Þjóðviljinn - 08.03.1970, Qupperneq 1

OLLU SNUIÐ OFUGT
- til þess að verja embættisafglög borgarstjórans
Sunnudagur 8. marz 1970 — 35. árgangur — 56. tölublað.
Morgunblaðiö hefur hamrað á varpað staksteinum að Alþýðu-
því undanfarið að Alþýðubanda- bandalagsmönnum í borgarstjórn.
lagið sé á móti hagsmunum Er málsmeðferð Morgunblaðsins
| Reykvíkinga í togaramálum. Síð- þannig, að þar er bókstaflega öllu
ast í gær er í Morgunblaðinu snúið öfugt og verður áróðursher-
I4>-
Á dö'gunum minnti Þjóðvilj-
inn á völd mafíunnar hér á
landi. Hvar eru þræðir hennar
helzt? Hvar eru valdastoínan-
irnar sem mafían ræður helzt?
AJl'menningur á erfitt með að
svara þessum spumingum yf-
irleitt vegna þess að einstak-
ir fulltrúar þessara skugga-
afla sjást ekki svo auðveld-
lega — eða öilu heldur þeir
gæta þess að fela brennimark-
ið sem vandlegast. Ekki verð-
ur í þessairi klausu farið út í
nókvæma upptalningu á aðal-
vaildaimiðsitöðvunum en aðeins
bent á þær sem vitað er að
hafa á undanfömum árum
ráðdð miklu um ferðina í bar-
áttu miafíunnar gegn al-
menningi í landinu.
Vinnuvcitendasamband ís-
lands. Þar er miðstöð einka-
atvinnurekenda og ýmdssa
fyrirtækja annarra eins og
Mjólkurbús Pióamanna og
Mjólkursamsöluninair. Þarna
• •
er að finna þá aðila sem
kosta kosningabaráttu íhalds-
ins — t.d. kosningabækling-
ana, sem nú eru gefnir út fyr-
ir prófkjör íhaldsins. Þarna er
að finna aðilana sem eru
valdamestir og sterkastir inn-
an Sjálfstæðisflokksins, þegar
á reynir.
Tryggingafélög og olíufclög.
Eins og kunnugt er, er hér
um að ræða mjög sterk fyrir-
tæki- Tryggingafélögin em
bundin í eitt einoi|,:unarband
— eða skera Samvinnutrygg-
ingar sig úr að nokkru leyti?
Hið samia er að segja um ol-
íufélögin og þó er eitt þeirra
í .hönduim Framsóknarmanna.
Sker það sig úr?
o
Bankarnir. Þeir sem ráða
bönkunum em bankastjór-
arnir. Þeir em flestir pólitísk-
ir futtltrúar ýmissa flokika og

OFL UNDIRH
em flokkshagsimunir Fram-
sóknarflokksins og Sjálfstæð-
isflokksins samtvinnaðir. Ná-
komið er Vinnumélasamlband
samtvinnufélagiannia sem á
undainförnum ámm hefur
tekið þátt í árásinni á kjör
verikafálks ásamt sambandi
annarra atvinnurekenda.
Samtök stórkaupmanna og
verzlunarráð Islands. Þarna
ailir flokkar nema Aliþýðu-
bandalagið hafa bankastjóra
innan sinna vébanda. Vodd-
ugaisti aðilinn í þessumi filokki
er að sjálfsögðu Jóhannes
Nordall í Seðlabankanum.
Hamn hefur saflnað á sig
valdastöðum og ráðsikast nú
orðið með þessar stöður rétt
eins og hann sé einvaldur í
rikinu og eigi sjálfur Seðla-
bankann, Handsvirkjun og
allt það annað sem honum
hefur verið failið.
Allar sameinast svo þessar
valdaistofnanir afturihalldinu í
J'rímú rarareglunni. Þiar hittast
fulltrúa-r hinna ýmsu aðila o-g
ráðast um það hvemig þeir
eigi að stjóma þjóðfélaginu.
Friimúrararegilan er gagn-
kvæmt innbjrrðis tryggingafé-
lag.
I ölluim nefndum og stofn-
unum þjóðfélaigsins ber lang-
mest á Framsóknarflokkn-
um og Sjálfstæðisflokknum;
viða hefur Alþýðufflokknum
einnig tekizt að koma. sér á
jötuna, enda þótt afrek þeirra
í metoirðasöÆnun Oigigi aðalilega
í opiniberum emlbættum.. Att-
þýðuiband'alaigiið er eini ís-
lenzki sitjómimiálaifloikkuirinn,
sem ekki er flaaktur í valda-
kerfið. Það er viðfan-gsefni
Alþýðubandalagisins og Þjóð-
viljans að sflést gegn undir-
heimaöflunum í íslenzkum
Hvernjg getur Jóhannes Nor-
dal seðlabankastjóri gefið
hlutafélagi sem ekki er til
fyrirheit um stuðning við
öflun lánsfjár? Hvaðan heí-
ur hann hcimild til þess?
