Þjóðviljinn - 24.09.1968, Blaðsíða 9

Þriðjudajgur 24. septembeir 1968 — ÞJÓÐVXLJINN — Sl0A 0
Er „þjéðstjórn" æskuleg og Síkleg?
Framhald af 7. síðu.
að ríkisst.ióm, stefnu hennar og
starfi, aLmemnöinigi er eirmig
tryjsgt niauðsynlegt vial rnilli ó-
lxkra floldca og stefmumiða.
Samstjónn ailra flokka þýðiir
umdir fle9tum kringumstæðum
samábyrgð þeirra um flest það
sem gert er eða ógeirt láit-
ið, og muniurinm á þeám
verður smátt og smiátt óljósari
í hiugum almemmings. Þrýstíng-
ur annarra viðhorfa og þörfin á
að tjá andstæðar skoðanir og
ömmur sjómairmið, sem hljóta að
þróast með aimenmingi, hlýtur
því fyrr eða síðar að brjóta sér
fanveg samta.ka eða flokksmynd-
unar utan við stjómiarkerfið, og
ástamdið .getur orðið fyrr en var-
ir góseniand lukkuriddara og
aevintýramanna.
Síðari spumingin, sem ég vék
að, það er að segja hvort eim-
hver sá brestur bafi orðið í
samstarfi núveiramdi stjórmar-
flokka, sem bendi til nýmra við-
horfia til ágreiiniingsefna stjóm-
ar og stjómaramdstöðu — og
tryggt gaeti t.d. stefnu Alþýðu-
bamdial'agsims í efnahags- og at-
vimmiumálum þjóðarinmar um-
talsverða viðurkenmingu og eiitf-
hvert viðhlítamd; öiryggi í fram-
kvaemd — þeirri spumingu
verður eimmig að svara neátamdi.
Emigimm umtalsverður ágreimimg-
ur er enn milli stjómarflokk-
amma og enigir tilburðir til
stjómairslita hafa kom.ið fram.
Forsaetisráðherra boðaði til við-
rseðna allra flokkamma í nafni
beggj'a stjómarflokkamma og
ríkisstjórnin situr sem fastast,
þrátt fyrir endiamle'gt stramd
„viðreismarimmar". Við búum
við sama þinigmeirihluta og
þjóðin kau.s yfir sig í síðustu
kosnimigum. Sjálfistæðisftokfcur-
imm og Alþýðuflokkurinn ráða
sama þimgmeirihlutamium. f
svonefmdri „þjóðstjóm“ ætti því
núvenamdi stjómaramdstaða allt
umdir vilja og orðheldni núver-
amdi stjómarflokka. Þeir gætu
hvenær sem í odda skærist
'gengið gegn gerðum samming-
um og sparkað. öðrum hvorum
núveramdi stjómarandstöðu-
flokki eða báðum hvemær sem
þeim gott þætti út úr ríkis-
stjóminmi. Eftir stæði þá sam-
ábyrgð á umdeiidum og erfiðum
efnaihagsaðgerðum og brodriur-
imm væri slævður á gagnrýni
Ætjómaraindstöðunnfar og bair-
átta henmar torvelduð.
Ég held að síðari spuming-
umni verði því einmig ^varað
neitamdi edns og hdnni fyrri.
Ný viðhorf og
ný stjórnarstefna
Þrátt fyrir þetta er ljóst að
þörfim er aðkallándi og brýn
fyrir ný viðborf og nýja stjóm-
arstefinu í lamdinu. Það þairf ný
og íslertzk viðhorf í atvinnu- og
efnahagsmálum landsmanna og
það er þöcrf á stóru átaki til að
byggja upp og efla þá atvinnu-
vegi, sem hafa verið vamræktir
og Hotið þungar búsdfjar umdir
stjóm viðireisniarflokkamna.
Eimnig er þörf stórra og djarfra
átaka í félagsmálum þjóðarinn-
ar, í húsmæðismálum, heilbrigð-
ismálum, tryggingamálum og
menntamálum. Enginm vafi er á,
að þjóðin þráir breytta stjóm
og róttækar umbætur og vissu-
lega mundi það mörgum fagmiað-
arefní að sjá úrræðaleysi við-
reismiarstjórniarinnar víkja fyrir
eimhveirju nýju þjóðfélagsafli,
sem boðaði róttæka breytimgu
til bátnaðar frá því sem nú er
og við blasir að öllu óbreyttu.
