Þjóðviljinn - 16.03.1978, Page 5

Fimmtudagur 16. mars 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
af erlendum vettvangi
Mikill sigur franska Sósíalista-
flokksins
mmmmSmSmSi
|pH|
Leiðtogar hans saka innanríkis -
ráðuneytið um fikt með tölur
<■<.■& *jy. 'í t f í\h >/>}'< < >' '::í ? ■. - '
Giscard d’Estaing, Frakklandsforseti — kjördæmaskipanin er honum
og fylgismönnum hans i hag.
Einar Már Jónsson
símar frá París
PARIS 14/3 frá Einari Má Jóns-
syni: — Eftir fyrri umferð
.frönsku þingkosninganna gætir
þess annars vegar, að vinstri-
menn hafa orðið fyrir verulegum
vonbrigðum með að sigur þeirra
skyldi ekki verða nieiri en raun
ber vitni, og hinsvegar gremju
yfir vissri hlutdrægni yfirvalda
og jafnvel fjölmiðla, sem reynt
hafa á ýmsan hátt að gera sem
minnst úr sigri vinstriflokkanna,
sem þrátt fyrir allt varð umtals-
verður.
Samkvæmt tilkynningu hins
opinbera um fyrri umferðina
urðu úrslit hennar þau, að vinstri-
menn fengu 49,5% atkvæða en
hægri- og miðjumenn 48,4%.
Sósialistaflokkurinn véfengir
bessar tölur og segir að innan-
rikisráðuneytið, sem hefur taln-
inguna á sinni könnu, hafi fiktaö
við tölurnar. Þannig er að i
Frakklandi eru eingöngu ein-
menningskjördæmi, og að þessu
sinni höfðu Sósialistaflokkurinn
og smáflokkurinn vinstri-radikal-
ar með sér kosningabandalag
þegar i fyrriumferð. Það var með
þvi móti að sósialistar buðu fram
fyrir báða flokka i þeim kjör-
dæmum, þar sem Sósialistaflokk-
urinn var sigurstranglegri, og
öfugt. 1 nokkrum kjördæmum,
var þó brugðið Ut af þessari reglu,
þannig aö báðir flokkar studdu
óháðan frambjóðanda með mikið
persónufylgi i' kjördæminu.
Nokkrir slikir óháöir frambjóð-
endur á vegum sósialista og
vinstri-radikala náðu kosningu,
en fylgi þessara frambjóðenda
var ekki taliö með fylgi flokkanna
tveggja I hinni opinberu talningu.
Þessu hefur einn af leiðtogum
sósialista, Claude Estier, haldið
fram, og segir að með fylgi þess-
ara utanflokksframb jóðenda
hefðu vinstriflokkarnir fengið
heldur meira fylgi en hin opinbera
talning gefur til kynna, eða rUm-
lega 50%. Þetta er hin opinbera
skoðun Sósialistaflokksins, og
gagnrýndi Mitterand leiðtogi
hans þetta fikt með tölur i sjón-
varpinu. Segir hann að með þessu
sé verið að reyna að gera sem
minnst Ur sigri Sósialistaflokks-
ins.
Sósialistaflokkurinn
einn vann á
Sigra og ósigra i kosningum
þessum er raunar aðeins hægt að
Norrænt
lögfræðiþing
í Kaup-
mannahöfn
Dagana 23. til 25. ágUst nk.
verður 28. norræna lögfræðiþingið
haldið I Kaupmannahöfn. Slik
þing hafa verið haldin á 3ja ára
fresti siðan 1872. Þarna verða
rædd ýmis lögfræöileg verkefni,
m.a. lögfræðileg álitamál er
tengjast jafnstöðu karla og
kvenna, sem Guörún Erlends-
dóttir mun hafa framsögu.
Tilkynningar um þátttöku isl.
lögfræöinga i þinginu skulu hafa
borist fýlltrúa stjórnar Islands-
deildar norrænu lögfræðinga-
þinganna, Björns Helgasonar
hæstaréttarritara, eigi siöar en
30. mars n.k. Þann dag . 16-18
verður opin skrifstofa á vegum
stjórnarinnar i dómhúsi Hæsta-
réttar neðstu hæð.
miða við siðustu þingkosningar,
sem fóru fram 1973. Miðað við
þær hafa allir fiokkar staðið þvi
sem næst i stað, nema hvað
Sósialistaflokkurinn hækkaði i
fylgi um 4%, miðað viö hinar opi-
beru tölur. Þetta er mjög mikill
sigur fyrir Sósialistaflokkinn,
ekki sfst þegar haft er i huga hve
fylgi franskra stjórnmálaflokka
er yfirleitt stöðugt.
