Þjóðviljinn - 21.08.1971, Blaðsíða 3

Ltaugaindagur 21 v ágúst 1971 — ÞJ ÓÐVTLJINN — SlÐA J
Nýlega var haldinn siamnor-
rænn fundur Menningar- og
f ræðslu.samba nd a alþýðu og
sóttu tveir fulltrúar ráðstefn-
una fyrir íslands hönd Það
voru þeir Helgi Guðmundsson
og Sigurður Guðmundisson, sem
báði edga sæti í stjóm MFA,
en Alþýðusamband fslands hóf
starf MFA á ný á síðasta þingi.
Hinn síðamefndi hefur ritað
nokkrar greinar í Alþýðublaðið
um störf sambandanna á hin-
um Norðurlöndunum. Hins veg-
ar vair hann fóorðiur um starf
MFA hér heirna. Hér mun því
lítillega drepið á ýmis atriði
er varða fræðslumál verkalýðs-
hreyfingarinnar og nauðsyn
þess að meira verði gert í þaim
efnum.
Á þingi ASÍ árið 1968 var
gengið frá endurreisn MFA og
því úthlutað 10% af tekjum
sambandsins. Skipuð var fimm
manna stjóm. Síðan hefur helzt
heyrzt frá MFA að það hefur
efnt til tveggja námskeiða á
ári í samvinnu við SÍS, en þau
hafa einkum verið ætluð for-
ystumönnum í verkalýðsfélög-
um. Þá hefur stjóm MFA veitt
styrki til Lúðrasveitar verka-
lýðsins og Tónskóla. Ein bók
hefur komið út hjá MFA um
sögiu islenzkrar verkalýðshreyf-
ingar. Þá hefur veri'ð i verka-
hring MFA að annast Lista-
safn atþýðu og það hefur efnt
til sýninga á listaverkum. Með
þessari upptalningu munu af-
rek sambandsins talin, nema
að talið er að MFA hafi með
samstarfi við SÍS um bréfa-
skóla að gera
Aðgerðarleysi stjómar MFA
stingur nokkuð i stúf við hin
stóru orð núverandi formanns
MFA, sem sagði á síðasta ASÍ-
FRÆÐSLUSTARF
VERKALÝÐS-
HREYFINGARINNAR
Mujibur Rahman
HvaS hefur MFA gert?
þingi: „Hin öra tækni og við-
skiptaþróun krefst þess að við
kunnum glögg skil á lögmálum
atvinnu- og viðskiptalífs, svo
við fáum sveigt þau að þörf-
um vinnandi fólks á íslandi
en látum þau ekki verða að
Gróttakvörn blindrar auð-
hyggju erlendra og innlendra
gróðamanna. Um það verður
ekki deilt að á grunni íslenzkr-
ar alþýðumenntunar hvíla stoð-
ir sjálfstæðrar þjóðmenningar
á íslandi. Og ábyrgðin af þró-
un hennar og vexti færist æ
meir á herðar stéttarsamtaka
Ýtuskófla
Til sölu er 6 ára gömul ýtuskófla af gerðinni
Intemational DT-9. — Nánari upplýsingar gefur
aðalverkstjóri Kópavogsbæjar.
Tilboðum sé skilað til hans fyrir miðvikudaginn
1. september n.k.
Bæjarstjóri Kópavogs.
Tæknifræðingar -
Mælingamenn
Okkur vantar strax tvo 'menn til eftirlits
mælingastarfa við hraðbrautaframkvæmdir.
MAT S/F Suðurlandsbraut 32
Sími 82600.
og
fíá BSAB
Eigendaskipti eru fyrirhuguð að tveggja herbergja
íbúð í 2. bygg'ingafl. félagsins við Álfheima — og
fjögurra herbergja íbúð í 4. byggingaflokki fé-
lagsins við Kóngsbakka.
Félagsmenn, sem neyta vilja forkaupsréttar, hafi
samband við skrifstofu B.S.A.B. fyrir 28. ágúst
1971.
B.s.f. atvinnubifreiðastjóra,
Fellsfnúla 20. — Sími 33509.
hins vinnandi fólks. Þess vegna
ber okkur skylda til ■ að láta
það ekki lengur undir höfuð
leggjast að velja menningar- og
fræðslumálum alþýðusamtak-
anna heildarskipulag og víð-
tækan og traustan starfsgrund-
vöU“.
Þetta eru hin fögru orð um
víðtækan og taustan starfs-
grundvöll en efndirnar vantar.
Allir þeir sem bafa starfað í
verkalýðshreyfingunni vita. hve
mikil nauðsyn er á víðtæku
fræðslustarfi, ekki bara fyrir
forystumenn, heldur og hina
almennu félaga. Þá er ekki
síður þörf á, að samtökin sjálf
brjóti ísinn og gefi félagsmönn-
um sínum kost á að endurhæfa
og auka menntun sína í tækni-
þjóðfélagi þar sem hver ein-
staklingur þarf að' skipta
minnst einu sinni á æviskeið-
inu um starfsgrundvöll.
