Þjóðviljinn - 16.01.1971, Síða 1
Laugardagur 16. janúar 1971 — 36. árgangur — 12. tölublað.
k 3. hundrað
fisktegundir
við ísland «
1 nýútkominni skrá um ís-
lcnzka fiska eru taldar upp
206 fiskategundir og einn
hringmunni (sæsteinsuga).
Fiskarnir skiptast í 31 tegund
brjóskfiska, þar af 18 háfiska,
9 skötur og 4 háketti, og
175 tegundir beinfiska.
Gunnar Jónsson fiskitfræð-
ingur hefur tekið fistlcatal
þetta saman og birt það í
nýútkomnu heftiafRiti Fiski-
deildar, sem Hafrannsóknar-
stofhunin gefur út.
Þær fisktegundir, sem tald-
ar eru í skránni, hafa allar
veiðst á því svæði sem í
skýrslum Ailþjóðahaifrann-
sóknairráðsins er kallað „við
ísland“ þ.e. á svæðinu 62-68
gráður noður og 11-27 gráð-
ur V. Er þetta stærra svæði
en Bjami Sæmundsson mið-
aði við í skrá sinni um ís-
lenzika fiska en þar - taldi
hahn upp 145 tegundir sjáv-
arfiska, sem 'fundizt höfðu
innan 400 metra dýptanlínu
við Island.
Sjómannafélag ísafjarðar
Afíar sér verkfalls-
heimiUar á morgun
Kosin kjörnefnd
vegnz
Alþýðusamband Vestfjarða
hefur skorað á aðildarfélög
sín að afla sér verkfallsheimild-
ar vegna bátakjarasamninganna.
Heldur Sjómannafélag Isafjarðar
fund á morgun í þessu skyni,
sagði Guðmundur Gíslason, for-
maður félagsins í viðtali við
Þjóðviljann í gær.
Við érum ekki ánægðir með
gang mála þarna fyrir sunnan
ag lítum alvarlegum augum á
það að bjóða fisfcverðið upp á
bostnað samjninganna, sagði Guð-
mundur.
Bátamir við ísafjörð hafa
veitt vel fná áramqtum og eru
almennt að koma inn í dag, en
tí« hefur verið rysjótt. Á dögun-
um gaf í þrjá róðra dag eftir
dag á línu og fengu bátarnir þá
10 tonn eftir nóttina. Togbát-
ar hafa fengið 10 til 15 tonn
eftir rúmán sóilarihrin'g.
Rækjusamningar vom af-
greiddir í fyrrakvöld og verða
lagðir fyrir fund í sjómannafé-
lö'gunum og smáþátafélögunum á
Isafirði og Bolungarvík næsta
sunnudag. Fara rækjubátar ai-
mennt í ffyrsta róður í dag.
Rækjubáturinn Ásdís reyndi
veiðar í ís'afjiarðardjúpi í gær og
fékk 1200 kg. í róðri.
Einn árekstur á
Kringlumýrarhr.
Hörkuárekstuir varð á .gatna-
mó'tum Kringlumýrairbrauitar og
Miklubrautair í fyrrakvöld rétt
fyrir níu. Þar rákust á Merc-
edes Benz og Hillmann Station
og urðu miklar skemmdir á bíl-
unum. Farþegi í öðrum bílnum
kastaðist út á götuna og hlaut
höfuðhögg.
kosninga í vor
Á ágætum fundi fulltrúa-
ráös Alþýðubandalagsins í
Reykjavík í fyrrakvöld var
kosin kjömefnd vegna al-
þingisbosninganna á. vori
komanda og á kjömefndin
að gera tillögur um upp-
stillingu framboðslista.
Gils Guðmundsson al-
þingismaður flutti skemmti-
legt og fróðlegt rabb um
stjómmálaástandið í dag
og var máli hans vel tek-
ið. Urðu nokkrar umræð-
ur á eftir, en áður en
stjómmál voru tekin á
dagskrá hafði Sigurður
Magnússon varafbrm. Al-
þýðubandalagsins í Reykja-
vík gert nofckra grein fyr-
ir félagsstarfinu í vetur.
Urðu talsverðar umræður
fiélagsmálin.