Hverjir eru í þeirri matsnefnd
sem taka Kr. Kristjánssonar
húsið út úr öllu öðru og veita
því sérstakan stuðning? Á
Jóhannes Nordal Seðlabank-
ann? — Undanfama daga
hefur Þjóðviljinn beint þess-
um spurningum til Jóhannes-
ar Nordals án árangurs.
stjómmólum og Þjóðvilljdnn
heitir á aMan almenninig að
leggja þeirri baráttu síaukið
lið. Þá mun undam láta, þótt
um síðir verðd. — sv.
S Norræna húsinu er lcennt
AD UPPGOTVA—UPPLIFA
- FagurfrœSileg uppeldissýning opnuS i dag
ferðínni í togaramálimum ekki
jafnað til annars en þess er
Morgunblaðið hefur gengið lengst
áður í ósvífni sinni. Þetta gerir
Morgunblaðið í krafti útbreiðslu
sinnar og í trausti þess að fólk
lesi ekki annað en lygamar í
Morgunblaðinu. — Verður nú
málflutningur Morgunblaðsins í
gær rakin að nokkru-
1. STAKSTEINAR: Sagt er að
Guðmundur Vigfússon hafi
flutt í borgarstjórn tillögu „er
fól í sér að Reykj avikurborg
ætti að kaupa togara hvað
sem stuðningi ríkisvaldsins
láðá“.
— I tillögu Guðmundar var
lagt til að borgarstjóm heim-
ilaði BtJR að leita tilboða í
fjóra togara í viðbót við sex-
togaratilboð ríkisstjómarinnar,
þar sem ljóst er að af sex tog-
urum alls til landsins fengi
BÚR vart nema einn til tvo.
í tillö'gunni segir ennfremur:
„Skalt siamþykkis ogstuðnings
ríkisstjómarinnar leitað til
þeirrar ráðstöfunar“.
2. STAKSTEINN: „Það er því
augljóst að kommúnistax
leggjast gegn hagsmunum
Reykjavíkur í þessu máli, en
allir sj'á, að það er hagur
Reykvikinga, að stuðningur
rfkisvaldsins verði sem mest-
ur“.
— Tillaga Guðmundar gerði
ráð fyrir því að þvi yrði sleg-
ið föstu að sex nýir togarar
væru lágmark fyrir Bæjarút-
gerðina. Er það gegn hags-
munum Reytevíkinga? Morg-
unblaðið lætur að því liggja
að tiMaga Ailþýðuibandalagsins
hafi verið andstaað hagsmun-
um Reytevíkinga vegna þess
að hún haö ekki gert ráð fyrir
nógu mifclum stuðndngi ríkis-
vafldsins. Þessi staksteinn
Moggans er helber lýgi, þvi í
tillögu Guðmundar sagði m.a.:
„Borgarstjómin tettur að rik-
isvaldinu sjálfu beri nú eins
og áður að hafa forustu um
endumýjun togaraflotans og
öflun hagkvæmra lána og
framlaga, er til þess nægi að
aðilar er áhuga og möguleika
hafa á kaupum og útgerð tog-
ara, sjái sér fært að taka þátt
í endumýjun toganaifilotans.“.
Þessari tillögu hafnaði íhaldið
í borgarstjóm. — Hins vegar
var látin i Ijós í tillögu Guð-
mundar andstaða við að ríkið
velti byrðunum yfir á sveitar-
félagið ednlfaldlega af þeirri á-
Fram/hald á síðu 9.
□ Stærsta sýningin sem haldin befur verið í Norræna
húsinu til þessa verður opnuð þar í dag, sænska far-
andsýningin AÐ UPPGÖTVA — UPPLIFA, se*m fyrst og
fremst er gerð fyrir sfcólanemendur og kennara og á,
eins og nafnið bendir til, að örva eftirtektina, vekja fag-
urfræðilegt skyn og veita jafnframt athafnaþránni útrás
og hefur til þess verið sett upp sérstakt föndurverkstæði,
þar sem sýningargestir geta starfað að vhd.
Margbreytileiki myiuianna á spjöltlunum er mikill og stuiulum
truflandi, rétt eins og umliverfi okkar.
