Þjóðviljinn - 18.03.1971, Qupperneq 3
ISnmAröagtnf 3R. maénz WSÉ^ri ÖStítrVllláJINTí — SÍÐA J
w
*
Aldarafmæli Parísarkommúnunar
1 dag eru hundrað ár liðin
frá því að lýst viar yfir stofn-
un Parísarkommúnunnar, sem
hefur orðið sögonfiriæg sem
fyrsti vísir að alþýðuríki, og
reynsla Ihennar heifiur haft
miíkla þýðingu fyrir byltíng-
arhreyfingar og flokka víða
um heim allt til þessa dags.
Miðstjóm Kommúnunnar gaf
18. marz 1871 út yfirlýsingu
þar sem segir m.a.:
„öredgar Parísar hafa í
miðjum ósigrum og svikum
rikjandi stétta (hér er vikið
að því, að þessi öfl óttuðust
franska allþýðu meira en
þýzka herinn sem þá hafði
knúið þann íranska til uipp-
gjafar) skilið að sú stund er
upprunnin, að þeir verði að
bjarga við málum með þvi
að taka stjóm opinberra mála
í sínar eigin hendur . . . Þeir
hafa skilið, að það er þeirra
æðsta skylda og fulllur réttur
að gerast herrar sinna eigin
örlaga og taka rtíkisvaldið í
sínar hendur. En verklýðs-
stéttin getur ekki látið sér
nægjia að takia riíkisivéiina
tilþúna í sínar hendur og láta
hana snúast í þágu þeirra
eigin markmiða.‘‘ Síðast-
nefndu orðin lúta einmitt að
því að Parisarkorrvmúnan var
tilraun til að byggja upp rík-
isvald af nýrri gerð.
Innan tíðar munu birtast í
Þjóðviljanum greinar eftir
Sverri Kristjánsson sagnfræð-
ing um Parísarlkommúnuna
en hún stóð af sér innbyrð-
is átök og áhlaup stéttarand-
stæðinga í hundrað daga.
— Myndin er samtímateikn-
ing: mannfjöldinn fagnar
stofnun Kommúnunar við
ráðhúsið þann 18. marz.
Fjölskyldutónleikar Sinfóníu-
hljómsveitarinnar á sunnudag
Tónledkar fyrir yngstu hlust-
enduma. skólaböm á aldrinuon
6-13 ára. hiafa löngum verið þýð-
ingarmikill og í senn vinsæll
þáttur í starfi sinfómíuMjóm-
sveitarinnar á undanförnum ár-
um. Hafa þessir tónleikar verið
haldnir í ýmsu fórmi, en á s.l.
ári sem fjölslkyldutónleikar. Hafa
tónleikar með þessu sniði gefizt
vei, og þótt verkefnin séu fyrst
og fremst valdn við hæfi bam-
anna eru þau að sjálfsögðu einn-
ig tii ánægju fyrir foreldra. Vís-
asti vegurinn til þess að bamið
þroskist eðlilega o»{ læri að
hiusta á tónlist, skiija hana og
njóta hennar, er að þeð verði
fyrir þessari tónlistarreynslu með
foreldrum sínuim.
Fyrsitu fjöiskylduitónleikamir á
þessu starfsári voru haldnir 29.
nóvemlber. Síðari tónleikamir
verða haldnir n.k. sunnudag kil.
15 í Háskólaibíói. Aðgöngumið-
amir frá fyrri tónleikunum
gilda einnig að tónleikunum á
sunnudaginn þann 21. marz. Fýrri
tónledkamir vom fjölsóttir, en
þó verða nokkrir miðar til sölu
í bókabúð Lárusar Blöndail og
bókaverzlun Siefúsar Eymunds-
sonar. Verð miðans er kr. 50,00.
Stjómandi tónleikanna verður
Dewey látinn
NEIW YORK 16/3 — Thomas
Dewey, fyrrum ríkisstjóri í New
York lézt í Flórída f dag, 69
ára að aldri. Hann var tvíveg-
is framhjóðandi repúblikana í
forsetakosningum. en féll í bæði
skiptin, 1944 fyrir Franklin
Roosevélt og 1948 fyrir Harry
Truman.
Bohdan Wódizko, en kinnir er
Atli Heimir Svednsson. Á efinis-
skránni er m.a. Young person’s
guide to the orchestm eða
Hljómsveitin kynnir sig eftir
Britten, Bolero eftir Raivel, „Leiík-
fangabúðin" eftir Rossini/Resp-
ighi, o.ffl.
Næstu reglulegu tónleikar Sin-
fóniuhljómsveitar íslands verða
25. marz. Stjómandi verður Boh-
dan Wodiczko, en einleikari Gi-
sela. Depikat, cellóleikari.
Sendiherrann
flytur erindi
um de Gaulle
Philippe Benoist, sem verið
hefúr sendiherra Frakka á Is-
landi á annað ár, hafði á sín-
um tíma náin kynni af deGauille
hershöfðingja. Hann var í her-
stjómanráði herfylkis __ Frjálsra
Frakka, sem var við heræfingar
á Englandi, og í júlí og ágúst-
mánuði 1940 átti hann næstum
daglega viðræður við de Gaulle.
Herslhöfðinginn tók einnig oft-
sinnis á móti honum í Afríku á
árunum 1940 og 1941, og svo 15
árum saðar í París.
