Þjóðviljinn - 30.01.1969, Side 10

Röng stjárnarsfefna segir til sin:
Alvarlegar horfur um atvinnuástand
Suðurlands
Eiiníi a£ fulltrú'Um í atviinnu-
málamefnd Suðurliands er
Svein'n Gíslason. form. Vél-
stjórafélags Vestmaraniaeyja,
og hefiur hann setið fundi ait-
viimumálanefnda undiahfaima
daigia. Undianfairniar nætur
hefur Svednn svo setið saimn-
Ingaflundd sjómanna og útgerð-
armanma og laiuik samninga-
fundi til dæmis ekki fyrr en
Id. 8 í gaermorgun, og þannig
hefur þetta genigið nóitt eftir
nóitt að undianfömnu.
Við náðum tali af Sveind í
gærdag um svipað leyti og
siameiginlegur fundiur ait-
vinniumálaneifhdianna átti að
hefjast í Sigtúni.
— Hvemig gamga samnimg-
ar í sjómianniadeilunni?
— Á þessu stigi málsiins get
ég þvd miður ekki leyft mér að
skýira frá málaivöxtum, saigði
Sveinn — án þess að fá orð
í eyra frá sáttasemjara.
Einn misskilninig langar mig
til þess að leiðrétta í sam-
þandii við frásagnir þlaða og
útvarps af sjómanniadeilunni.
I>að er þetta sífellda yfir-
miannatai. Við vélstjóramir á
þátaflotanum lítum á okkur
sem sjómenn enda erum við
margir félagar i deildum eða
félögum innan A.S.Í. eða Sjó-
manmasamhandsdns. Okkur er
gjiamian ruglað sarnan við ‘ vél-
stjóra á farskipum, sem eru
félagar í Vélstjórafélagi ís-
lands.
270 í Eyjum
— Hvernig er atvinríuó-
standið í Eyjum?
— í desembermánuði voru
320 menn skráðir atvdnnu-
lausir í Eyjum. í jariúaonán-
uði hefur þessi tala hins veg-
ar lækkað í 270 og mun 2/3
af þessum atvinnuleysingjum
vera verkakonur úr frystihús-
um.
Ef sjómiannadeilan leystist
myndi ég telja atvinnuleysið
hverf a að mestu í Eyjum núna
á vertíðinni. Þetta ber að hafa
í huga núna þessa diaga og
þurfa allir að leggjast' á eitt
að leysa þessa deilu á hag-
kvæman hátt sem fyrst.
160 annars staðar
f níu plássum á Suðurlandd
eru hins vegar skráðdr 160
menn atvinnulausir. Er þar
átt við staði eins og Þorláks-
höfn, Stokkseyri. Eyrarbakka.
Hveragerði, Selfoss. Hellu.
Hvolsvöll, Vík í Mýrdal og
Ki'rkjubæjarklaustur. Tvö, fyr-
irtæki í bygginigarriðnaði hafa
stöðvazt á þessum slóðum —
Plasteinangrun h.f. . á Eyrar-
bakka og Fjöliðjan á Hellu —
horfir mjöig alvarlega með at-
vinnuástand á Suðurlandi á
næstunni.
f Fyrir næsta haust hafa tvo
hundruð manns misst atvinnu
við smiði B ú rfellsv i rkj unar og
var forsætisráðherra spurður
Sveinn Gíslason
um áframhald . á virkjunar-
framkvæmdum við Búrfell og
kvað bann engar slíkar fram-
kvæmdir fyrirhugaðar í ná-
innd framtíð.
Atvinnuhorfur
Mér vitanlega hafa fáar
hugmyndir komið fram um
aukninigu á atvinnulífinu á
Suðurlandi. Rætt hefur verið
um kjötvinnslu á Selfossi og
að reist verði verksmiðja á
Hellu til þess að framleiða
innpakkaðan mat handia Huig-
vélum og skipum.
Þannig er alvarlegt ástand
framundan í atvinnulífi Suð-
urlands.
— Hvemig eru aitvinnubori-
um-ar í Vestmannaeyjum?
— AHt byggist það á litveg-
un fjár til atvinraufiram-
kvæmda þar.
Vatnsskortur hefur hamlað
fiskvinnslu í Eyjum og myndi
því fé ekki ilLa varið, sem
færi í að fullgera vatnsveitu-
lögn um kaupstaðinn.
V atnsveitulögn hefur aðeins
verið framkvæmd í neðri hluta
bæjarins og unnu þetta 70 til
100 menn í fyrrasumar og
fram á haust.
í daig vinna aðeins 2o mainns
við vaitnsveitulögndnia og er
óðum að dragast sam.an vegna
fjárskorts.
Skipasmíði
Þá þarf að skapa verkefni
íyrir ski pasm íðastöðvar í
Eyjum með smíði nýrra báta.