En fyrir þessu þurfa að vera
pólitisk skilyrði, og þau þurfa
að skapast, annaðhvort með
breyttu viðhorfi stjómmála-
flokka eða breyttum krafta-
Mutföllum á Alþingi í nýjum
kosnimigum.
Við erum áreiðanlega öll sam-
mála urn, að fyrsta skilyrði þess
að knúin verði fraim sú nýja
stiefima sem alþýðustéttir lands-
ins og raiumiar þjóðin öll þarf nú
á að baldá, sé efhng Alþýðu-
bamdalagsins, þróttmikil starf-
serni þess að þjóðmálum og
stóraukiin tiltrú þess með þjóð-
inmi. Þetta verður að gerast
þrátt fyrir tilhurði til sumdrumig-
ar og klofmimigs, sem koma eims
og eftir pömtum andstæðinganna,
þegar kerfi þeiirira sjálfra er að
hrynja í rúst, og þörf er á
margefldu átaki verkalýðsstétt-
ar og laiumiþega aknemnt og raum-
ar alþýðu allrar. Lamdsfumdur-
imm í baust mium að verulegu
leyti skera úr um hvernig tekst
til í þessu efni.
í öðru lagi er grumdvaHairat-
riði að verkalýðshreyfing lands-
ins hald; vöku sinmd og búi yfir
lifandi baráttuvilja. Þetta gildir
um aU-a verkalýðshireyfinguma,
eimstök verkalýðsfélög, sér-
greimiaeambönd og heiidarsam-
-<S>
Togararnir
Frannhald aif 1. síðu
»
' stöðuimiunur væri hjá togara-
félögum og Bæjarútgerð R-
vfkuT. Þeir greiddu sfeatta a£
sinni útgerðj en Bæjarútgerð-
in hefðd fengið í framlag af
útsvörum bæjarins 31 milj. kr.
á stfðasta ári. Bæjarútgerðdn
gerði út fSmm togara og ég
fjóra, og ef ég fengi samsvar-
andi framlag á togara frá
bæjarsjóði mundi ég að sjálf-
sögðu láita þá landa heima.
Það get ég sagt strax, þót{
ofekar hlutafélag hafi enn
ekíki tekið afstöðu til tilmæla
ráðherraris. Vil ég að lokum
benda á að okkar frystihús
framleiddi meira en nokkur
annar á sl. ári svo að við
höfum fyllilega staðið ofekur. ®>
Mín skoðun er sú að í raun-
inni hafi verkamenn hjá
Bæjamátgerðdnni mimna kaup
en hjá okkur þar sem þeir
greiða svo og svo mikið til
baká til bæjarsjóðs.
• Eins og margsinnis hefur
verið bent á í Þjóðviljamtm
blasdr nú við aitvimnuleyisi hór
í vetur, og virðast jafnvel ráð-
herramir vera famnir að átta
sig á því eins og sést af við-
brögðum Eggerts ráðherra, og
skulum við vona að harin
gangi ekki bónleiður til búð-
ar hjá útgerðarmönnum tog-
aranna, en óneitamlega er það
nöktour kaldhæðni að rfkis-
stjórmin skuli nú helzt eygja
þau úrræði gegn atvinmuleys-
inu að 'fogaramir korni til
hjálpar. Sú ríkisstjóm sem
hefiur algerlega vanrækt nauð-
synlega endurnýjun og upp-
byggimgu togarafflotans en þass
í stað boðað hjálpráeði er-
lemdra auðfélaga. Á öðrum
stað í Þjóðviljanum í dag sjá-
um við hvemig það hjálpræði
hefur reynzt.
Innbrot framið
I fyrrimótt var framið innibrot
í viðgerðarverkstæði að Skipholti
1 og stodið þaðan tveimi útvarps-
tækjum.

1 1 (H u ■■ M ' M
Þökfcum imnilega auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
INGIBJARGAR GUÐMUNDSDÓTTUR
Vildís K. Guðmundsson
Óðinn Geirsson
Aðalbjörg Stefánsdóttir
Björgvin Ólafsson
tökim. Það duigir ekki að horfa
upp á það aðgerðarlaust að
verkalýðssamtökin verð; stein-
rumnar skrifstofustofnamir, sem
láti sér nægja afgreiðslu daig-
legra vandamála milH þess ’sem
samið er í vamnarstöðu vdð rík-
isstjóm og aitvinnurekemdur.
