Þjóðviljinn - 27.03.1980, Side 10

10 SIÐA — ÞJÓDVILJINN Fimmtudagur 27. mars 1980
isetustofunnihafa krakkarnir sjálfir myndskreytt veggina. Ljósm.: — gel
Ái
WBKtWLA
JTJL
Félagsleg þjónusta viö unglinga
Fyrirbyggjandi
aogerdir og eftir
medferd vantar
Unglingaheimilið í Kópavogi heimsótt
Er félagsiegri þjónustu viö
unglinga svo ábótavant aö þeir
veröi aö teljast utangaröshópur f
fslensku þjóöféiagi og er mikiö af
þvi starfi sem unniö er til aö aö-
stoöa ungiinga unniö fyrir gýg?
Þetta er skoðun margra þeirra
sem best tii þekkja og fyrir
skemmstu boöaði starfsfólk
Ungiingaheimiiisins f Kópavogi
til blaöamannafundar til aö
kynna viðhorf sin til þessara
mála og tillögur um úrbætur.
A Unglingaheimilinu i Kópa-
vogi búa nú 11 krakkar á aldrin-
um 12-16 ára en á Unglingaheim-
ilinu aö Smáratúni búa 6 krakkar.
Báöar eru þessar stofnanir nú
fullskipaöar og vistunarbeiönir
hrannast upp. Aukin aösókn í aö-
stoö af þessu tagi gefur visbend-
ingu um aö þörfin aukist jafnt og
þétt. Unglingar, sem á þessum
heimilum vistast, eiga jafnan i
miklum vanda, annaö hvort
heima fyrir eöa félagslega. Flest
koma þau vegna erfiöra heimilis-
aöstæöna eöa þvi aö þau hafa lent
I afbrotum. Er þá venjulega búiö
aö leita annarrar hjálpar, hjá
skólasálfræöingum, Geödeild
barna og unglinga, eöa öörum
meö litlum árangri. Vistunina má
þvi skoöa sem neyöarúrræöi sem
gripiö er til þegar fokiö er i flest
önnur skjól.
Unglingaheimiliö, sem áöur hét
Uþptökuheimili rikisins.hefur nú
starfaö nokkuö á áttunda ár sem
uppeldis- og skólaheimili fyrir þá
unglinga sem brotiö hafa flestar
brýr aö baki sér og lent milli vita I
kerfinu vegna hegðunar eöa viö-
bragöa sem samfélagiö hefur
ekki þolaö. Heimiliö er þjónustu-
stofnun fyrir allt iandiö og kemur
helmingurinn frá Reykjavik en
hinir utan af landi og af öörum
hlutum höfuöborgarsvæöisins.
Upphaflega gætti mikillar tor-
tryggni gagnvart störfum
heimilisins og máttu krakkar af
þvi varla sjást á götum borgar-
innar hvaö þá lenda I einhverju
klandri án þess aö þaö yröi tilefni
mikilla og heitra blaöaskrifa.
Forstööumaöur heimilisins,
Kristján Sigurösson, sagöi, aö
þetta heföi breyst verulega og nú
væri sá skilningur aö aukast,aö
heimili af þessu tagi ætti ekki aö
vera eins konar fangelsi.
Krakkarnir, sem flestir eru 15 ára
þegar þau koma, dveljast I 5-6
mánuöi á heimilinu i senn.
Aldurssamsetning hefur veriö
svipuð frá upphafi nema hvaö
nokkuð hefur fjölgaö unglingum
eldri en 16 ára. Eftir vistun fer
um helmingurinn til foreldra,
nokkrir vistast i sveit, en aðrir
ganga einir og óstuddir út i lifið.
Rekstur Unglingaheimilisins
hefur veriö meö svipuöum hætti
frá upphafi, sálfræöiþjónusta hef-
ur veriðaukin og kennurum fjölg-
aö. Skólaheimiliö aö Breiöuvfk
var lagt niöur voriö 1979 en þar
var aöstaöa fyrir 6 unglinga. Um
leiö tók til starfa meöferöarheim-
iliö Smáratún i Fljótshliö sem
hefur aöstööu fyrir jafn mikinn
fjölda en þaö starfar i náinni
samvinnu viö Unglingaheimiliö I
Kópavogi.
Hver er árangurinn?