Kjörnefndin var sam-
hljóða kjörin á fundinum,
en hana skipa: Ásdís
Thoroddsen, gullsmiður
Guðrún Friðgeirsdóttir,
kennari, Helgi Guðjón
Samúelsson, vei-íkfræðingur,
Ólafur Jensson, lælcnir,
Sigurjón Pétursson. borgar-
ráðsmaður og Svavar
Gestsson, blaðamaður.
— Fundurinn þótti takast
prýðilega og vom umræð-
ur fram á 12ta tímann um
kvöldið.
Jóhannes úr Kötlum
íékk silfurhestínn
VerBa sett bráðabirgðalög?
• Enginn samningafundur liefur verið haldinn í deilu yfirmanna
á togurum við botnvörpuskipaeigendur síðan á mánudag. Hef-
ur enginn samningafundur verið boðaður á næstunni.
• Heyr/.t hefur, að ríkisstjórnin sé að athuga möguleika á setn-
ingu bráðabirgðalaga til þess að leysa þessa kjaradeilu. Fjór-
ir togarar hafa stöðvazt í Reykjavík, Hafnarfirðj og Akureyri
vegna þessa verkfalls yfirmanna á togurum.
Níu af hverjum tíu fyrirtækjum
með afar ófullnægjandi bókhald
Andrés Kristjánsson afhendir Jóhannesi úr Kötlum silfurhest-
inn. — (Ljósm. Þjóðv. A.K.)
— eða alls ekkert bókhald, segir skattrannsókarstjóri.
Stefna að bókhaldsrannsókn allra fyrirtækja fyrir '73
□ S'kattrannsóknarstj óri, Ólaíur NÍLsislon, upplýsti á
blaðamannafundi í gær, að aðeins 10% fyrirtækja hefðu
gott bókhald yfir rekstur sinn. Rúmur fimmtungur fyrir-
tækja — 27% — hefðu lítið eða ekkert bókhald, en 63%
fyrirtækja væru með ófullnægjandi bókihald. Kom þessi
niðurstaða út úr rannsókn á bókbaldi og framtölum um
1000 fyrirtækja 1 landinu, en sikattrannsóknarstjóri kvaðst
stefna að því að ljúka athugunum á framtölum allra fyr-
irtækja j landinu fyrir árslok 1973.
Á síöasta ári var lokið við
rannsókn á 218 mólum hjá rann-
sóknardeild rikisskiattstjóra og
hetflur þeirn málum verið vísað til
frekari meðtferðar ríkisskatta-
nefndar. Aulk þessa hefur verið
unnið að ýmsum verkefnum öðr-
um hjá raninsófcn'airdeild skatt-
stjóra þar ú meðatt söluskattseft-
irliti
Tekjufærslur kannaðar
1970 voru kannaðar tekjufærsl-
ur á afisílætti firá skipafélögum til
ýmissa innflytjenda. Athugun
þessari er ekiki lokið.^en í ljós
hefur komið að um 80% af af-
elættinum eru réttilega tekju-
færð ,en um 20% afisttóttarins eru
ýmist ófærð, eða ekki færð á
réttum tíma. Þessum athugunum
verður haldið áfiraro. í ár og
Verða einnig kannaðar tekju-
fiærslur frá öðrum aðilum bæði
á aÆslætti, umboðsttaunum og
skattsvika og er búizt við að
skattamóllum verði ofitar vtfsað
til d ómstólameðferða r í fram-
tíðinni, sagði skattrannsóknar-
Sitjóri.
Ástæðan aðaldsleysi?
Ólatflur Nílsson sagði að frá
því á síðari hiluta ársins 1969
hefiði bókhalld 1000 fyrirtækja
verið athugiað á vegum deilldair-
innar. Kornu þá áðurgreindar
upplýsingar í Ijós. Þetta stafiar
ef til vill að aðhaldsleysi, sagði
Ólaíur, og sagði síðan að deildin
stefndi að frekari athugunum á
bókhaildi fyrirtækja. Tattdi hann
að bóklhál'dsathugun 1000 aðila
væri um tíundi hluti þeirrar át-
huigunar sem framkvæma þyrfti,
en fyrirtæki væiru 10-12 þúsund
talsins, Ólafiur gat þess sérstaik-
lega að meirihluti þeirra fyrir-
tækja sem athugað var hjá væru
smáfyrirtæki, en í ljós hafi kom-
ið að bókhald fyrirtækja er hví
sölulaunum.
