Þjóðviljinn - 21.02.1979, Blaðsíða 9

Þjóðviljinn - 21.02.1979, Blaðsíða 9
MiBvikudagur 21. febrúar 1979 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 9 Nokkrir Alþýðubanda- lagsmenn og áhugamenn um stjórnmál utan flokks- ins fylltu sali og ganga á Hótel Sögu í f yrrakv. á al- mennum og opnum fundi Alþýðubandalagsins í Reykjavík, þar sem rætt var um átökin innan ríkis- stjórnarinnar og afstöðu flokksins til efnahags- málafrumvarps forsætis- ráðherra. Guðrún Helga- dóttir borgarfulltrúi var fundarstjóri. Þetta var fjölmennasti fundur sem Alþýðubandalagið í Reykjavík hefur haldið frá því fyrir síðustu kosningar og var greinilegt að fund- armönnum lék hugur á að vita um hvað væri tekist á stjórnarheimilinu þessa dagana. Fyrstur framsögumanna talaöi Svavar Gestsson viöskiptaráö- herra. Hann kom viöa viö I ræöu sinni og rakti meöal annars helstu atriöin I frumvarpinu sem Al- þýöubandalagiö væri andvigt. Um framvinduna á næstu dögum sagöi ráöherrann aö Ólafs frum- varp Jóhannessonar væri nú til athugunar hjá hinum ýmsu sam- ráösaöilum rikisstjórnarinnar. Innan stjórnarinnar yröi máliö vart aftur á dagskrá fyrr en I næstu viku eöa þarnæstu, og siöar færi meöferö þess fram. Þess væri þvi ekki aö vænta aö til tlö- inda drægi fyrr en eftir nokkrar vikur. Enda væri mála sannast, aö fátt væri I frumvarpi þessu, sem kallaöi á tafarlausa af- greiöslu. Sagöi Svavar þaö alveg ljóst aö Alþýöubandalagiö myndi ekki standa aö frumvarpi Ólafs óbreyttu; á þvi þyrfti aö gera verulegar breytingar frá þvl sem nú væri. ,,Ef þetta frumvarp veröur aö lögum, veröa aörir áö leggja þar hönd á plóginn; þá mun Alþýöubandalagiö kveöja stjórnarsamstarfiö 1 bili og ný stjórn taka viö”, sagöi Svavar Gestsson á fundinum. Þá kveöjum vid Næstur á fundinum talaöi Guö- mundur J. Guömundsson formaö- ur Verkamannasambands ís- lands. I ræöu sinni geröi Guö- mundur einkum aö umtalsefni af- stööu Vinnuveitendasambands tslands til visitölumála og til fé- lagslegra réttindabóta sem rlkis- stjórnin heföi heitiö aö koma á til hagsbóta fyrir þá sem notiö heföu minnstra og skertastra réttinda til þessa. 1 sem stystu máli er af- staöa atvinnurekenda sú aö af- nema beri vísitölubindingu kaup- gjalds þvl sem næst meö öllu, og þeir hafa lýst þvl yfir aö hin félagslegu réttindi sem um er rætt, til dæmis aukin réttindi I slysa- og veikindatilfellum og úr- bætur I orlofsmálum, yröu þeim miklu kostnaöarsamari heldur en aö borga út þau 3% á kaup sem koma skulu á móti réttindabótun- Tölum skýrt og breytum Lúövlk Jósepsson rakti einnig þau meginsjónarmiö Alþýöu- bandalagsins aö I staö botn- lausrar samdráttarstefnu ætti markvisst aö styrkja lifskjara- grundvöll þjóöarinnar meö endurskipulagningu og upp- Framhald á 14. slöu Fjölmenni var á fundinum og fór þvf fjarri aö allir kæmust i sæti. Óbreytt frumvarp þýöir um. Sagöi Guömundur aö menn skyldu vel taka eftir þessari af- stööu atvinnurekenda, þvi aö á afstööu þeirra og Sjálfstæöis- flokksins væri enginn munur og Ihaldiö vekti nú yfir völdunum og væri reiöubúiö til næstum hvers sem er til þess aö