Þjóðviljinn - 13.06.1975, Blaðsíða 5

Föstudagur 13. júni 1975 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 5
af erlendum vettvangi
Mið-
Austurlönd
Ford og Sadat ræöast viö i Salzburg. Þeir kváöust báöir vera bjart-
sýnir eftir fundinn.
Á ferð
Eftir að Kissinger yfir-
gaf löndin fyrir botni
Miðjarðarhafs grátandi í
mars sl. eftir að tilraunir
hans til að koma á f riðar-
samningum milli ísraela
og egypta fóru út um þúf-
ur gerðist fátt markvert í
þessum heimshluta.
Menn fylgdust spenntir
með úrslitum striðsins í
Indókína og gátu lítt sinnt
öðrum málum á meðan.
En undanfarið hefur orðið
nokkur hreyfing á mönnum á
nýjan leik. Ford flaug til Aust-
urrikis þar sem hann beinlinis
datt i fangið á Sadat forseta
egypta og er þeir höfðu ræðst
við fór sá siðarnefndi heim til
sin og lét það verða sitt fyrsta
verk að opna Súseskurðinn.
tsraelar flýttu sér að láta frá sér
heyra og hófu brottflutninga
hluta herja sinna frá bökkum
Súesskurðar og Gólanhæðum.
Og nú situr forsætisráðherra
þeirra, Yitzhak Habin, og ræðir
málin við Ford forseta i Was-
hington.
Eftir viðræður þessara
tveggja vopnabræðra hyggst
Ford forseti setja fram nýja
stefnu i málefnum landanna
fyrir botni Miðjarðarhafs. Enn
hafa menn ekki treyst sér til að
geta sér til hver verða höfuðat-
riði hinnar nýju stefnu en af sið-
ustu atburðum má ýmislegt
ráða og eins og áður hefur verið
sagt i þessum dálkum er yfir-
leitt litið að marka opinberar
yfirlýsingar, það verður að lesa
milli linanna og gægjast bak við
tjöldin.
Lítill áhugi á
Genfarráöstefnu
Eftir uppgjöf Kissingers
kepptust menn við að lýsa þvi
yfirað nú væru allir möguleikar
á tvihliða samningum úr sög-
unni og eina leiðin að hraða
Genfarráðstefnunni. Þetta var
sigur fyrir Sovétrikin og Sýr-
land sem allan timann höfðu
krafist þess að málinu yrði skot-
ið til Genf og það fyrr en siðar.
En þegar til kom reyndist eng-
inn hafa sérstakan áhuga á að
fara til Genf. Meira að segja so-
vétmenn virtust missa áhugann
þegar upp tóku að hrannast
ýmsar tálmanir á veginum til
Genf, fyrst og fremst spurningin
um þátttöku palestinuaraba,
sem reyndist óleysanleg. Og
ráðstefnunni var frestað, fyrst
fram i júni og siðan fram i sept-
ember.
Egyptar, israelar og banda-
rikjamenn hafa sýnt vaxandi
áhuga á að Kissinger hefji til-
raunir sinar með „smá-
skammtalækningar” að nýju.
Þeir vilja reyna þennan mögu-
leika til hlitar þvi ef málinu
verður skotið til Genf og enginn
árangur næst þar eru frekari
diplómatiskir tilburðir úr sög-
Rabin forsætisráöherra Israels
má ekki koma tómhentur af
fundinum meö Ford.
Gerir Kissinger
enn eina
tilraun með
„smáskammta-
lœkningar'
?•>
smarf
unni og ekkert annað til bragðs
að taka en nýtt strið og á þvi
hafa fæstir áhuga.
Stefnubreyting í Israel
En eru frekari tilraunir af
hálfu Kissingers liklegar til að
bera árangur? A það eru menn
furðulega bjartsýnir. 1 Israel er
það rikjandi skoöun innan
stjórnarinnar að spurningin sé
ekki hvort það verði gerðir
samningar við egypta heldur
hvernig þeir verða. Þar hafa
orðið miklar viðhorfsbreytingar
þeim sáttfúsari i vil. Þegar
Rabin hverfur á vit Fords hefur
hann skipun um að sýna meiri
sveigjanleika og sáttfýsi en
áður. „Dúfurnar” innan
stjórnar hans hafa sótt i sig
veðrið og þegar haldnar voru al-
mennar stjórnmálaumræður
innan stjórnarflokkanna fyrir
skömmu kom i ljós að þær voru
orðnar sterkari en „haukarnir”.
Þeir sáttfúsu gagnrýndu Rabin
harðlega fyrir skort á sáttfýsi
og harðlinumennirnir urðu að
láta sér nægja að verja hann,
hingað til hafa þeir gagnrýnt
hann fyrir of mikla linkind svo
þar hefur orðið mikil breyting á.