Það verður að efla raunverulegt.
lýðræði og vekja til lífs frum-
kvæði meðlimamna sjálfra í
verkalýðssamtökumum, með
fumdum og umræðum um vamda-
málin, og stefnumörk verkalýðs-
hreyfimgarimmiar. Verkalýðs-
hreyfiíngim þarf að skipuleggja
þróttmikið uppeldisstarf, alhliða
fræðslustarfsemi um þjóðmál
og verkalýðsmál og tryggja sér
þammiig ábugasama Og upplýsta
forustukrafta og starfsmenm.
Verkalýðshreyfimgin er í vissri
hættu ef ekki verður að gætt í
tíma, og þær ráðstafanir gerð-
ar sem tryggja henmi lifamdi á-
huga félagsmammia og hæft for-
ustulið til launabaráttummar og
fyrir starfimu að aukmum rétt-
indum stéttarinn.ar og félagsleg-
um umbótum henmi til handa.
Þriðja atriðið, sem mér virð-
ist að sköpum skipti um mögu-
leifcana á þátttöfcu t.d. Alþýðu-
bamdalagsims í ríkisstjóm nú
eða síðar, og með þeim hætti að
jákvæðs árangurs mætti væmta
í atvimnuuppbygginigu lamdsims,
félagslegum efnum og fyrir
bagsmumi og stefmumál verka-
lýðs- og launþegasamtafca al-
menmt, er að tafcast megi heiðar-
legt og náið samstarf miUi Al-
þýðubamd'al'agsims og Alþýðu-
fLoktosdms, þeirra flokka sem
stamda traustustum sögulegum
og hugsjónalegum fótum í
verkalýðshreyfimgunni og öðr-
um launþegasamtökum lands-
ins og eiga að hafa að ýmsu
leyti skyldust sjómarmið og
bygigja stefnuskrá sinni sam-
kvæmt á svipuðum haigsmumum
og áhugamálum. Til þeSs þarf
Alþýðuflokkurímm að losa sig úr
þeim nánu samstarfstemigslum
sem verið hafa milli hans og
Sjálf'stæðisflokksins óslitið síð-
am 1959 eða allt tímabil „við-
reisnarinnar".
Manmum kumma að virðast
slíkar hugleiðingar furðulegar
og f j arstæ ðuikenn dar. En við
skulum haía í huga að samstað-
an miUi fólks úr báðum verka-
lýðsflokkumium hefur verið að
skjóta sprotum í verkalýðs-
hreyfinigumni og í kjarahar-
áttumni. Sameiginlegir haigs-
mumir verfcafólksims hafa kmú-
ið á og ýmsir forustiu-
memm Alþýðuflokksins í verka-
lýðshreyfimigummi hafa neitað að
láta múlbimdia sig eða segja sér
fyrir verkum. Þessi þróum get-
ur orðið víðtækari ef rétt er á
haldið og haft gagmger áhrif á
stjómmálaiþróun næstíi ára. Við
eiigúm því að styðja að hemmd af
öllum mætti.
Samstaða Alþýðubamdaliagsdms
og Alþýðuflokfcsins, hvort sem
er utam eða imman ríkisstjárm-
ar, skapar aðstöðu og styrkleitoa
alþýðustétta og verkalýðshreyf-
imigar til átafca á rekstur og þró-
um þjóðfélagsins, sem etoki er
fyrir hendi að óbreytitum að-
stæðum. Með hemmi væri komið
sterkt og virkt þjóðfélaigslegt afl
til mótvægis við Hna stóru
bargaraflokka og til þess yrði
að taka mikið tillit hvort sem
væri í þjóðmálabaráttu, verka-
lýðsbaráttu eða við stefnumót-
un og framkvæmdir ríkis-
stjóma. Slík sámstaða, ef hum
tækist giftusamlega, myndi
einnig stórlega draga úr ef ekkd
bægja frá þeirri hættu, sem allt-
af er til staðar, að Sjálfstæðis-
flokkurinp og Framsóknarflokk-
urinn nái saman um harðvítuga
afturhaldsstefnu gegn launþega-
samtökunum og um ólýðræðis-
legar breytingar á kjördæma-
skipan landsins, sem nú eru
ræddar af vaxandi áhuga atf
mönnum úr báðum borgara-
flokknnum.
