Þjóðviljinn - 04.11.1975, Qupperneq 6
6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 4. nóvember 1975
Styrktarfélag
vangefinna
efnir til almenns fundar í Norræna húsinu
fimmtudaginn 6. nóvember kl. 20.30.
Fundaref ni:
1. Fræðslukerfi vangefinna.
2. Tannlæknaþjónusta vangefinna.
3. Styrktarsjóður vangefinna.
4. Stofnun landssambands styrktarfélaga
vangef inna.
Menntamálaráðherra, Vilhjálmur Hjálmars-
son, mætir á f undinum. Ennf remur hef ur ein-
um þingmanni úr hverjum þingflokki og full-
trúum frá félagsmálaráðuneytinu og heil-
brigðismálaráðuneytinu verið boðið á fund-
inn.
Að loknum framsöguræðum verða almennar
umræður.
Aðstandendur og áhugafólk um málefni van-
gefinna er hvatt til að mæta.
ÚTBOÐ
Tilboð óskast i framkvæmdir við lagningu
2. áfanga aðalæðar og aðalræsis Vatns-
veitu Reykjavikur frá vatnsbólum i Heið-
mörk til Reykjavikur.
Útboðsgögn eru afhent á skrifstofu vorri,
Frikirkjuvegi 3. gegn 10.000.- kr. skila-
tryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað, mið-
vikudaginn 19. nóvember 1975. kl. 11.00
f.h.
INNKAUP'ASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 — Sími 25800
V erkf ræðingur
óskast
Orkustofnun óskar eftir að ráða vélaverk-
fræðing, starfssvið varðar rannsóknir og
athuganir á hagnýtri notkun jarðvarma.
Umsóknum með upplýsingum um nám og
fyrri störf, sé skilað til starfsmannastjóra
Orkustofnunar fyrir 15. desember næst-
komandi.
Orkustofnun
Þökkum samúð og hlýhug við andlát og útför
Gunnars Ólafssonar
véltæknifræðings
Sérstakar þakkir færum við björgunarsveitinni Brák i
Borgarnesi.
Fyrir hönd aðstandenda
Nanna, Sigrún og Kristin ólafsdætur
Halldór Ólafsson,
ritstjóri, isaíirði,
andaðist s.l. sunnudag 2., nóv. á Landakotsspitala.
F.h. aðstandenda
Halldóra Sigurðardóttir
*
Útför eiginkonu minnar og dóttur okkar
Þórhildar Jónasdóttur
fer fram frá Fossvogskapellu fimmtudaginn 6. nóvember
kl. 13.30.
Stefán Árnason
lirefna Magnúsdóttir
Jónas Valdimarsson
Jakob B. Pétursson:
Smásaga úr
menntakerfinu
Um þessar mundir birtast
stundum i fjölmiðlum fréttapistl-
ar frá Reykhólum i Barða-
strandarsýslu, enda standa þar
yfir stórar framkvæmdir. Þar
gerast einnig sögur, eins og að
likum lætur, og gætu sumar haft
fróðleik að geyma fyrir utanstað
arfólk ef grant er skoðað.
Það litla sögukorn, sem hér
skal upp rifjað i örfáum orðum
snýr að menntamálum staðarins
núna á allra siðustu timum. Hún
hefst haustið 1971, þegar ég réðst
sem kennari til Reykhóla. Hugði
ég gott til þess starfs I nálægð
minna æskustöðva. Þar var þá i
smiðum einn áfangi nýrrar skóla-
byggingar, og i þeim hluta ibúð,
sem mér var tjáð að ég flytti inni
við komuna. Hún reyndistað visu
ekki tilbúin til nota fyrr en rúm-
um tveimur árum siðar. Þeim
húsnæðismálum var þó bjargað
með dugnaði þáverandi formanns
fræðslumála þar heimafyrir.
Að skóla þessum standa fjórir
næstu hreppar, þó varla nema
þrir i raun.
Bar svo fátt til tiðinda fyrsta
árið, nema erfiðléikar miklir við
skólastarfið sökum skorts á
skólahúsnæði.
En um haustið 1972 virtist allt
komast á tjá og tundur i skóla-
málum Reykhóla. Eftir leiðinleg-
an flokkadrátt heimafyrir og
ýfingar, var skólastjóra vikið frá
og hann settur i ársfri á launum.
Þá hófst harðsnúin barátta með
auglýsingaherferð að útvega
mann ihans stað. En árangur var
ekki i samræmi við erfiði. Mér
vitanlega varð hann ekki annar
en sá, að umsókn kom frá manni,
sem að visu hafði lögverndaðan
starfsstimpil frá Brodda Jó-
hannessyni, nú ne&idum rektor,
en verðleikar hans til starfsins
tortryggðir á æðri stöðum, og eytt
var ómældum tima og fyrirhöfn
við að beina honum á aðrar
brautir.
Var þá, er hér var komið sögu,
hafin tangarsókn að mér hér
heimafyrir að takast starfið á
hendur, og þó sérstaklega af þá
nýskipuðum formanni skóla-
nefndar, Ingimundi nokkrum
Magnússyni, og mér heitið gulli
og grænum skógum, ef ég léti til
leiðast.
