Þjóðviljinn - 26.07.1975, Síða 12

Banna áfram vopna-
sölu til Tyrklands
Suleyman Demirel
WASHINGTON 25/7 — Henry
Kissinger, utanrikisráöherra
Bandarikjanna, sagði i dag að
það væri „sorglegt” að Banda-
rikjaþingi skyldi hafa samþykkt
að láta bannið við vopnasölu til
Tyrklands gilda áfram.
Vopnasala til Tyrklands var
bönnuð i fyrra, þegar tyrkir réð-
ust inn i Kýpur, og i gær felldi
Bandarikjaþing með naumum
meirihluta (223 atkv. gegn 206)
tillögu um að afnema bannið.
Kissinger sagði fréttamönn-
um i morgun að þessi úrslit at-
kvæðagreiðslunnar væru
hörmuleg fyrir grikki, tyrki og
kýpurbúa, og hörmuleg fyrir
öryggi austurhluta Miðjarðar-
Tiafsins. Hanh sagðist hafa
hringt i SuleymanDemirel, for-
sætisráðherra Tyrklands, og
beðið hann að taka þetta ekki
illa. Áður hafði Ford forseti sent
Demirel skeyti sama efnis.
Tyrkir hafa hótað þvi að loka
hinum 26 herstöðvum, sem
bandarikjamenn hafa á Tyrk-
landi, ef banninu verði ekki af-
létt. Tyrkneska þingið sat á
fundi i kvöld til að ræða þetta
mál, en ekkert hafði verið látið
uppi um viðbrögð tyrkja nú af
opinberri hálfu.
Sfðustu fréttir frá Tyrklandi
herma að stjórnin hafi ákveðið
að taka i sinar hendur yfirstjórn
allra bandariskra herstöðva i
landinu hema einnar, sem er i
hernaðarkerfi Natós. Tilkynn-
ing um þetta var lesin upp i
tyrkneska sjónvarpinu I kvöld.
Gomes varar við of
byltingarstefnu
Laugardagur 26. júli 1975.
Vilja
víkja
Israel
úr SÞ
KAMPALA 25/7 —
Utanríkisráðherrar rikja
Einingarsambands Afríku, OAU,
sem setið hafa ráðstefnu I
Kampala i Úganda undanfarna
daga, samþykktu i dag tillögu
þess efnis að vikja bæri israel úr
Sameinuðu þjóðunum og taka upp
refsiaðgerðir gegn israelsmönn-
um.
Áður höfðu utanrikisráðherrar
Múhameðstrúarrikja, sem héldu
fund i Jeddah fyrir niu dögum
samþykkt tillögu sama efnis.
Eftir samþykktina, sem gerð
var á fundinum i Kampala,
bendir allt til þess að þær þjóðir,
sem vilja vikja ísrael úr banda-
lagi SÞ, hafi meirihluta aðildar-
rikjanna að baki sér, og gæti
niðurstaðan orðið sú að Israels-
mönnum verði bannað að taka
þátt i starfi næsta Allsherjarþings
SÞ, eins og Suður-Afrikumönnum
i fyrra. Hins vegar segja frétta-
skýrendur að Oryggisráðið geti
beitt neitunarvaldi sinu til að
koma i veg fyrir að israelsriki
verði endanlega vikið úr samtök-
unum, og muni vafalaust gera
það. Þess má geta að israel er
eina rikið, sem stofnað var af
Sameinuðu þjóðunum.
Heimildarmenn á ráðstefnunni
sögðu að utanrikisráðherrarnir
hefðu hikað milli tveggja tillagna.
önnur var frá egyptum og hljoð-
aði þannig að israelsmönnum
skyldi vikið úr SÞ til bráðabirgða
uns þeir féllust á að fara eftir
samþykktum samtakanna um
deilumál þeirra og araba. Hin var
frá Frelsishreyfingu Palestinu-
manna, PLO, sem hefur
áheyrnarfulltrúa á ráðstefnunni,
og krafðist endanlegs brott-
rekstrar Israels.