Nú eru rekin þrjú skattamál betra því stærri sem þau eru. '
Eyirár: dómsflóílunum vegna meintra I Bókhald er grundvöllur ítoatt-
framtails fyrirtækja og þegar bólc-
hattd er ófullkomið hefiur skatt-
stjióri hedmild til þess að áætla
gjaldstofna til álagningar opin-
berra gjalda. Hlýtur það að
verða framtíðarstefnan, að ófull-
komið bólkhaild verði lagt til hlið-
ar, en í þess stað áætilað hver
gjöld ætti að leggja á viðkcffn-
andi fyrirtæki. Þannig væri fyr-
irtækjum og einstaklingum nú
sem fyrr og í vaxandi mæii í
framtíðinni hagur að góðu bók-
baíldi.
Þá sagði Ólaíur Nílsson að nú
væri gengið ríkt efitir því að
ársreikningar félaga væru undir-
ritaðir af stjóm félagsins. Hefði
Framhald á 9. síðu.
Fjöldamorðingjarnir
frá Jl/ly Lai sýknaðir
NEW YORK 15/1 — Herréttur í Georgíu sýknaði í gser
bandaríska hermanninn, Cbarles E. Hotto af áfcæru fyrir
’morð á a.m.k. 6 vietnömskum borgurum. Er hann annar
hermaðurinn, sem ákærður var fyrir þátttöku í fjölda-
morðunum í Song My, er sýknaður er fyrir herrétti. Var
hann sýknaður, enda þótt hann fuUyrti jafnan fyrir rétt-
inum að han hefði kveifet í siuður-vietnömsfeu þorpi.
Hetrétinn skipuðu 6 menn,
sem allir höfiðu tekið þátt í Viet-
amstríðinu. Byggðu þeir sýkn-
unardóm sinn á því, að Kutto
hefði aðeins hlýðnazt skipunum
yfirmanns síns og ekki væri rétt
að láta hann gjalda fyrir það.
Á sömu forsendum var annar
hermaður, David Mitchell liðs-
foringi sýknaður í nóvember sl.
Sá, sem gaf wutto skipun um
að kveilcja í íyrrgreindu. þorpi
var William Caley liðsfiorinigi, en
hann hefur verið ákærður fyrir
morð á rúmlega 100 vietnömsk-
um borgunum í Song My. Her-
réttuir í Georgíu hefur mál hans
til meðferðar og, þegar sýknu-
dómurinn hafði verið kveðinn
upp yfir Hutto, lýstu verjendur
Calleys því yfir, að þeir myndu
byggja vöm sína að talsverðu
leyti á því, að skjólstæðinigur
Framihald á 9. síðu.
□ Jóhannes úr Kötlum
var í gær sæmdur Silfur-
hesti bókmenntagagnrýn-
enda dagblaðanna fyrir
„Beztu bók ársins 1970“,
ljóðabókina Ný og nið, sem
kom út hjá Heimskringlu í
desember.
□ Aðrir sem stig hlutu 1
atkvæðagreiðslu gagnrýn-
enda um beztu bókina voru
Halldór Laxness, Thor Vil-
hjáfensson, Sigurður Nordal
og Stefán Hörður Grímssom.
Það var Andrés Kristjánsson,
gagnrýnandi Tímans, sem af-
henti verðíaunin fyrir hönd
starfsbræðra sinna og mdnnti á,
að um þessar mundir væri háiltf-
ur fimmti áratugur síðan fyrsfia
ljóðabók Jóhannesar úr Kötlum
kom út, æskuiljóðin Bí bí og
blaka, árið 1926. Síðan hetfði Jó-
þannes verið meðal öndvegds-
skálda þjóðar sinnar, talað til
hennar sterkum rómi og djúpum
af heitum sefa og engri tæpi-
fcungu, kveðað henni ást til lands
síns og þjóðmenningar, ort henni
hug í brjóst og skorið upp herör
fyrir þeim málefinum, sem hann
taldi hamingju varða, og lagt
að jöfnu heiminn og hóttmann.
