Þjóðviljinn - 21.10.1970, Síða 12

*< s*n
**••#*
' f
Hér er Ingólfur Þorkelsson, formaftur F.II.K. aft ávarpa mótmælendur við Menntaskólann við
Xjörnina áður cn lagt er af stað.
Birtu þeir ^trúnaðarmál" í leyfisleysi?
Háskólamenntaðir kennarar
„Allar viðræður
eru trúnaðarmál"
Blaðinu banst í gær eítinfarandi
frétt frá fjármálaráðherra og
kjanaráði Bandalags startflsimanna
rífcis og bæja:
„Þriðjudaginn 20. októlber s.l.
birtist frébt í Þjóðviljanunv bess
effnis, að fjármáJaráðherra hafi
sent Kjararáði Bandaiags stenfs-
manna ríkis og bæja tilboð að
kjarasamningi.
Segir í fréttinnd, að ráðherra
hafi fyrirxkipað, að farið yrði
með tilboð ]>etta sem algert trún-
aðarmál, og hafi tilboðið jwí ekki
verið rastt í félögium opinberra
starflsmanna.
I tílefni a<f ]>essu vill fjármála-
ráðherra og Kjararáð Banda-
la-gs starfsmanna rífcis og bæja
tafca fram:
Samkvæmit lögum nr. 55/1962
um kjarasaimminga opinberra
starfsmanna stainda yfir kjara-
samningar og er mádið á sáttasttgi
síðan 1. október s.l. Gilda j>a-nn
tíma bær reglur, að með aillar
hugmyndir og viðræður skuil.i far-
ið sem trúnaðarmál.
Eins og venja er í silík-uim við-
ræðum hafa verið ræddar ýms-ar
huigmyndir í sambandi við hugs-
amlega samninga en tilboð Hiiglgja
ekik-i fyrir frá hvoruigum aðila.“
mótmæla launaf fokkaskipan
□ Um fjörutíu framhalds-
skólakennarar gengu í gætr-
morgun frá Menntaskólan-
um við Tjöirnima upp í Am-
arhvol á fund ráðuneytis-
stjóra í fjármálaráðuneytinu
til þess að mótmæla fvrir-
hugaðri stöðu þeirra í nýrri
launaflokkaskipan opin-berra
starfsmanna.
□ Þá þykir Félagi há-
skólamenntaðra kennara þeir
sniðgengnir sem samningsað-
ilar um þessa nýju launa-
flokkaskipan.
. □ Þátttakendur voru
einkum háskóiamenntaðir
kennarar við kennslu á gagn-
fræðaskólastiginu hér 1
Reykjavík og ná-grenni. Féll
kennsla niður hjá þessum
kennuru’m fram að hádegi í
gær í viðkomandi skólum.
Kennarar söfnuðust fyrlr í
göngunum uppi í Arnarhyoli
meðan stjórn-airmenn F.H.K. og
formiaður B.H.M. gen-gv á fu-nd
Jóns Sigu-rðssonar, ráðuneytis-
stjóra og Höskuldar Jónsisonar,
rjúfa trúnað í þessu-m málum.
Tveir stjó-rnarm-ann-a tók-u á si-g
þá ábyrg'ð og kváðu líf féla-gs-
mann-a liggja við. Þess vegn-a
heíði trúnaður verið rofinn
Ráðuneytissitjóiri va-r stidlitairi
og kvaðst vilj-a nefn-a þessi drög
að samnin.gum vinn-u-gögn. Áður
hafði þó samninganefnd ríkis-
ins kiallað þessi drö-g „hu-gmynd“
að nýrri launaflokkaskipan.
Er stjórnarmenn F.H.K. gen-gu
af fundj gekik ráðu-neytisstj óri
Fr-amhald á 3. síðu.
Hluti mótmælenda á leiö upp i Arnarhvol
Kjöt og mjólk
hafa hækkað
25,2% til 27,6%
ÞAÐ ER AÐ VERÐA dýrt að
kaupa í matinn fyrir fjölskyld-
ur hér á landi. Ekki sízt þar
sem kjöt og mjólkurvörar eru
annars vegar. Ef gerður er
samanburður á verði á kjöti
og mjólk síðan í september *
fyrra borið saman við haust-
verðið 1. september í ár nem-
ur hækkunin 25,2% til 27,6%.
um 25,2%. Súpukjöt i septem-
ber í fyrra kostaði kr. 120.00
hvert kg. Núna í september
kostar það kr. 150.20 hvert kg.
Þá kostaði kg. af Iæri kr.
124.40 í fyrrahaust. Núna kr.
155.70 hvert kg. Lambshryggir
kr. 127.70 hvert kg. í fyrra-
haust. Núna kr. 159.80 á kg.
EF ATHUGAÐUR ER verðsam-
anburður á mjólk á sama tíma,
þá hefur hún hækkað um
27,6nj|. Mjólkuriítri kostaði kr.
14.10 í fyrrahaust í september.
Núna kostar hann kr. 18.00.
Hefur smjörið hækkað síðan í
fyrra? Þrátt fyrir smjörfjall
hefur kg. hækkað um 7,3%.