Allur jámiðnaður hefur sett
niður í Eyjum og hafa bæði
jámiðnaðarmenn og smiðir
flúið starfsgreinina og ráðið
sig í laus sjómannspláss. Sam-
fara skipaviðgerðum þarf líka
að viðhafa smíði nýrra báta
til þess að uppfylla eyður í
þessari atvinnugrein — yngsti
bátur af stærðinni 100 til 120
tonn er 8 ára stálbátur og
þyrfti að smiða 1 til 2 báta á
ári í Eyjum til endumýjunar
óg viðhalds.
Útgerðin verður alltaf okk-
ar lífsnauðsyn í E.yjum og
með slíkri f j árfestinigu er
ekki tjaldað til einnar nætur.
Þá hefur byggingariðnaður-
inn sett ofan hér í Eyjum og
hér eru hálfbyggð hús eins og
annars staðar á landinu og
skortir þar fé frá Húsnæðis-
málastjóm og þannig mætti
telja.
Fimantudagur 30. janúar 1969 — 34. árgangur — 24. tölúblað.
Sjálf kjörið í Félagi
járniðnaðarmanna
Ákveðiö hafði verið að allsherj-
aratkvæðagreiðsla skyldi viðhöfð
við kjör stjórnar og trúnaðar-
mannaráðs Féiags járniðnaðar-
manna fyrir næsta starfsár og
frestur tii að skila framboðslist-
um rann út kl. 19.00 þriðjudaginn
28. janúar s.l. Aðeins einn fram-
boðslisti barst tii kjörstjórnar fé-
lagsins borinn fram af trúnaðar-
mannaráði félagsins og verða þvi
þeir sem hann skipa sjálfkjörnir
í stjórn og trúnaðarmannaráð Fé-
lags járniðnaðarmanna fyrir
næsta starfsár.
í sftjóm og tnánaðai-mannaráöi
nassfa starfsár vetrða eiftirtaldir
menn:
Foi-maöur: Guðjón Jónsson.
Framhald á 7. síðu.
Guðjón Jónsson, endurkjörinn
formaður Félags jámiðnaðarm.
Yfír 20 þús. konur mættu /
1. skoðun hjú Leiturstöð B
' Hjá Leitarstöð B, scm starfar
á vegum Krabbameinsfélags
Islands hafa yfir 20 þús. kon-
ur verið rannsakaðar í fyrsta
sinn með tilliti til byrjandi
krabbameins í legi og leghálsi.
Eru bessar konur nær eimröiifiru
7 erinds voru flutt
á hafssráistefnunni
Annair fundur á hafísiráð'Stefn-
unni var haldinn í gær og voru
flutt sjö erindi þann daginn.
Hlynuir Sigtryggsson Eu.tti yfir-
lit um hail’ís við Island uim 1870—
1968 o«g Unnsteinn Stefánsson
ræddi um sjávarbreytimigar _ á
landgrunnssvæðinu norðan Is-,.
lands seinustu áratuigi. Svend
Aage Mallmberg raeddi breytingar
á ástandi sjávar miMd Isllands og
Jan Mayen seinasta áratug. Páll
Bergþórsson nefnidi erindi sitt:
Spár um hafis við íslland eftir
hita á Jan Mayen og Hilynur Sig-
tryggsson og Unnsteinn Stefáns-
son ræddu um eiginléika hafíss,
myndun, hans og vöxt. Að lokum
flutti Þarbjöm Karlsson erindi:
Framhald á 7. síðu.
Myndin er tekin fyrsta dag hafísráðstefnunnai- og sjást á henni fremst Sveinbjörn Björnsson eðl-
isfræðingur, dr. Sigurður Þórariusson, dr. Trausti Einarsson, dr. Finnur Guðmundsson og Sigurjón
Rist vatnamælingamaður. — (Ljósm. Þjóðv. A.K.).
á aldrinum 25—60 ára og er
þetta 75% af öllum konum á
landinu á þessum aldursskeið-
um.
• Ákveðið hefur verið að hækka
aldursmörk þeirra kvenna sem
Leitarstöð B tekur á móti, upp
í 70 ár. Aðsóknin að leitarstöð-
inni hefur verið góð en þó eru
á fimmta þúsund konur í R-
vík og nágrenni sem ekki hafa
enn mætt í fyrstu skoðun þrátt
fyrir ítrekuð tilmæli. ,
Ki’abbamein í legi’ og’ íégríálsi
er sú krabbaimeinstegunþ í innri
líffæruim sem aiuðveLdast er að
finna næst munmkrabbameininu
oig með fjöldarannsóknum eru
mesitar líkur til að finma allan
fjölda þeirna á byrjnnarstigum
meðan enin er hægt að lækna þau
að fulta.
