Þjóðviljinn - 13.04.1973, Síða 6
6 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 13. apríl. 1973.
UOBVIUINN
MALGAGN SÓSiALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
tJtgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson (áb.)
Auglýsin gast jóri: Heimir Ingimarsson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 <5 iinur).
Askriftarverö kr. 300.00 ó mánuöi.
Lausasöluverö kr. 18.00.
Prentun: Blaöaprent h.f.
PRÓFDÆMI
Enn er málflutningur ihaldsblaðanna og
dr. Gylfa með þeim hætti, að ætla mætti,
að þeir teldu sig sjálfkjörna til að frelsa
þjóðina undan verðbólgudraugnum.
Vissulega er verðbólgan enn mikil á
íslandi, en illa ferst þeim, sem i glerhúsi
búajað kasta steinum að núverandi rikis-
stjórn af þeim ástæðum.
Fyrir nokkrum dögum skýrðum við frá
þvi hér i Þjóðviljanum, að erlent verðlag á
þeim neyzluvörum, sem við flytjum til
landsins,hafi hækkað um 9% á siðasta ári
miðað við ársmeðaltal næsta árs á undan.
Á sama tima hækkaði framfærslu-
kostnaður hér á íslandi samkvæmt fram-
færsluvisitölu um 10,4%.
Flestum mun vera ljóst, að erlendar
verðhækkanir eru ekki af völdum
islenzkra stjórnvalda, en hafa hins vegar
mjög veruleg áhrif á almennt verðlag hér,
— ekki sizt vegna þess, að fá ef nokkur riki
i heiminum eru jafn háð innflutningi á
neyzluvörum og við.
Við bentum þvi stjórnarandstæðingum á
það, að ef þeir vildu i alvöru upplýsa
lesendur blaða sinna um frammistöðu nú-
verandi og fyrrverandi rikisstjórnar i
glimunni við þá þætti dýrtiðarinnar sem
eiga sér innlendar orsakir, — þá væri fátt
hyggilegra en bera saman hækkun
erlends verðs innfluttrar vöru annars
vegar og dýrtiðarvöxtinn hér hins vegar.
1 stað þess að verða við þessari eðlilegu
áskorun okkar er haldið áfram i svipuðum
dúr og áður án tillits til staðreynda.
Við höfum þvi ekki séð okkur annað
fært en taka ómakið af málgögnum
Jóhanns Hafstein og Gylfa og birtum
þennan samanburð á forsiðu Þjóðviljans i
dag, samkvæmt upplýsingum frá Hag-
rannsóknardeild og Hagstofu íslands.
Þessi afrekaskrá sýnir að sé tekinn
fyrrihluti viðreisnartimans, hækkaði
erlenda verðið um 1% á ári, en dýrtiðin á
Islandi um 11%. Þetta gildir um árin
1960-1965. Sé hins vegar litið á siðari hluta
þeirra ára, sem dr. Gylfi var viðskipta-
málaráðherra , skiptast á ár tveggja
kosningaverðstöðvana, með nokkrum
sýnilegum dýrtiðarvexti þó, umfram
erlendar verðhækkanir, og svo hin árin, og
þau eru svo sannarlega fleiri, þar sem
verðbólgan tekur risastökk.
Metárið var 1969, þegar framfræslu-
kostnaður hækkaði um 21,7% frá árinu á
undan sé miðað við ársmeðaltöl, enda þótt
erlent verðlag innfluttrar vöru færi
lækkandi. Alþýðublaðið segir Þjóðviljann
beita „reikningskonst” i þessum efnum,
en slikar nafngiftir stoða litt. Tölurnar
tala sinu máli, og hver skynbær maður
getur dregið sinar ályktanir af þeim.
En auðvitað þarf að hafa fleira i huga til
að meta verðbólguvandamálin en þennan
samanburð einan. Skyldi t.d. þurfa
nokkrar tölur til þess, að allt venjulegt
fólk átti sig á þvi, að auðveldara ætti að
vera að halda i hófi hækkun framfærslu-
kostnaðar i krónum talið, þegar kaup-
máttur vinnulauna er rýrður, eins og við-
reisnarstjórnin stóð fyrir hvað eftir
annað, eða hins vegar, þegar kaupmáttur
tekna vex um 20-30% á tæpum 2 árum eins
og nú hefur gerzt.
Við slikar aðstæður hlaut auðvitað
allnokkuð af verðhækkunum að brjótast
út, umfram það, sem beint leiddi af
hækkunum erlendis.
Hér hækkaði sem sagt framfærsluvisi-
talan að verðstöðvun lokinni á árinu 1972
um 10,4% meðan erlent verð á innfiuttum
neyzluvörum hækkaði um 9% og á vörum
almennt 7,5%. En að lokinni hinni fyrri
kosningaverðstöðvun, þ.e. árið 1969
hækkaði framfærslukostnaður á íslandi
um 21,7%, meðan erlent verðiag fór
lækkandi.
