þurfa alls ekki að
vera minni en gerist og gengur
um smáþjóðir. Við eigum m.a.
aðild að Sameinuðu þjóðunum
og njótum þar að öllu sama
réttar og obbinn af öðrum að-
ildarþjóðum. Vera má, að hver
einstök smáþjóg sé áhrifalítil út
af fyrir sig, þegar um stórátök
er að ræða og deilur milli stór-
velda, en með samstöðu og ein-
ingu geta smáþjóðir orðið á-
hrifaafl, sem um munar. íslend-
ingar eiga að fylgjast vel með
því, sem er að gerast í heims-
málum, kynna sér málavöxtu
sem bezt má verða og haga af-
stöðu sinni og skoðunum í sam-
ræmi við það. Einkum er það
skylda Alþingis og alþingis-
manna að láta slík mál til sín
taka. Umræðum um utanríkis-
mál þyrfti að sinna miklum
mun meira á Alþingi en nú er
gert og fara þar að dæmi þjóð-
þinga í nágrannalöndum.
Með tillögu þeirri, sem hér
er fram borin, gefst Alþingi
tækifæri til þess að lýsa hug
sínum varðandi það málefni,
sem nú er mest rætt í heims-
fréttum og tæpast lætur ósnort-
inn neinn þann, sem því kynn-
ist.
í tillögunni er gengið til móts
við það sjónarmið, sem áreiðan.
lega á vaxandi fylgi að fagna ®"
meðal stjórnmálamanna og rík-
'isstjórna í fjölmörgum löndum
heims, að deiluefni í Víetnam
verði aðeins leyst meg friðsam-
legum hætti. í því sambandi er
megináherzla lögð á nauðsyn
þess, að Bandaríkjamenn hætti
að gera loftárásir á Norður-
Víetnam sem fyrsta skref til
vopnahlés og friðarsamninga.
Mörg af aðildarríkjum Samein-
uðu þjóðanna hafa skorað á
Bandaríkjamenn að hætta loft-
árásunum á Norður-Víetnam,
sem hófust fyrst fyrir u. þ. b.
þremur árum, eða í sama mund
og hin svonefnda „stigmögnun“
(escalation) styrjaldarrekstrar-
ins byrjaði fyrir alvöru. Meðal
þeirra ríkja, sem haft hafa uppi
slíka áskorun, eru Norðurlöndin
öll, að íslandi undanteknu, H°l-
land, Frakkland og Kanada, auk
fjölmargra annarra. Ýmsir
heimskunnir og áhrifamiklir
menn í hópi bandarískra stjórn-
málamanna hafa ekki einungis
lagt því lið, að loftárásum á
Norður-Víetnam linni, heldur
hafa þeir gagnrýnt harðlega
mikilvæg atriði í sambandi við
bandaríska íhlutun í Víetnam
og þá þróun, sem orðið hefur í
þeim efnum. Fer því mjög
fjarri, að bandaríska þjóðin sé
einhuga um ráðandi stefnu rík-
isstjórnarinnar í þessu máli.
Meðal þeirra, sem lagt hafa til
að stöðva loftárásir og hefja
samningaumleitanir með sem
fæstum fyrirframgefnum skil-
yrðum, eru öldungadeildarþing-
mennirnir Robert Kennedy. J.
William Fulbright (formaður
utanríkismálanefndar öldunga-
deildarinnar) og Eugene Mc-
Carthy, sem hyggst bjóða sig
fram sem forsetaefni demókrata
gegn Johnson forseta. Einnig
mætti nefna Jacob Javits, öld-
ungadeildarþingmann repúblik-
ana frá New York, Romney,
ríkisstjóra í Michigan, fram-
bjóðanda í prófkosningum um
forsetaefni Repúblikanaflokks-
ins, og fjölmarga, fleiri minna
þekkta menn, sem gagnrýnt
hafa ýmis atriði í stefnu ríkis-
stjórnarinnar í málefnum Víet-
nam. Meðal bandarískra há-
skóla- og menntamanna gætir
einnig mikillar gagnrýni á
stefnu Bandaríkjanna í Víet-
nam, ekki sízt að því er varðar
loftárásirnar og aðra útþenslu
og aukningu styrjaldaraðgerða
á undanförnum árum.
