Þjóðviljinn - 17.12.1968, Blaðsíða 13

sgssr
Þriðjuda;gur 17. desember 1968 — X’JÓÐVI'U'XNN — SfÐA 13
Dylgjur ráðherra
Praimlhald a£ 16. síðu.
verið hafðd. Vair saimtökum sjó-
imanna og útvogsimanna sotitur
tiltekinn frestúr til að semja um
nýjar hlutaskiptareglur, og sikyldi
miiða j>ær við hað fis'kverð seim
verðlagsráð ákvæði á hverjum
tíma. Þetta ýar gert, en hlutá-
skiptaprósenta’ sjómamna lækkaði
veruilega, svo’ breytingin varð
beim í óhag á árunum eftir 1960.
Nú koma þessiir sömu stjómar-
flokikar og vilja einnig aifnema
þessa skipan máTa með Tögum.
Nú á að mimnka afflaMut sjó-
mánna mieð Töguim. Það er effli-
legt að sjómenin mótmæili harð-
lega, því þetta er hrein árás á
laumakjör þoi.rra. Og þess eiru
engin dæmi að ráðizt hafi verið
þannig á launalkjör sj'ómanna.
Árin 1951—60 giltu ailllt aðrar
grundvailTarrogiIur. Ef Eggert og
aðrir sem í það hafa vitnað sem
hliðstaeðu viTdu kymna sér mál-
ið sæju þeir að slíkúr saman-
burður er advag út í bTáimn.
Hafin útgáfa
Pramhald af 16. síðu.
Bjömsson,, sem bjó verkið undir
prentun.
Kaupstaður í háTfa öTd hiefur
að geyma heTztu réttarskjöí borg-
arinnar frá 1786 til 1836, úttekt-
ir á húsuim, úthTutun lóða, alTar
fundargerðar borgarafunda og ÖTT
borgarabaéf. Þar er rakinn að-
dragamdinn að stofnun bæjar-
stjómar í Reykjavík og birtar
frumheimildir að upphafi is-
lenzkrar borgarastéttar. Þetta er
danska tímabilið í sögu Reykja-
vfkur og þó er það eikiki aldianskt.
því að EngTendingar eru þar meö
taTsverð umsvif á dögum Napóle-
ons og Jörgen Jörgensen ber
einnig að lamdi, og fsileindinigum
vex atorka og metnaður, eftir
því sem líöur á tímabilið. Sagan
af því, hvomig Reykjavík verð-
ur ísfenzk greinir frá grundvaílT-
aratriðum sjálfstáeðisbaráttunnar.
B'óíkin er skreytt 46 Reykjavíkur-
myndum, sem margar hafa ekki
birzt áður, og uppdráttum frá
18. öld og fyrstu áratugum þeirr-
ar 19.
Þá er í undirbúninigi ritgerða-
safn um reykvísk fræði. Til
bess verðuir stofnað í boirri trú
að það veki menn til rannsókna
á fjölíþættuim sviðum reykvískr-
ar mérrnta-, atvinnu- og hagsögu.
Minningarsjóður
Framhald aif 12. síðu.
fjársöfnun meðail íslcnzkra far-
manna til stotfnunar minn.ing-
ai’s.ióðs hjá S.V.F.l. er beri mafn
H Th. Bruun. Sjóðurinn nemur
nú kr. 136.250,00, en verkafni
s.ióðsins er fyrst og fremst að
kaupa tailstöðvar til hamda
björgunarsveitum félagsins.
Slysavarpafélag Isilands þakik-
ar skipstjórafólaiginu og íslenzk-
uiti j faiimönnum rausnarllega
m’inninftargjöf, og minmist lát-
ins slysavarnafélaga með hlý-
hug og virðingu.
(Fréttatiiikynnimg frá SVFl).
Lefö ríkisstjórnarinnar óíær
Framhaild atf 1. sáðu.
geri nauðsynlegt að raska hlut-
fallimu í hiutaskiptunum.
Ríkisstjóimiim heldur því fram
að þurft hafi að lækka gemgið
vegna þess að afli hafi st<3r-
minnkað og aflaverðmætið orðið
miklu minna em áður.