Rabin má þvi ekki koma tóm-
hentur heim. Fyrstu fréttir af
ferð hans til Bandarikjanna
benda einnig til þess að hann
flugi
ætli að leggja sig fram. Þegar
þetta er skrifað á miðvikudags-
morgni herma fregnir að hann
muni bjóða Ford upp á tilslak-
anir fsraela gagnvart nágrönn-
unum gegn þvi að Bandarikin
skuldbindi sig til að gera samn-
ing við Israel til a.m.k. þriggja
ára um viðtæka hernaðarað-
stoð.
Um hvað er að semja?
En i hverju gætu nýir samn-
ingar verið fólgnir? Viðræður
um þá myndu eflaust hefjast
þar sem tilraunir Kissingers
strönduðu. Það voru fyrst og
fremst tvær kröfur israela sem
ollu þvi að þær fóru út um þúf-
ur: annars vegar krafa þeirra
um að egyptar lýstu þvi yfir að
þeir myndu ekki fara með striði
á hendur israelum um tiltekinn
tima og hins vegar afnám við-
skiptabanns araba á israelum.
Það siðarnefnda á einkum við
siglingar um Súesskurð en
egyptar hafa neitað að leyfa
israelskum skipum siglingar
um skurðinn sem og skipum á
leið til ísrael.
Ef Kissinger nær árangri má
búast við að hann felist i þvi að
israelar dragi heri sina austur
fyrir fjallaskörðin Mitla og
Giddi i Sinaieyðimörkinni og
eftirláti egyptum oliulindirnar i
Abu Rodeis. Egyptar munu þá
setjast að vestan við skörðin en i
þeim sjálfum myndu friðar-
gæslusveitir SÞ hreiðra um sig.
Gegn þessu yrðu egyptar að
gefa einhvers konar ádrátt á
loforði um að ráðast ekki á isra-
ela en ekki er gott að segja hve
lengi það loforð mun gilda. Það
eru lika allar horfur á að israel-
ar muni ekki hengja sig i forms-
atriði varðandi slikt loforð
þannig að það yrði ekki gefið
opinberlega heldur óformlega.
Þvi má bæta við að andstæðing-
ar Sadats i Egyptalandi halda
þvi fram að opnun Súesskurðar
jafngildi sliku loforði.
Um siðarnefnda atriðið, að-
gang israela að Súesskurði,
ætti ekki að þurfa að þrasa
lengi. Bæði er að ekki er auðvelt
að framfylgja algeru banni á
ísrael og svo er auðvelt i Araba-
rikjunum að dylja eftirgjöf á
þessu sviði fyrir almenningi.
Ford liggur á
Það virðast þvi vera góðar
horfur á samningum milli isra-
ela og egypta. En timinn er
naumur hjá Ford og Kissinger.
Eftir alla þá ósigra sem Banda-
rikin hafa mátt þola á sviði
utanrikismála að undanförnu
verða þeir að ná skjótum og
góðum árangri i einhverju
mikilvægu máli sem fyrst. For-
setakosningarnareru i aðsigi og
þvi nær sem dregur þeim án
þess að Bandarikin hljóti upp-
reisn eru i augum almennings-
álitsins i heiminum þvi minni
eru likurnará þvi að Ford nái
kjöri haustið 1976.
Þh — byggtá Information.
Rœtt við
Björn
Vilmundarson
forstjóra
Fe rðas k rifs t ofu
ríkisins
Björn Vilmundarson forstjóri
Ferðaskrifstofu ríkisins.
Stórbættur
rekstur
eftir að starfsfólkið tók beinan þátt
í honum — kaup þess hœkkaði
um helming og nýting varð meiri
Eddu-hótelin hefja sumar-
starf sitt nú upp úr miðjum júni.
Hótelin verða i sumar jafnmörg
og þau voru i fyrra, eöa nlu tals-
ins.
Við höfðum tal af Birni
Vilmundarsyni, forstjóra
Ferðaskrifstofu rikisins, og báö-
um hann skýra frá væntanlegu
sumarstarfi og fjárhagslegri af-
komu hótelanna i fyrra.
Björn sagði að rekstur hótel-
anna I fyrra hefði gengið mjög
misjafnlega, taprekstur hefði
verið á tveimur hótelum sem
næmi rúmri miljón á hvorum
stað.
„Við fáum fimm miljónir til
landkynningar á fjárlögum”,
sagði Björn, „þannig að við
verðum að greiða tap af öðrum
rekstrarliðum”.