Vegna reimleika
og draugagangs
Aður hafði sóknarprestur
staðarins verið formaður skóla-
nefndar, hinn ágætasti maður,
sem hafði unað sér vel á þessum
slóðum i tvö ár. En vegna þessa
reimleika og draugagangs i
skólamálum sá hann sér þann
kost happadrýgstan að fara i
skyndi á fjarlægasta landshorn.
Ég hafði um langt árabil unað
mér vel við kennslu og hugði ekki
hærra á framabraut mennta-
kerfisins, enda oft hlaupið þar i
skarðið sem skórinn kreppti mest
að við ráðningu kennslukrafta.
En svo blitt má biðja og miklum
gylliboðum hampa, að loks verði
undan látið. Fór þvi svo að þessu
sinni að ég lét til leiðast, og tók að
mér þetta litt eftirsótta skóla-
stjórastarf: Var þá svo komið, að
liðinn var næstum mánuður af
starfstima skólans haustið 1972,
þegar þetta skólastjóramál var
útkljáð, og þá var eftir að ráða
kennara. Það þarf varla að taka
fram að kennarar hafa vart legið
á lausu til ráðningar I útkjálka-
heráð, er komið var fram á vetur.
En allt bjargast jafnan, ef dugur
og djörfung er fyrir hendi,og var
fólk ráðið i þessi störf i skynd-
ingu.
Og þá hefði mátt ætla að
maskinan hefði getað farið i
gang. En þvi fór viðsfjarri. Hinn
nýji skólanefndarformaður, sem
einnig var byggingarmeistari við
fyrrnefndan áfanga skólabygg-
ingar (er það hægt, Matthias?)
var ekki aldeilis tilbúinn með
húsnæðið, svo hægt væri að byrja.
Það mun hafa verið 21. nóv. sem
skólinn fyrst gat hafist, og var þá
æði mörgu ólokið.
Skeði nú ekkert markvert út
veturinn. Ég hygg að skólastarfið
hafi gengið vel og fólk yfirleitt
ánægt. Ekki sist kom það fram
hjá skólanefndarformanni það
timabil, enda mátti hann vel um
vita, þar sem hann var á staðnum
við iðju sina mikinn hluta vetrar-
ins.
En um mitt sumar á eftir kom
heldur betur draugur i spilið. Þá
spyrst það út að hinn fyrrum blið-
málgi formaður skólanefndar
viljiekkert með mig hafa lengur,
en mun hafa vafist tunga um
tönn, er spurt var um ástæður.
Hafði starfið að sjálfsögðu verið
auglýst, og einhverjar umsóknir
borist. Urðu átök um þessi mál i
skólanefnd, og skiptust hinir
fimm aðilar hennar i þrjá hluta
gagnvart meðmælum, er rætt var
um umsækjendur.
Að standa i
árvissu striði
Ég hafði áhyggjur smáar af
gangi málsins. Gaf fulltrúa i
Menntamálaráðuneyti, er hafði
samband við mig, það svar, að ég
væri ásáttur með að falla niður i
kennslustarf að nýju, sé hægt að
taka mið af þyngdarlögmálinu i
þeim efnum, og beið átekta.
Um haustið átti ég erindi til
Reykjav., og gekk þá við i ráðu-
neyti menntamála til að spyrjast
tlðinda. Hafði þá borist þangað
áskorun, undirrituð af um sjötiu
manns úr þremur hreppum er að
skólanum standa, þess efnis að ég
yrði áfram i sama starfi og
undangenginn vetur. Var þá einn-
ig uppkomin sú staða hjá mennta-
yfirvöldum, að maður sá, er þeir
hugðu ráða skólastjóra á Reyk-
hólum, hafði ekki reynst of
traustvekjandi til starfans við
kynni i stofnuninni. Undan
framansagðri traustyfirlýsingu
átti ég ekki gott með að vikja,
enda benti hún til þess, sem mér
að visu bjó i grun, að stefnubreyt-
ing áðurnefnds formanns skóla-
nefndar mundi flokkast undir
geðþóttaákvörðun. Var ég þvi
ráðinn til starfans áfram.
Eins og nú var komið hlaut
samstarf mitt við skólanefndar-
formann heimafyrir að vera i lág-
marki, enda virtist mér það vera
orðin honum heilög hugsjón að
velta mér úr sessi þó siðar yrði.
Sýndi hann lika þá röggsemd,
fyrstur sinna kollega, er kom
fram á vetur 1974 að láta auglýsa
starfið og framlengja umsóknar-
frest ótt og titt um sumarið, svo
lengi sem hans naut við I for-
mannssætinu, en honum var velt
úr þvi að áliðnu sumri.
Nú samrýmist það engan veg-
inn minum hagsmunum að
standa i árvissu striði og biða i
óvissu fram á haust, enda gefur
augaleið, að það er engan veginn
æskileg tilhugsun að standa má-
ske uppi fyrirvaralaust á vetur-
nóttum vegalaus með allstóra
fjölskyldu. Vildi ég þvi á siðastl.