Itg. af gæðasmjöri kostaði kr.
185.00 í fyrrahaust. Núna kost-
ar það kr. 199.00.
Víða neyðarástand vegna kennaraskorts
Neyiist kennarastéttin til
að grípa til örþrifaráða ?
□ Á síðasta ári voru 10,6% sta-rfandi barnakennara á
Islandi án kennararéttinda og lífcur eru á, að sú prósentu-
tala aukizt á þessu ári. í suim-um landsihl-utu’m er ástand-
ið geigvænlegt eins og á Austurlandi og Vestfjörðum, en
þar voru 30% k-ennara réttindalausir á síðasta ári.
d-eildiaristjóira laun-adeildar, og af-
hen-tu þeim opið bréf til samn-
inganefndar rikisins samið á al-
mennum fundi F.H.K. höldnum
hér í Reykj-avík s.l. sunnud-a-g.
Á þessum íundd voru rædd
drög að samnihgum, sem ei-ga
raunar að vera und-ir hulu
leyndarinnar ennþá, og efdárfar-
a-ndi u-pplýsingair gefniar.
1. — Kennurum á sama skóla-
stigi verðj skipað í einn launa-
flokk án tilliits til menntunar og
réttinda.
2. — Launamdsmunur mil-li
kennaira á baima-, g-a-gnfræða-
og menntaskólasitigi veiröi u.þ.b.
6 þfisund krónur m-iHi hvers
sti-gs — 16., 20. og 24. flokkiur
samkvæm-t nýnri skipan.
3. — Á ga-gnfræðasti-gi verði
kennurum un-nt að n-á h-æstu
launum án þess að ljú-ka próifii
í kennslugrein eða kennslufræð-
um, þannig, að í stiað menntun-
ar komi svok-öiluð sta-rfisreynsila.
Eiga fjögur starfsár að jafngilda
einu námsári í háskóla og kenn-
arar án undirbúningsm-enntun-ar
að kom-a-st á full 1-aun ári síðar
en háskólamennitaði-r kenmara-r.
4. — Samningar fela í sér, að
launakjör háskólamenntaðra
gagnfræðaskól-a-kennara versn-a
hlutfa-llslega miðað við aðra
kennana.
Er ráðuneyfissfjóra hafði ver-
ið afhent bréfið með ávarpi In-g-
ólfs Þorkeilissonar, form-anns
stjómar F.H.K., s-purði Hösk-
uldur Jónsson viðsitadd-a með
þjósti, hiverjir hefðu leyft sér að
Stjórn samta-ka íslenzkra
bamas-kólakennara kveður svo
fast að orði um kennaraskortinn,
að hún fullyrðir að um neyðar-
ástand sé sums staðar að ræða.
Segir hún ennlf-remur, að kenn-
arasitéttin verði hugsanlega neydd
til að grípa til örþrifaróða til að
knýja fram réttlátt m-at ríkis-
valdsins á störfum sínum.
Stjórnin boðaði fréttamenn á
sinn fiuind' í gærdag til að kynna
áiyfctanir um keiinaraskortinn,
launakjör kenn-ara, - menntun
þeirra o.fl. Verða ályktanir þess-
ar birtar í heilu lagi hér í blað-
inu síðar, en hér verður drepið
á helztu þætti þeirra.
Telu-r stjórnin en-gan vafa á
þ-ví leika, að kennaraskorturinn
stafi af glæmum la-unakjö-rum
kennara, og oft slæmri starfs-
aðstöðu einkum í dreifbýli. Há-
markslaun eftir 12 ára starf við
9-mánaða skóla eru kr. 22.155.
Er þá m-iða'ð við 36 stunda
kennsluskyldu á viku, en þar er
ekki taUnn með ýmiss kon-ar
undirbúningsvinna, sem kennarar
þurfa að inna af hendi og getur
nu-mið allt að 50% af kennslu-
skyldu. Tiil saman-bu-rðar má geta
þess, að kennsluskyld-a við
sænska og norska barnaskóla er
aðeins 30 stundir á viku bg við
dansika skóla 27 stundir, en þar
er skól-aárið lengra. í þeesrj-m nó-
grannalöndu-m okika-r sem gjarn-
an er miðað við, eru lcennara-
laun talsvert hæiri en hér og
mun minna um kennaraskort,
enda er reynt að laða kennara
til aifskekktra héraða með því að
veita þeim góð hlunnindi.
Er það skoðun stjómarinnar að
mat á störfum kennarastéttarinn-
ar sé lægra hérlendis en í ná-
grannalöndunu-m og bendir hún
í því sambandd á þær tölulegu
staðreyndir, að hjútarunarkona á
íslandi hefur 3.2% lægri laun
en barnakennari, 1 Sviíþjóð hefur
hún 26.5% lægri laun en í Nor-
egi 40.5%. Bamakennari hefur
6,5% hærri laun en lögregluþjónn
á íslandi. 1 Noregi hefur hann
15,7% hærrí laun og í Svíþjóð
36.4%.