En hver er svo árangurinn af
þessu starfi? 1 könnun þar sem
Erlendur Baldursson, afbrota-
fræöingur, reynir m.a. aö meta
árangur af aöstoö stofnunarinnar
viö unglinga fyrstu 5 starfsárin,
kemur fram, aö hann er allnokk-
ur. Rannsóknin tók til 75 unglinga
og sýndu niöurstööur hennar aö
73% þeirra farnaöist eölilega þeg-
ar athugunin var gerö en um 13%
áttu enn I erfiöleikum. 1 saman-
buröi viö svipaöar rannsóknir á
heimilum erlendis má þessi
árangur teljast mjög góöur. En er
ekki hægt aö gera betur?
Starfsfólk unglingaheimilisins
sagöi aö þaö væri erfitt aö sjá á
eftir unglingi sem færi af heimil-
inu vongóöur og hress, vitandi
ekki neitt um hvernig honum
myndi farnast. beir sem ekki
eiga i heimahús aö venda lenda
oft i hrakningum i mismunandi
góöu leiguhúsnæöi og eiga oft í
erfiöleikum i sambandi viö vinnu.
Eftirmeöferöarheimili
Þarna er aöstoöar þörf, sagöi
starfsfólkiö. Dvölin á Unglinga-
heimilinu nægir i mörgum tilfell-
um ekki til þess aö leysa vanda-
mái unglingsins til fullnustu.
Hann öölast hér dýrmæta félags-
lega reynslu en hætt er viö aö hún
veröi aö engu gerö, ef ekki kemur
til áframhaldandi aöstoð aö vist-
un lokinni. Þörfin fyrir eftirmeö-
feröarheimili, þar sem fullorönir
byggju i sambýli við unglingana
hefur fariö sivaxandi frá þvi
Unglingaheimilið tók til starfa.
Skipulags- og fjárhagstillögur
fyrir heimili af þessu tagi liggja
nú fyrir, en á fjárlögum er ekki
gert ráö fyrir þvi aö rekstur þess
geti hafist á þessu ári. A fjöl-
skylduheimili af þessu tagi mætti
ekki aöeins aðstoöa unglinga sem
kæmu af Unglingaheimilinu til
þess aö standa betur á eigin fót-
um, heldur væri þar einnig hægt
aö hafa langtima- eöa skamm-
timaathvarf fyrir unglinga, sem
búa viö óviöunandi heimilisað-
stæöur.
Göngudeild
Vistun á heimilum af þessu tagi
veröur þó alltaf að' skoöast sem
neyöarúrræði og þaö er ekki siöur
mikilvægt aö huga að fyrirbyggj-
andi aögeröum til þess aö ekki
þurfi til hennar aö koma. Mörg
heimili eiga viö ýmis konar
vandamál aö striöa, vandamál
sem oft eru illleysanleg án utan-
aökomandi aöstoöar. Starfsfólkiö
á Unglingaheimilinu lagði
áherslu á aö komiö yröi upp
göngudeild I tengslum viö Ung-
lingaheimilið þar sem hægt væri
aö bjóöa unglingum og aöstand-
endum þeirra sérfræöilega aðstoö
án þess aö til vistunar kæmi.
Göngudeild gæti lika sinnt eftir-
meöferö i þeim tilvikum þegar
unglingur snýr aftur I foreldrahús
aö lokinni vistun.
Viö sölu Breiöavikurheimilisins
sparaöist nokkurt fé sem i f jár-
lagatillögum rikisstjórnarinnar
er ætlaö aö renni til þess aö stofn-
setja slfka göngudeild. Upphæöin
er þó engan veginn nægileg til aö
standa bæöi undir stofnun þess og
rekstri en felur i sér viöurkenn-
ingu á þessari þörf og gefur
möguleika á byrjun starfseminn-
ar i lok ársins. Fyrirbyggjandi
starf af þessu tagi mun áreiöan-
lega spara stórar upphæðir siöar.
—AI
íþróttir
Pétri Guömundssyni og félögum hans I islenska landsliöinu i körfu-
kanttleik tókst vel upp I gærkvöldi. mynd — gel.
íslenskur sigur 76:66
Þaö var og aö íslensku
strákunum tækist aö
vinna sigur á armenska
t landsliðinu í körfuknatt-
■ leik, enda var um að ræöa
I 100. landsleik islands f
I körfu frá upphafi.
Liöiö átti góöan leik I Höllinni
og lokastaöan 76-66 heföi eins
getaö veriö meö meiri mun.
