Þjóðviljinn - 14.08.1980, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 14. ágúst 1980 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Áfengisútsala
í Breidholtínu?
Þingstúkan vill kosningu eins og um
sérstakt sveitarfélag vœri aö rœöa
Þingstúka Reykjavflc-
ur hefur itrekað beiðni
sina til borgaryfirvaída
um að ibúar Breiðholts
verði látnir greiða at-
kvæði um hvort opnuð
verður áfengisútsala i
hverfinu en fyrir nokkru
var ÁTVR úthlutað lóð
undir nýja verslun i
Mjóddinni i Breiðholti.
Álitur stúkan eðlilegt að
Breiðhyltingar njóti
sama réttar og sérstök
sveitarfélög gera skv.
lögum og vitnar til ný-
legra kosninga á Sel-
tjarnarnesi og Selfossi
um opnun áfengisútsölu.
1 vor hafnaði borgarráð þess-
ari málaleitan á þeirri forsendu
að atkvæðagreiðsla i einstökum
borgarhverfum um stofnun út-
sölustaöa áfengis hefði ekkert
gildi nema sem skoðanakönnun
meöalfbúa hverfisins. Rikisvald-
inu sem tekur ákvörðun um opn-
Framhald á 13. siöu.
Djasskvöld í klúbbi Eff
Hljómsveit Reynis Sigurössonar leikur I Kldbbi Eff Ess i kvöld, en auk hans leika þeir ólafur Gaukur
á gftar, Helgi Kristjánsson á bassa, Guðmundur R. Einarsson trommur, en Reynir leikur sjálfur á
vibrafón. Klábburinn er opinn frá kl. 20 til ki. 01 eftir miönætti. Stjórn Félagsstofnunar stúdenta hefur
ákveöiö aö klúbburinn veröi opinn áfram, en þegar eitthvaö er um aö vera I salnum uppi veröur Stiid-
entakjallarinn lokaöur. 1 kvöld verður það létta sveiflan sem ræöur rikjum, djassunnendum til yndis-
auka i sumarlokin. _
Sigurður
Guðmundsson,
ljósmyndari
r
Attræður
í dag
Attræður er I dag Sigurður
Guömundsson, ljósmyndari, sem
nú býr að Hátúni 12, Reykja-
vik. — Hann verður að heiman 1
dag.
Sigurður Guðmundsson er
fæddur I Reykjavlk þann 14. ágúst
árið 1900. Foreldrar hans voru
Guðmundur Sigurðsson, klæð-
skeri og kona hans Svanlaug
Benediktsdóttir. Siguröur nam
ljósmyndaiðn fyrst I Reykjavlk
hjá Carli Ólafssyni og slðan I
Danmörku.þar sem hann starfaði
einnig að námi loknu.
Arið 1927 stofnsetti Siguröur
ljósmyndastofu I Reykjavik og
rak hana fram á elliár. Hann var
áratugum saman formaður Ljós-
myndarfélags Islands og starfaði
mikið aö málefnum stéttar sinn-
ar, átti m.a. sæti i Iðnráði
Reykjavikur.
Kona Sigurðar er Elinborg Asa
Guðbjarnadóttir. Þjóðviljinn
haföi þann heiður, að geta kallað
Sigurð Guðmundsson, ljósmynd-
ara sinn um langt árabil. Aldrei
hafði þó Siguröur verk fyrir Þjóð-
viljann að aðalstarfi, heldur var
blaðaljósmyndunin hliðargrein,
en almennur rekstur ljósmynda-
stofunnar aðalstarf. Þetta var á
löngu liðnum árum, þegar Þjóð-
viljinn var svo fátækur, að engum
hafði dottið I hug, að ráða ljós-
myndara i fullt starf hjá blaðinu,
enda blaðamennskan með öðrum
hætti en siðar varð. Hjá Sigurði
var hægt að fá myndir á hóflegu
veröi fyrir Þjóðviljann.
Þjóðviljinn þakkar Sigurði
Guömundssyni, ljósmyndara nú á
áttræöisafmæli hans öll hin miklu
og ánægjulegu samskipti á liðn-
um árum. Hann á sinn góða þátt I
sögu þessa blaös.
Við sendum honum heillaóskir
á afmælisdegi og óskum honum
farsældar I gllmunni við elli.