Þessar tölur byggjast á opinberum
heimildum, eins og áður var tekið fram,
og þær verða ekki þurrkaðar út, né þær
pólitisku staðreyndir, sem þær varpa ljósi
á, enda þótt vikadrengir viðreisnar-
herranna hefji nú leit að öllum hinum
áhrifamestu orðum tungunnar til að hylja
þær i reyk.
Við skorum enn á Morgunblaðið og
Alþýðublaðið að birta lesendum sinum þá
töflu, sem er á forsiðu Þjóðviljans i dag.
FRIÐUN LANDHELGINNAR
Á fundi neðri deildar I gær kom
til annarrar umræðu frumvarp
Fiskveiðiiaganefndarinnar um
veiðar með botnvörpu, flotvörpu
og dragnót í f isk veiöiland-
helginni. Frumvarp þetta hefur
verið rækilega kynnt hér i blaöinu
og var birt i heild í aukablaði
siðasta þriðjudag.
Ekki voru þingmenn sam-
þykkir öllum efnisþáttum frum-
varpsins, og einn þingmaöur,
Pétur Sigurösson, hefur lagt fram
breytingartillögu.
Garðar Sigurðsson var fram-
sögumaður meiri hluta sjávarút-
vegsnefndar. f nefndarálitinu
segir, að nefndin hafi rætt frum-
varpið á fundi sinum, það hafi
ekki verið sent neinum aðilum til
umsagnar og allir nefndarmenn
nema Pétur Sigurðsson mæli
með, að frumvarpið verði sam-
þykkt.
Þótt Garðar mælti með að
frumvarpið yrði samþykkt, taldi
hann sig geta bent á ýmsa galla á
þvi. Sagði hann, að sér þætti sums
staðar lagt allt of mikið kapp á
friðun en annars staðar væri
friðunarsjónarmiða ekki gætt
sem skyldi. Hann hefði fremur
kosið einhverja millileið.
þingsjá þjóðviljans
^ Lántökur ríkisins
vegna framkvæmda
1 gær samþykkti alþingi frum- happdrættisskuidabréf að fjár-
varp til laga um heimild fyrir hæð 80 miljónir til greiðslu
rikisstjórnina til að taka lán kostnaðar af vega-og brúargerð á
vegna framkvæmdaáætiunar Skeiðarársandi.
fyrir árið 1973. Nokkrar deilur
hafa staöið um þetta frumvarp,
en það var lagt fram i neðri deild
fyrir áramót en kom þar til ann-
arrar umræðu fyrir hálfri annarri
viku. Var það siðan samþykkt þar
með nokkrum breytingum, er
fram voru bornar af meiri hluta
fjárhags- og viðskiptanefndar
deildarinnar. Hefur frumvarpiö
siöan fengiö skjóta afgreiðsiu I
efri deild og var, eins og áður
segir, samþykkt sem lög i gær.
Samkvæmt hinum nýju lögum
er fjármálaráðherra heimilt fyrir
hönd rikissjóðs að gefa út til sölu
innanlands rikisskuldabréf eða
spariskirteini að fjárhæð 350
miljónir króna, og er heimilt að
binda vexti og afborganir af
þessum lánum visitölu. Vextir og
verðbætur af þessum pappirum
skulu vera undanþegin framtals-
skyldu og skattlagningu.
Heimilt er að taka vörukaupa-
lán hjá Bandaríkjastjórn (svo-
nefdn P.L. 480 lán) allt að 600
Frh. á bls. 15
Það kom fram I ræðu Garðars,
að hann taldi Fisveiðilaga-
nefndina ekki hafa aflað sér
nægjanlega staðgóðra
upplýsinga. Nefndi hann sem
dæmi, að i frumvarpinu segir, að
ungfiskur finnist i rikum mæli á
svæðinu frá Selsskeri að Lunda-
drang. Garðar taldi, að þetta væri
misskilningur. Þarna væri fiskur
einmitt sérstaklega stór. Hitt
væri svo annað mál, að bátar
kæmu oft til hafnar hlaðnir smá-
fiski. Lét þingmaðurinn i það
skina, að sá fiskur væri ekki
veiddur á umræddu svæði, heldur
uppi fjöru.
Pétur Sigurðsson (S) flytur
breytingartillögu við frumvarpið.
Vill Pétur, að ráðherra sé
heimilað að veita 8bátum, allt að
70 brúttórumlestir að stærð, leyfi
til að veiða neyzlufisk fyrir þétt-
býlissvæðið við innanverðan
Faxaflóa um takmarkaðan tima
ár hvert með botnvörpu, svipað
og leyft var áður en Faxaflói varð
alfriðaður I april 1971.
Guðiaugur Gíslason (S) fór
nokkrum orðum um frumvarpið,
en hann er einn þeirra, er sæti
áttu I Fiskveiðilaganefndinni.
Umræðunni var frestað.
