Þjóðviljinn - 17.12.1968, Síða 12

12 StBA — ÞJÓÐVILJTNN — ÞriðjiidaSuir 17. desorriber 1968.
Þórður boðar jó! í Kópavogi
Ekki ætlar Þórður á Sæbóli
að láta sitt eftir liggja að vekja
jóilastemmningu í Kópavogi. Er
þessi mynd áf jólatré í Blóma-
skálanum við Nýbýlaveg, en
það er með innbyggðri spila-
dós og spilar lon og don Heims
um ból og er tréð prýtt marg-
litum ' jólaljósum — kanadískt
að uppruna.
Þá hefur Þórður á boðstólum
kínverska skrautmuni og fljúga
þarna um í trekknuim gervifugl-
ar eins og lifandi fuglar — kín-
versk borð úr kamfórutré og
veggskildir og þannig mætti
telja. — (Ljósm. Þjóðv. A.K.).
Minningarsjóður til styrktar
björgunarsveitum5. V.F.I.
Hinn 20. nóvemtoer 1967 lézt
hinn mikli og góði ísiandsvin-
ur, Holger T'huesen Bruun,
skipshaindiari hjá fyrirtækinu
Osca/r Roiffs eftf. AJS í Kaup-
mannahöfn. Fyrr á því ári gat
þessi síglaði og sérstæði per-
sónuleiki haldið einstakt starfs-
afmæli, en þá hafði H. Th.
Bruun unnið 60 ár hjá þessu
sama fyrirtæki.
AUt frá því að íslenzku skip-
in liófu reglubundnar sigiing-
ar til Kaupmannahafnar hefur,
fyrirtækið Oscar Rollfs eftf.
annazt þau viðskipti við hina
íséenzku sjómenn. Jafnan var
það Bruun, sem hafði þann
starfa á höndum, hvort heldur
skipið var bumdið við bryggiu
í Kaupmannahöfn, í oliustöð-
inni á Pröverstenen eða á ytri
höfninni, að vistir og aðrar út-
tektir voru fluttar á bátuim að
skipshlið. Það var þvi orðinn
stór vinahópurinn, sem Bruun
átti meðal íslenzkra fanmanna,
en tengsl vináttu og kunnings-
skapar teygðu sig lan,gt útfyrir
hina íslenzku fanmannastétt, og
margir voru þeir íslendingamir,
sem nutu hjálpar og fyrir-
greiðsiu hins góða íslandsvin-
ar, H. Th. Bruun.
Skömrnu fyrir andilátið var
Bruum í viðsikiptaerindum hér
heima ásamt framikvæmda-
stjóra fyrirtækisins J. Holm.
Þótt I rnörg hom væri að
líta og í mörgu að smúast, gáfu
þeir fólagiar sér tíma til að
heimsækja skrifstoÆur og bæki-
stöð SVFÍ hér í Reykjavík. En
Bruun. var féilaigá í silysavama-
dieildinni Gefíon í Kaupmanna-
höfn frá því sú deild var stofn-
uö árið 1S53.
Biuun lét sér mjög annt um
stari'semi SVFÍ, enda var „að
hjálpa og bjarga" snarir þætt-
ir í skaphöfn hans sjállfs, Þeg-
ar Bruun kom til baka úr þess-
ari íslandsferð hafði hann hug-
boð um, að starfsdagur væri
senn á enda.
Ekki vildi hann hafa neina
viðhöfn viö fráfailil sitt, en þar
sem hann renndi grun í, að ís-
lenzkír farmenn vildu minnast
sfn, bað hann þess, að Slysa-
varnafélaig Isflands yrði látið
njóta þess.
Stjóm Skipstjóraifélags ís-
lands hefu.r haft forgöngu uim
Framhald á 13. síðu.

A thugasemdir forseta ASI
Blaðinu banst í gær eftinfar-
amdi frá forseta ASÍ:
„Fróttatilkynning frá forseta
Alþýðusambandis Islands (A.S.l.)
Á nýloknu aliþýðusambands-
þingi var sa,miþykkt ýtarleg
ályktun um atvinnumál. Voiu
þar í mörgum liðum settar fram
kröfur- um tafarlausar úrbætur,
og var miðst.jórn A.S.I. falið að
neyta allra tiltækra ráða til að
knýja fram raunhæfar aðgerðir
í afvinnumálunum.