Ritstjórar
Skiptar skoðanir á Nordsat
/
Fimm aöilar á Islandi létu álit sitt i Ijós
Nordsat — sameigin-
legur rekstur Norður-
landanna á sjónvarps-
gervihnetti hefur verið
mikið til umræðu und-
anfarin ár og sýnist sitt
hverjum um gagn eða ó-
gagn þess fyrirbæris. Á
vegum stjórna Norður-
landanna var beðið um
álit fjölmargra aðila,
alls um 400,á Nordsat og
hefur nú verið gefin út
skýrsla þar sem gerð er
grein fyrir svörunum.
Aðsögn Birgis Thorlaciusráðu-
neytisstjóra i Menntamálaráöu-
neytinu bárust alls um 300 svör,
en aöeins 5 af þeim 54 aðilum sem
beðnir voru álits á Islandi svör-
uðu. Meðal þeirra var Rithöf-
undasamband tslands, sem hefur
lýst sig andvigt áformum um
Nordsat, Háskóli Islands og
Barnaverndarráö sem eru frem-
ur jákvæð þótt ýmsar vangavelt-
ur komi fram I svörum þeirra. I
heild var um 1/3 hluti svaranna
jákvæöur i garð Nordsat, 1/3 var
óákveðinn og 1/3 var á móti.
Nordsatmálið verður tekið fyrir
á fundi mennta- og samgöngu-
málaráðherra Norðurlandanna
sennilega i nóvember og siðar á
fundi Norðurlandaráðs og eftir
það má búast við endanlegri
ákvörðun að sögn Birgis Thorlac-
ius.
Akvarðanir um Nordsat hafa
dregist svo mjög vegna þess að
margs er að gæta og kostnaður
glfurlegur.
Birgir sagði það sina persónu-
legu skoðun að Islendingar ættu
að gerast aðilar aö Nordsat, þetta
væri eini möguleikinn fyrir svo
litla þjóð sem Islendinga aö
komast I samband viö sjónvarps-
gervihnetti, slikt væri svo dýrt að
við myndum seint ráða viö það
ein. Með Nordsat kæmumst við
frá okkar 220 þús. manna mark-
aði inn á 20 miljóna markað og
gætum valið um margar stöðvar.
Hann teldi ekki að islenskri
menningu væri hætta búin, ef af
Nordsat áætluninni yrði.
— ká
NORDSAT:
Rithöfundar andvígir
Betra aö auka menningarsamvinnu á annan hátt
Rithöfundasamband Islands
var einn þeirra fimm aðila sem
lét álit sitt i ljós á Nordsat-áætl-
uninni og lýsti andstöðu sinni við
áformin um norrænan sjónvarps-
gervihnött. Njörður P. Njarðvfk
formaður Rithöfundasambands-
ins var i gær inntur eftir helstu
rökum islenskra rithöfunda gegn
Nordsat.
Njöröur sagöi aö fyrst væri þar
til máls aö taka að þeim fynaist
Nordsatmáliö vera sett upp á
rangan hátt. Það væri sagt að
Nordsat ætti að auka samvinnu
Noröurlandanna á menningar-
sviðinu, en ef það væri vilji
manna að auka menningarsam-
vinnu, þá ætti að gera þaö á ann-
anhátt en með sjónvarpi. Ef hægt
er að leggja svona milda peninga
fram, þá er betra að nota þá I
annað segja þeir. Nordsat er bara
dreifingarkerfi og þaö er of dýrt
fyrir aðila sem eiga I æ meiri örð-
ugleikum við að framleiða eigin
efni.
1 öðru lagi hafa rithöfundar
bent á að Nordsat geti haft alvar-
legar afleiðingar fyrir islenska
Rikisútvarpið. Islenska sjónvarp-
iö sendir út 30-35 stundir á viku,
en með Nordsat væri boöið upp á
sjónvarp I 400 stundir á viku
hverri. „íslendingar hafa ekki
þörf fyrir svo mikið sjónvarp”
sagði Njöröur. „Með Nordsat færi
hlutur Islensks efnis úr 38% i 4%
og við litum svo á aö þá væri ekki
lengur hægt að tala um islenskt
sjónvarp. Ef Rlkisútvarpið hætti
að kaupa efni fyrir 220 þús.
manns og færi aö miða við 20 mil-
jóna markaö mætti búast við allt
öðru veröi. Rlkisútvarpið hefði
ekki efni á að kaupa erlent efni og
væri þar meö búiö að missa tökin
á þessum fjölmiðli á Islandi”,
sagöi Njörður.