Fjármálaráðherra er heimilt
að gefa út til sölu innanlands
Bygging leiguíbúða, hækknn lána
Frumvarp rikisstjórnarinnar
um hækkun almennra iána frá
Húsnæðismálastofnun rikisins i
kr. 800.000,- og að rikið láni
sveitarféiögum 80% byggingar-
kostnaðar til byggingar leigu-
ibúða, var til 2. unræðu i neðri
deild alþingis i fyrradag. Frum-
varpið gerir ráö fyrir byggingu
lOOOslikra leiguibúða á 5 árum og
eru kjörin þau sömu og við Breiö-
holtsibúðirnar, sem verkalýðs-
félögin i Reykjavik sömdu um á
sinum tima.
Stefán Valgeirsson mælti fyrir
nefndaráliti meirihluta félags-
málanefndar, þar sem lagt er til
að frumv. verði samþykkt, en
að nefndarálitinu stóðu auk hans
Garðar Sigurðsson, Agúst Þor-
valdsson og Bjarni Guðnason.
ÓlafurG. Einarsson talaöi fyrir
nefndaráliti sínu og Gunnars
Thoroddsen. Taldi hann að-
finnsluvert að ekki væri gerð
grein fyrir væntanlegri fjáröflun.
Ólafur sagðist telja þörf á meiri
hækkun almennu lánanna, en
samt flyttu þeir Gunnar enga til-
lögu um það, þar eð þeim hefði
ekki unnizt timi til að rökstyðja,
hvernig þess fjár skyldi aflaö.
Óiafur kynnti breytingartillögu
þeirra Gunnars, en þar er lagt til,
að ekki 'eingóngu sveitarfélögum
verði veitt 80% lán til byggingar
leiguibúða, heldur einnig ýmsum
öðrum aðilum, og gat ólafur sér-
staklega um atvinnurekendur úti
á landi, sem margir hefðu hug á
að koma sér upp leiguibúðum
með góðum kjörum til að tryggja
sér verkafólk.
Gylfi Þ. Gíslason sagðist hafa
lýst fylgi við meginstefnu frum-
varpsins i nefndinni, en 500-700
miljónir kr. vantaði nú til að full-
nægja umsóknum þeirra, sem
þegar hafa hafið byggingu.
Stefán Valgeirsson sagði mál
þetta einfalt, en mikil nauðsyn á
að afgreiða það fyrir þinglok.
Hann minnti Gylfa á, að það væri
ekki i fyrsta skipti nú, sem fram-
kvæmdir i húsnæðismálum væru
ákveðnar án þess, að itarleg fjár-
hagsáætlun lægi fyrir. Viðreisn-
arstjórnin lofaði sérstöku fjár-
magni til Breiðholtsibúðanna á
sinum tima. En hvenær kom
þetta fjármagn? tbúðirnar áttu
að byggjast á 5 árum og vera lok-
iö 1970, en nú er 1973 og enn fer
þriðjungur af öllu lánsfé Hús-
Frh. á bls. 15
Ný frumvörp
Jarðlög og
heyköggla
Nokkur ný stjórnarfrum-
vörp voru lögð fram á Alþingi i
gær. Þinghaldi fer nú senn að
ljúka, og er þvi liklegast að
þau séu aðeins lögð fram til
kynningar, en ekki sé ætlazt til
að þingmenn afgreiði þau nú
fyrir páskana.
Jarðalög
í frumvarpi þessu segir, að til-
gangur lagasetningarinnar sé
að tryggja að nýting lands
utan skipulagðra þéttbýlis-
svæða sé eðlileg og hagkvæm
frá þjóðhagslegu sjónarmiði
og eignarráð á landi og búseta
á jörðum sé i samræmi við
hagsmuni sveitarfélaga og
þeirra, sem landbúnað stunda.
1 greinargerð frumvarpsins
segir, að kveikjan að þvi hafi
verið samþykkt Búnaðrþings
1971.
Ekki er þarna um neina
byltingu að ræða, og munu
eignatilfærslur verða óveru-
legar, þó af samþykkt
frumvarpsins verði. Aðallega
er fjallað um, hvaða lagalega
formið sé hentast. Rætt um
ættaröðul, óðalsrétt, erfða-
ábúð og fleira slikt.
Ileykögglaverksmiðjur
rikisins
1 frumvarpi þessu er
mörkuð sú stefna, að landbún-
aðaráðherra ákveði stofnun
heykögglaverksmiðja i sam-
ráði við Búnaðarfélag íslands
og Framkvæmdastofnun
rikisins.
Fjárveitingarvaldið skal
ákveða stofnframlög til hey-
kögglaverksmiðja rikisins
hverju sinni i fjárlögum.
Ráðherra skal og ákveða
söluverð framleiðslunnar, og
er það á hans valdi, hvort það
ákvarðast af afkomu hverrrar
verksmiðju, eða sama meðal-
verðskuli gilda fyrir þær allar
og væri þá miðað við að alls
staðar væri um sambærileg
vörugæði að ræða.