Þetta hlýtur að þýða að hver
sá aðili sem á afkomu sína und-
ir aflaverðmætinu þurfi á stuðn-
ingi að halda, ekki sízt ef afii
minnkar um helming og afia-
verðmætið líka. Þetta þýðir svo
gifurlegt tekjutap að stiórfedild-
ar ráðstafanir þurfi að gera til
þess að ráða þar bót á.
Þeir sem rökstyðja gen;gislækk-
un þammig, hljóta að getfa skil-
ið að sjómenn hafa líka orðið fyr-
ir þungu áfalli, og þurfa á aukn-
um tekjum að halda ekki síður
en útgerðarmenn.
Stórkostlegt tekjotap
sjómanna
Formaður LÍÚ skýrði svo frá
í ræðu á landsfumdi nýlega að
miðað við 23. nóv. hefði afla-
verðmæti landaðs síldarafla,
lömdumiairverðið, verið þetta:
Árið 1966 1118 miljónir króna.
Árið 1967 500 miljónir króna.
Aflaverðmæti landaðs síldar-
afla 1967 hefði þamnig verið 618
miljónum króna minna en 1966.
Þegar silíkt gerist er það ekki
einungis útgerðin sem verður fyr-
ir þungu áfalli, heldur líka skips-
hafnir síldveiðiskipanna. Þessar
tolur jafngilda því að sjómenn
hafi fengið um 300 miljómim kr.
minna í sinn hlut en árið áður.
Formaður LÍÚ sagði ennfrem-
ur að miðað við 25. nóv. í ár,
1968, hafði löndunarverðmæti
síldaraflans nurnið 230 miljón-
um kr., verið 270 miljónum lægra
en 1967. Og enn áttu skipshafn-
irnar að ta;ka hlut sinn af heim-
ingi minna aflaverðmæti en ór-
ið áður.
Ekki ofhaldnir af
óskértum hliit
Nú er sagt að relkma megi
með því að ástand og afli ár-
anna 1967 og 1968 verði varam-
legt. — Verði svo þá er það víst,
að þó sjómenm fcngju að halda
aflahlut sínum óskertum, yrði
ekki um að ræða tekjuhæikkum
hjá sjómönnum. En tekjufall
þeirra yrði ekki eins þumgbært
arinmar - næði gengisiækkumim
ekki þeim tilgamgi að koma út-
gerðinni af stað. Ráðherrann tal-
ar eins og það sé eina hugsan-
lega leiðin tii að styðja útgerð-
ina. En ýmsar aðrar leiðir eru til.
Stjómiaramdstæðingar hafa ár-
um samain bent á þá leið til
stuðnings útgerðinni að lækka
og létta af margvísiegum’ út-
gjöldum hennar. oknrvöxtum, út-
flutningsgjöldum, lækka olíu-
verðið. (Gylfi viðurkenndi ný-
lega á þinigi að mismumur olíu-
verðs til skipa hór og í Vestur-
Þýzkalamdi væri 59-70%...
Ófær leið
En ríkisstjómin vill ekki at-
huga slíkar leiðir. Hún heldur að
eimfaldasta leiðin sé að leysa
allam vandanm á kostnað sjó-
manna. Sú leið er óréttlát og ó-
sanngjörn gagnvart sjómönnum.
Og þessi leið er með öllu ófær;
liún stenzt ekki í framkvæmd.
Ef ríkisstjómin gæti breytt
hlutaskiptakjörunum eins og hér
er ætlað. efast ég ekkj um að
afleiðingin yrði sú að skömmum
tíma liðnum að allir beztu sjó-
mennirnir af fiskiskipaflotanum
hyrfu í land. Ekkert gæti haldið
þeim á sjó nema allsherjarat-
vinnuleysii í landi.
Sjómenn munu ekki sætta sig
við hlutaskiptakjör sem leiða til
þess að þeir fái lægri laun en
eí þeir ynmu í landi. og það yrði
útgerðinni ekki til góðs.
