Þjóðviljinn - 17.12.1968, Blaðsíða 3

Þriðjudaigux' 17. desember 1968 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA J
Miistjórnin í Prag gekk fra
stofnun snmbandslýiveldisins
Haldið verður áfram umbótum á efnahagskerfinu og
boðaðar nýjgr áætlanir í því skyni á næsta vori
PRAG 16/12 — í gærkvöld voru birtar í Prag tvær álykt-
anir sem samþykktar voru á fundi miðstjómar Kommún-
istaflokks Tékkóslóvakíu fyrir helgina. Önnur ályktunin
fjallar um stofnun sambandslýðveldis Tékka og Slóvaka
sem verður um áramótin, hin um fyrirhugaðar umbætur á
efnahagskerfinu.
í álylstuininm um sambands-
lýðveldið var skýrt frá því
hveomig hinnd niýju samlbands-
stjóm verður háttað sem taka á
við 6. janúar, em ekki var bess
getið hverjir myndu skipa hin
ýmsu ennbætti hennar. Það er
fastlega gert ráð fyrir að litlar
sem eogar breytingar muná verða
á skipun í hélztu embætti Srá twí
sem nú er og 'þannig taJið víst
að Oldrich Cemik muni áfiram
gegna embætti forsagtisráðherra.
í ályktuninni segir að hellztu
málafilokikar sem samibands-
stjómin en ekki stjómir sam-
bandslýðveld anna mund f jaBla um
verði utanrfikis-, landvama-, á-
astlunar-, fjár-, aitvinnu- og fé-
laigsmiál. Þá var gerð grein fyrir
ýmsum sambandsráðum og stofn-
unum sem komið verður á lógg-
irnar vegna hinna breyttu stjórn-
arhátta. Alllar stofnanir sam-
bandsiýðveldisins, segir í áiykbun-
inni, verður að bygigja svo upp
að 'þeer verji frelsd þegnanna og
auðveldi lýðræðdsilega þróun.
I ályktuninnd er löigð áherzla á
nauðsyn náins samstarfs mdlli
sósíallistíslku ríkjanna og í því
samstarfi verði Téikkósilóvafcar að
vera jafnrétthár aðili öðrum,
enda muni þeir standa við allar
skuldbindingar sínar, bæði
gaignvart Varsjártoandallaiginu og
Efniahaigsbandailagi Austur-Evr-
ópu.
Umbætur í efnahagsmálum
Hin ályktunin f jallar um eflna-
haigsimiáfl og var í henni m.a.
Harðnandi átök og
handtökur í Brasdíu
RIO DE JANEIRO 16/12 — Costa e Silva, forseti Brasilíu,
sem tók sér einræðisvald fyrir helgina, hefur látið kné
fylgja kviði í viðleitni herforingjaklíkunnar sem landinu
ræður að berja niður alla andspymu. Fréttir frá Bnasilíu
eru hins vegar óljósar vegna þess að sett hefur verið á
ströng ritskoðun. einnig á fféttaskeyti til útlanda.
Þráitt fyrir ritskoðunina hefur
þó verið skýrt firá því í sumum
blöðum að fjöldi mianns hafi ver-
ið handtekinn. Ritskoðunin er
ströngust í Rio en samkvæmt
bJaðinu ,0 Estado“ í Sao Paolo
voru á meðal þeirra sem hand-
teknir höfðu vetrið í gær einir
Costa e Silva
■fjörutíu kunnlr stjómmálamenn
í Rio, Santos, Sao Paolo og í höf-
uðborginni Brasiilíu.
Stærsta blaðið i Brasilíu,
..Joumal do Brasil“, sem gefið er
út í Rio de Janeiro, kom ekki út
í gær og frétzt hefur að útgef-
andi þess hafi verið handtekinn.
Fleiri blaðamenn og starfsmenn
fréttastofnana eru sagðir hafa
verið teknir höndum.
Meðal þeirra stjómmálamanna
sem s^gðir eru í höndum log-
reglimnar eru Kutoitschek, fynr-
verandi forseti, Lacerda, fynrv.
fylkisstjóri í Guan'abara, og .Cor-
deiro de Faris fyrrverandi inn-
anríkisráðherra.
/ Þú hefur frétzt eftir krókaleið-
um að 30 stúdentar við kaþólska
háskólann í Rio hafi verið band-.
teknir þegar lögreglan lagði und-
ir sig háskólabygginguna.
Beint tilefni til þessara átaka
nú var það að þjóðþingið setn
skipað er að mikiliutn meirihluta
fúlltrúum sem herforinigjiaklíkan
hafði sjálf valið sérstaklega
leyfði sér í síðuatu viku að bafna
kröfu hennar um a6 svipta einn
þingmannannia, Moreira Alves,
friðheligi, en hann hafði kallað
yfir sig reiði herfori'ngjanna
með því ap tala óvirðulega um
herinn að þeirra áliti.