Sýningin „Að uppgötva —
upplifa“ er farandsýning sem
gerð var árið 1966 í tilrauna-
skyni af RiksutstaUningar eða
„Li-st um landið“ í Svíþjóð í
samvinnu við félagið „List í skól-
um“ (Konst i skolan). Hugmynd-
ina átti Ma-rita Lind'giren-Fridell
óg gerði hún sýninguna í sam-
vinnu við Per Kákia o.g Per
Bengtssón, en sá síðastnefndi
setti sýninguna upp hér í Nor-
ræna húsinu ásamt forstöðu-
manni Riksutstállningar,. Gunn-
ari Westin. Sýndu þeir blaða-
mönnum sýninguna á föstudag,
en starfsmenn við hana hér
verða Guðmundur Ma.gnússon og
Helgi Gíslason myndlistarkenn-
arar.
Gunnar Wéstin skýrði svo frá,
að starfsemin „List um landið"
hefði hafizt í Svíþjóð fyrir
nokkru-m árum, fyrst í sambandi
við leiksýningar sem feirðazt
hefði verið með um landið,
,.Riksteatem“, síðan hefði ver-
ið byrjað á tónlistarflurtningi á
sam.a hátt, „ Ri k skon eerter ‘ ‘ og
að lokum, 1965, hafizt hand'a um
að flytja einnig myndlist út um
landið og þá ákveðið að sýna
ekki aðeins listaverk, heldur
nota yfirleitt það sem til væri
í söfnum ríkisins. Þanni.g hefðu
„Riksutstállninigar" ekki eán-
skorðað si.g við listsýningar,
heldur og tekið fyrir ýmis sam-
félags- og þjóðfélagsmál.
Á að hvetja athyglina
Markmið sýningarinnar „Að
uppgötva — upplifa" er að örva
fagurfræðilegt uppeldi skólanna
og á hún að hvetja sýningargesti
til að veita athygli, hvernig í-
myndun.arafl og sköpunargleði
gæða hluti lífi og til að virða
þá fyrir sér af áhuga og með
gagnrýni. Sýningin á að vekja
nýjar hugmyndir, hvetja til
nýma hugsanatengsla og viðmið-
unair, h-vetja til skoðanaskipta
og umræðna og veita möguleika
á Erekairi íhu-gun.
Sýningin er fyrst og fremst
geirð fyrir skólanemendur og
kennara og er sýningarefnið ó-
venjulegt og fjölskrúðu.gt safn
mynda, listiðnaðar og hagnýtra
hluta. Sýningin er hólfuð af með
30 íhvolfum álveggjum, sem
mynda eins konar básia. Hún er
hyggð á fjórum meginþáttum
samsvairandi fjórum mismunandi
náms- og skynjunarsviðum, sem
í Sviþjóð eru skilgreind í
kennsluskrá skyldunámsins varð-
andi fagurfræðilegt uppeldi, en
þættirnir eru:
1) Að uppgötva með skilningar-
vitunum, skynjun.
2) .Að tjá sig með aðstoð efnis,
sem maður velur sjálfur,
þjálfun ímyndunaraflsins.
3) Listkynning. list í tíma og
rúmi. Listin tala,r.
4) Umhverfi okkar og framboð
þess af vörum: Smekkur.
A tha fn » h erber sri
Ma.rgskonar tækni er notuð,
eins og t.d. myrkraklefi fyrir
myndasýningar frá þrem skugga-
myndavélum með tónum og tali.
krotveggir, myndkotra. sýniskáp-
ar, kviksjá og annað til skemmt-
unar. í kjallara Norræna húss-
ins hefur verið komið f.yrir at-
hafnaherbergi sýningarinnar.
verkstæði, ]>ar sem einstakling-
ar eðá hópar geta starfað að
Framhald á 9. síðu.
Fundur MFÍK
kl. 14.30
í dag kl. 14.30 verður fundur
MFÍK haldinn í Lindarbæ. Á
fundinum flytur Drífa Viðar á-
varp samtakanna, frú Helga
Dickel, Vestur-Þýzkalandi, flyt-
ur ræðu. Ræðuna túlkar Steinunn
Stefánsdóttir Loks annast leik-
konurnar Briet Héðinsdóttir, Sól-
veig Hauksdóttir og Hugrún
Gunnarsdóttir upplestur.
Prófk]öri$
i Kópavogi
er i dag
Prófkjör allra flokka i
Kópavogi verður í dag,
sunnudag. Kosið verður i
Víghólaskóla (þeir sem búa
austan Hafnarf jarðarvegar)
og í Kársnesskóla (vestan
Hfj.-vegar). Ivosningin licfst
kl. 9 árdegis og stcndur til
kl, 9 um kvöldið — Þeir
sem vilja leita upplýsinga
um tilhögun prófkjörsins og
annað þar að lútandi hafi
samband i sírna 40655.