Starf Leitarstöðvar B hófst í
júlí 1964 undir stjóim ölmu Þór-
arinsson, læknis. Rannsóknirmar
eru þagar fairmar að hafa mdkil
áhrif til útrý'min'gar krabbameini
í legi og legfhálsi hér á ilandi, þó
Framhald á 7. síðu.
NEYZLUVÖRUR HAFA HÆKKAÐ
□ Á 10 viðreis.narárum hefur verðlag á mikilvæg-
usitu neyzluvörum almennings hækkað mjög stórlega
og mikið meira en lautn verkafólks. Þannig hefur kaup-
getan rýrnað verutega — á saima tímna og afcvinna
dregst sarnan og þúsundir ganga atvinnulausar.
□ Hér á eftir er gerð-ur samanburður á verði nokk-
urra vörutegunda af handahófi. Tölurnar frá 1959 eru
af gömlum verzlunarnótum sem blaðinu hárust, en verð-
ið í dag er fengið með því að hafa samband við tvær
verzlanir í bænum.
MARGFALT MEIRA
Hangikjöt
Árið 1959 kostaði kílóið af
hamigikjötimi 27,80 kir. 1— em
nú er verðið komið í króniur
144,00. Algenigt verkamamna-
karup 1959 var 21,91, em er nú
tæpar 50 krántur.
Þiammii'g er verkamaðiurimm
tæpa þrjó tíma að vinma fyrir
eimiu kílói af þessairi vöruteg-
umd, en var tæplega eimm og
hálfan tíma að vimma fyrir
henmi fyrir 10 ámum.
Súpukjöt
Nún.a kostar kíló af súpu-
kjöti kr. 108,00, verkamaður-
imm er á þriðju klukkustumd
að vinma fyrir því kílói. Fyrir
10 árum var hann inmam við
tvær klukkustundir að. vdmna
íyriir þessafi vöru.
Kaffi
Kaffið í könmumia hefur
eimmiig orðið miklum mum dýr-
ara, pakkinm kostaði fyrir 10
ámm kr. 8,75, em kostar núna
37 kitónur pafckámm. Vemka-
maðurimm vann fyrir um það
bil tveimiuir og hálfum pakfca
fyirir tíu árum, núma eimum
og háilfum á Hst.
Rót
Rót, „export“, í kafifið kost-
aði fyrir lo árum kr. 4,20
stöngin. Verkamannakaupið
nægði fyrir fimm stönigum.
Núna du>gir það ekki fyrir
fjórum.
Þvottaefni
Pakkitnm af Geysis-þvotta-
efni kostaði 1959 kr. 4.15, em
kostar nú kr. 12,65. Þanmig
dugðu stumdairlaunin fyrir
fimm pökum fyrir 10 árum,
núma fyrir fjóirum.
Bjúgu
Bjúgum kosluðu á kíló kr.
28,00 fyrir 10 árum — kílóið
kostar nú fimm sinnum meira
eða kr. 98,00, á sama tíma
befiutr kaupið aðeims tvöfald-
azt í krómitölu.
Kjötfars
Kílóið af kjötfairsi kostar
nú kr. 69,0() — kostaði fyrir
10 árum 18 krónur. Tíma-
kaupið entist fyrir meira en
einu kílói — núma vantar 20
krónur á, að tímatoaupið dugi
fyrir kilóimu!
Eitt kíló af eggjum kostar
nú í smásölu kr. 118,50 —
kostaði fyrir lo árum kr.
26,50. Þá vann verkamaður
fyrir tæpu kílói á klukku-
stund, núna ©r hann rúmlega
tvær klukkustundir að vinna
sér fyrir einu kílói af eggj-
um.
Svið
Sviðahausinn kostar núna
líklega um 80 krónur hver,
hann hefur ríflega þrefaldazt
í verði á þessum eina áratug
— kostaði um 25 krómur hver
haus. Á siama tíma hefur kaup-
ið aðeins rúmlega tvöfaldazt.
Lærasneiðar
Eitt kíló af þessari vöru
kostar nú 142 krónur — en
kostaði fyrir 10 viðreismarár-
um 27 krónur og sjá allir
hiver munurinn er orðinn í
þessu tilfelli.
Rófur
Rófur eru orðnar margfalt
dýrari em fyrir viðreism. Þá
kostaði eitt kíló 4.65 — núna
kostar kílóið kr. 18.00- Verka-
maður fékk því rétt tæp fimm
kíló fyrir stumdarlaunim þá.
1959. en fær núna aðeirns tæp
þrjú kíló!
Það skal tekið fram í sam-
bandi við þennan samanburð
að þó að miðað sé við verka-
ma-nmalaun er hluttall amn-
arra launa gagmvairt vöru-
hækkunum almenmt hið sama,
og þó ef til vffl óhagstæðara
vegna þeirra vísitöluákvæða.
sem nú gilda.