Þjóðviljinn - 20.11.1968, Qupperneq 10

„Olíuverzlun ríkisins" annist
heildsölu og smásölu olíuvara
Halldór Haraldsson
Þorkell Sigurbjörnsson
Sinfóníutónleikar á morgun:
Frumflutt ver&ur
nýtt íslenzkt verk
Á næstu tónleikum Sinfóníu-
hljómsveitar íslands á morgun,
21. nóvember, verður frumflutt
nýtt íslenzkt verk. Það heitir
„Duttlungar“ fyrir píanó og
hljómsveit og er eftir Þorkel Sig-
urbjörnsson. Höfundur Ieikur
sjálfur einleik í verkinu. „Duttl-
ungar“ voru samdir i vor og í
sumar og er — eins og höfundur
segir sjálfur — „ýmis tilbrigði í
samleik“.
Þe$su næst leibur Halldór
Háraldsson einleik í Píanókonsert
í G-dúr eftir Ravel. Halldór er
atkivæðamilkill píanólleikari og
hefur lieikið m.a. ádur rmeð Sin-
fóníuíhlljóimsveitinini á sunnudaigs-
tónleikum hennar, en j>á lék hann
Es-dúr píanókonsert Liszts. Kon-
sert Ravels, sem Halldór leikur
að hessu sinni, er eitt glæsileg-
asta verk sinnar tegundar, sam-
ið samkvæmt beidni Sinóníu-
hljómsveitarinnar í Boston fyrir
nær f jórum áratugum. Raveil taldi
konsertinn hetur gerðan en filest
aminað, sem hann hafði samið.
Hann er auðugur af litbrigðum,
kllassísikur í formi og notar út í
yztu æsar lipurð hljómsveitar-
manna og einleikanans í fjömgiu
hljóðfallli.
Lokaverkið á þessum tónleik-
um er 6. sinfónían eftir Tsjaí-
kovský. Þessi sinfónía er þekkt
undir heitinu „patetíska“ sinfón-
ían, og er ein voddugiasita siinfón-
ía sögunnar. Tsjaikovský áledt
hana vera bezta verk sitit. Sjálf-
ur stjómaðd hann frumflutnmgi
heomar viku áður en hann dó, í
októberlok 1893. Undirtektir á-
heyrenda voru nok'kuð dræmar í
fyrstu, en ekfei leið á lönigu, þar
til „patetíska sinfiónían" varð
eitt mesta eftirlætið á sinfóníu-
tónfleikum um víða veröld.
Þetta verða síðusitu tónleikar
stjórnandans, Sverre Bi-uiland að
þessu sinni, en hanm hverfur nú
aftur að störfum sínuim við Sin-
fóníuhljómsveit norska útvarps-
ins. Sinfóníuhljómsveit Islands
vill því nota þefta tækifæri til
að þakka Sverre Bruiland fyrir
veru hans hér o>g samsairf.
□ Lúðvík Jósepsson, for-
maður þingflokks Alþýðu-
bandalagsins, hefur á ný
flutt frumvarp sitt um olíu-
verzlun ríkisins.
□ Var frumvarpið til 1.
umræðu í gær og skýrði Lúð-
vík í framsöguræðu efni
frumvarpsins og nauðsyn
þess, en með frumvarpinu er
lagt til að sett verði á stofn
olíuverzlun ríkisins sem hafi
á hendi allan innflutning á
olíum til landsins og alla
heildsölu á olíuvörum. Jafn-
framt er ráð fyrir því gert
að olíuverzlun ríkisins taki
að sér alla smásöiu og dreif-
ingu á olíuvörum. Þó er til
þess ætlazt að þau olíusam-
lög sem starfa samkvæmt
lögum og hafa það að mark-
Képavogsbúar
MUNIÐ rabbfiumd Félags óháðra
kjósenda á fimmtudagskvöld kl.
8.30 í Þinghól .Rætt verður um
skólamálin og íjá rh ags áætlun
næsta árs.
miði að selja meðlimum sín-
um olíur á sem lægstu verði,
geti starfað áfram.
□ Frumvarpimu var að
lokinni umræðu vísað til 2.
umræðu og nefndar með
samhljóða atkvæðum. Verð-
ur málið kynnt nánar hér í
blaðinu á næstunni.