Fréttamiðlar hömruðu mjög á
þvi að Utkoman væri i raun ósigur
fyrir vinstriflokkana og sérstak-
lega Sósíalistaflokkinn, miðað við
niðurstöður skoðanakannana, en
slikar kannanir eru vitaskuld
hæpinn grundvöllur til viðmiðun-
ar i þessu efni. Staðreyndin er sú,
að vinstriflokkarnir eru nú fylgis-
meiri en þeir hafa verið um langt
skeið, og sósialistaflokkurinn hef-
ur nú liklega meira fylgi en
nokkru sinni siðan 1936.
Kjördæmaskipanin
vinstriflokkunum óhag-
stæð
Allir erusammála um að Urslit-
in i siðari umferðinni nú á sunnu-
daginn verði mjög tvisýn og að þá
geU orðið mjög mjótt á munun-
um. Vegna kosningafyrirkomu-
lagsins þurfa vinstriflokkarnir
helst að fá eitthvað yfir helming
atkvæða, jafnvel ein 52%, til þess
aðhafa sæmiíegar vonir um þing-
meirihluta. Þetta stafar af þvi að
kjördæmaskipanin og allt kosn-
ingaf-yrirkomulagið er vinstri-
flokkunum i óhag. Langvarandi
sundrung þeirra hefur áreiðan-
lega spillt mjög fyrir þeim, en i
gærkvöldi náðist loks samkomu-
lag um kosningabandalag I siðari
umferöinni. Munu vinstriflokk-
arnir þrir, sósíalistar, kommún-
istar og vinstri-radikalar, þá
styðja þá frambjóðendur þessara
þriggja flokka sem mest fylgi
fengu i fyrri umferð, hver i sinu
kjördæmi, án tillits til þess i
hverjum flokkanna þeir eru.
Stóru vinstriflokkarnir
nærri jafnsterkir
Forustumenn stjórnmálaflokk-
anna hafahaftþetta samkomulag
i flimtingum og kalla það stór-
undarlegt að ekki skyldi þurfa
* nema þrjár klukkustundir til þess
að semja bandalag, sem vinstri-
flokkunum hafði áður ekki tekist
að ná samkomulagi á sex mánuö-
um. Barre forsætisráðherra kall-
ar samkomulagið sýndar-
mennsku eina, en aðrir talsmenn
stjórnarflokkanna leggja þetta
þannig Ut að sósialistar hafi gefist
upp fyrir kommúnistum. En það
rétta er að þetta samkomulag er
mjög svipað þvi, sem sósialistar
höfðu áður boðið upp á, svo að
frekar eruþaðkommúnistar, sem
gefið hafa eför. Margar tilgátur
eru á kreiki um það, hvað hafi
valdiðþvi að kommúnistar gengu
nú allt i einu til samkomulags
eftir að hafa svo lengi verið þver-
stæðir gegn þvi. Ein ástæðan
kann að vera sú, að þeir hafi ótt-
ast að sóasialistar yrðu þeim
miklu sterkari eftir fyrri umferð-
ina, en það hefði leitt til þess að i
siðari umferðinni hefðu miklu
fleiri frambjóðendur verið frá
sóasialistum en kommúnistum.
En samkvæmt hinum opinberu
tölum er fylgismunur þessara
tveggja stóru vinstriflokka litill,
svo að liklegast er að þeir hafi
nokkurnveginn jafnmarga fram-
bjóðendur i siðari umferðinni.
Kæti braskara
Þrátt’fyrir samkomulagið er
ljóst að róöurinn er nú þungur
fyrir vinstriflokkana. Þetta hefur
meðal annars sýnt sig i kauphöll-
inni i Paris, þar sem hlutabréf
stórhækkuðu I verði. Það sýnir að
braskararnir, sem vitaskuid hafa
illan bifur á vinstriflokkunum,
gera sér nú vonir um að þeir tapi
siðari umferðinni. Hægriflokk-
arnir reyna áreiðanlega að kynda
undir kommúnistahræðslunni,
sem er mikil meðal ópólitiskra
kjósenda. Hinsvegar má búast
við að umhverfisverndarsinnar,
sem fengurúm 2% atkvæða i fyrri
umferð, kjósifremur til vinstri en
hægri i þeirri seinni. Mikiö veltur
auðvitað á kjörsókn, sem varð
meiri en nokkru sinni fyrr á
sunnudaginn, en það er sumpart
þakkað sérstaklega góðu veðri.
Mikil kjörsókn er hægri flokkun-
um fremur i hag.