Bauk ályktun alþýðusaim-
bandsþings með þessum orðum:
„Ylfirlýsingar og fyrirheit
stjómvalda um úrbætur í at-
vinnumálum — án athafna —
sætta verkalýðsisamtökin sig
ekki við og krefjast tafarlaust
raunhæfra aðgerða gegn at-
vinnuleysinu."
Samkvaemt bessum lokaorðum
ályktunarinnar var ríikisstjóm-
inni begar eftir bingið aifhent
atvinnumálaályktun A.S.I.
Þann 5. b- m. barst miðstjórn
bréf frá forsætisráðherra, bar
sem lagt var til, að viðræður
yrðu hafnar, eins og bar segir.
,.um þau vandamál, sem við
blasa í atvinnumálum að aflok-
inni gengisbreytingunni."
Síðan var til bess mælzt, að
Albýðusambandið t.ilnefndi fuill-
trúa til slíkra v'uVæðna.
Á miðstjómarfundi fimmtu-
daginn 5. desember. var bréf
fohs æt. i s r á ðh erra rætt, en bó
fvrst og f’"emst. „frv. til la°a um
ráðstafanir vegna ákvörðunar
Seðlabanka íslands um nýtt
gengi íslenzkrar krónu.“ Út aif
bví máli var samibykkt að kjósa
nefnd manna til að ganga á
fund rfkisstjórnarinnar off til-
kynna henni. að algjört skilyrði
af hendi miðstiómar fyrir við-
ræðum, sbr. bréf forsætisráð-
herra, væri, að fruimvamið vrði
stiiðvað á Albingi. meðan við-
ræður færu fram við sjómanna-
samtökin.
Föstudaginn 6. • desember
ræddi nefnd A.S.Í. við ríkis-
stjórnina (Iforsætisrúðherra, xrt-
anríkismáiaráðherra og við-
skiptamálaráðherra) og voru
svör forsætisiráðherra bau, að
afgreiðslu málsins yrði ekki
frestað, en hins veoíar skyldi
enginn óeðlilegur hraði hafður
á afgreiðslu bess. (Málið er enn
ekki komið tii neðri deildar).
Sunnudaginn 8. desemiber
héldu sjómannasamtökin ráð-
stefmu um sitjómarfrumvarpið.
Voru þar samþykkt hörð og
eindregin njótmæli gegn þeim
greinum flrumvaipsins, sem
skerða kjör hlutasjómanna bg
iafnframt borin fram krAfa ,um,
að samningar sjómanna yrðu
lausir, svo að sjómannasamtökin
i'engju sömu aðstöðu og önnur
verkalýðssamtök til frjálsra
samninga, vegna þeirrar kjara-
skerðingar, sem af gengislækk-
uninni Ieiddi.
Þessa' kröfu murnu sjómanna-
samtökin þegar hafa borið fram
við samtök útgerðammanna og
fengið góðar undirtektir. Og
þegar fru,mva,rpið nokkrum
dþgum seinna var tekið til um-
rasðu á Aliþingi, báru fiuililitrúar
meirihlutans (þ.e. stjórnar-
flotkfcanna) fram þá breyt-
inigiairtilllögiu við frumvairp-
ið, að heiimilt skyldi að
segja satnninguim sjómanna upp
fyrirvaralaust, hvenær sem
væri, er frumvarpið væri orð-
ið að lögium. Þar með virtist
sjómönnum tryggð aðstaða til
frjálsra samninga, eins og
verkalýðshreyfingunni að öðru
leyti.
Þetta»hafði gerzt í málinu
milli funda, er bréf fórsætisráð-
herra var tekið til afgreiðslu í
miðstjóm Albýðusambandsins
föstudaginn 13. b. m.
Á beim fundi lagði Eðvarð
Sigurðsson til, að frestað væri
enn að kjósa ncfnd 'III viðræðna
við ríkisstjómina um atvinnu-
málin, bar til fyrir lægi, hver
afgreiðsla Alþingis á kjaramál-
um sjómanna yrði. Forseti lagði
til, að nefnd yrði kosin á fund-
inum til að knýja á ríkisstjórn-
ina lim tafariausar aðgerðir f
atvinnumáilunum. Dráttur á því
væri ekki verjandi, hvort sem
litið væri til eindreginna fyrir-
mæla alþýðusambadnsþdngs,
eða hins alvarlega ástands i at-
vinnumálum. Var upplýst á
fundinum, að skráðir atvinnu-
leysingjar í Reykjaivfk væru
þegar komnir á fimmta hundr-
að.