Við skulum jafnan hafa í
huiga að frumskilyrði þess að
slíkt samstarf verkalýðsflokk-
anna geti orðið að veruleika og
skilað þeim árangri sem á þarf
að halda, er að Alþýðubandalag-
ið verði varðveitt ötflugt og
sterkt, að það afli sér vaxandi
tiltrúar ahnennings í þessu
landi og verði þannig hætft til
þess að tafcast á við viðfangs-
efnin og vandamálin á hverjum
tímia.
Vonsndi kernur síld á Austfjarðamið
Framhald atf 4. síðu.
verið og er í stöðugri leit að
nýjum atvinnuvegiuim, vegna
þess að hún vantreystir bæðd
landbúnaðd" og sjávarútvegi
landsins til að sjá þjóðimmi far-
borða í néinni framittfð. Árang-
urinn er svo álhræðslan við
Straumsvik og kisilgúrverk-
simiðjan við Mýviaitn amnarsveg-
ar, en hinsvegar stór samdratt- -
ur í íslenzkri togaraútgerð og
útgerð fislkibáta sem hentabezt
til hráef'niisöflunar fyrir fisk-
vinnslustöðvar okkar. Ég vil
talka það fram strax að ég er
því dkfei mótfallinn, aðatvinniu-
greinuim sé fjölgað í landinu.
Ein ég er þvi mótfallinn að
það sé gert af hálfu ríkisfralds-
ins á kostnað undirstöðuat-
vinnuvega lamdsins, eins og nú
hetfur verið stofnað tiL
Það Oiggúr nofckuð ljóst fyrir,
að t.d. áflibræðslam í Straumsvík
gæiti aldred keppt við vei upp-
byggðam sjávarútveg eí hún
. sæti við sama borð firá opinbarri
hálfiu sem hann .
• Ned, herrar. mínár, uppbygg-
inig nýrra atvinnugreina í eigu
útlendimga er ekiki æsikileg, ef
íslenzkdr atvinmuivegir þurfa að
stamda undir veiruiegum hluta
a£ framleiðsflulkosrtniaði þeirra
eins og t.d. í raflmagnsverði. En
eins og málið horfir við nú,
þá verður þetta þannig í reynd-
. inmi. Sú þjóð sem býr í ey-
lamdi, við beztu fiskimið heims,
en vamrækir nýtingu þeirra og
uppbyggingu fiskiðmaðar á nú-
tímavísu, vegma draums um
stóriðju í eigu útllendinga, hún
er á flótta ,£rá sjáltfri sér og
þedm verkefnum sem allsstaðar
bflasa við og hún er kjörin tíl
að leysa. Því fyrr stem þjóðin
skilur þetta, þvi betra.
Kreppan í íslenzkum
sjávarútvegi
Kreppam í íslen2jfcum sjávar-
útvegi. nú, hún er tviþætt. Við
skuflum ekki gera lítíð úrþedm
enöðMfcum' sem eru því sam-
fama, þegar 'imarkaðsverð lækk-
ar skyndilegá á mörgum oklkar
þýðingarmesitu útflutmingsvör-
um. Þetta er sitaðreynd sem
við verðum að horfast í aiugu
við. Em það sem eyfcur á þessa
erfiðleáka og miagnar þá sem
drauig á þjóðdna nú, það er sú
útlþenslla sem ríkisvaldið hafði
stofnað til, á meðam verðiðfór
hækkandi á mörtouðumum sam-
faira metafflaámum.
Þessi útþenslustaflna ríkis-
valdsins var svo taumiaus og
óskjmsamleg, að fotrdæmi henn-
ar miumu fá finmasit þó leátað
væri . En það er hægt að stamda
váð þessi orð og sjáflflsagt að
gera það.
Vitnið er tóltækt, sem er sú
staðreynd, að sjávairútvegur
oktoar varð að búa við uppbæt-
ur úr ríkissjóði, á meðan mark-
aðsverð var hæet é sjávaraf-
urðum, samtfara mesto afflaór-
um í sögu fiskveiða oklkar. Þeg-
ar svoma er sitaðið að mélum,
þá þarf engam að undra þó erf-
iðleikarmir verði stórfelidir, við
laskfeun á markaðsverði, þegar
ekiki er hugsað. um að hafa
starfsgrundvöll aðalútfflutnings-
atvimmiuvegarins í viðumamdi
lagd á meðan vel árar, bæðd
hvað affla og verð áhrærir.