Ráðstefna utanrikisráð-
herranna i Kampala gerir tillög-
ur, sem siðan verður fjallað um á
fundi æðstu manna Afriku-
rikjanna i Kampala næstu viku.
Utanrikisráðherrarnir gerðu ekki
upp á milli tillagnanna tveggja,
en talið er liklegast að tillaga
egypta verði samþykkt i næstu
viku. Flest Afrikurikin höfðu góð
sambönd við ísrael fram að Yom
Kippour striðinu i október 1973, en
siðan hafa flest þeirra rofið
stjórnmálasamband við tsrael.
DUBLIN 25—7 — David
O’Connell, einn af helstu leiðtog-
um írska lýðveldishersins IRA,
var dæmdur i 12 mánaða fangelsi
I dag fyrir að vera félagi i ólög-
legum samtökum.
O’Connell var talinn vera einn
helsti talsmaður IRA, stjórn-
málahugsuður sámtakanna, og
halda menn að hann standi á bak
við það vopnahlé, sem gert var 10.
febrúar og stendurenn. Handtaka
hans mun talsvert veikja stjórn
irska lýðveldishersins, og óttast
LISSABON 25/7 — Francisco
Costa Gomes, forseti Portúgals,
hvatti tíl þcss i dag að heldur yrði
dregið úr ferðinni i byltingarþró-
un landsins, og hann varaði her-
foringjaleiðtogana við þvi að gera
nokkuð, sem gæti komið landinu i
andstöðu við önnur vesturlönd.
Costa Gomes lýsti þessu yfir i
setningarræðu þings herforingja-
samtakanna i Portúgal, sem hófst
i dag, og á að fjalla um framtiðar-
stefnu i landinu. Hann sagði að
byltingarstefnan hefði ekki leng-
ur fylgi alls þorra þjóðarinnar, og
hefði þróunin verið of hröð fyrir
almenning. Nú gæti aðeins heil-
brigð skynsemi og umburðar-
lyndi tryggt friðsamlega framtið.
í þessu þingi taka þátt 240 her-
foringjar og*aðrir þingmenn, og
JERÚSALEM 25/7 — Yitsak
Rabin, forsætisráðherra tsraels,
sagði i kvöld að ógerningur væri
að fallast á siðustu tillögur egypta
um bráðabirgðasamkomulag um
Sinai-skaga. Hann sagði þó að
sumir að harðari menn og and-
stæðingar vopnahlésins kunni þá
að komast til valda i samtökun-
um. Heimildarmenn i Dublin
telja þó að ekki séu horfur á
stefnubreytingu IRA um sinn og
muni vopnahléð standa áfram.
O’Connell hefur tvisvar áður
verið fangelsaður. Þegar hann
kom fyrir rétt að þessu sinni neit-
aði hann að viðurkenna dómara
sina. Ákærandinn sagði aðeins að
hann teldi að O’Connell væri
félagi i IRA, og sagði O’Connell
töldu fréttaskýrendur að þar
kynni að draga til úrslita milli
róttækra og hægfara herforingja.
Siðan bráðabirgðastjórnin féll
fyrir viku hefur Vasco Goncalves
forsætisráðherra reynt að mynda
aðra stjórn en án árangurs.
Areiðanlegir heimildarmenn
töldu þó að hugsanlegt væri að
samkomulag kynni að nást um
það að nefna tvo aðstoðarfor-
sætisráðherra til að aðstoða
Goncalves að leysa vandann. Þeir
menn sem bent var á voru Otelo
Saraiva de Carvalho, yfirmaður
öryggislögreglunnar, og litt
þekktur fjármálasérfræðingur,
prófessor Jose Teixeira Ribeiro.
Þingi herforingjasamtakanna
var frestað tvisvar áður en það
kom loks saman. Kommúnistar
israelsmenn væru. að hugleiOa aO
flytja herlið sitt 40 km til baka.
Rabin skýrði frá þessu i sjón-
varpsviðtali og sagði hann að
israelsmenn hefðu tekið á móti
tillögum egypta, og höfnuðu þeir
þá að hver annar réttur myndi
visa sliku slúðri á bug. Hann hafði
ekki verjanda, en hélt tvær
pólitiskar ræður, þar sem hann
sagðist hafa starfað I lýðveldis-
hreyfingu Irlands i 20 ár, en
nefndi ekki IRA. Aheyrendur
klöppuðu tvisvar fyrir honum.