Ennfremur má geta þess að þvi
fer fjarri að stjórnarflokkarnir
séu nein órofa fylking. Þar er
mikill rigur milli gaulleista ann-
arsvegar og Giscard-sinna hins-
vegar, en þeir siðarnefndu eru nú
sameinaðir i bandalagi, sem kall-
ast Franska lýöræöisbandalagið.
En stjórnarflokkunum hefur bet-
ur tekist að breiða yfir þennan
ágreining en vinstriflokkunum
yfir deilurnar i sinum röðum.
Stríðið í Ogaden-auðninni
1 International Herald Tribune
birtist 4. nóvember 1977 grein eft-
ir Victor Perry um striðið I Ogad-
en-auðninni. Greinin fylgir laus-
lega þýdd og stytt:
Efns og flestar styrjaldir hefur
striðið i Ogaden-auðninni orðið
ihugunarefni herforingjum, sem
hyggjast draga af þvi lærdóma. A
striðsvettvangnum hefur verið
teflt fram meira af vopnum,
framíeiddum i Ráðstjórnarrikj-
unum og Bandarikjunum, en áður
eru um dæmi I styrjöld á miili af-
rikanskra rlkja. Skulu hér upp
talin nokkur atriði, sem að dómi
herfróðra manna hafa einkennt
vopnaviðskiptin þar.
1. A fyrstu vikum striösins beittu
Sómalar litlum, en vélbornum
herafla, sem á skömmum tima
lagði langar vegalengdir að
baki sér. Haföi hann meöferðis
stórskotaliö og rakettu-hleypur
á vélknúnum pöllum. Með stór-
skotahriö og rakettum lagði
hann aö velli hinar fáu og
strjálu varnarstöðvar Eþiópiu-
manna i auðninni. Framan af
striðinu var litið um bardaga i
návigi.
2. Astæöur þess, aö fyrsta tilraun
Sómala til að hertaka Dire
Dawa mistókst voru aðallega
nn^r/ ?/»,
rmt uin-:
Barnungur eþiópskur hermaður og kassar með sprengikúlum, sem
Eþiópar tóku herfangi af Sómölum. Sprengikúlur þessar hafa Sómalir
fengið frá Nató-rikjum.
tvær. 1 fyrsta lagi var árás
skriðdreka þeirra á bæinn ekki
samræmd árás vélborins fót-
gönguliðs þeirra, sem kom Ur
annarri átt. 1 öðru lagi héidu
þeir ekki uppi stórskotahrið á
bæinn, þvi að þeir gerðu sér
vonir um að ná honum ósködd-
uðum á sitt vald ásamt flug-
vellinum við hann.
3. Sakir þess að mjög lágskýjað
er i Ogaden-auðninni á regn-
timanum, gat sómalska stór-
skotaliðiö á vélknúnum pöllum
sinum farið nær allra sinna
ferða, þótt Eþiópiumenn hefðu
yfirráð i lofti. En yfirráð
Eþiópiumanna i lofti hafa ekki
siður en leiftursóknir Sómala
sett svip á striðiö.
4. Ráðstjórnarrikin hafa verið að
byrgja her Eþiópiu upp af stói
skotavopnum, en Eþiópiumenn
þarfnast nokkurs tima til að
læra að fara með þau. Flugher
þeirra viröist vera eini armur
herstyrks þeirra, sem notið
hefur þjálfunar i meöferö nýs
og flókins vopnabúnaðar.
5. Ahafnir sómalskra skriödreka
eru litlu betur þjálfaðar en
sómalskir flugmenn. 1 sovésk-
um skriðdrekum af geröinni T-
55, sem eþiópski herinn hefur
náð úr höndum Sómala, hafa
ratsjártæki til ferða að nætur-
lagi enn verið i umbúðum
óupptekin.
6. Sómalar rufu friðinn og völdt
til þess tima, þegar miklii
flokkadrættir voru i Eþiópiu
sem jafnframt átti i höggi vif
skæruliða i Eritreu, og þegai
eþiópski herinn var að haft
skipti á sovéskum og banda
riskum vopnum, svo að hanr
átti af þeim sökum enn erfiðarr
en ella með aö halda uppi flutn
ingum birgða til vigstöövanna
7. Birgðaflutningar til sómalskr
hersins I Ogadenauðninni virð
ast lika hafa veriö miklum erf
iðleikum undirorpnir. Þótt
herförin I auðninni virðist
hafa verið vandlega undir-
búin, mun sómalska her-
foringjaráðiö ekki hafa treyst
sér til að ábyrgjast stöðugar
birgðascndingar mánuðum
saman til innrásarliðsins.
H.J.