Þjóðviljinn - 22.11.1979, Side 5
Fimmtudagur 22. nóvember 1979 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 5
Hótað á vfxl:
Moskan í Mekka hertekin
Bandansk inn-
rás í Iran?
Teheran, Washington (Reuter)
Carter Bandarlkjaforseti sagöi
i gær að hann kynni aö beita her-
valdi, ef bandarisku gislunum I
sendiráöinu I Teheran veröi ekki
skeppt ósködduöum. Svöruöu
irönsku námsmennirnir i sendi-
ráöinu aö þeir muni drepa alla
glslana og sprengja sendiráös-
bygginguna i ioft upp, ef Banda-
Klerkur
vill dæma
Carter
Teheran (Reuter)
Einn af valdamestu klerkunum
I tran, ajatollah Sadegh Khalk-
hali, kraföist I gær striðglæpa-
réttarhalda yfir Carter Banda-
rikjaforseta. Hann heimtaöi einn-
ig aö Richard Helms, fyrrum
sendiherra i tran og yfirmaöur
bandarisku leyniþjónustunnar
CIA, yröi sendur til tran til aö
standa fyrir rétti.
„Carter vill ekki læra af
skammarlegum ósigrum I Viet-
nam, Laos og Kampútseu” sagöi
ajatollah Khalkhali i yfirlýsingu
sem birt var í Teheran. „Nú er
komiö aö Carter aö standa fyrir
rétti likt og þeim i Niírnberg”
sagöi Khalkhali.
Ajatollah Khalkhali sendi
fjölda embættismanna keisara-
stjórnarinnar fyrrverandi fyrir
aftökusveitir eftir skyndiréttar-
höld i kjölfar byltingarinnar i
tran.
rlkin beiti hervaldi.
Námsmennirnir sendu I gær-
kvöldi frá sér yfirlýsingu sem var
útvarpaö I Iranska Byltingarút-
varpinu. Sögöu þeir aö stór
bandarisk herskip stefndu nú til
tran og ætluöu aö ráöast á landiö.
Námsmennirnir vöruöu viö, aö ef
þeir teldu aö Carter ætlaöi aö efna
orð sín, myndu þeir útrýma
gislunum. Aö auki sögðust þeir
myndu leita uppi alla Banda-
rikjamenn i tran — sem munu
vera um 300 manns — og hand-
taka þá.
1 gær fór fram mesti fjölda-
fundur gegn Bandarikjunum,
sem um getur i tran. Yfir miljón
manns söfnuöust saman um-
hverfis bandariska sendiráðið og
hrópuöu „Dauöinn hiröi Carter,
dauöinn hirði Shahinn”.
t viðtali viö iranska útvarpiö
sagði einn af helstu meölimum
Byltingarráösins um aövörun
Carters, „Hundar sem gelta, bita
ekki”. Hann sagöist telja aö
Carter mundi ekki beita hervaldi
i tran, hótun Carters væri gerö til
að þóknast bandariskum kjósend-
um vegna forsetakosninganna
„Það væru alvarleg mistök, aö
efast um aövörun Carters Banda-
rikjaforseta” sagði talsmaöur
Hvita hússins Jody Powell i gær.
Bandarisk flotadeild lagði upp
frá Filippseyjum i gær, eftir aö
aðvörun Carters um hugsanlegar
hernaðaraðgeröir. Talsmaöur
flotans i Subic Bay flotastööinni á
Filippseyjum vildi ekki gefa upp-
lýsingar um ákvöröunarstaö her-
skipanna.
Beirut, Bahrain, Kairó (Reuter)
Hundruö manna, sem voru
vopnaöir rifflum og vélbyssum
réöust inn i Moskuna I Mekka i
gær og drápu nokkra veröi.
Taliö er aö þetta hafi veriö hóp-
ur Shita-trúarmanna sem er
grein af Múhameðstrú. Sögöu
sjónarvottar aö i hópnum heföi
verið maöur sem hinir nefndu
Mahdi (eöa Messias). Minni-
hlutahópur Shita-trúarmanna
álitur „Mahdi” vera trúarleiötog-
ann sem muni veröa leiötogi allra
Múhameöstrúarmanna.
Saudi-arabiskir her- og lög-
reglumenn einbeittu sér aö þvi aö
bjarga þeim þúsundum pilagrima
sem voru i Moskunni út um þau
hliö sem opin voru. Kom til skot-
bardaga á meöan á björgunaraö-
geröunum stóö. Taliö er aö yfir-
klerkur Moskunnar hafi veriö
drepinn af árásarmönnum.
I islömskum þjóöfélögum eru
kirkja og riki óaðskiljanleg.
Múhameöstrúarmenn telja Islam
vera lifnaöarhátt, og veldur þvi
trúarlegur ágreiningur oft póli-
tiskum átökum, eða öfugt.