Tveir aðrir leiðtogar IRA hafa
nýlega verið handteknir i trlandi.
Undanfarin ár hefur IRA haft
„samvirka forystu” margra
manna til að forðast það að hand-
taka eins manns kunni að lama
samtökin.
og flokkar, sem þeim fylgja að
málum hafa nú sett af stað mikla
áróðursherferð til stuðnings
Vasco Goncalves forsætisráð-
herra og hafa limt upp áróðurs-
spjöld honum til stuðnings. Svo
virðist einnig sem krafa Mario
Soares um að Goncalves segði af
sér hafi aukiðstuðning við hann
meðal róttækra herforingja og
valdið þvi að þeir fylkja sér nú
um hann. Margir herforingja er
sátu fund I gær undir forystu
Fabiao hershöfðingja gengu með
merki til stuðnings við „félaga
Vasco”. Róttækustu vinstri menn
krefjast þess að hægfara herfor-
ingjar verði látnir vikja úr stjórn
herforing jahreyf ingarinnar.
Henry Kissinger, utanrikisráð-
herra Bandarikjanna, sagði
þeim en settu einnig fram sin eig-
in sjónarmið. Það væri nú til um-
ræðu að flytja israelskt herlið 40
km til baka frá þeirri linu, sem
það er nú staðsett, en hún er
40—50 km fyrir austan Súesskurð.
Hann benti á að þessir staðir
væru nær hjarta Egyptalands en
ísraels.
Rabin bætti þvi við að markmið
þessara óbeinu viðræðna, sem
farið hafa fram milli ísraels-
manna og egypta fyrir milligöngu
bandarikjamanna, væri fremur
að breyta samskiptum landanna
en koma á frekari vopnahlés-
samningi. En hann sagði að
israelsmenn gætu ekki lengur
samið undir hótunum eða tekið
við úrslitakostum.
Sadat, forseti Egyptalands,
sagði Kurt Waldheim
framkvæmdastjóra Sameinuðu
þjóðanna i kvöld að egyptar ætl-
uðust til þess að israelsmenn
hæfu brottflutning herliðs sins úr
hermundu svæðunum fyrir 24.
október, en þá lýkur dvalartima
herliðs SÞ i Sinai.
hraðri
fréttamönnum i dag, að banda-
rikjamenn hefðu sent Sovétmönn-
um aðvörun og sagt að afskipti af
innanrikismálum i Portúgal væri
ekki likleg til að draga úr viðsjám
i heiminum. En hann varaði jafn-
framt við þvi að kenna sovét-
mönnum um ástandið i Portúgal
nú. Það væri bein afleiðing af þvi
að fyrri stjórn hefði staðið
sig illa og flækt landið I langt og
óvinsælt nýlendu-strið.
Kissinger var beðinn álits á
fréttum um að sovétmenn hefðu
veitt 10 miljónum dollara til
portúgalska kommúnistaflokks-
ins á 15 mánuðum.
„Eftir þvi sem ég hef séð eru 10
miljónir heldur rifleg ágiskun”
svaraði hann.
Sumarferð
Alþýðu-
bandalags-
ins í
Kópavogi
Hin árlega sumarferð
Alþýðubandalagsins i Kópa-
vogi verður farin I Land-
mannalaugar og Eldgjá helg-
ina 16.—17. ágúst. Allar upp-
lýsingar um ferðina eru veitt-
ar I sima 41279. Nánar verður
auglýst siðar um leiðina verð^
og brottför.
Blaðberar
Þjóðviljinn óskar
eftir blaðberum i eft-
irtalin hverfi:
Sólheima
Asgarð
Tómasarhaga
Langagerði
Þjóðviljinn
Simi 17500
Leiðtogi IRA í fangelsi
ísraelsmenn hafna
tillögum egypta
en bera fram gagntillögur
Kaffið
frá
Brasilíu