Þjóðviljinn - 23.04.1968, Page 7

íwiðjudagur 23. apml 1968 — Þ JÖÐVIUINN — SÍÐA J
»
Allt eftir erlendri fyrirmynd
Endurskrpu'lagrúng banika-
kerfisins heitir öniniur forustu-
grein Morgunblaðsins í gær.
i>ar segir, að á ársÆundi Seðla-
bankans hafi dir. Jóhanmes
Nordal rætt noktouð skipuilag
bankakerfisins og bent á þá
grósku, sem verið hefir á síð-
ustu árum í stafnumum bamka
og bankaútibúa, og út frá bvi
hafi svo bamikast.iórinn sagt, að
„tímabsert sé orðið að huiga
gaumgsefilega að skipuáagi
bainfcakerfisiiins í ljósd reynslu
uindanfarinna ára“.
1 ræðu sinmi segir bamka-
stjórinm, að stjóm Seðáabamk-
ans sé þeirrar skoðumar, að
æskilegt sé að hiefja athuigun
á því, hvort ékfci sé haegt að
' vimna að sarmruna bamkastofn-
ana hér á lamdi, og sérstaiklega
sé ástæða tii að athuga, hvort
ekki sé hægt að fæfcfca ríkis-
bönkum, td. með samieiningu
Búnaðarbankams og Útvegs-
bamkains.
Morgunblaðið leggur svo út
af þessari frumlegu hugmynd
bainfcastjórams og telur, að mörg-
um hafi ofboðið útþemsla bamka-
kerfisins á undanföm-um árum
og fjárfesting þeirra í stórþygg-
ingúm og öðru. Telur það rflca
ásitæðu til, að skiipuiag bamka-
kerfisins verði tekið til ná-
kvaamrar athugunar eins og
Nordal leggi til.
Nú virðist allt í einu, að
augu baekastjóra Seðiabankams
vera að opniast fyrir því, að
þróuin bankastarfseminnar á ís-
landi síðustu sjö árim umdir
forustu hans sjálfs hafi ekki
leitt til neimnar farsældar í fs-
lenzlcu efnahagslífi. Segja má,
að seiet er betra en aldrei. En
til er líka mglsháttur, sem seg-
-$>
Virðingarvert framtak
Margvísleg fyrirgreiðsla, eða .
þjónusta, þykir svo sjálfsögð í
nútímaþjóðfélagi, að því þetri
og fullkommari sem húm er,
því hóerra er martið á viðkom-
andi mannféila'gi.
Þetta nær til filesttra þótta
þjóðlífsims og t.d. í samgömgu-
málum þykir slítot og er óhjá-
kvæmileg nauðsyn. Og þess
vegna er það, að efitir því sem
vegimir hafa lengzt og vega-
kerfið stsekkað hefir gistihús-
um og gredðasölusitöðum verið
komið uipp þar sem þeirra var
mest þörf. Og emn er verið að
auka þá þjónustu og gera hama
fúHkommari til að verða við
kröfum samtímanB.
þessi fyrirgreiðsla er nokk-
uð misjöfln eftár landshluitum
og að sjálflsögðu bezt og full-
kommusit í þéttbýlinu og á
þeim lamgleiðum sem fjölfam-
astar em. —-
Hliðstæð þjónusta er þóem.gu
síður nauðsyníeg á þeim leið-
um, sem fáfaimari em, eða
bumdmar vdð styttri umferðar-
tíma, en eimmitit þar, er hún
jafnivel emn betur þegin og
meira metím en ammars staðar
er. Kemur þar líka til að vitað
er, að á fláfömum sföðum er
þessi þjónusta fremur gerð af
greiðasemi en gróðavon — og
það kamm margur að meta.
Þegar hafizt vai handa um
byggiogu Bjarkarlundar fyrir
24 árum, skörnmu eftir að bfl-
fæirt varð þar vestur um, kom
brátt í Ijós, að sú firamkvæmd
bætti þar úr brýnmi þörf, enda
metim að verðleiteumi af öllum
þeim sem flundið haifa hvers
virft það er að haifla sllkastarf-
rækslu á þessuim stað. — Fólk-
ið í þessum landshluta og þó
sérstaklega forfyvepsmenn bæja-
og sýslufélagamina — og sjálft
ATþrngi — hafg líka sýnt virð-
imgarverðan skilning og vel-
viija til þess sem þírna hefir
gerzt — og slikan srtuðningber
að þakka.