Þá hafa rithöfundar sagt að þaö
sé siðferðilega vafasamt aö Norð-
urlandaþjóöirnar bæti við enn
einu afþreyingartæki rlkra þjóöa,
sem engin þörf er á.
Njörður sagöi aö rithöfundar
liti svo á aö með Nordsat komist
norræn samvinna á nýtt svið.
„Þaö hefur hingað til veriö mark-
miöið aö hlúa aö mismunandi
menningu Norðurlandanna, og
þess má geta að á Norðurlöndun-
um eru töluð 8 tungumál. 1 opin-
berri skýrslu er sagt að Nordsat
muni hafa neikvæö áhrif á menn-
ingu Islendinga, Færeyinga,
Grænlendinga og Sama og þegar
norrænsamvinnaer farin aöhafa
neikvæð áhrif, þá má spyrja til
hvers hún sé eiginlega?
Máliðhefuroft veriðlagt fyrir á
vafasömum forsendum, upplýs-
ingar eru takmarkaöar og ýmis-
legt byggist ekki á hlutlægu mati,
eins og það þegar sagt er að sjón-
varpiö muni ná til islenskra sjó-
manna á hafi úti. Til þess þarf
sérstök móttökutæki sem miðast
viðhreyfinguogþau eru ekki til”.
Þá sagði Njöröur aö hann teldi
heldur óliklegt aö Nordsat áform-
inkæmustá, þar sem stærsti aöil-
inn sænska sjónvarpiö væri þvi
andvigt og teldi sig ekki hafa efni
á Nordsat. Hugmyndirnar um
Nordsat eru komnar frá iönaöar-
aðilum, enda myndi gifurlegur
iðnaður fylgja I kjölfariö. Til að
ná gervihnettinum þarf loftnet á
þaki hvers húss, annað viö sjón-
varpiðogsvotextatæki sem velur
þann texta sem viðkomandi vill
lesa.
Starfsmenn sænska sjónvarps-
ins hafa bent á að textun á einu
máli kosti milli 50 og 60 miljónir
sænskra króna á ári, en aðeins
önnur sænska stöðin notaöi á sið-
Framhald á bls. 13
Hlé á viðrœðum
ASÍog VSI:
Skoða
stöðuna
Viöræðunefndir Alþýusam-
bandsins og Vinnuveitendasam-
bandsins ákváðu I gær að gera hlé
á fundum slnum til mánudagsins
18. ágúst kl. 14. Báðir aöilar töldu
sig þurfa tlma til þess að meta að-
stæöur eftir að fram eru komin
samkomulagsdrög i viðræöum
rikisins og opinberra starfs-
manna. — þm
Kovalenko
fær land-
vistarleyfi
Sovéski sjómaðurinn Viktor
Kovalenko sem hingað kom I sið-
ustu viku hefur nú fengið dvalar-
leyfi á tslandi I þrjá mánuði.
Dómsmálaráðuneytið tilkynnti
útlendingaeftirlitinu I gær að
dómsmálaráðherra heföi fallist á
að veita Kovalenko landvistar-
leyfi.
Kovalenko var skipsverji á tog-
aranum Kharovski sem hingað
kom I vikunni sem leið. Þegar að
kvöldikom skilaði Kovalenko sér
ekki til skips, en hafði samband
við islensk yfirvöld og bað um
hæli sem pólitiskur flóttamaður.
Það mál verður kannað nánar, en
hér mun hann dvelja fyrst um
sinn. —ká
Hækkunar-
beiðnum
enn frestad
A fundi rikisstjórnarinnar I
fyrradag var rætt um hækkunar-
beiðni frá Rikisútvarpinu og
Hitaveitu Reykjavikur. Málin
voru ekki afgreidd, en væntan-
lega er ekki langt að biöa úrslita.
Gjaldskrárnefnd hefur mælt
með þvl að beiöni Rikisútvarpsins
um 25% hækkun afnotagjalda
verði samþykkt og lagði meiinta
málaráðherra máliö fyrir rikis-
stjórnina. Hitaveitan fer fram á
um 60% hækkun. gjaldskrár sinn-
ar, en trúlegt þykir að sú beiðni
verði skorin talsvert niöur.
— ká