Miðvikudagur 20. nóveaniber 1968
árganigur — 252. töluibilað.
Könnun lestrarvenja
og dreifíngar hóka
Um þessar mundir eru að hef j-
ast á vegum Norræna sumarskól-
ans allvíðtækar rannsóknir, sem
beinaat fyrst og fremst að lífi
Vegagjald 3ja ára
nemur 45 milj. kr.
Rúmar 45 miljónir króna
hafa komið inn fyrir vegagjald-
ið á Reykjanesbrautinni frá upp-
hafi, en hún var opnuð til um-
ferðar fyrir þrem árum. Heildar-
kostnaður við Iagningu vegarins
var þá talinn um 270 miljónir
króna, þar af 90% fyrir lánsfé.
Innheimta á vegiaigjaldi á
Reykjanesbraut hóst 26. októ-
ber 1965 og offi þá talls-
verðuim deilum og reiðd, einkum
þedrra sem nicnta þurfa veiginn
daglega, en vegagjaldið er 40, 50
Stjórnarfrumvarp um verð-
jöfnunarsjóð fískiðnaðarins
• Ríkisstjórnin lagði fram á Alþingi í gær frumvarp' um „Verð-
jöfnunarsjóð fiskiðnaðarins“, sem ætlað er að draga úr áhrifum
verðsveiflna er verða kunna á útflutningsafurðum fiskiðnaðar-
ins.
• Stofnfé sjóðsins er afgangur af verðbótasjóði frystra fiskafurða
vegna framleiðslu ársins 1967, um 20 miljónir; og hluti af geng-
ishagnaði af útfluttum sjávarafurðum vegna gengislækkunarinn-
ar í fyrra, áætlað 40-45 miljónir.
• Tekjur sjóðsins eiga að vera hluti af liinu almenna útflutnings-
gjaldi af sjávarafurðum og hluti af verðhækkunum sjávarafurða,
er numið getur allt að helmingi verðhækkunarinnar.
• Meginreglur um verðbætur er að þær geti ekki numið meiru en
helmingi verðlækkunar á afurðum.
og 100 krónur fyrir fólksbfla, en
135 og 200 krónur fyrir stærri
bfla, en hæigt er að fá keypta af-
sláttanmiöa fyrir þá seim ofit aka
veginin.
Að því er Einar Kristjánsson
fulltrúi á Vegamálaskrifstofiunni
sagði ÞjóðvHjanum hafa inn-
heimzt í vegagjöld á Keflaví'kur-
veginum í þrjú ér rúmar 45 milj-
ónir króna brúttó frá byrjun til
áramóta ‘65/66 kr. 2.600.690,00,
árið 1966 samtafls 13.964.887,50 kr.,
1967 kr. 15.007.195,00 og fyrsdiu
tíu mánuði þessa árs kr. 13.597,
082,50.
Af heiiildarupphæðinni heíuir
hemáimisíliðið á Kefilavdkurflug-
velli greitt fiast gjaild, niú um kr.
400 þúsund á ári, en upphæðin er
miðuð við dollanann og mun því
hækka með hverri genigislækkun
krónunnar.
Miðað við heildarkostnað við
gerð vegarins, 270 miljónir króna,
er enn langt í lanid, eigi að fá þá
upphæð inn með vegagjalddnu.
Miðstjórnarfundur
Alþýðubandal.
Miðstjórn Alþýðubandalagsins
(aðalmenn og varamcnn) er boð-
uð til fundar í kvöld 20.
nóvember klukkan 21.00 í Aðal-
stræti 12 uppi. — Formaður.
bókmennta og lesmáls yfirleitt
meðal almcnnings á Norður-
löndum. Er Island eitt þriggja
Norðurlanda sem valið er til
könnunar á Icstrarvenjum og
dreifingu bóka og var sú könn-
un kynnt blaðamönnum í gær.