Það er Barðstrendiingafé-
lagið í Reykjavík, serp haft
hefir veg og vanda af upp-
byggingu Bjarkiariundar og
amnazt starfrækslu hans frá
upphafi. Það hefir þurft mi:kið
átak og féla^gslega einingu til
að komia þessu í verk. Húsdð
var að mestu byggt í sjálflboða-
vinmu og viðhald þess og um-
bætur sem þar hafla verið gerð-
ar, hafla verið fraimkvæmdar á
sama hátt. — 'Þetta er félags-
möninum til firemdar, og þess
verf að getíð sé. —
Nú hefir félagið færzt meira
f fang á sairna vettvangi með
tilkomu Fiókalundar 1 Vatns-
firði — þeim söffufræga stað —
Framhald á 9. sa'ðu.

Mikii starf MFIK,
féiagar eru nú 222

Fyrir miofcikiru var hadd-
inm aðalflundur Menningar- og
friðarsamtaka íslemzkra lcvenna.
Stjórmina skipa: Maria Þor-
steinsdóttir fonmaður, ViTborg
Dagbjartsdóttir 1. varaformað-
ur, Njóla Jónsdóttir 2. varafor-
maður, Sigríður Jáhannesdóttir
ritari, Hallveig Thoriacius er-
lendur bréflritari, Rammvedg Ág-
ústsdóttir gjaldkeri. Með-
stjómendur enu Ida Ingálfs-
dóttir og Sigríður Ámumdadótt-
ir ,og . heiðursfélagar f stjórn
eru .Þóra Vigfúsdóttir og Sig-
ríður Einaiis.
Á árinu gengu 28 konuir í
samtökin og er félagatala þeirra
nú. 222 konur. MFÍK héldu
fyrsta fulltrúaráðsfund sinn á
starfsárimu og fjallaði hannum
uppeldis- og skólamál. Þá hafa
samtökin haldið 14 stjómar-
fuindi, 5 félaigsflundi, 3 opna
fumdi og staðið að 3 opnum
fumdum ásamt þeim aðilum
öð-um sem standa að Himni
íslenzku Viet-Nammefnd.
Erindi flutt á fundum
Á opnu fundumum, sem MFÍK
hafa haldið hafa eftii*talin er-
indi verið fluibt: Ásá Ottesen
flutti erindi um Vietmam f
marz 1967, Arnlheiður Sigurðar-
dóttir magister fllutti erimdi uim
Jakobínu Sigurðardúttur skáld-
konu á bókmenntakynningu í
maí sama ár og Ramnvedg Löve
kennari og Margrét Margeirs-
dóttir félaigsiráðgjafi fluttu er-
|mdi um uppeldismál á opnum
fumdi í sept. sl.
Á félagsflunduim hafa þessi
flutt erimdi: Amm Sigurðar-
dóttir fluirti erindi um sifjalög-
gjöSna á aprilfundi 1967. og
á saima fundi fkiibti Vilborg
Dagbjartsdóttir erindi um kom-
una í Ráðstjómarriikjunuim. Á
oktéberfuindi . fiutti Vilborg
einrnig erimdi og fjalla£>i það um
komuma í ísl. nútílmaiþjóðfélagi.
A nóvemberfúndi talaði Magn-
ús Jónsson blaðamaður um
styrjöldima fyrir botni Miðjarð-
airhaifs og á jamúarfiumdi filutti
Anma Siguirðaidóttir erimdi um
þjóðfélagslega aðstöðu fslenizku
konummar í. framtíði.nmi.
María I*orstekisdóttir
Myndlist og bókmenntir
Þá gengust MFÍK f.yrir Hst-
kynnimigu í sept. s.l. A þeirri
Iistlkyrm irnffu sj"ndu 17 íslenzkir
málarar og myndhöggvarar
verk sín, Er þetta önnur slífc
kynning á verkum fsl. mynd-
listamamna, 'sem MFÍK gamgast
fyrir og þar eð þessari starf-
semi hefiur verið vel tekið hef-
ur stjórn samtakanna ákveðið •
að hafa eina shtoa á HaTlveig-
arstöðum f tilefni þjóðhátíðar-
dagsims, 17. júní.
Þessar konwr haifla lesiið upp
á fuindum MFlK á árinu: Guö-
rún Guðvarðardóttir las á-
varp frá samtökunum á marz-
fundi 1967, og I-Ielgn Hjörvar,
leikkona, Biyndís Schram, leik-
kona, Guðrún Stephensen, leik-
kona og Vilborg Daigbjairhsdótt-
ir kennari lásu upp úr verkum
Jakobínu Sigurðardútbur, sfe'dd-
lconu á bókmenntakynnjmgu í
maí s.l.