komast aftur I stjórn. ískyggileg kenning 1 sambandi viö frumvarp for- sætisráöherra sagöi Guömundur J. aö fyrir utan kjaraskeröinguna sem þaö fæli I sér væri þaö hættan á atvinnuleysi sem ylli sér mest- um áhyggjum. Þaö væri afstaöa sln og margra I verkalýöshreyf- ingunni aö láta ætti reynsluna frá þessu ári skera úr bindiskyldu bankanna á næsta ári, opinberar framkvæmdir, aukningu pen- ingamagns og annarra þeirra þátta sem ráöiö gætu atvinnustig- inu á næsta ári. Hann kvaö þaö fjarri sér aö ætla þeim mönnum sem styddu frumvarp Olafs aö þeir vildu visvitandi kalla at- Fundarstjóri og frummælendur — Svavar Gestsson viöskiptaráöherra I ræöustól. vinnuleysi yfir þjóöina. Hinsveg- ar þætti sér sem aö I gegnum frumvarpiö gægöist iskyggilega i þær kenningar sem lengi hafa veriö uppi I hagfræöi aö ekki væri hægt aö stjórna rlkjum og halda niöri veröbólgu nema búa til 5 til 10% atvinnuleysi. Atvinnuleysi á tslandi hefði I för meö sér skelfi- legar afleiöingar, landflótta og eignahrun meöal almennings á tslandi. Alþýöubandalagiö mætti aldrei taka þátt I aögeröum sem leiddu til atvinnuleysis og aldrei væri þaö höfuöverkefni Alþýöu- bandalagsins nú aö hindra valda- töku íhaldsins, tryggja lifskjör verkafólks og efla Islenska at- vinnuvegi og þar meö efnahags- legt sjálfstæöi landsmanna. V öld verkalýös - hreyfingarinnar skert Þriöji ræöumaöur var Ólafur Ragnar Grlmsson alþingismaö- ur og vakti hann athygli á þremur meginþáttum Þögnin æpir ólafur vakti einnig sérstaka at- hygli á þögninni sem I frumvarp- inu rlkti um tillögur Alþýöu- bandalagsins um grundvallar- breytingu á framleiöslukerfi landsmanna, á hinni dýru og spilltu yfirbyggingu og um gjör- breytta fjárfestingarstjórn. Nú dygöi ekki neitt áfangakerfi eins og stjórnin heföi hagaö störfum slnum hingaötil meö góöum ár- angri eöa prósentuleikur á blöö- Sjálfvirk kjaraskerd- ing, stór- hætta á at- vinnuleysi og umfangsmik- ill valdatil- flutningur standa aö ráöstöfunum sem leiddu til versnandi Hfskjara fyrir almennt verkafólk. Þessvegna ný stjórn frumvarpsins. I fyrsta lagi fælist I þvi áætlun um sjálfvirka kjara- skeröingu, I ööru lagi heföi þaö i för meö sér stórhættu á atvinnu- leysi og 1 þriöja lagi myndi sam- þykkt þess þýöa umfangsmestu valdaflutninga sem um getur I sögu þjóöarinnar yfir til sérfræöi- stofnana eins og Seölabankans, Þjóöhagsstofnunar og Fjárlaga- og hagsýslustofnunar. Ólafur Ragnar lagöi þunga áherslu á aö meö frumvarpinu væri veriö aö draga úr völdum verkalýöshreyfingarinnar. t staö þess aö efla þaö samráö sem ráö- herrar Alþýöubandalagsins heföu einkum beitt sér fyrir aö haft væri viö verkalýöshreyfinguna og gefa svigrúm til þess ab verkalýösfé- lög gætu tekib beinan þátt I mótun helstu stefnumála stjórnarinnar væri nú boöiö upp á Hagráö, gamla viöreisnarlummu, þar sem ætti að loka áhrif verkalýöshreyf- ingar inni I viöjum stofnanavalds og rikisvalds. um. Þaö yröu aö veröa þáttaskil 1 fjárfestingar- og framleiöslumál- um, svo og I hagkvæmari rekstri I þeirri ofvöxnu yfirbyggingu sem Islenska þjóöin heföi á heröum sinum. Ólafur