Eitt af því sem MFA hefuríy
gert með aðstoð Norræna húss-
ins, var að fá hingað norskan
mann Gjerde að nafni, sem
sinnt hafði fræðslumálum
norska alþýðusambandsins, til
að kynna fræðslustarf þess
hér. Þetta mæltist vel fyrir
og Norðmaðurinn. : sem nú er
ráðherra í norsku . síjpfpinni,
hét aðsfoð norska alþýðusam-
bandsins. Síðan hefur enn
minna heyrzt frá MFA.
Þessi lýsing á stai'fi MFA
ætti að nægja til að benda
mönnum á, að betur verður að
standa að bessum málum, en
hingað til Vissulega mun
stjórn MFA bera við fjárhags-
erfiðleikum en slíkt er alls
ekki tæmandi afsökun fyrir að-
gérðarleysi.
Mörg þing ASÍ bafa ályktað
um nauðsyn fræðslustarfs svo
og þípg sérsambanda. Þá hafa
yngri menn í verkalýðshreyf-
ingunni farið fram á meiri
fræðslu. MFA ætti að vera
hvetjandi aðili í þessum efnum,
bjóða verkalýðsfélögum nám-
skeið og fyrirlestra o.fl.. en
frumkvæði stjórnarinnar virð-
ist skorta.
Nú hefur ríkisstjórnin sett
inn í málefnasamning sinn að
aðstoð skuli veita til stofnun-
ar og rekstrar félagsmálaskóla
verkalýðs- og samvinnuheyf-
ingar. Er þetta í sam-
ræmi við tillöguflutniing þing-
manna úr röðum verkalýðsihreyf-
ingarinnar á undanfömum
þingum. Því er þess að vænta
að skriður komi nú á þetta
mál. En vonandi þarf fræðslu-
starfið í verkalýðshreyfing-
unni ekki að bíða þess að slík
stofnun komi upp. Æskilegast
er að sú stofnun sem fyrir er
— Menningar og fæðslusam-
band alþýðu — taki við sér.
Það er heldur ekki seinna
vænna því að kjörtímabil
stjórnar MFA fer senn að renna
út.
Rzaðsokkar
skrifa í oktébsr-
hefti Samvinn-
unnar
1 næsta hefti Samvinnunnar
verður greinarflokkur um ís-
lenzkt mál og kemur það blað
út í september 1 októberblað-
inu fara rauðsokkar svo á kost-
um. Munu rauðsokkar nú vera
að vinna efni fyrir blaðið og
verður í því fjallað m.a. um
jafnréttindi kynjanna og upp-
eldismál.
Sigurður A. Magnússon. rit-
stjóri Samvinnunnar sagði í ör-
stuttu spjalli við blaðið að ætl-
unin væri að breyta til frá því
formi sem verið hefur Yrðu
birtar fleiri stuttar greinar og
biaðið lífgað upp m.a. með
meira myndaefni.
Sýning á
Hésmvotlum
Nýlega gaf bezki Islandsvin-
urinn Mark Watson Þjóðminja-
safni Islainds safn stækkaðra
ijósimiynda úr för málarans W
G. Collingwoods til Islands
1897. Flestar þessar myndir tók
Collingwood sjálfur og sýna
þær ýmislegt það, sem mesta
athygli hans vakti í íslenzku
bjóðlífi. Sýning ó myndum
þessum ásamt ýmsum vatns-
litamyndum Collingwoods, er
Mark Watson gaf safninu fyrir
nokki-um árum, verður í Boga-
sal Þjóðminjasafns Islands dag-
ana 17. ágúsí til 5. september
og eir opin á sama tíma og safn-
ið sjálft, kl. 13.30 til 16.00.
Einnig hefur Norræna húsið
sett upp sýningu á ýmsum rit-
um um íslenzka fornfræði og
menningarsögu i sambandi við
fund norrænna saifnmanna, sem
hér eir haldinn um þeissar
mundir Sýningin er í amddyri
hússins og stendur til 22. ágúst.
(Frá Þjóðminjasafni íslands).
Skömmu áður en stríðið
brauzt út í Pakistan, lýsti
Yahya Khan forseti, leiðtogi
Awami-bandalagsins, Mujibur
Rahman, sem næsta forsætis-
ráðherra landsins. Nú er Muji-
bur dreginn fyrir herrétt í
Vestur-Pakistan, sakaður um
landráð og að hafa „byrjað
stríð gegn Pakistan". Hvað-
anæva að streyma bænir til
Vestur-Pakistanstjórnar um
að þyrma lífi hins austur-
bengalska leiðtoga, og frétta-
skýrendur eru þeirrar skoð-
. unar. að líflát Mujiburs —
en flokkur hans vann yfir-
gnæfandi sigur í fyrstu frjálsu
kosningunum í Pakistan í des-
ember — muni aðeins valda
enn meira hatri milli Beng-
ala og Pakistana.