Það er ekki nýtt að eimstaka
útgerðarmenm hafa haldið að
þeim væri fyrir beztu að lækka
kaup sjómanna. Það er ekki lamgt
síðan íslendingar þurftu á amn-
að þúsund erlendra sjómamna.
flest Færeyinga. til að mamma
flotann. Eimmitt í tíð vinstri
stjómarinnar fór að draiga úr
því að við þyrftum að sækja sjó-
menn til anmarra landa. En það
getur aftur breytzt.
Nú heldur ríkisstjómin að
auðvelt sé að leysa efmahags-
málin á íslandi með því að
skerða aflahlut sjómamma nógu
mikið, það mumi koma fjöri í
útgerðina. Ríkisstjómin kemur
þessu ekiki i gegm með samþykki
sjómannasnmtakanina. Etf frum-
varpið verður samþykkt, gerist
það sennilega um áramót að all-
ir samningar um launakjör fiski-
og varð atf grim mikið i þdmig-
salnum.
Að umræðu lokinni var málinu
vísað til 2. umræðu með at-
kvæðum stjómarliðsins og sjáv-
arú tvéigsmetfndar.
Útdráttur úr öðrum köflum i
ræðu Lúðvíks, sem stóð á ammam
klukkutíma. verður birtur síðar.

og nú horfir.
Það er algjör meinloka sern lætur gæti janúar farið í það. Og
fram kom í efrideild að sjómenm • ja(rj svo ag gjómenn standd fast
hlytu að fá einlr allra kauphækk- á kjarum sínum og útgerðar-
un vegma gengisilækkuniarinm,ar. ! merin neyðist til að semja um
! jólaumferð-
inni“ gefraun
fyrir skólabörn
Lögreglam i Reykjavík og
U mferðamefnd Reyk j avíkur
efma til getraumar fyrir 7-12 ára
skólabörm í Reykjavík. í verð-
laum em 15 o baimabækur sem
bairmablaðið Æskan gefur. Þetta
er í ammað skiptið sem lögregl-
an og umferðarmeínd eína til
getraunarinmar. en í fyrra þár-
ust 3065 svör
Getraunaseðlum heíur þegar
verið dreift í öllum bamasikól-
um borgarinmiar. en seðlum á
að skila í póstkassa, sem verða
á lögreglustöðvunum við Póst-
hú.sstræti, Snorraibraut og Síðu-
múla til 23. desember.
Getraunin er þanmig upp-
byggð, að nokkur orð hafa ver-
ið felld niður úr 10 svörum við
spurnimgum um umferðarmál
og eiga bömin að finna réttu
orðin. Dregi.ð verður úr réttum
svörum á Þoriáksmessukvöld
og verður reynt að semda verð-
laumin til barn'amna á aðfanga-
dag.
Tékkóslóvakía
Framhald af 3. siðu.
stjómar er þó varað við kaup-
hækkunum. auknum verðuppbót-
um og fétagsimálagreiðsilum.
Þetta muni aðeins verða til að
magna verðbólgu, segir hún.
Nýír rúðhcrrar
Samtímis þvi 'sem hin nýja
sambandsstjórn tekur til starfa
mumu myndaðar stjómir í sam-
bandslýðveldunum tveimur. Bú-
izt er við að Stanisliav Razl, seim
verið hetfur etfnaiðmaðarráðherra.
mammia falla úr gildi. Árið byrj- j muni verða forsætisráðherra i
ar þá senmilega með því að reymt , tékkmesku stjórminmi en Stefam
verður að semja um ný hluta- j Sadovsky, í hinni slóvösibu.
skiptaákvæði, og ef að líkum | Talið er að utamrikisráðherra
Þeir sem því halda fram, virð-
ast ekki gera sér ljóst að þegar
afli mimmkar og verðið lækkiar,
verða sjómenm fyrir meiri tekju-
missi en allar aðrair vinnustétt-
ir. Og þeir yrðu nú ekki ofhaldn-
ir atf því þótt þeir nytu sama
aflahlutar og áður.
Ekki eina leiðin
Eggert ráðherra hélt því fram,
að ef ekki yrðu færðar stór-
fúlgur frá sjómönnum til útgerð-
Eiginkomia mín og móðir
HALLFRÍÐUR JÓNASDÓTTIR, Hraunbæ 98,
amxiaðist í Roskilde 15. des. ,
Brynjólfur Bjarnason
Elín Brynjóifsdóttir.