Fróðir menn telja, að nú mumi
satmanlagður stoðningur þess
opimlbera við sjóvárútveginn
nema kringum 700 miljónum
króma. Islenzkur sjávaraffli var
um 900 þúsund smálestir á s.i.
ári. Sé stoðmimgur við norskan
sjávarútveg tekdnn tíl saman-
burðar þá verður hann hlut-
fallslega taflsvert minni. Norð-
menm greiða nú a£ opinberu fé
til síns sjávarútvegs n. kr. 200
miljónir, eða samkvæmt ókkar
penimgum í dag ísl. kr. 1600
miljónir, en afli þeirra var
hins vegar rúmlega 3 miljón-
ir smálesta á s.l. ári. Þetta
svarar tti þess að íslenzkur
sjávarútvegur hefði þurft að fá
kringum 480 miljónir til að
sitanda likf að vigi eins og sá
norsfci ef refcstrargrundvöllur
þeirra hefði verið likur fyrir*
Það er ekki óalgengt, þegar
samanlburður er gerður á
norsfcu og íslenzku sildar- og
fisfcverði, að farið sé með frá-
leitar tölur. T.d. hefur'það verið
fufllyrtað uppbætur Norðmamna
á íslandssild séu á fimmta
humdrað króna ísl. á tonnu.
Sannfleitourinn er hinsvegar sá
að Norðmenn greiða uppbætor
á saltsíld frá Svalbarðaimiðum
á hina svokölluðu Islamdssíld
20 aura norska' á kg. eða ísl.
kr. 1,60 á kg. Þetta verður kr.
160,00 á 100 kg. tunnu. Enþetta
eru lfka langhæsto upphætar
sem þeir gireiða á matarsíld.
Hinsvegar em uppbætor þedrra
á bolfiski sem nioitaður er ttl
manneldis, frá 29% eyri ísl.
upp í 49 aura á kg, efitir teg-
undum, sé miiðað við flisk
Slægðan mieð haus, Sllíkar upp-
bætor mundu koma að litlu
gagni á íslandi mdðað við á-
standið nú óbreytt.
Eigi að koma íslendkum sjév-
arútvegi á rekstrarhæfari grund-
völl heldur en hann býr við i
dag, þá verður það ekiki gert
mieð nýju gengislækkunarbrölti,
sem enn mundi auka á þemsl-
una, heldur með lækfcuðum
rekstrarkostnaði, gegnum lækk-
aða hanfcavexti af rekstrarfé,
afmámi útflutmimigBsfcatta af
fiskafurðum, læktoum á oflíu- og
rafmagnsverði og öðrum slífcum
útgjöldum, Fyrir slíkum að-
gerðum er til grundvöilur. Ot-
þensla banfcakerfisins á sama
tíma og atvinmuvegimir búa
við fcreppu, er óeðlileg og sýn-
ir að grundvöllur er fyrir vaxta-
lækfcum. Útffluitningsskaittar á
sjávarafurðum eru hlægilegir á
meðan sjávarútvegur þarf að
fá sityrk.
Það er engin sanmgimi að
íslenzk fiskútgerð greiði 40%
hærra verð fyrir olíu helduren
greitt er í næsto lömdum. Við
höfium efcki efnd á þvi að haida
uppi sölukerfi sem þess þarf
með. Það er lítil sanngimi í
þvi að íslenzk hraðfrystíhús
þurfi að greiða margflalt verð
fýrir rafmagn miðað við það
sem útdendmgum er boðið.
Þessu til viðbótar þarf svó að
taka í gegn tryggingar íslenzkra
fiskislkipa, sem hafa orðið að
hreinum óstoapnaðd undir við-
reisnarstjóm. En þetta er ekki
nóg til að rétta af íslenzkan
sjávarútveg og koma honum á
rekstrarhæfan grundvöll. Jafn-
hliða þessu þarf að endurbæta
íslenzkt fisfchráefni svo hægt
sé að vinna úr því fyrsta flokks
vöru, Þegar þetta hetfur verið
gert, þá þurtfum við ekki að
kviða saimkeppná annarra á
mörfcuðumum. Þetta er ledð
þeirra sem vilja byggja á sjálf-
stæðum íslemzikum atvimmu-
rekstri.