— Ef þeir taka Mujibur á,f
lífi, er Pakistan endanlega úr
sögunni, sagði talsmaður
Bengala nýlega i viðtali við
bandarískt vikublað
En sé þetta rétt. til hveri,
þá þessi réttarhöld? Stjórnin
í Vestur-Pakistan á ekki um
margt að velja. Yfirvöldin
hafa lýst Mujibur sém útsend-
ara Indverja. Til þess að rétt-
læta blóðbaðið í austri verður
að dæma Awami-leiðtogann
og sýna einhvern lit á þvi
að sanna sekt hans. Það
verður erfitt en þetta er sá
framgangsmáti sem Pakistan-
ar virðast hugsa sér. og sem
hefur það í för með sér, að
Mujibur fær ekki að velja sér
verjanda sjálfur og verður
leynilega dæmdur. Vera kann.
að með þessu takist Pakistön-
um að róa almenningsálitið
heima fyrir.
Vafasamt er, að Mujibur
verði líflátinn. eins og
margir óttast. Slíkt yrði
Pakistanstjórn Happafátf
Mujibur yrði þá píslarvottur og
myndi það mjög verða til
þess að efla sjálfstæðisbar-
áttuna í Austur-Pakistan.
Kannski halda Pakistanar.
að Mujibur sé enn eitt peð
á skákborðinu sem beita megi
til þess að finna einhvers
konar stiórnmálalausn. Vera
kann. að aðgerðir Sovétríkj-
anna bessa dagana beinist að
þvi að reyna að binda endi
á deilurnar í landinu og
Muiibur sé peð í því tafli.
Reynt er að bvinga stiórnina
í Vestur-Pakist.an til þess að
semia um Muiibur sem vrði
bá fyrir sfnn oarta að fallast
á málamiðlun.
Við þetta er það að athuga.
að allt bendir tiT þess. að
rangt sé reiknað. Það blóð-
bað og þær biáningar. sem
yfir Austur-Bengala hafa
gengið bann tíma sem Muji-
bur hefur setið í fangelsi. hafa
sært dýpri sárum en svo, að
læknuð verði fyrir milligöngu
Awami-leiðtogans. Frelsis-
hreyfing Bengala er trúlega
reiðubúin til bess að fórna
tákni, sem aðeins hafði megin-
býðingu í upnhafi átakanna.
Mujibur fór fram á vfðtæka
heimastiórn Austur-Pakistan.
Þeir Bengalir. sem enn berj-
ast. vilia fullt sjálfstæði.
Mujibur var talsmaður
beirra afla í Austur-Pakistan
sem kröfðust meira frelsis oe
sanngjarnari sk.iptingar þjóð-
AF ERLENDUM
VETTVANGI
Mujibur Rahmau
Ali Bhutto, fyrrum utanrík-
isráðherra Pakistan. átti mik-
inn þátt í því að hrinda af
stað þeirri stjórnmálakreppu,
sem varð að blóðugri borg-
arastyrjöld, sem síðar var
líkt við þjóðarmorð.
arteknanna í samelnuðu Pak-
istan. Sex-liða áætlun hans
stefndi ekki að neifmi' skipt-a
ingu ríkisins, eins og hann
vakti margsinnis athyglj á. En
í Vestur-Pakistan gerðu
áhrifamikil öfl sér það ljóst,
að ef þessi áætlun kæmist
í framkvæmd. myndi hún
koma hart niður á hagsmun-
um Vestur-Pakistans, einkum
á sviði efnahagsmála. Þótt
ekki væri fyrir annað en það,
að meira en 60% a± öllum
g jaldey ristek j um sameinaðs
Pakistans komu frá Austur-
Pakistan
En hér kom fleira til. Mik-
ilvæg orsök stjórnmála-
kreppunnar var afstaða Ali
Bhuttos, fyri-um utanrikisráð-
herra. Skriðan féll, er hann
virti að vettugi fyrsta fund
þjóðþingsins í marz. Hann sá
sig sviptan þeim völdum. sem
hann hafði lengi keppt að.
Framkoma Bhuttos leiddi til
þess, að Mujibur sýndi vaild
sitt með verkföllum um .allt
Austur-Paikistan til þess að ná
á þann hátt taki á fram-
kvæmdavaldinu. Þetta leiddi
svo aftur til hernaðaríhlutun-
arinnar, sem gerð var undir
því yfirskini, að reynt væi-i
að rjúfa ríkisheildina.
Allt er þetta nú um garð
gengið Eftir stendur sú stað-
reynd, ad Mujibur er tákn
þess, að Pakistan var sann-
anlega á leið til þingræðis.
Verði hann líflátinn nú, er
það enn ein sönnun þess. að
það var ekki sú leiðin, sem
ráðamenn í Paikistan óskuðu
sér.
Sönnun til viðbótar öði-um
blóði drifnum sönnunargögn-
um.
( — ,,Infonnation“).
/