Eigimmaðiur minm
RÖGNVALDUR BJARNASON ,
Hjarðarhaga 23, Reykjavik,
amd'aðist 15. des. Jarðartförin aiuglýst síðar.
Elísabet Theódórsdóttir.
svipuð kjör, er það yfirlýst atf
etfnahagsséríræðinigum ríkis-
stjómarinnar og ráðherrumum að
þessi „lauism“ efnahagsmálammia
sé runmim út í samd.
Ráðherramir ráða
ekki
Ríkisstjómim er með þessu að
viðurkenmia að bemmi batfi reynzt
um megn að leysa vamdamm.
Hennar leið er kannski hægt að
samþykkja á Alþingi en hún fæst
eltki samþylckt né framkvæmd
utan þings. Og Alþingissam-
þykktin dugir ekki til þess að
róið verði eða fiskað.
Þar ber að Ieita annarra leiða
til hjargar útgerð á, íslandi en
ráðast á kjör og kjarasamninga
sjómannastéttarinnar. Ég vara
rikisstjórnina við þvi að knýja
málið fram.
Umræðumni var framhaldið kl.
6 síðdegis og tóku þá til máls
Sverrir Júlíussom, Matthías
Bjajmiason, Lúðvík Jósepsson,
sem svaraði tilraumum Sverris og
Matthíasar til þess að gera fyrra
fyrirkomulag um hlutaskipti
sambærilegt við ákvæði frum-
varpsims — og að lokum Eggert
G. Þorsteimssom sem kvartaði
mjög undam ræðu Lúðvíks Jós-
epssonar og bar sig illa — en í
lokim sagði ráðherramm að frum-
varpið væri „enigim heilög kú“
saimibamdsstjómarinmar verðd Jan
Marico, en Marin Dzur muni
halda áfraim í embætti lamd-
vamaráðherra. Annars er, seim
áður segir, ekiki búizt við nein-
um meiriháttar breytimigum á
æðstu stjóm Jámdsins.
Stúdentar
Framhaild atf 3. stfðu.
fyrir að slkdpt verði um banda-
rísku samningamenmima. t Jatfn-
augljóst er að Saigomstjórmim vill
fyrir hvem mum tetfja fyrir við-
ræðumum mieðan Nixon er ek'ki
korninn í embættið, þvi að hún
gerir sér greinilega vonir um að
hann verði jafnvel ófúsari til
samnimga en Joihnson hetfur ver-
ið.
úrogskartgripir
KORNELlUS
JÓNSSON
| skáart^rdnrtig 8
FrostklefahurÖir
Kæliklefahurðir
fyrirliggjandi.
TRÉSMIÐJA
P. SKÚLASONAR
Nýbýlavegi 6 — Kópa-
vogi. — Sími 40175.
Snyrtivörur
í fjölbreyttu
úrvali
Austurstræti 7.
Gólfteppi
í mörgum litum
Teppadreglar
• mjög fallegir
Gangadreglar
margar gerðir
Teppamottur
Gólfmottur
\ %
mikið úrval
Baðmottur
Teppafílt
•**
GEYSIR HF.
Teppadeildin
ÆTTIR
AUSTFIRÐINGA
Níunda og þar með síðasta bmdi Ætta Austíirðinga
— nafnaskráin — er komin út, samantekin af séra
Jakobi Einarssyni, fyrrum prófasti á Hofi.
í nafnaskránni eru um 15 þús. nöfn ásamt leið-
réttingum og efnisyfirliti yfir öll bindin.
AUSTFIRÐINGAR, kaupið ættartölu ykkar og
styrkið um leið Menningarsjóð prófastshjónanna
á Hofi, séra Einars Jónssonar og frú Kristínar Jak-
obsdóttur, til eflingar austfirzkrar þjóðmenningar
Nafnaskráin, svo og allt safnið innbundið í fjögur
bindi er afgreitt hjá Einari Helgasyni bókbindara,
Skeiðavogi 5, Þórarni Þórarinssyni fyrrv. skóla-
stj. Skafíahlíð 10 og Ármanni Halldórssyni kerrn-
ará, Eiðum.
i