Tillaga Eðvarðs Sigurðssonar
var felld með jöfnum at-
kvæðum. Einm sat hjá.
Tillaiga fbrseta var samþykkt
með 8 atkvæðum gegn 6.
Síðan var 8 manna nefnd
kosin með samhljóða atkvæðum
til viðræðna við ríkiss'tjómina
um atvimniumálin.
Nefndina skipa þessir menn:
Hannibal Valdiman-sson,
Baldur Óskarsson,
Bjöm Jónsson,
Eðvarð Sigurðsson,
Guðmundur H. Garðarsson,
Jóna Guðjónsdóttir,
öskar Haílgrímsson,
Snorri Jónsson.
Svokallað verlcalýösblað, Þjóð-
viljinn, snýr staðreyndum við,
er hann sakar þá miðstjómair-
menin, sem ekki vildu Iengur
draga að hefja viðræður við
ríkisstjómina í atvinimumálum,
um að brjóta samþykktir al-
þýðusamibandsþtn,gs, — Alþýðu-
sambandsþingið krafðist tafar-
lausra aðgerða i atvinnumálum.
Og gagnvart atvinnulausu fólki
er allur dráttur aðgerða í þess-
um málum óverjandi. Þeir, sem
telja sig veikja rfkisstjómina
með ábyrgðarlausu framferði í
atvinnuleysismálum nú, fara
villir vegar. Þeir gerasit henn-
ar beztu stuðningsmenn.
Það verður . tafariaust að
koma í Ijós, hvort ríkisstjóm-
in ætlar að hallda að sér hönd-
um í atvinnumálum, eða láta
hendur standa fram úr errhum.
Þess vegina ber miðstjóm Al-
þýðusambandsins að hefja at-
vinnumálaviðræður við rikis-
stjómina4 án minnstu tafar“.
Athugasemd Þjóðviljans
1 samtoandi við þessa frétta-
tilkynningu forseta ASl vilil
Þjóðviljinin taka fram eftirfar-
andi að sdnnii:
1. Sl. vetur gáfu verkalýðsfé-
Tögin eftir a.f þeim légmanks-
kröfum að fuill vísitöluuppbót
héldist á laun gegn því að rík-
isstjómin efndi tiltekin fyrir-
heit í atvinnumálum. Sett var
niður atvinnumálanefnd, sem
ekiki heur formlega verið leyst
upp, og AJlþýðusambandið á að-
ild að. Ekki hefur enn orðið
beinh ðranigur af starfi nefnd-
arinnar og enn hefur ríkis-
stjómin ekfci efnt gefin at-
vinnuloforð, sem þó jafngiltu
peningum fyrir verkafólk vegna
eftirgjafar á vísitöluuppbótinni.
Það.er því ekki ástæða til þess
fyrir verkalýðshreyfinguna að
treysta ríkisstjóminni í þessu
tilviki.
2. Það er vitað — hefur kom-
ið mjög skýrt frairi f stjóm-
armiálgögnun.um — að æfclun
rfkisstjórnarinnar er að lofa,
úrbótum f atvinnumálunum
gegn því að ekkert verði að-
hafzt í kjairamálum.
3. Þin.g ATþýöu.saimbandsi ns
tðk skýrt fram. að atvinnuör-
yggi væii sjálfsögð mannrétt-
indi, sem elcki bæri að kaupa
neinu vei’ði og stjórnarvöldum
bæri skylda til þess að tryggja
fuMa atvinn.u — jafnsjálfsagður
h'lutur getur því engan veginn
orðið verzlumarvara.
4. 1 samþykkt þings ASÍ sa,gði:
„Verkailýðsbreyfingin hafinar
f með öllu leiðuim samdráttar og
kjaraskerði.ngair, sem færum
leiðum til að rétta við efna-
hag þjóðarinnar og lýsir ölilum
lögþvingunum giegn samtökun-
um til að knýja silfka stefnu
fram sem tilræði við hreyfing-
una, er samstunidlis hljóti að
verða hrundið með öfllum þeim
ráðuim, sem sameinuð verka-
lýðsihmeyfing getur beitt”. Og
ennifremur: „Á þeim forsiend-
um einum ... að fyrir liggi
ótvíræðar og óygigjandi tiygg-
ingar fyrir því að cngar iög-
þvinganir verði á verkalýðs-
hrcyfinguna Iagðar er hún
reiðubúin til samvinnu við rík-
issíjórn og atvinnurckendur um
nýja stefnu í atvinnumálum og
til þess að tryggja bætta af-
komu atvinnuveganna og fullt
atvinnuöryggi um land allt“.
