Þjóðviljinn - 09.03.1975, Blaðsíða 24

MÐVIUINN
Sunnudagur 9. mars 1975
Hafnargerð í
Þorlákshöfn
Garðurinn sem nú er verðui
lengdur og breikkaður. 350.00C
rúmmetrum af grjóti verðui
sökkt i sjóinn til að mynda und-
irstöðu og ofan á undirstöðuna
og utan á hana kemur svo hin
fræga nýjung, „dolosar”
steyptir, té-laga steinar sem
krækjast hver i annan, mynda
eins konar net utan um sjógarð-
inn, drepa niður hafölduna,
t „Dolosa-skógi”, Þorsteinn Sigvaldason i Þorlákshöfn inælir sig við hina nýstárlegu uppfyllingarsteina.
„Dolosa”-skógurinn nýi
Ólafur Gisiason verkfræðingur að útskýra hafnargerðina i Þorláks-
höfn. Fyrsta áfanga, suðurgarðinum, verður lokið fyrir árslok 1975.
öðrum áfanga, Austurgarði, á að vera lokið fyrir árslok 1976. ólafur
sagði, að þrátt fyrir slæma tið, væri hafnargerðin nú komin aðeins
framúr áætlun.
Sjógarðurinn við Þorlákshöfn ber mikinn
þunga. Hafaldan skellur á honum, gengur yfir
hann, og garðurinn er kannski eini farartálmi
stórsjóanna alla leið sunnan frá Suðurskauts-
landi. Það er amk. auður sjór alla leið þangað
suður eftir, og þvi gætti svolitils stolts i rödd ólafs
Gislasonar, yfirverkfræðings Istaks h.f. þegar
hann útskýrði gerð stóra hafnargarðsins, sem nú
er verið að reisa i Þorlákshöfn.
steypustöð til að gera „dolos-
ana”. Þeir eru steyptir i stórum
stálmótum, hver steinn er rúm-
lega niu tonn á þyngd. „Það er
talið eðlilegt að steinninn sé rétt
niu tonn. Við hér notum hins
vegar afbragðsgóðan sand sem
við tökum i fjörunni hjá Grinda-
vik, og sá sandur er svo eðlis-
þungur, að hver „dolos” verður
9.3tonn”,sagði Ólafur Gislason.
„Verkútboðið mælir svo fyrir,
að við steypum 2800 „dolosa”.
Við röðum 43 „dolosum” á
hverja 100 fermetra”.
Og þeir sem til Þorlákshafnar
fara núna geta sem best skoðað
„dolosa” að vild, þvi að istak
hefur nú steypt nær 400 steina og
þeir eru geymdir sunnan við
byggðina, þar er kominn sér-
gleypa hana þar eð holrúm er
mikið á milli steinanna.
„Það voru menn i Noregi sem
fundu þessa aðferð upp. Þeir
fengu sér hins vegar einkaleyfi
á þessu og þess vegna dróst það
lengi að menn gætu hagnýtt sér
þessa uppfinningu. Siðan komu
aðrir menn jafnsnjallir, þeir
breyttu málunum á einkaleyfis-
steinunum aðeins, komust.
þannig framhjá „patentinu” og
notuðu „dolosana”.
Siðan þetta var hafa svona
'steinar verið notaðir i hafnar-
garða á Kanarieyjum og i Dan-
mörku — og svo hér”.
2800 „dolosar”
istak kom sér upp sérstakri
Þeir grafa sig niu metra niður i jörðina eftir grjóti til undirlags
Stærsta mokstursskófla á Norðurlöndum, sagði Ólafur Gislason
verkfræðingur: Lyftir 13 tonnum. Hvert dekk undir þennan „kött”
kostar riflega miljón og vélin öll yfir 30 miljónir. Nú mokar hún möl
og grjóti austur I Þorlákshöfn.
kennilegur „skógur”, sem
heimamenn kalla svo.
Þegar að þvi kemur að raða
„dolosunum” um hafnargarð-
inn, þá verður hverjum einstök-
um steini komið vandlega fyrir,
steinunum krækt saman i ysta
lagi, en fyrir innan það lag, fá
þeir að raða sér sjálfir, þeim
verður aðeins fleygt þar nokkuð
af handahófi.
Verkinu lokið
fyrir áramót
Verkútboð það sem ístak
starfar eftir, hljóðaði á sinum
tima upp á 709 miljónir króna.
Siðan gengið var frá þvi útboði,
hefur verðlag breyst, og kæmi
engum aðstandanda hafnar-
gerðarinnar á óvart, þótt kostn-
aðurinn færi yfir einn miljarð.
Við getum nefnt eitt dæmi um
verðlagsþróunina: í mai 1974,
þegar steypa steinanna var boð-
in út, kostaði tónnið af sementi
7.500 krónur. Nú kostar se-
mentstonnið 17.500. Þær tiuþús-
und krónur sem þarna munar
um, greiðir rikissjóður.
Niu metra
djúp gryfja
Suður af Þorlákshöfn hafa
þeir ístaks-menn grafið sig eina
niu metra niður i jörðina. Dag-
lega kveða við sprengingar og
stór vélskófla rótar björgum
upp á palla þrjátiutonna trukk-
anna sem aka fyllingarefninu
fram I sjó.
Gryfjan sem þeir hafa grafið
og sprengt i vetur stækkar með
hverjum deginum og áður en
verkinu lýkur, búast þorláks-
hafnarbúar við að fá ágætan
knattspyrnuvöll af alþjóðlegri
keppnisstærð með stæðum fyrir
þúsundir áhorfenda, þar sem
grjótið er tekið.
—GG