ári binda umsókn mina um starf-
ið að nýju við setningu um óákv.
tima, eins og oft tiðkast gagnvart
mönnum i minni aðstöðu, sem
skortir hinn lögverndaða stimpil
Brodda á blað til að fá skipun.
Umsókn min i þvi formi fékk
meðmæli meirihluta skólanefnd-
ar hér heima, en náði samt ekki
fram að ganga. Er innt var eftir
ástæðum hjá ráðuneytinu, feng-
ust þau svör, að forsenda slfkrar
setningar, og þá væntanlega skip-
un yfirleitt lika, væri einróma
meðmæli allra skólanefndar-
manna. Vonandi hafa þær reglur
aldrei verið brotnar.
En um þetta lögverndaða
kennarapróf, haldsemi þess i
reynd, þegar úti starfið er komið
og kennaramenntun okkar yfir-
leitt, er efni i kafla útaf fyrir sig,
sem vonandi dregstekki úr hömlu
að gera nokkur ýtarleg skil.
Svo fljótt sé nú farið yfir sögu,
þá var ég settur i umrætt starf á
ný siðastl. haust til eins árs sem
áður. Nú væri þetta útaf fyrir sig
bagalaust i flestum tilvikum ef
frá þessum málum væri gengið
snemma sumars, svo sem lög
mæla fyrir um. En þvi er nú ekki
aldeilis að heilsa.
Umsóknarfrestur var hjá okkur
á nýliðnu sumri til 20. júni. Hann
var aldrei framlengdur. Á til-
skildum tima bárust fimm um-
sóknir um stöðu skólastj. Fljót-
lega heltust þrir af þeim úr lest-
inni, svo eftir urðu aðeins við
tveir heimamenn. Nú hefðu báðir
getað komist að skólanum, ef frá
málum hefði verið gengið eins og
eðlilegt mætti teljast, þar sem
umsóknarfrestur var ekki fram-
lengdur, og hvor um sig mun hafa
verið við þvi búinn, að þvi ég best
veit, að taka kennarastöðu, ef
hinn hefði orðið skólastj.
Virðist þvi i
fljótu bragði mega
setja amen, en...
En eftir dúk og disk, er haust-
nætur nálguðust, kom ný umsókn
um stöðu skólastjóra fram á svið-
ið, hvernig svo sem hún hefur til
orðið. Var hin frá konu, sem að
visu hafði viðeigandi pappir frá
kennaraskólanum, en samkv.
eigin upplýsingum hafði aldrei
kennt i föstu starfi, heldur eitt-
hvað sem stundakennari. Var hún
ráðin i skyndi og hennar eigin-
maður sem kennari. Þannig kom-
ust þessi mál i höfn á þessu
hausti, og hafa vonandi fengið
farsæla lausn varðandi ókominn
tima.
Virðist þvi I fljótu bragði mega
setja hér amen eftir efninu.
En við nánari athugun má ekki
gleyma öðrum þýðingarmiklum
þætti i sögu þessara skólamála á
Reykhólum. Eins og áður sagði
var verið að byggja einn áfanga
nýs skólahúss, þegar ég flutti
hingað 1971. Var þar um að ræða
húsnæði fyrir heimavist 20 nem-
enda, aðstöðu fyrir mötuneyti
skólans, ein fjölskylduibúð og
tvær einstaklingsibúðir. Einnig
setustofa og böð. Þetta húsnæði
hefur aldrei verið frágengið og
að sjálfsögðu eigi viðhöfð lokaút-
tekt á þvi, enda þótt það hafi verið
i notkun i þrjú ár. Ýmsir skóla-
menn, sem hafa litið þetta must-
eri I minni stjórnartið hafa lýst
furðu sinni á mörgu, er þar ber
fyrir augu, þrátt fyrir að þar vitni
flest um mikinn iburð og að eigi
hafi verið til neins sparað. En
hvað um það. Hitt er verra, að
þar hafa frá byrjun komið fram
margir meinlegir gallar á verki,
svo sem leki, léleg festing hurða-
karma, en hurðir eru allar
glæfralega þungar i skóla að
vera, gluggar að lokast vegna
raka milli glerja og sumt eins og
áður segir ekki klárað að fullu.
öryggisbúnaður, einsog I sam-
bandi við brunavarnir, nær eng-
inn fyrir hendi o.sv.frv. Væri
sannarlega verðugt rannsóknar-
efni fyrir yfirmenn fræðslumála
að ganga hér um garða og kynna
sér i raun eitt og annað, sem
verða mætti viti til varnaðar við
smiði mustera menntagyðjunnar
I framtið. Vissulega væri freist-
andi að ræða þessi skólamál á
Reykhólum mun ýtarlegar, en
þar sem þessi orð eru orðin fleiri
en ég ætiaði i upphafi, þá læt ég
hér staðar numið að sinni.
Reykhólum 4. okt. 1975
Jakob G. Pétursson, kcnnari