Hin raunverulega ástæða fyr-
ir hinum harkalegu viðbrögðum
herforinigjanna er hins vegar sú
að mikil ólga hefur verið í Bras-
ilíu undanfama mánuði og hafa
það einkum verið háskólastúd-
entar sem haft haf a sig í frammi
í andstöðunni gegn herforingja-
klíkunni. Hvað eftir anniað hef-
ur komið til átaka oft blóðugra,
og ekki heflur ástandið í landinu
batnað við að öfgasdnnaðir
hægrimenn hafa efnt til ofsókna
á hendur öllum þeim sem grun-
aðir eru um andstöðu við herfor-
ingjaklíkuna og bandaríska yfir-
boðara hennar.
Hinir íbaldssömustu i hópi her-
foringjanna bafa krafizt þess
hvað eftir annað undanfarið að
tekið yrði í taumana og stúdent-
um og öðmm vinstrisinmum sýnt
í tvo heimama.
boðað að 'í vetur myndi samiú
áætlun um uimlbætur á efnahags-
kerfinu og á hún að gdlda fram
til ársins 1975. Þessi áætilun verð-
ur lögð fyrir fund 3 forsæti mið-
stjómar' floklbsins í apríl í vor.
Miðstjómin samiþykkti aö veita
stjómum einstaikra fyrirtækj a
meira svigrúm en þær hafa haft
hingað til. Fyrir áramótim 1969—
1970 á að vera búið að endur-
skipuleggja skattiagninguna.
Miðstjórnin gerir ráð fyrir að
þj'óðartekjur miuni vaxa næsta ár
um 6—7 prósent. í ályktun mið-
Framlhald á 13. síðu.
difíord kennir Saigonst/érn
um seinaganginn á viðræðunum
Bandaríkin og Norður-Vietnam gætu fljótlega komið
sér saman um að minnka eða jafnvel stöðva ófriðinn
WASHINGTON og PARÍS 16/12 — Clark Clifford, land-
vamaráðherra Bandaríkjanna. kenndi í sjónvarpsviðtali í
gasr Saigonstjóminni um að tefja fyrir Parísarviðræðunum
um frið í Vietnam og sagði að stjórnir Bandaríkianna og
Norður-Vietnams myndu. ef þær fengju einar að ráða, fljót-
lega geta komið sér saman um að draga úr hemaðaraðgerð-
um eða jafnvel hætta þeim alveg.
Clifford fór ekki diult með ó-
þolinmæði sína um seinagainginn
i Parísarviðræðunum og sagði 'að
hörmuiegt væri ef stríðið ætti
enn að dragast á langinn.
N'guyen Cao Ky, „varaforseti1
Franskir stúdentar
láta enn ófriðiega
PARÍS 16/12 — Landssamband franskra stúdenta (UNEF)
sem hefur allan þorra háskólastúdenta í Frakklandi inn-
an sinna vébanda hvatti í dag til þess að þeir gengjust
fyrir samræmdum aðgerðum einhvem daginn í þessiari
viku til stuðnings stúdentum við háskólann í Nanterre.
SaigO'nstjómarinnar og ,,ráð-
gjafi“ samninganeflndar þeirrar
sem hún heflur semt til Paosar,
lét hafa það efltir sér i dag að
hann botnaði ekkert í þessum
ummælum Cliffords. Svo virtást
sem Cliflford fæiri jaflnan með
cinhverja vitHieysu þegar verst
léti. Ky kvað samninganefn d
Sai gonstj ómarinnar hafa náið
samsitarf við bandarísku samn-
ingamennina í París oig kvaðst
hann ekki vita til þess að ndkk-
ur ágreinin'gur væri milli þeárra.
AFP-fréttasitofain sagðist í dag
hafa góðar heimildir fyrir þvf að
Bandaríkin og Saigonstjómin
hefðu komið sér saman um til-
högun viðræðnanna, þ.e. að
samininganefnddmar skyldu að-
eins vera taldar tvær, frá Hanod
og Saigon.
Talsmenn norðurvietraömsku
samningaraetflndarinnar sögðu i
dag að Bandaríkjastjóm og Sai-
gonsitjórnin hefðu tafið fyrir við-
ræðunum með „fáránlegum hug-
myndum". Þær bæru alHa ábyrgð
á seinkun viðræðnanna sem að
réttu lagi áttu að hefjast 6. nóv-
ernber sil. Tekið er fram að Norð-
ur-Vietnam og Þjóðfrelsisfylking
Suður-Vietnams hefði lagt til að
samningaborðið yrði haflt krinigl-
ótt svo að öllum yrði gert
jafnhátt undir höfði til þess að
binda enda á togstreituna um fyr-
irkomuHaig viðræðnanna.
Það virðast nú aliveg auglióst
að viðræðurnar miuni ekki hefj-
ast, a.m.k. ekki atf neinni afcvörui
fyrr en eftir að Nixon helfur tek-
ið við emibætti forseta, 20. janúar
n.k., en þá má líka gera ráð
Framhald á 13. síðu.