í þessurn aldarslag hefur hann
beitt skáldskaparmóli, sem á
aillar tíöir til, súgmi'klu, dyn-
mjúku, lcliðandi, eggjandi, sagðd
Andrés,
Hann kvað hvodki tóm né stað
til að ræða skáldskap Jóhannes-
ar, en „þegar við biðjum hann
að taka við silltfurhestinum í
virðingarskyni og þalkikttætis fyrir
Ijóðabókina Ný og nið hljótum
við að staðnæmast við þær sam-
göngubætur í stoáldskap, sem við
eigum honum að þakka öðrum
samtímaskáldum fe’emur, og
kunna áð veirða mikilvægari í
ísleinzíkri ljóðsö'gu, en við sjáum
enn fyrir. Ég leyffii mér að segja
að Jóhannes úr Kötlum hafi ver-
ið þar meiri og betri brúarsmið-
ur en' önnur skáld á hans tíma.
Honum hefiur tefcizt að tengja
sig við tímann betur en mörgu
öðru góðu skáldi. Með Sjödægiru
braut hann blað í skáldskap sín-
um, án þess aö brenna noktorar
brýr að baki sér, sýndi, að
stoáld þartf ekki að binda sig al-
farið við tímabundin foim eða
klæðatíztou í Ijóöagerð. í þeirri
bók, sem hann færir okkur nú
og kallar Ný og nið, sýnir hann
þetta og sannar enn betur. Þar
tteið'ir hann olckur í. ailllan sann-
leika um það, að hyldjúp og ó-
fær gjá skiptir ektoi ljóðaþjóð-
inni íslenzku í tvennt á miðri
þessari öld, þrátt fyrir. allar
formbyltingar. Yfir gjána er
sterto brú, sem verður gangvegur
kynslóða, Jóþannes úr Kötlum
hetfur enn einu siruni sýnt oktour
að ljóðið er frjáttst. Það er etoki
háð flug'hami ríms, hendinga
eða hrynjandi. Skéldskapurinn
segir ætíð til sín, hverju sem
hanm býst að heiman. Það, sem
sköpum skiptir, er mél hans, fieg-
urð og auðlegð huigmynda, hug-
dirfð og ednlægni. 1 þessari nýju
ljóðabók brýtur Jóhannes úr
Kötlum mannleg vandamiál,
spumingu þína og mína, til
mergjar með þessum vopnum.“
— Á dauða mínum átti ég von,
en ekki því, að bótomenntagagn-
rýnendur íslonzkra stjór'nmál’aj-
Framhald á 9. síðu.
HÞ: Númerin
birt á þriðjudag |
☆ FuHlnaðarskil í Happ-
drætti Þjóðviljans liggja
etoki alveg fyrir enn, svo
að við verðum að fresta
birtingu númeranna fram
á þriðjudag, en lengur
verður það ekfci dregið.
Þeir íáu sem enn eiga eftir
að ljúka skilum eru því
beðnir að ljúfca því fyrir
þann tíma.
* Tekið er á móti skilum
á afgreiðslu Þjóðvilj'ans,
sími 17500, og skrifstofu
Alþýðubandalagsins, sími
18081.
FlugaRsjÓB&r-
menn
í fyr.rin. tótoust samningar við
flugumsjónarmenn hjá Loftleið-
um og Flugfélagi Íslands. Verða
samningar lagðir fyrir félags-
fund á mánudag. í Félagi flug-
umsjónarmianna eru 20-30 manns
Samningaviðræður hafia staði'ð
yfir síðan í sumar milli flug-
félaganna og Félags flugumsjón-
armanna, en samningum var
sagt upp frá 1. október að telja,
með þri'ggja mánaða fyrirvara.
Startf filugumsjónarmanna er
flólgið í því að sjá um fluigrekstr-
prdeild filugfélagaínna og skipu-
lagningu og relkstur á áætlunair-
og autoafHu'gi fóliaganna, að velja
áhafnir og ákveða hámarkstíima
hjá flugáhöfinum fyrir hvert flluig.
Ennfremur að ffiýlajast 'méð veðri
á ákvörðunai-stöðum og gera flug-
áætlanir.