Flutningsmenn gera sér ljóst,
að stöðvun loftárásanna af hálfu
Bandaríkjamanna kemur ekki
að haldi, nema á móti komi ó-
tvíræður vilji Norður-Víetnam-
stjórnar og Þjóðfrelsishreyfing-
arinnar í Suður-Víetnam
(,,Viet-cong“) til þess að ganga
til samninga án fyrir fram yfir-
lýstra úrslitaskilyrða, enda þótt
markmiðig hljóti að sjálfsögðu
að vera það að tryggja Víet-
nömum óskoraðan sjálfsákvörð-
unarrétt í landi sínu. Hvað sem
hverjum kann að sýnast um
réttmæti eins málstaðar öðrum
fremur, þá er þetta mál þannig
vaxið nú, að samningaviðræður
geta aldrei hafizt, ef andrúms-
loftinu er spillt með gífuryrð-
um á báða bóga. Öll meðal-
ganga þriðja aðila og sáttavið-
leitni af hálfu utanaðkomandi
afla verður í fyrstu að beinast
að því að fá deiluaðila að samn-
ingaborði án stóryrtra fyrir-
fram skilyrða".
Harður árekstur á
Vesturlandsvegi
Harður árekstur varð á Vestur-
landsvegi síðdegis í gær á milli
Skoda fólksbifreiðar og steypu-
bíls. Skemmdir urðu á 'báðum
bílum og ökumaður fólksbeifreið-
arinnar slasaðist.
Slysið varð þannig, að steypu-
bílnum var ekið út af veginum
frá Sorpeyðingarstöðinni inn á
Vesturlandsveginn beint í veg
fyrir Skodabílinn. Hafði ökumað-
ur Skodans hemlað, en það
nægði ekki til að forða árekstr-
inum sem varð mjög harður-
Kastaðist ökumaðurinn í vinstri
framhurðina svt) að hún beygl-
aðist og rúðan brotnaði, en mað-
urinn fékk áverka á kinnbednið.
Taldi hann sig ómeiddan að öðru
leyti, en var fluttur á slysa
varðstofuna. Steypubílstjórinn
slapp ómeiddur.
Alþýðusaimbandsþingið
Framhald af 12. síðu.
Reynslan frá 1963, þegar verka-
lýðshreyfingin þurfti að hreyfa
samninga þrisvar á einu ári væri
enn í fersku minni.
Ef fyrst á að draga úr niður-
greiðslum svo að verð brýnustu
lífsnauðsvnja stórhækki, gera
svo stórfellda gengislækkun,
Siglufirði, og Hermann Guð-
mundsson, formaður Verka-
mannafélagsins Hlífar í Haínar-
firði tóku kröftuglega í sama
streng. Óskar gagnrýndi Alþýðu-
sambandsstjórn fyrir framkomu
hennar í verkfallsmálunum 1.
desember, taldi vísitöluuppbót-
ina hégóma einan miðað við hitt
hækka skatta, tryggingargjöld, að vísitalan var um leið tekin úr
sjúkrasamlagsgjöld, hækka verð 1 sambandi, en verkföllunum var
allrar nanðsvnjavöru — og taka i aflýst og verkalýðshreyfingin
um leið vísitöluna úr sambandi,; stóg máttvana frammi fyrir því
LAUS STAÐA
Staða' deijdarfulltrúa J við bókihald í sfcrifstofu
Borgarspítalans í Fossvogi er laus til umsóknar.
Umsækjandi þarf að hafa staðgóða þekkingu á
bókhaldi. Æskilegt er að hann hafi kynnzt skýrslu-
vélataekni. Laun samkvæmt kjarasamningi Reykja-
víkurborgar.
Umsóknir, ásamt upplýsingum um nám og fyrri
störf sendist Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur, Borgar-
spítalanum í Fossvogi fyrir 15. febr. n.k.
Reykjavík, 31. janúar 1968.
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur.
— þá á verkalýðshreyfingin ekki
nema um tvennt að velja — sam-
felldar samningagerðir eða sam-
felldar hernaðaraðgerðir. Hviki
menn frá kröfunni um verðtrygg-
ingu launaihvika menn einnig frá
þeirri kröfu að hægt sé að fá
betri afkomu launafólks.
Gegn atvinnuleysinu duga
engar káksamþykktir né kákráð.
stafanir. Verkalýðshreyfingin
hlýtur ag krefjast þess að vísi-
talan verði ekki tekin úr sam-
bandi og stefna að því að menn
geti lifað af dagvinnutekjum ein-
um saman. Þetta samþykkti Al-
þýðusambandsþingið fyrir rúmu
ári og þarf ’verkalýðshreyfingin
heldur betur að halda á spöðun-
um eigi hún að standa við það.