Mikili fjöldi kenna-ramenntaðra
manna stundar önn-ur arðbærari
og einfaldari störf en ken-nslu
einkum vegna hinna lélegu
launaikjara, og verði þau ekki
bætt má búazt við, að sama
þróun haldi áfram, og enn fjölgi
Framhald á 3. sídu.
Miðviikudagur 21. október 1970 — 35. árgangu-r — 239. tölublað.
Tvítugur Dani, René Nielsen vinnur fóstrustörf í Tjarnarborg. —
(Ljósm. Þjóðv. A.K.).
Bara einn karlmaður
vinnur fóstrustörf
hér á landi, en í nágrannalöndunum
er fóstrustarfið vinsœlt raeðal karla
skólum og dagheimilum í ná-
Því var haldið fram í útvarps-
erindi fyrir skömmu að hér á
landi ynni enginn karlmaður
fóstrustörf þ. e. á dagheimilum
eða leikskólum. Þctta er þó á
misskilningi byggt því að í
Tjarnarborg hefur 20 ára gamall
danskur maður unnið í þrjár
vikur.
René Nielsen hei-tir hann og
kvaðst vera við nám í tóm-
stundakennslu (fritidspædagogik)
í KauFwnannahöfn. — Ég va-r í
háskóla í eitt ár og vann síðan
á bamaheimili í hálft ár, þar
vom börn á aldrinu-m 3—6 ára.
Fjögurra mánaða dvöl erlendis er
liður í náminu, s-íðan held ég
áfram í Kaupmannahölfn. Þegar
náminu lýkur verð ég væntan-
lega tómstu-ndakennari og vinn
þá á tómstundaheimili fyrir börn
á aldrinum 7—14 ára.
Elín Torfadóttir, forstöðu-kona
í Tjarnarborg sagðist áran-gurs-
laust hafa reynt að fá unga
menn til að ganga í Eóstruskól-
ann, en þar hefur enginn karl-
maður stundað nám hingað til.
— René vinnur hér sömu störf
og fóstrurnar og hjálpar ok-kur
auk þess við að máia. Enda þótt
hann tali aðeins dönsku gengur
honum vel að komast í samband
við bömin, þau tala við hann á
sínu máli og gera ráð fyrir að
hann skilji.
Það fer stöðugt í vöxt að karl-
imenn annist bama-gæzlu á Beik-
ÆSÍ kannsr rétt-
indi og skyldur
æskufélks
I ágústmónuði sl. sikdpaði stjóm
ÆSl nefnd til að kanna réttindi
og skyld-ur æskufólks, með sér-
stöku tilliti tiQ hugsanlegrar
lækkuna-r kosningaaildurs í 18 ár.
Hefur nefndin unnið að gagna-
söfn-un með hliðsjón aif eríendri
og innlendri löggjöf og mun hún
Ijúka störfuim í næsta ménuði.
Þá m-un.u gögn nefndarinnar send
æskulýðssamtökum og síðan boð-
að til ráðstefnu aðil-darsam-
banda ÆS-Í um miálið.
grannalöndum okkar, enda engin
ástæða fyrir þvi að konur sjái
svo tíl einar um uppeldi barna.
Sem fyrr segir starfar lujr ad-
eins einn karlmaður við fóstru-
störf og konu-r eru í miklum
meirihluta meðal bamakennara.
Pólitískur |
fléttamaður
í Danmörku
Eins og Þjóðviljinn
greindi frá i gærdaig fer
Gunnar Thoiroddsen bens-
erksgang í þvi aö trygigja
sér stöðu innan Sjálfsitæð-
isflokksins. Hann flytur
næðu á Varðarfundi í vik-
unni tffl þess að maika
framitiðarstefinu Sjálfstæðis-
flokiksins og nú vinnur \
hann að þiví að tryggja vald i
sitt á Morguniblaðinu. Rit- 1
stjórí þess Maitthías'Jóhann- ;
essen hefur siem kunnugt er j
sýnt Gunnari sérstaka and-
úð í Morguniblaðinu oftar
en eirau sinni og hin-n rit-
stjórinn Eyjólfur Kon-ráð
Jónsson er pólitískur flótta-
maður í Danmö-rku um
þessar .miunddr, undir því yf-
irskini að hann sé að kynna
sér almenningsh-luta-félög!
Aflttir viita að . Eykon er
ytra til þess að forðast bein
átök við þá Gunar annars-
vegar og Matthías kollega
sinn hins vega-r. Eykon hef-
ur séð hvert stefndi, ef
Gunnar yrði ritstjóri Morg-
unblaðsins, þá verður
Maitthiasi sagt upp og
Styrmir fær ekki að kom-
ast í ritstjóra-stól Sig-urðar
Bjarnasonar — heldur
Gun-nar Thoroddsen. Mun
G-unnar hafa tryggt sér um
40 af hundraði hlutabrófa
í Árvakri útgáfufyrirtæki
Morgunblaðsins. Hlutafjár-
ma-gnið er nefnilega valda-
meiri húsbóndi á Morgun-
blaðinu en Matthías Jó-
hannesse-n.