Saudi-arabisk stjórnvöld telja
árásarmennina „trúvillinga”.
Hefur Moskan veriö umkringd og
árásarmennirnir héldu henni enn
i gærkvöldi.
Moskan I Mekka er umkringd háum múrveggjum, og á þeim eru marg-
ar dyr. A miöju torginu er hinn helgi svarti steinn Múhameöstrúar-
manna. Spámaöurinn Múhameö flúöi frá Mekka fyrir 1400 Múhameös-
trúarárum.
Óeirðir I Pakistan
Washington (Reuter)
Fjöldi manna réöist i gær á
bandariska sendiráðið i Islambad
i Pakistan, drap einn vörö og
kveikti i byggingunni.
Pakistanskir hermenn og
slökkviliösmenn björguöu 150
bandariskum og innlendum
starfsmönnum sendiráösins úr
brennandi byggingunni. Ekki er
ljóst hvort tekist hefur aö bjarga
öllum úr byggingunni.
Uppþot og ikveikjur hófust I
Pakistan, eftir aö sögusagnir
komust á kreik um aö Banda-
rikjamenn og ísraelar heföu staö-
ið aö baki árásinni á Moskuna i
Mekka. Menningarstofnun
Bandarikjanna i Rawalpindi sem
er I 17 kilómetra fjarlægö frá
Islamabad, var brennd til
grunna. Einnig var kveikt I
breska bókasafninu i Rawalpindi.
Siðan söfnuðust um 10.000
manns saman og réöust á banda-
riska sendiráöiö I höfuöborginni.
Sendiherrann var ekki I bygging-
unni, og tók þaö hann nokkrar
klukkustundir aö fá pakistönsk
yfirvöld aö senda herinn á vett-
vang. Um 70 manns munu hafa
særst i átökunum.
I Pakistan rikir herstjórn, og
haföi yfirmaöur hennar Mo-
hammad Zia-ul simasamband viö
Carter Bandarikjaforseta og
baöst afsökunar á árásinni á
sendiráöiö.
Litla fhaldid f dúkkustjórninni spriklar
Krataráðherrarnir;
Lofa því nú sem
þeir sviku þá
Krataráöherrarnir berjast nú um I auglysingamennskunni enda
hver aö veröa sfðastur.
Niðurskurðartillögur Alþýðuflokksins birtar
7.5 miljarða skomir
Litla ihaldiö hefur nú lagt
fram niöurskuröarhugmyndir
sinar viö niöurskuröarfrumvarp
Tómasar Árnasonar til fjárlaga
fyrir 1979. Alþyðuflokkurinn vill
skera niöur 7.5 miijaröa I
viöbót, og hljómar þaö ekki
stórkallalega miöaö viö 35
iniljaröa niöurskurö boöaöan af
Sjálfstæöisflokknum. A móti
kemur tekjuskattslækkun
Þó er gert ráð fyrir að fé til
vegamála veröi skorið niöur um
2.5 miljaröa króna, liklega I þvi
skyni aö bæta kosningasam-
göngur fyrir fjármálaráðherra
núverandi á Vestfjöröum.
Framlög til niöurgreiöslna eiga
að lækka um 2.020 miljónir
króna og framlög til
fjárfestingarlánasjóöa um 15%,
svo og viðbótarlækkun vegna
15% hámarks á útflutnings-
bætur sem nemur 1.1 miljárði.
Þá eru tillögur um sparnað
hjá landhelgisgæslu,
hafrannsókn og i landbúnaöar-
framkvæmdum o.fl.
Magnús Magnússon
Gafst ekki
upp fyrir
Tómasi
I Þjóðviljanum þ. 20. nóvem-
ber s.l. er sagt frá þvi, aö fyrr-
verandi f jármálaráöherra hafi I
september s.l. stöövað greiöslu
tryggingabóta til aldraöra og
öryrkja, vegna þess aö hann
hafi viljað setja þumalskrúfu á
Alþýöuflokkinn.
Ennfremur er sagt, aö ég hafi
gefist upp fyrir Tómasi i þessu
máli.
Hér hlýtur aö vera um mis-
skilning að ræöa.
Vegna þessa máls hótaði ég
að segja af mér ráöherraem-
bætti og formaður Alþýöu-
flokksins lýsti þvi yfir, aö flokk-
urinn tæki ekki frekari þátt i
störfum rikisstjórnarinnar fyrr
en Tryggingastofnun rikisins
væri séö fyrir nægilegu fjár-
magni til aö standa viCT skuld-
bindingar sinar gagnvart bóta-
þegum.
1 beinu og tafarlausu fram-
haldi af þessu leysti fjármála-
ráöherra úr bráöum fjárhags-
vanda stofnunarinnar.