Baráttan um þau mál getur
kostað mikil átök og harðar deil-
ur. En þess skuli allir trúnaðar-
menn verkalýðshreyfingarinnar
minnast, að þeir séu gæzlumenn
hjá einu fyrirtæki, fyrirtækinu
alþýðufjölskylda. Hver sem
hvikar frá baráttunni og kallar
yfir alþýðuheimilin rýrari kjör
eða jafnvel atvinnuleysi, tekur á
sig þunga ábyrgð.
Því er þess full þörf að þetta
Alþýðusambandsþing geri beitt-
ar og hiklausar ályktanir í
kjara- og atvinnumálunum og
fylgi þeim eftir af aiefli.
Óskar Garibaldason, formað-
ur Verkalýðsfélagsins Vöku á
AKRANES
Þorrablót Alþýðubandalagsins verður hald-
ið í Rein laugardaginn 3. febrúar kl. 20.
Skemmtinefndin.
Blaðamennska
Framhald áf 12. síðu.
naumast til greina, ef gagn eigi
að verða að þessari fræðslu- For-
ráðamenn háskólans og Blaða-
mannafélag íslands mundu að
sjálfsögðu hafa nána samvinnu
um undirbúning og setningu
reglugerðar um þéssi efni.
Það er skoðun flutningsmanns
þessa frumvarps, að hér sé um
mikilvægt menningarmál að
ræða. Áhrif blaða og annarra
fjölmiðlunartækja eru svo rík í
nútíma þjóðfélagi, að á miklu
veltur, að þeir, sem við þau
starfa, séu vel menntaðir og hæf-
ir ménn. Enda þótt kennsla í
blaðamennsku við Háskóla Is-
lands yrði fyrst £ smáum stíl,
gæti hún þróazt upp í það að
verða fullkomin kennslugrein
innan stofnunarinnar, eins og
tiðkast með mörgum öðrum
menningarþjóðum.
sem yerið var að gera. Taldi Osk-
ar að forysta verkalýðshreyfing-
arinnar yrði að bæta ráð sitt að
mun ætti hún að endurvekja
fullt traust eftir þessa framkomu.
Stjórnarstefnu ríkisstjórnarinnar
taidi Óskar mesta bölvald þjóðfé-
lagsins, og yrði að setja þar hart
í bak og breyta stefnunni ef ekki
ætti verr að fara.
Hermann taldi það eitt mesta
áfall verkalýðshreyfingarinnar
að verðtrygging kaupsins var af-
numin og hlyti hreyfingin að
hef ja baráttu til ag endurheimta
hana. Því væri ekki að leyna að
ýmsir væru uggandi að hef ja bar.
áttu á tímum þegar atvinnuá-
standið væri eins og það er nú.
Hinu skyldu menn ekki gleyma
að ýmsir stærstu sigrar verka-
lýðshreyfingarinnar hefðu unnizt
á atvinnuleysisárunum vegna
þess að verkalýðshreyfingin vildi
berjast.
Nú væri sagt að þjóðin væri á
vegamótum, að velgengnistímar
væru liðin tíð. Verkalýðshreyf-
ingin gæti snúið þeirri óheilla-
þróun við. Til þess dygði ekki
að samþykkja ályktanir, heldur
þyrfti að vekja baráttuvilja
fólksins um allt land. Eggjaði
Hermann þingfulltrúa að standa
einhuga að þeirrl baráttu sem ó-
hjákvæmilega væri nú framund-
an.
Ensk knattspyma
Framhald af 2. síðu
Burnley — West Ham 1-3
Chelsea — Ipswich 3-0
Cochester — WBA 1-1
Coventry — Charlton 3-0
Doncaster — Swamsea 0-2
Fulham — Macclesfield 4-2
Halifax — Birmingham 2-4
I.eeds Utd. — Derby 2-0
Manch. City — Reading 0-0
Manch. Utd. — Tottenham 2-2
Middlcsborough — Hull 1-1
Newcastle — Carlisle 0-1
Norwich — Sunderland 1-1
Nott. Forest — Bolton 4-2
Orient — Bury 1-0
Petersborough — Portsm. 0-1
QPR — Preston 1-3
Rotherham — Wolves 1-0
Shefficílíi W. Plymouth 3-0
Shrewsbury — Arsenal 1-1
Southamton — Newport 1-1
Southport — Everton 0-1
Stoke — Cardiff 4-1
Swindon — Blackburn 1-0
Tranmere — Huddersfield 2-1
Watford — Sheffield Utd. 0-1
Walsall — Chrytal Palace 0-1.