Fyrir ailþingi liggiur nú frum-
varp um stórfellda slkierðinigiu á
hefðubundnum rétti sjómanna
við hlutaskipti og rfkisstjómdn
hefur lýst því yfir að hún muni
afgreiða málið — þrátt fyrir
tilmæli neíndar á veguim mið-
stiórnar ASl föstudaginn 6. des.
STfkt er bein lögþvingun og
því brjóta viðræður við ríkis-
stjórnina nú beinlfnis gegm
saimþykkt ASl-þings, sem vitn-
að er tifl hér á undan, eins og
bent var á í forsíðufrétt Þjóð-
viljans s,l. lauigardaig. Enda þótt
samningar verði nú lausir við
sjómenn. er það engin röksemd
fyrir viðræðunum, þar sem
Ijósit er þegar að rfkisst.iórnin
æfclar að keyra í segn lögbving-
undna, og var málið til umræðu
í neðri deild í gær og er að kom-
ast á lokastig. Það er því rétt
að viðræðusamþjikktin í mið-
stjóm Alþýðusambandsins var
brot á samþykfctum ASl-þinigs.
5. „Við atkvæðagreiðsilu í
miðstjóm Alþýðusambandsins
föstúdaginn 13. þ.m. lagði Eð-
varð Sigurðsson til að frestað
yrði að kjósa nefnd til við-
ræðna við rfkisstjórnina veigna
lögþvingunarfmmjvarpsins, en
sú tlllaga var felfld ' á jöfnuim
atkvæðum, 7 gjegn 7.
6. Tilflögu Eðvarðs studdu
Alþýðubandailagsimenn (4), og
Framsóknanmenn (2), einnig
Henmann Guðmundsson, en for-
maður Sjómannasambands Jón
Sigurðsson, sem er meðlimur
annars stjómarflloikiksins, sat
hjá við atkvæðaigreiðslu.na og
greiddi svo tillö'gu Hannibaíls
atlkvæði með þeim fyrirvara að
nefndin æfcti ekki að hefjavið-
ræður við rílcisstjómina nema
hún léti af lö-glþvinigunum i
garð sjómanna. Þeir Hanndbal
og Bjöm genigu þanniig lenigra
en þessi með'limur stjórnar-
flokks, og staðfestu jafnframt
mjög áþreifanllega þá yfirtýs-
inigu Morgunblaðsins að stj'óm-
arliðið situddi Hannibal Valdi-
marsson sem fonseta og Björn
Jónsson sem vairaforseta með
bað fyrir auigum að fá sem
sveigjanlegasta menin tifl sitarf-
ans, sem væru reiðubúnir til
þess að gera samþykilctir þings
ATþýðusambandsdns að ómerki-
legu pappírspllaggi.
M Veljum
Wislenzkt
til jölagjafa

ISAFOLD
g ÍSAFOLP
í NAKTA APANUM.........................................
er manninum skipað á bekk þar sem hann á beima - viii liliii l'JZja tegunda apa!
Þótt maðurinn vilji allt til vinna að slíta tengsl sín við for-
tíðina, þá verður hann þrátt fyrir hugvit sitt, menntun og
almennar framfarir, fyrst og fremst api með frumstæðar kenndir.
Gildir einu hvort litið er á kynlíf hans, eða félagslíf, áreitni,
ástir eða hatur, mataræði eða trúarsiði — í öllu fylgir hann
því hátterni, sem til varð fyrir örófi alda með veiðiöpunum,
forfeðrum hans. Bókin er ,,frábærlega áhrifamikil, skynsam-
lega rökföst, mjög skemmtileg" (segirTHETIMES EDUCATIO-
NAL SUPPLEMENT).
Höfundurinn er heimskunnur lífeðlisfræðingur, skrifar m. ‘a.
forsíðugreinina í síðasta hefti (des. 1968) ameríska tíma-
ritsins ,,Life" Verð kr. 387,00.
ISAFOLD
1