Það var í Nanterre siem óOigan
byrjaði í vor, sú sem leiddi til
hinna blóðugu óeirða og síðan til
verkfiallanina iraiklu og það var
UNEF sem hafði á hendi yfir-
stjórn aögerða stúdenta þá. Það
hétfur verið friðsamllegra í frönsk-
uim háskölum í haust en búast
mátti við. en vitað var að undir
sauð og svo virðist sem raú 'éé
að sjóða afitur upp úr.
Enn er hið ótoeiha tilefni óá-
nægja stúdenita i .Naniterre með
bæði sfcóllastjórnina og kennslu-
fyrinkomuilag. Fyrir nokkrum
dögum loíkuðu stúdentar inni ,tvo
prófdómaira sem sóttir höfðu ver-
I ið til auðfyrirtækja og sámaði
stúdentum að slíkir menn skyldu
j til kvaddir til að kveða upp dóm
um hæflni þeirra.
Viðbrögð stjórnarvalda voru
þau að setja lögregflravörð um há-
sikólabyggingamar og var það
aðeins að kasta olíu á eldinn.
Síðan»hafa stúderatar og lögreglu-
tnenn staðið andspænis hvorir
öðrum f Nanterre og við þvi ver-
ið búizt að í odda myndi sker- l
ast. 1 gær gatf svo kennslumála- j
ráðuneytið út tilskipun þess eifnis |
að hver sá stúdent sem gerðist
seikur um að standa fyrir upp-
þotum og mótspymu við lögregl-
una myndi eiga á hættu að verða
rékinn úr skóla og bannað að
stunda raám við alla flranska há-
skóla næstu fimm árin. Einnig
var stúdentum gert að sikyldu að
bera jaflraan á sór skilrfki sem
sönnuðu að þeir væru við há-
skólaném og að sýna þau lög-
reglumönnum sem gæta eiga há-
skólanna. Þessi tilskipun mun
enn hafa orðið til að æsa stúd-
enta upp gegn stjómarvöldunum
og enginn veit hvað nú mun
verða eftir þá orustuhvöt sem
stúdentum hefur nú borizt frá
UNEF.
Óvissa og ótti við
árás ríkir í Saigon
SAIGON 16/12 — Mikil óvissa ríkir meðal ráðamamna í
Saigon og ótti við að Þ'ióðfrelsisfylkingin muni á næstunni
gera harða hríð að borginni, i'afnvel á borð við Tet-sóknina
miklu fyrir tæpu ári.
Bandaríska herstjómin í Sad-
gon telur einnig að þjóðfrelsis-
herinn muni hatfa sig æ meiira í
frammi í Saigon og grennd á
næstunni. Setulið Saigonstjóm-
arinnar í borginni hefur fengið
fyrirmæli um að vera við öllu
búið, en ekkert banöarískt setu-
lið er í borgirani sjálfri. Bandia-
ríkjamenn hafa hins vegar fjöl-
mennar hersveitir í næsta ná-
grenni einfcuim. við þjióðvegi.
Hermönnum í þeim sem eru
um 10.000 talsiins hetfur verið
fyrirskipað að vera jafnan til
taks á nóttu sem degi og fá þeir
ekki að yfirgefa herbúðir sínar.
Skæruliðar þjóðfrelsishersins
gerðu um helgina ný spren'gju-
tilræði í Saigon og urðu spreng-
ingar víða í borginni. Einndg var
skotið úr launsátri.
Kosningar
Framhald atf 1. sfðu.
uðum stórhertogadæmisins þar
sem mi'kill hDuiti iðnaðar lands-
ins er, en þeir hafa jafnan verið
öflugir í verMýðshreyfimgunni.
Sigur kommúnista í Lúxemborg
vekur nokkra athygli fyrir þó sök
að flokkur þeirra var eini komm-
únistaflokkurinn í Vestur-Evrópu
sem mælti innrás Vansjárbarada-
lagsins í Tékkóslóvaikíu bót, og
höfðu ýmsir talið að það myradi
kosta hann fylgi.

FERMSKRIFSTOFA
RlKISINS
Hvíldarferðir í vetrarskammdeginu
Njótið hvíldar og hressingar á fyrsta flokks hóteli í fögru umhverfi.
Fljúgið til Hornafjarðar með Fokker Friendship flugvélum Flug-
félags íslands, gistið á Hótel Höfn, nýtízku hóteli, sem býður full-
komna þjónustu, fyrsta flokks veitingar, góð herbergi með baði,
þægilegar setustofur ásamt gufubaðstofu.
Hvíldarferð til Hornafjarðar. — Tilvalin jóla- eða afmælisgjöf.
VERÐ AÐEINS kr. 6.750,00 (tveir sólarhringar fyrir tvo gesti).
VERÐ AÐEINS kr 8.250,00 (3 sólarhringar fyrir tvo gesti) —ALLT INNIFALIÐ.
LÆKJARGÖTU 3, REYKJAVÍK, SÍMI 11540

4 1 ]
V
5jj 1

TOPAS
NJÓSNASAGAN FRÆGA
Topas, njósnasaga eftir Leon Uris — 352 bls. Kr. 446,15. — ÍSAFOLD.