Fjórir jafnteflisleikir voru
leiknir að nýju á þriðjudags-
kvöld. — Urslit.
Arsenal — Shrewsbury 2-0
Liverpool — Boumemouth 4-1
Bristol R. — Bristol City 1-2
Newport — Southamton 2-3
Framhald af 12. síðu.
amar litlar, þó hefur fækkað á
Siglufirði um 48 manns.
Fjölmennustu sýslurnar eru:
Arnessýsla með 8.Í20 fbúa (7.
840), Kjósarsý&Ia 7.239 (7.010),
Suður-Múlasýsla 4.910 (4.847),
Snæfelisnessýsla 4.245 (4.192),
Eyjafjarðarsýsla 3.857 (3.899),
Kjósarsýsla 3.396 (3.240) og Rang-
árvallasýsla 3.144 (3.083).
Fjölmennustu hrepparnir em
Garðahreppur með 2351 íbúa
(2.059), Selfoss 2277 (2155), Sel-
tjarnames 1982 (1878) og Njarð-
víkur 1486 (1538).
Fimm aðrir hreppar eru með
rösklega 1000 fbúa hver en það
em Borgames, Stykkishólmur,
Patreksfjörður, Miðneshreppur
og Dalvfk.
Langfámennasti hreppur lands-
ins er Loðmundarfjarðarhrepp-
ur, þar búa nú aðeins tveir karl-
menn. Alls em hins vegar 40
hreppar með innan við 100 ftwía.
Handboltinn
Framhald af 2. síðu.
ingar nokkuð í við Framara og
á markatöfilunni mátti sjá 13-
11 Fram í vil, síðan 14-12
15-13. Þá tóku Framarar mik-
inn endasprett og um tíma var
átta marka munur, 24-16, en
KR-ingar löguðu, stöðuna örlít-
ið og lokatalan varð 26-21
Fram í vil.
. Bezti maður Framliðsins eins
og oftast áður var Gunnlaugur
Hjálmarsson og leikur hans í
sfðari hálfleik var stórkostleg-
ur. Ingólfur og Guðjón áttu
báðir nokkuð góðan leik, svo
og yngstu mennirnir Hinrik,
Björgvin og Amar. Sigurður
Einarsson og Gylfi Jóhannes-
son vom ekki við sitt bezta.
Hjá KR bar Gíslli Blöndal af
en Karl Jóhannsson, Hilmar
Bj. og Geir Friðgeirsson áttu
allir góðan leik.
Mörkin:
Fyrir Fram: Gunnlaugur 10,
Ingólfur 4, Guðjón 3, Gylfi J.
3, Pétur Böðvarsson 2, Hinrik
2, Arnar 1, Sig E. 1.
Fyrir KR: Hilmar 6, Gísli 5,
Geir 4, Karl 2, Halldór Björns-
son 2, Ámi Indriðason 2.
Dómari var Óskar Ólafsson
og dæmdi vel. Til að mynda
er það tiíl fyrirmyndar hjá
honum þegar-brotið er á manni
á línu að bíða og sjá hvort
beim sem brotið er á tekst að
skora, en ekki að flauta strax
og brotið er framið og dæma
jafnvel mark af og í staðinn
vítakast, bannig að mistakist
vítakastið hagnast sá sem brýt-
ur. Sdór.
SIGURÐUR
BALDURSSON
hæstaréttarlögmaður
LAUGAVEGl 18. 3. hæð.
Símar 21520 og 21620.
S Æ N G U R
Endumýjum gömlu sæng-
umar, eigum dún- og fið-
urbeld ver og gæsadúns-
sængur og kodda af ýms-
um stærðum.
Dún- og
fiðurhreinsun
Vatnsstig 3. Simi 18740.
(örfá skref frá Laugavegi)
Laugavegi 38
Skólavörðustig 13
*
ÚTSAIAN
ER
HAFIN
*
ALDREI
MEIRA
VÖRUVAL
\
ALDREI
MEIRI
AFSLÁTTUR
ÖHKUMST m
HJÚLBARÐAÞJÓNUSTU,
FLJÓTT 00 VEL,
MEÐ HÝTÍZKU TÆKJUM
W NÆG
BÍLASTÆDI
OPIÐ ALLÁ
DAGA FRÁ
kl. 7.30-24.00
HJOLBflRDAVlÐCERD KOFflVOGS
Kársnesbraut 1 - Sírai 40093
<
i