Sú ramnsókn sem hér um rasð-
ir fer fram með þeim hætti, að
valdar vcrða 3 ólíkiar bæikur á
hverju tungumáli á íslandi, í Sví-
þjóð og Finnlandi. Lagðar verða
spumingar inn í hluta af upplagi
hverrar bókar og kaupendur eru
beðnir um að lieysa úr þeim og
endursenda þær síðan í hjálöigðu
lögðu umsilagi. AMar þær bækur,
sem vaildar eru, koma út nú í
vetur og verður síðan byrjað á
úrvinnslliu úr þeim giö©num sem
berast að no'kkruim mánuðum
liðnum frá útkiomu hverrar bók-
ar.
Spumingar eru gerðar með það
fyrir au'gum að fá upplýsingar um
PramihaM á 7. síðu.
Skildinum stoUð
af franska sendi-
ráðinu í gærdag
Á tímabiHnu frá kl. 10 í gær-
morgun til kl. 2 síðdegis hefur
einhver gert sér lítið fyrir og
stolið skildinum af húsi franska
sendiráðsins að Túngptu 22.
Er þess skemmst að mirmas*
að skildinum var stolið af sov,
ézka sendiróðinu við Garða-
stræti, en honum síðan skilað til
sjónvarpsins. — Kvaðst rann-
sóknarlögreglan í gær ekkert
hafa á móti þvi að firanska skild-
inum yrði skilað þangað líka ef
viðkomandi þjófur vill ekki
koma honum á sinn rétta stað
aftur. Annars eru þeir sem átt
hafa leið um Túngötuna og orð-
ið hafa varir við skemmdarvarg-
ana, beðnir að láta lögregluna
vita.
Morgunblaðið eignar fíokkssam-
tökum rúðubrot í alþingishúsinu!
□ Hið algjöra siðleysi Morgunblaðsins í fréttaflutn-
ingi birtist ákaflega skýrt á síðum þess í gær: Þar er í
forystugrein látið að því liggja að flokkssamtök sósíal-
ista hafi staðið að baki rúðubrotum í Alþingishúsinu í
fyrrinótt!
lagsríkjanma, sem haldinn var
hér í sumer og leituðust þar
meö við að vanvirða ísilend-
iniga í auigum erlenidra manna.
Þeir hikuðu eklki við í því
tilviki að svíkja lofiorð, sem
þeir höfiðu gefiiö lögreglunni
þé, um firamkvasimd friðsaim-
legra mótmælaaðgerða.
Fyrir nokkruim dögum
efinidu komúnistar til sbríls-
láta fyrir framan Alþingishús-
ið, brutu þar fjölimiargar rúður
og oHu tjiómi á öðrum verð-
mætum.
Samskonar aitburður endur-
tók sig nú um helgina að lokn-
um útifundi sem Allþýðusam-
bamd Isflands efindi tál sl.
sunnudag. Rétt og skyflt er að
geta þess að forráðaimienm ASÍ
hvöttu fódk til að fara með
friði, em fámenmur hópur
kommúnista hafði þau orð að
engu, hafði uppi skrílslæti við
stjórnarráðshúsið og síðan
voru fjölmargar rúður brotnar
í Alþingishúsinu.“
Það þamf ekki að taka það
fram að afllar þær fluMyrðing-
ar sem koima fram um að
stjómmálasamtölk sósíailista
eða þjóðfrelsisibaráttunnar á
Islamdi hafii staðið að baki
„slkrflsliátum“ em uppspumi frá
rótum. Og Morgumblaðið hafn-
ar sjálft eigin forystugrein í
firétt í gær þar sem segir að
tveir ungllimgspiltar, 17 ára,
hafi brotið rúðumar í alþdng-
ishúsinu, hefiðu þedr verið öllv-
aðir er þeir frömdu verknað-
itnm. Einnig hafi það komið
fram við yfirheyrslurntar að
þeir hefðu verið áður á ferð
við alþiinigishúsið og kastað í
það eggjum.
Forystugreinm gefur það
hins vegar ótvírætt í skyn að
stjómmólasamitök hafi staðið
að þessum rúðubrotum í al-
þingishúsinu og ýimsum ó-
knyttum að undanförnu, en fer
þar gjörsamiliaga með stað-
lausa stafi, eins og reymdar
kemur f ram í viðtaili við ramm-
sðkmarlögreglluþjón sem birt-
ist hér með fréttinni.