Ragnar kvaö Alþýöu- bandalagiö ekki taka þátt I kjara- skeöingarsöng og atvinnuleysis- arium kratanna og minnti á ýmis söguleg dæmi um þaö aö þeir heföu aldrei botnaö I sjálfstæöis- málum þjóöarinnar né þýöingu þess aö byggja upp islenskt at- vinnullf og sókn til bættra llfs- kjara. Hann kvab þaö heldur ekki stoöa þótt ólafur Jóhannesson bætti inn oröinu „atvinnuöryggi” I titil frumvarps sfns á þriöja degi. Alþýöubandalagiö yröi aö fá tryggingu fyrir þvl að standa ætti viö þau grundvallarsjónarmiö sem stjórnarsamstarfiö heföi byggst á I upphafi. Óróleikinn enn Slöastur talaöi Lúövik Jóseps- son formaöur Alþýöubandalags- ins, og aö vanda naut hann sfn vel I hlutverki kennarans. Hann byrj- aöi á þvf aö rifja upp bakgrunninn áö þeim átökum sem nú ættu sér staö I rfkisstjórninni. óróleiki heföi veriö I kringum rfkisstjórn- ina frá upphafi og stæöu þau um- brot enn, enda væru smákratarn- ir vanir aö segja þaö þegar þeir yröu reiöir á Alþingi aö þetta væri ekki óskastjórn Alþýöu- flokksins heldur óskastjórn Al- þýöubandalagsins. Þeir létu sig enn dreyma um ihaldiö og endur- vakningu á ihaldssamvinnu Al- þýöuflokksins. Kreistum, kreistum Þetta umrót og brölt kratanna heföi allt miöaö ab þvl aö lækka kaupiö, binda kaupiö, gjörbreyta vfsitölunni og skeröa verötrygg- ingu launanna. Þá gengi nú aftur sú gamla kenning aö viö verö- bólguna yröi ekki ráöiö nema aö kreista saman hagkerfiö enn frekar en oröiö er. AJþýöubanda- lagiö heföi fallist á allt aö 10% niöurskurö á opinberum umsvif- um á þessu ári en kröfur heföu verib uppi um 25 til 30%. t frum- varpi forsætisráöherra væri áfram stefnt í gegndarlausan samdrátt. Fimm samdráttar- tillögur I fyrsta lagi ætti aö stórauka bindiskyldu bankanna og frysta 30% af innkomnu viöbótarfé I bankanna. Til þess aö ná þessu marki fljótt ætti aö binda 35% af öllu nýju viðbótarfé, en þaö heföi þýtt um 5 miljarða króna f fyrra til viöbótar viö þaö sem bundiö var þá. ónnur samdráttartillaga felst I þvt aö peningamagn má ekki auk- ast meira en 25% á þessu ári og 20% á því næsta. Til samanburöar má nefna ab aukning peninga- magns I umferö var 38% á slöasta ári. Þriöja samdráttartillagan er sú, aö lögbinda á, aö á árinu 1980 fari rlkisumsvif, þaö er aö segja bæöi útgjöld rikisins og tekjur, ekki fram úr 30%. Þetta ætti aö gera, þó menn viti ekki einu sinni hver þjóöarframleiöslan veröur á þessu ári hvaö þá á þvi næsta. Fjóröa samdráttartillagan væri um endurskoöun á lögbundnum framlögum rikisins til ýmissa _ stofnlánasjóöa og annarra þeirra sjóöa sem miklu ráöa um fram- kvæmdir og atvinnu -I landinu. Þessi endurskoöun ætti aö miöa aö þvl aö framlögin væru ákvebin viö fjárlagaafgreiöslu á hverju ári. Auövitaö væri hér um sam- dráttaráform aö ræöa. Fimmta samdráttartillagan væri um allsherjar verötryggingu lána, hvort heldur um er aö ræba skammtima- eöa langtlmaián, rekstrarlán eöa eyöslulán. Sllk allsherjar verötrygging myndi óhjákvæmilega leiöa til stórauk- innar vaxtabyröi fyrir atvinnu- rekstur og samdráttar I atvinnu.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.