Erlendar ráðstefnur kvemna:
Maria Þorsteinsdófcbir og Vil-
borg Dagbjartsdóbtir voruboðn-
ar til Ráðstjómjamtojanm á
hátíðaíþimig sem kveinmasamifcök-
im þar héldw f tflefni af 50 áma
afimæEi by'ttímgarimnar, f marz
1967, Soflfía Guðmiumdsdóttár,
varafonmaðuir Akureyrardeildar
MFlK og Auður Jónasdófcfcir,
, kennari Höfn í Hormafirði, sóttu
kvenmaráðstefnu Eystrasaltevik-
unnar i Rostock á s.l. surniri;
einnig Mairía Þorsteámisdóttir,
sem fiór á eigin vegum þangað.
Vilborg Dagbjarfcsdóibtdr sat fiull-
trúaráðsfiuind Alþjóðasamibands
lýðræðissimnaöna kvenma f
Pnag í okt. s.l. Þé hefur Rögn-
valdur Hamnesson, sem sitund-
ar hagfrasðdmám í Lumdi verið
fulitiflíi MFlK á RússeJIrétfcar-
höldumum, sem fnam hafa fiar-
ið tvisvar á starfsérimu.
A starflsárinu var að venju
haldimn bazar í desember.
Á opnum fiundi í marz sl.
var fjallað uim Grikikland. Að-
alræðuma þar hótt Sveirir
Kristjánssom, neflndi hanm haina
„Grikkland í fjötiium“ og var
hún aifiburða gobt og ítariiegt
yfirlit yfir þá þróun sem orð-
ið hefiur í Grikiklandi írá stríðs-
lokuim og firam é þemnan dag.
Þá las Þongeir Þorgoirssom upp
úr Sorbas, Vilborg Dagbjarte-
dóbbir las grisk ljóð efltir Seferis
Haffllveig Thoriacius las bréf
grískum filófctamöwnum.
(Frá M.F.I.K.)
ir, að of sedmit sé að iðrast eft-
ir dauðamm.
Hver maður, sem eitthvert
skyn ber á eflnahags- og fjár-
mál, hefir staðið undrandi yfir
þeirri úbþenslu. sem orðið hef-
ir í bamkakerfinu umdainfarin
ár, og þá sérstaklega hjá rik-
isbönkunuim. Bn hjó þedmvirð-
ist meginstofnan haifla verið sú
að etja kappi hver við a-nrnan
um að ná umdir sig sem mestu
af sparifé landsmanma. Hafa
þeir ekk-i skirrzt við að stoflna
útibú hlið við hlið í harðvft-
ugri samikeppni immibyrðis og
lagt það óhemju kapp á að
kaupa upp sparisjóði úti á
landsbyggðinnd, að við jEpr-
töku sparisjáöanina hefir edg-
endum sparisrjóðamma verið
■gefnir eftir allir vamasjóðir
þeirra, eðg með öðrum orðum,
allair útistandaindS skuldir
keyptar á fiutllu veirði. Ekki
verður séð, að ástæðam fyrir
öilu þessu brölitá í rfkisbönk-
umuim sé eimgöngu sprobtin af
löngun tíl þess <að veita lands-
fólkimu sem bezta og haglkvæim-
asta þjónusitu f viðékiptum né
áhugi fyrir að leysa aðkallamdi
refeítu rsf j árskort atvinmiveg-
anna, því skortur á rekstur&fé
stendur eims og reynélain sýnir
í öflugum hlutföTlum við fjölgun
lánas-tofnarma. Hefði shtot legið
til grundvallar, myndu slík mál
hafla verið nædd á opinberum
vetbvangi,' þar á mieðal á Al-
þingi. Hefðu þá að mininsta
kostí komið fnam edmhverjar
raddir um skynsamlega skipu-
lagningu og samstjóm á mál-
efnum þessará þjómustustofn-
ama rfkisins. Nei, í þessumefn-
um hefir ríkt samia saimkeppn-
isfálmið, ráðleysið og stjórm-
leysið, sem einkennt hefir
stjómarfpr núvenandi valdhafa
í öllum efnahags- og fjármál-
wm.
Það hlægir mienn óneitartega
að heyra seðlabamikastjóramn,
seim horft hefir þegjandi á allt
þebta bankabnölt umdanfarimna
ána, nú aTlt í eimu fara að
tala. twn samiruna tveggja rík-
isbanka sem einhverja lausn á
þeátri óstjóm í pemingamálum,
sem hamm sjálflur hefir áfct
jafmsterkan þáfct í að skapa.