Sum hótelanna skiluðu hagn-
aði. Heildartapið á rekstri
hótelanna niu varð sumarið 1974
600 þúsund krónur.
Starfsfólkið
rekstraraðilar
Þótt rekstrarreikningurinn á
Eddu-hótelunum i heild sé
þannig heldur dapurlegur, kem-
ur i ljós að það virðist mögulegt
að reka þessi hótel með þó
nokkrum hagnaði. Nýtingin á
hótelunum var frá 50% og upp i
100%. Og það var Eddu-hótelið
að Kirkjubæjarklaustri sem að
þvi leyti kom best út, nýtingin á
þvi var 100% sem er afaró-
venjulegt. En á Kirkjubæjar-
klaustri gerðist annar atburður
i rekstrinum, sem vekur vonir
um betri tið. Þar var starfsfólk-
ið aðilar að rekstrinum, fékk
laun samkvæmt rekstraraf-
gangi og laun þess voru 50%
hærri en verið hafði á þessum
stað áður.
„Hann Ingólfur Pétursson
sem var veitingamaður i
Borgarnesi og svo á Flúðum
hafði rekið hótelið að Flúðum i
fimm ár með þvi móti, að hann
myndaði starfshóp með starfs-
liðinu og tekjunum var svo skipt
milli rekstraraðilans og starfs-
fólksins eftir fyrirfram gerðum
samningi”, sagði Björn
Vilmundarson.
„Þetta gekk svo vel þar á
Flúðum að við ákváðum að
reyna þetta á Kirkjubæjar-
klaustri.
Við fengum konu sem hótel-
stjóra og hún valdi svo starfs-
fólk með sér. I fyrrasumar var
svo afarmikið að gera á Kirkju-
bæjarklaustri, hringvegurinn
var opnaður og þess vegna varð
nýtingin 100%.
Nú — ég reikna með að það sé
nýtingin, nýting á hótelinu og
nýting á matnum, sem m.a.
veldur þvi að reksturinn gekk
svona vel. Tekjurnar urðu 50%
hærri en áður og svo fékk fólkið
sérstakan bónus þegar það hætti
um haustið. Allt starfsfólkið
hefur óskað eftir að vera þarna
aftur I sumar”.
En er starfsfólkið þá ekki
færra en ef hótelið væri rekið
með gamla laginu?
„Það er aðeins færra, tveimur
eða þremur færri,og þvi er ekki
að neita, að það er mikið að
gera, það verða tarnir, einkum
þegar hópa ber að garði”.
En nú þegar þetta tókst svo
vel, verður þetta þá ekki reynt
vfðar?
„Við reynum þetta á tveimur
hótelum til viðbótar i sumar.
Menntaskólanum að Laugar-
vatni og Edduhótelinu að Skóg-
um”.
Notfærið þið ykkur reynslu
starfsfólksins að Kirkjubæjar-
klaustri á Laugarvatni núna og
Skógum?
„Nei, ekki beinlinis. En við
héldum umræðufundi með öll-
um hótelstjórunum og fleiri
starfsmönnum, þar sem þetta
var kynnt og rætt”.
Hringurinn ekinn
á viku
Sem fyrr greinir verða Eddu-
hótelin níu i sumar, þ.e. að
Reykholti í Borgarfirði, Reykj-
um í Hrútafirði, Húnavöllum við
Reykjabraut, Menntaskólanum
á Akureyri, Eiðum i Hjalta-
staðaþinghá, Kirkjubæjar-
klaustri, Skógum undir Eyja-
fjöllum, Menntaskólanum á
Laugarvatni og Húsmæðraskól-
anum á Laugarvatni.
A þessum hötelum fæst gist-
ing, allar venjulegar veitingar
og er verð á gistingu alls staðar
hið sama, eða kr. 2.520 á nóttu
fyrir tveggja manna herbergi
en kr. 1.875 á nóttu fyrir eins
manns herbergi.
SU nýjung verður tekin upp i
sumar að veita sérstakan af-
slátt þeim, sem vilja eyða sum-
arleyfinu hér heima og fara t.d.
hringferð um landið og gista á
Eddu-hótelum (einu eða fleir-
um) I minnst 7 nætur. Mun gist-
ing i 7 nætur (miðað við tveggja
manna herbergi án baðs) ásamt
morgunverði og kvöldverði
kosta 13.300 fyrir manninn en
hver aukanótt kr. 1.900. Sé notað
svefnpokapláss verður verðið
kr. 10.080 á mann fyrir 7 nætur
með morgunverði og kvöldverði
en kr. 1.440 fyrir hverja auka-
nótt. —GG
Auglýsingasíminn er
17500