Meö þakklæti fyrir birtinguna
Magnús H. Magnússon
heilbrigöis- og
tryggingamálaráöherra.
Niðurskurður á endurhæfmgarlauginni:
Bakkað vegna þrýsings
„Fyrrverandi rikisstjórn var
búin aö samþykkja aö flytja og
afgreiða fyrir næstu áramót
frumvarp til laga um eftirlaun
aldraöra og jafnframt aö komið
yröi á verðtryggöu lifeyriskerfi
fyrir alla landsmenn veturinn
1980—1981. Þetta þótti Alþýðu-
flokknum svo litiö mál aö hann
yfirgaf rikisstjórnina aöeins
nokkrum dögum eftir aö þessi
ákvöröun haföi veriö tekin”,
sagði Svavar Gestsson, fyrrver-
andi viöskiptaráöherra i sam-
tali við Þjóðviljann I gær.
Hann sagöi enpfremur að
Alþýöubandalagiö heföi lagt
þunga áherslu á framvindu
þessa máls I fyrrverandi rikis-
stjórn, þó þaö hafi ekki heyrt
beint undir neinn af ráöherrum
flokksins. Þaö heföi aö lokum
boriö þann árangur aö fyrr-
greind samþykkt var gerö, en
kratarnir heföu ekki haft áhuga
á aö koma henni fram i vinstri
stjórn. „Alþýöubandalagið telur
brýnt aö leiörétta þaö mikla
misræmi sem hér er i lifeyris-
málum”, sagði Svavar, „þar
sem hundruömanna taka lifeyri
úr mörgum lifeyrissjóöum en
„Fjárlaga- og hagsýslustofn-
un hefur tjáö mér aö endurhæf-
ingarsundlaugin viö Grensás-
deild sé ekki tilbúin til útboös,
þar sem hönnun sé ekki aö fullu
lokiö, en strax og þaö veröur
aðrir njóta engra slikra rétt-
inda. Alþýðubandalagiö hefur
beitt sér og mun beita sér fyrir
þvi að komiö veröi á fót al-
mennu verötryggöu lffeyris-
kerfi fyrir alla landsmenn sem
m.a. byggist á aðild þeirra
lifeyrissjóða sem fyrir eru I
landinu. Fái flokkurinn aöstööu
til þess og afl I komandi kosn-
ingum mun hann leggja megin-
áherslu á að þessu brýna máli
verði tafarlaust komiö i höfn”,
sagði Svavar ennfremur.
Alþýöuflokkurinn sendi i gær
út i nafni rikisstjórnar sinnar
kosningaloforð i formi fréttatil-
kynningar frá heilbrigöis- og
tryggingaráöuneytinu, þar sem
segir aö eftir kosningar muni
flokkurinn flytja frumvarp til
laga um skylduaöild aö lifeyris-
sjóöum, þannig aö allir á aldrin-
um 16—74 ára sem atvinnu-
tekjur hafa eigi aöild aö lifeyris-
sjóöi. Þetta kosningaloforö
flokksins sýnir, aö hann telur
enn rétt að komiö sé á lifeyris-
kerfi fyrir alla landsmenn, þó
hann hafi ekki haft döngun i sér
til aö koma þvi máli áfram inn-
an fyrrverandi stjórnar. — AI
eftir 2—3 vikur veröur verkiö
boöiö út. Sundlaugin er ekki inni
I niöurskuröarhugmyndum
okkar,” sagöi Sighvatur
Björgvinsson, fjármálaráö-
herra i samtali viö Þjóöviljann i
gær.
Hann sagði ennfremur aö
bygging sundlaugarinnar hefði
komið til umræöu á rikis-
stjórnarfundi eftir samþykkt
borgarstjórnar Reykjavikur,
þar sem skoraö var á rikis-
stjórnina að bjóöa verkiö tafar-
laust úr. Fyrir lægi aö þaö hlyti
aö tefjast enn um sinn og vegna
óhagstæörar veöráttu gæti
reynst erfitt aö hefja fram-
kvæmdir fyrr en I marsmánuöi,
en móhella i jarðvegi er aö sögn
Sighvats seinunnin á þessum
árstima.
Af þessum 'ummælum ráö-
herrans er ljóst aö krataráö-
herrar hafa undanskiliö sund-
laugina úr niöurskurðarhug-
myndum sinum m.a. vegna
þrýstings frá Borgarstjórn
Reykjavikur, en á borgar-
stjórnarfundi fyrir viku siöan
upplýsti Björgvin Guömunds-
son, borgarfulltrúi krata, aö
Innkaupastofnun rikisins heföi
veriö faliö aö láta eitt yfir öll
þau verk ganga sem ekki væru
hafnar framkvæmdir viö. Eitt
af þeim er sundlaugin, sem nú
er aö sögn Sighvats ekki lengur
undir hnifnum.
— A1