Eins og kunmugt er heifiur
Morgumbflaðið haldið uppi
sömu aðferðum í blaða-
mennsku og tíðkazt hafa í rit-
skoðunarlöndum, að halla æv-
inlega réttu máli og rangsnúa
frébtum sér í haig.
1 forystuigrein Morgunblaðs-
ins, sem birtist í gær, er mjög
sláaindi dæmi um þessar rang-
færslur bflaðsins en þar seigir:
„Komimúnistar (Með „komm-
únistar“ á MM. m.a. við Al-
þýðubamdálagið, Samtök her-
náimsandstæðiniga, Æskulýðs-
fylkiniguna, alla andstæðinga
hersetunnar, og andstæðdnga
bandaríslka sjónvarpsins, siem-
sé aflla þá, sem beita sér gegn
stefinu Sjálfstæðisflokksims
Innsk.) beittu sér fyrir skirfls-
látum í sambandi við ráð-
herrafund Atlamzhafsbanda-
Lögreglan ber rangfærslur Morgunblaðsins tíl baka
□ í viðtali við rannsóknarlögregluna, sem hér fer á
eftir, kemur mjög skýrt fram að Morgunblaðið hefur
farið með hrein ósannindi í forustugrein sinni í gærdag
ÞjóðvHjinn hafði í gær
samiband við rannsóknarlög-
regluna vegna skrifá Morgum-
blaðsins og varð Gíslli Guð-
mundsson lögregluiþjónm fyrir
svöruim.
— 1 Morgunblaðinu í gær er
látið að því liggja að filokiks-
samtök hafi staðið að rúðu-
brotum í alþingishúsimu uim
helgina.
— Um það er alls ckki að
ræ'ða, sagði Gíslli. Þarna voru
tveir unglingspiltar á ferðinni
á leið af dansstað báðdr
drukfcnir. Þeir höfðu ekki í
huga að ráðast að alþinigishús-
inu, er þeir lögðu af stað frá
dansstaðnum, en er þedr komu
að þdnghúsinu hófiu þeir grjót-
kast að því með þeim aflleið-
inguim að 16 rúður brotnuðu
svo sem kunnuigt er.
Það hcfur ckkcrt komið
fram scm gcfur til kynna að
pólitísk afstaða þcssara ung-
lingspilta liafi ráðið gjörðum
þeirra. Þessir piltar eiru þekkt-
ir að ólknyttum og haifa notað
hvers kyns tækifæri til þess að
vinma speiHvirki. Þeir játuðu
til dasmis aö hafa kastað
eggjum að alþinigishúsinu á
dögunuim, er gengisfeHingar-
firumvairpið var þar til með-
ferðar. Við spurðum piltana
þá hvort þeir væru félagar í
Æskuilýðsfiylkingunmi, þar sem
Æskulýðsfylkingin hafði boð-
að tifl mótmælafumdar við al-
þingisihúsið með lögregluleyfi í
síðustu viku. Piltarnir neituðu
hins vegar alligjöriega að vera
meðlimir í Æskuilýðsfylking-
Loks kom það fram í viðtail-
inu við Gísila Guðmundsson,
að rúðubrot hafa áður átt sér
stað i ailþingishúsinu, einkum
uim helgar. Og hefiur blaðið
það eftir öðrum heimildum að
alþingi hafi með ráðnuim hug
staðið gegn því að um það
væri getið opimberlega; ókmytt-
um pörupilta væri ekki beint
sérstaiklega að þessari stofnun.
Tilvitnuð forystugrein Morg-
unblaðsins heitir „Skrílslæti
verða ekki þo!uð“ og er í
henni hótað banni við hverj-
um þeim mótmælum, sem
stríða gegn stefnu íhaldsins.
Genigur það svo langt að í for-
ystugreininni er talað um að
íslenzkum vinstri mönmum
verði „að kenna manmiasiði og
þá umgengnishætti, sem hér
tíðkast“ — og tekur þá stein-
imn úr þegar siðfleysi er nefnt
mamnasiðir, en með „um-
gemgnishætti, sem hér tíðkast“
er vafalaust átt við vinnu-
brögðin á ritstjórnarsikrifstof-
um Morgunblaðsins, og er á-
stæða til þess að taka þá ósk
upp, að landisimenn læri aldr-
ei bá umigemgmishætti. — sv