KnaUspyrnan
Framhald af 2. síðu.
Úrslit í Skotland ni.a.:
Aberdeen — Dumdee Utd.
Dunfermllipe — Celtic
Bangers — Kilmamock
Staðan í 1. deild:
(efsto og neðsto lið).
0:1
1:1
3:3
Leeds 9 7 2 0 19:7 16
Arsenal 10 7 2 1 17:8 16
Livsrpool 10 6 2 2 17:7 14
Chelsea 10 5 4 1 20:9 14
West Ham 10 5 4 1 20:10 14
Sheff. Wed. 10 5 3 2 14:11 13
Everton 10 4 4 2 16:9 12
Nottíngham 9 1 5 3 11:11 7
Ooventry 10 2 3 5 11:15 7
Newcastle 10 1 5 4 11:15 7
Leicester 10 2 2 6 9:17 6
QPR 10 0 4 6 8:23 4
Staðan í 2. deild:
(efsto og neðsto lið)
Charlton 10 6 3 1 20:14 15
Blackpool 10 4 6 0 13:8 14
Blacfcburn 10 5 3 2 13:9 13
Middllesibro ‘ 10 6 1 3 16:13 13
Miliwall 10 5 2 3 19:14 12
Darhy 10 4 4 2 11:9 12
Portsmouth 10 2 3 5 9:13 7
Fuiharn 10 2 3 5 5:10 7
Bdrmilniglh. 10 3 0 7 21:25 6
Aston Villa 10 1 3 6 7:20 5
Cariisle 9 0 3 7 4:18 3
Bikarkeppnin
Framhald af 2. síðu.
assyni og Elmari Gedrssyni, —
annairs hefiur liðdð oft leikið
betor en í þefcta sinn, sónstok-
lega vömin.
Dómari var Magnús V. Pét-
ursson og dæmdi vægast sagt
illa. Misræmið í dómium hans
var svo Hminhrópandi að
manni Möskraði, og er maður
þó ýmsu vanur. Ktt daami vdl
ég sérstaMega nefna: Réfct fyrir
leikslok var boltanum spymnit í x
hönd eims leikmanns ÍBV inn-
an vítateigs þeirra. Magnús
dæmdi ekfci neitt, en þegar -
Eyjamenn hreinsuðu frá marití
stfnu seinna, þá var boflitanum
spymt í hönd Helga Númason-
ar á alveg sama hátt og Eyja-
mannsins, en þá dæmdiMagn-
ús aukaspymu. Þetta er aðeins
eitt dæmi af ótal mörgum, enda
var þetfca svo álberandi að það
vaikitá hlátor flestra. Það er al-
veg óskiljamlegt með Magnús
Péturssón, að maður heflur séð
hann dæma erfiða leiki mjög
vel, en svo koma svona ledkir
hjá honum og þeir eruþvimið-
ur ffleári. — S.dór.
Si/darsöhunarstúlkur Rafgeymar enskir
óskast á söltunarstöðvarnar, Síldin h.f. — úrvals tegund —
Raufarhöfn og Ndatún h.f. Seyðisfirði. LONDON — BATTERY
Upplýsingar í síma 96-51136 Raufarhöfn og fynriifiEiandx. Gott verð.
83384 Reykjavík. LARUS ingevlarsson heildv. Vitastíg 8 a.
Sími J6205.
BúvöruverSið
Framhald af 1. síðu
Á föstodag varð samkomulag
í sex manna nefnd um slátur-
kostnað og núna áðan varð sam-
komulag í nefndinni um pökk-
unarkostnað á kartöflum. (Við-
talið fór fram kl. 4 í gær).
Hinsvegar hefur ekki ennþé
orðið ‘ samkomulag um vinnslu-
verð mjólkur í mjólkurbúum,
sagði Gunnar að lokum.
f gær sat Torfi Hjartarson,
sáttasemjari ríkisins, á fundi með
sex manma nefnd og fleiri aðil-
um til þess að ákvarða ýmsa
kostnaðarliði við endamlegt bú-
vöruverð til neytenda.
VB tijrert &ez?