1 daig (fimmtudaig 18. marz)
flytur sendiherra Benoist fyrir-
lestur í Norræna húsdnu á veg-
um Alliance Francaise, sem hann
nefnir „Mes souvenirs personn-
els sur le Général de GauUe“
(..Kynni mín af de GauTle hers-
höfðingja“).
■Fyrirlesturinn verður fluttur á
frönsku og hefst kl. 20,30.
öllum er heimill aðgangur.
Hrakfarír í Laos
¥nnrásin í Laos hefur mistekizt
,1 — , fullyrðir dansika bilaöið
Information og daiglegar flréttir
af undanhaldi suður-víetnamskra
hersveita í Laos, vonlausum
flótta þedma um frumskó'gana,
mamnfalli. flugvélatjóni Banda-
ríkjamanna, o.M., oÆl. renna
traustum stoðum undir þessa
fullyrðingu..
Að vísu eru þessar firéttirekki
hafðar eftir suður-víetnömskum
hershöfðingjuim og Bandaríkja-
mönnum. Þeir taia diigurþarka-
lega ennþá. Að sögn þeirra hafa
aðgerðimar í Laos heppnazt vel,
og takmarkinu er að mestu náð,
og það tók skemmtí tíma, en
búizt hafði verið við. Þannigeru
liðslfilutningamir frá Sepone og
næsita nágrenni skýrðir.
Samkvæmt öllum fyrri um-
mælum frá Saigon og Washing-
ton áttu aðgerðimar að standa
yfir fram í maí, en þá hefst
rogntíminn á þessum slóðum.
Bandairíkjamenn áætluðu, að þar
með væri tryggt að fflutningar
um Ho Chi Minh stíginn um
regntímann yrðu afar takmark-
aðir, með þeim afilaiðingum að
sveitunum sunnan hlutlausa belt-
isins bærist fáitt vopna og vdstá
íram til lok'a regmtímians. 'Þá
ætluðu Bandaríkjamenn að eig-
in sögn að kveðja heim stórar
hersveitir landihermanna, en auka
liðsaffla Suður-Víetnama og búa
þá vel vopnum. Svona hugsuðu
Bandaríkjamenn, herforingjamir
í Saigon hugsuðu öðruvísi. Þeír
vonuðust til þes's að geta háð
orrustu við Norður-Víetniama, og
borið af þeiim sigurorð, og sýnt
í eitt skipti fýrir öil, að þeir
stæðu jafnfætis þessumi frændum
sínum, hvað hernaðarmétt snerti.
En hvoruigt dærnið gekjk upp.
Innrásin í Laos hefiur mistekizt.
• ★
ar til fyrdr nokkrum dögum
gerðu valdaimenn í Washing-
ton ráð fýrix-, að Norður-Víet-
namar myndu lúta í lægralhaldi
fyrir Saigionihernum,, er hersveit-
um þeirra lysti saman. Joseph
Alsop, blaðamaðuir sem er mál-
pípa bæði Nixons forseta og
varnarmáílaráduneytisins, skrifaði
fyrir tæpri vifcu í New York
Times um hina yfirvofandi úr-
síiitabaráttu um samigönguleiðir í
Laos, og kvað það undaríegt, að
aðeins þrjár suður-víetnamskar
herdeildir gætu átt í fiulllu tre
við fiimim herdeildir Norður-Vi-
etnama, en svona væri þettanú
vegna auikins dugnaðar Suður-
Víetnaima.
Aðeins 4 dögum síðar, voru
hinir dugmikllu á hröðu undan-
haldi firá stöðvum sínum, og
gagnslítið er að spá um úrslit
orrustunnar miklu. Tilvitnun Al-
sops í forkólfana í Pentagonum
að aðgerðimar í Laos gangi
næstum því of vel, hijóma fár-
ánllega nú, þegar hið sanna kem-
ur æ betur í ljióis.
En hvað geríst næst? Að1 öll-
u:m Ifkindum verður Saigon-
hersveitum slripað beggja vegna
landaimæranna. Bf heimflutning-
um bandarískra hermanna held-
ur áfram, eins og margloifað er,
er hæpið að Saigonlherinn geti
einn borið hita og þunga daicrsins
í framtíðinni, eða geti tekið að
sér lofthernaðinn yfir Laos með
þeim 500 þyrium, sem hann mun
hafa yfir að ráða eftir ár, þeg-
ar tekið er tiMit til þes®, að
hundruð aif þyrlum hafa verið
skotnar niður á þeirn skamma
tíma, sem innrásin í Laos hefur
staðið
Þetta er erfitt reikningsd,æmi,
og ekki er við þvi að búast að
Nixon eða Nkyen Van Thieu
ræði mikið um það. Hjá béðum
eru kosningar framundain, þann-
ig að þeir hafia ektoi kjark til að
segja sannleikann.
Höfðu smábarn
fyrir gísl
PARlS 17/3 — Bankarán var
framið f Frakklandi í dag, það
þriðja í vikunni. Ræningjamir
réðust inn í banka í úthverfi
Parísar, hrifsuðu smábarn úr
fangi móður sinnar, sem beið
afitir afgreiðslu í bankanum og
miðuðu byssu að hnakka þess.
Þvinguðu þeir þannig starfs-
mennina til að opna fjárhirzl-
urnar og lcomust á brott með
6000 íranka. Baminu skiluðu
aftur, þegar féð var fengið.
Hermcnn Þjóðfrelsisliersins sækja íram í Laos.
<
t