I stað þess nú að leggja hug-
anm í bleyti og nota sina hag-
fii-asðiiþekkiimgu til þess að fSmna
út einhverjar álhliiða naumhæfar
enduirbæfcur á neikstri bamka-
kenfiisitns, þar sem mieðal arm-
ars vœri komið á einhverslkonar
samviinmu og jafinivea saimstjám
rtííkisbamkanma uim úfcláin (fijár-
festimgiariiám) og þar með sem
bezta hagnýtimgu þess lánsfjár,
sem fyrir hemdi er, og sem
vitanilega gaetá ledfct tíl þass, að
réfct þaafcti að samedma að edn-
hverju leyti tvær eða fileiri
bamkasftoflnamir, — þá leyfir
bankastjórimn sér að slá firaim
á opinberuim vettvangi hug-
mynd um sameimimgu tveggja
nafimgredndira bamfloa, sem ein-
hverju úrræði í eflnafhagsmál-
um: Þeesa htngdebbu bamflta-
stjórams básúmar svo Morgum-
blaðið sem eimskoniar véflrébt úr
Goðheimum. En huglleiðd máð-
ur méíMð betur, minmist maður
þess, að nýlega var sagt flrá
því í fréttum, að í Breblandi
vonu tveir stórir bamkar sam-
eimaðir í einm. Samsteypuhug-
mynd bamkastjórans er þvi ekki
sériega finumleg. Hér er hið
sarna á ferðimmi og fyrri dag-
imn: ATlt efltir enlendri fyrir-
mynd.
NeL,' fyiigi nokkur alvama hjaiR
núveramdi valdhafia um spam-
að f opinbenu mmekstri, en
spamaöarhjal hafa þeir tamið
sór alla sína valdatið, á sama
tíma og úfcþenslian og eyðsflan
hefir verið í algleyimingd, þá
venða þessár herrar að koma
fnaim með raumhæfani og befcur
hugsaðar spaimaðartíllögur em
seðiabankastjórinn boðaði í
'nmræddu ávarpi sfnu. Armars
tekur en®i«n á þcim marit.
— Iðnrekandí.
Myndvefnaður
(Sýning Vigdísar í apríl ’68)
Y’anadís
vefur oss drauma;
leggur eigi aftur
augu, þótt vér sofum;
fellir eigi skeið
í skaut, þótt vér sláum
danshring um stalla. —
gú dóttir Braga,
skálds vatna, vinda
og vafurljósa,
er auðmýkst systkina
hefur í árdaga
ort í ull
og í ormaspuna
líf manns og yndi,
list sína’ og ást, —
hún signir enn svaefla,
sauimar blóm í linda,
letrar enn líknstafi —
leiðir oss í sal,
undrun fangin,
sem vér eigi vildum
styggja af veggjum -
vefjar fiðiýldi
ellegar anda
ugg aið sílum
tunglskinshylja,
er á tjöldum blána. —1
Os þar sem' um refil
rauður brennur
funi jarðar
úr fjallkverkum,
en þak hækkar
yfir höfði fyrir,
veit’ Vana bam:
yegur manns er fegurð.
Þorsteinn Valdimarsson.
|. %

iMiHHiMiiiiiniiiiiiiniuiininMn
■MBnMaBM«naBaBMaaMMa*aunMaa«w
Sænskur prófessor heldur há-
skólafyrirlestur um lögfræði
Prófessoa* Seve Ljuinigman firá
Stofldkhéflmshásköla fflyfcur fcvo
fyririestra í boði lagadeildar
Háskóflams þriðjudag 23. apríl
og föstudag 26. apríl kl. 5.30
báða dagama í I. kenmslustofiu.
Fyrri fyrirlesturiinin fjalflar um
naunhœfi úrlausnaratriði á sviði
höfiuindarróttar, en hinm síðar-
neflndS um nókkur aitriði á sviði
einkaleyfislaga og Jöggjafar um
óflögmæta verzlunarháttu.
Fyririlestra'mir verða filuibtír á
s>—
sænsku, og er öllum heimiTl að-
gamgur.
(Frá Háskóla íslamds).
ðk á Ijósastaur
Ulm 5 leytíð aðfiaranótrt
sunmudags var bíl ekið útaf
Hringbrauit við Njarðargötu.
Lentd bfllinn þar á ]jó6iasitaur og
stónsikeimmdist og ökumaðurinn
slasaðbt allmikið,
i
1
i