Strákarnir geta þvi haldiö
fullir bjartsýni út á Polar cup
sem veröur haldiö I Danmörku
nú um páskana.
! Sanngjarnt jafntefli 20:20
I i hörkuleik Hafnarfjarðarliðanna i gær
IÞaö er ekki ofsögum sagt, þótt
þvi sé haidiö fram aö bióöþrýst-
■ ingurinn i sumum áhorfendum I
Íiþróttahúsinu I Hafnarfiröi hafi
verið kominn langt yfir hámark
J lokamfnúturnar í leik FH og
| Hauka I gærkvöldi.
■ Já, fjörugur var leikurinn og
I oft á tiöum vel leikinn.
Meö jafntefli I leiknum hafa
■ Haukar styrkt stööu sina I botn-
I baráttunni en þeim haföi
JJ sannarlega ekki veitt af báöum
I stigunum.
■ Leikurinn byrjaöi fjörlega
| meö marki Arna Sverrissonar
■ en Dadú var ekki lengi aö jafna
I 1-1. Haukar höföu yfirhöndina
J meö einu marki framan af hálf-
■ leiknum og um miöjan hálfleik-
I inn tóku þeir á sprett og komust
J I 8-4. En Adam var ekki lengi I'
I Paradís og FH-ingar jöfnuöu
■ eftir aö Moby var kominn I
I markiö 8-8.
B Höröur Haröar náöi forystu
| fyrir Hauka aftur meö marki úr
• vítakasti sem var aöeins eitt af
j 14 sem dæmd voru I leiknum.
I Andrés átti góöan leik undir lok
■ hálfleiksins og bættu stööu
| Haukanna i 12-10.
■ Harkan i siöari hálfleik var
■ engu minni en I þeim fyrri og
J Fhingar ætluöu greinilega ekki
■ aö láta Haukana hiröa bæöi
I stigin.
Leikurinn jafnaöist aftur og
■ um miöjan hálfleikinn náöi Geir
I aö jafna 17-17 og Arni Arna kom
J siöan FH-ingum yfir I fyrsta
■ skipti i leiknum 17-18.
Birgir kom aftur I markiö siö-
astahluta leiksins og varöi af
miklum krafti. Höröur jafnaöi
úr fimmta vitakastinu sinu 18-18
en Dadú kom FH-ingum ýfir
aftur 18-19 og tvær minútur til
leiksloka.
Július jafnaöi strax meö góöu
marki fyrir Hauka. Kristján
Ara skoraöi 20. markið fyrir FH
úr vitakasti og vitaskytta Hauk-
anna jafnaði lika úr vltakasti
20-20.
Minúta til leiksloka og FH
ingar fá dæmt mjög vafasamt
vitakast enda sáu forlögin fyrir
þvi aö Láki varöi skotiö frá
Kristjáni og var þaö annaö vita-
kastiö sem fór forgörðum hjá
honum i leiknum. Haukar höföu
sigurmöguleikann siöustu
minúturnar en dæmiö gekk ekki
upp.
Lokastaöan 20-20. Sanngjarnt
jafntefli.
Höröur Haröar var hetja
Haukanna i leiknum. Skoraöi
helming markanna og brást
aldrei i vitaköstunum 6 sem
hann tók. Andrés og Ingi Halla
áttu báöir góöan leik.
Dadú var duglegur aö hvetja
sina menn og eins áttu bæöi Geir
og Sæmundur góöan dag.
Kristján stóö fyrir sinu en heföi
getaö gert betur.
Mörkin: Haukar: Höröur H.
10 (6v) Ingi H. 3 Andrés og Arni
H. 2, Árni S., Júlli og Stefán 1
þver.
FH: Kristján Ara 8 (6v) Dadú
3, Arni Arna, Geir Pétur og
Sæmundur 2 hver.
Lokaleikurinn i 1. deild:
Vfldngur — ÍR í kvöld
Nú dregur aö lokum Islands-
mótsins I 1. deild I handknatt-
leik. I kvöld mætast I Laugar-
dalshöllinni kl. 18.50 Vikingur og
IR.
L.
Fyrir Vikinga skiptir þessi
leikur litlu sem engu máli,
nema hvaö þeir vilji ná inn fullu
húsi stiga. lR-ingar mega hins
vegar ekki viö meiri skakkaföll-
um, ef þeir ætla aö halda sætinu
i deildinni.