Þjóðviljinn - 12.11.1980, Qupperneq 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 12. nóvember 1980.
Flugstöðvarbygging og Helguvíkurgeymar:
Það er ríkisstjórnar og
alþingls að tjaíla um málin
Teikningu
flugstöðvar að
Ijúka, en ekkert
ákveðið enn um
byggingu hennar
Utanrikisráöherra, ólafur'
Jóhannesson, svaraöi I gær fyrir-
spurn um byggingu flugstöövar á
Keflavikurflugvelli og um olíu-
geyma i Helguvik. Endanleg.
hönnun flugstöövar veröur tilbúin
I teikningu, ásamt kostnaöaráætl-
un, um næstu mánaöamót. Ef
rikisstjórnin samþykkir aöráöast
I bygginguna, gæti verkiö hafist
aö vori og tæki 2 1/2 ár hiö
minnsta. Alltaf hefur veriö gert
ráö fyrir þvi aö fjár væri aflaö
meö lántöku. — Rlkisstjórnin hef-
ur ekki tekiö neina afstööu til
oliubirgöastöövar i Helguvfk.
Rikisstjórnin hefur fengiö skýrslu
um máliö, enhúnbefur fengiö álit
oliugeymanefndar, einnig utan-
rikismálanefnd. Drög aö
fjárhagsáætlun eru ekki tilbúin
fyrr en eftir næstu áramót, og þá
væri hægt aö fara aö vinna aö
hönnun. Þetta er þvl ákvöröunar-
efni næstaárs. Verkframkvæmdir
gætu fyrst hafist 1983. „Akvörö-
unin er i höndum utanrikisráö-
herra, en vitaskuld er ekkert þvi
til fyrirstööu, aö máliö sé rætt á
rikisstjórnarfundi”, sagöi ólafur
Jóhannesson
Fyrirspyrjandi, Karl Steinar
Guönason, gerði mikiö úr hags-
munum Suöurnesjamanna af
smiöi þessara mannvirkja sem
bæöi tengjast bandarisku herset-
unni. Varöandi Helguvikurmáliö
lagöi hann áherslu á mengunar-
hættu af núverandi oliugeymum,
og mættu Utbætur ekki dragast
fram til 1983, hvaö þá lengur.
Flugstöð ráðist af milli-
landafluginu
Ragnar Arnalds fjármálaráö-
herra kvaö margt óljóst um
Spurt um lsporto og
fleira vardandi:
Leyfi til
útflutnings
á saltfiski
Geir Gunnarsson og Matthias
Bjarnason hafa óskaö skriflegs
svars viðskiptaráöherra við
nokkrum spurningum um leyfi til
útflutnings á saltfiski. Spurn-
ingarnar eru svohljóöandi:
1. a) Hverjum hefur veriö veitt
leyfi til útflutnings á saltfiski
‘ áriö 1980?
b) Til hvaöa landa?
c) Hversu mikiö magn til hvers
lands?
d) Hvenær voru einstök leyfi
veitt?
2. a) Á hvaða veröi var blaut-
verkaður þorskur seldur? Verö
á gæöaflokkum tilgreint.
3. Hvaöa reglurgilda um veitingu
leýfa til útflutnings á fiski og
fiskafuröum?
Er um aö ræöa einkaleyfisað-
stöðu eöa sérstakan rétt ein-
hverra aðila?
4. Af hvaða ástæöum hefur beiöni
isporto um leyfi til útflutnings
á saltfiski til Portúgal ekki ver-
iö svaraö?
Ragnar Arnalds
undirbyggingu beggja mála, og
væru þau þvi'i reynd enn á undir-
búnings- og umræöustigi. Engar
ákvaröanir yröu teknar nema
meö samþykki rikisstjórnar og
alþingis.
Ólafur Ragnar Grimsson sagöi
aöum þetta mætti tala langt mál,
enhann leggöi áherslu á þessi at-
riði:
Flugstööin: Um þarfir þjóöar-
innar fyrir nýja flugstöö milli-
landaflugs rikir nú óvissa, eins og
um millilandaflugiö yfirleitt.
Þess vegna er á núverandi stigi
ekki hægt aö ákveöa til frambúö-
ar um tegund og stærö flug-
stöövar fyrir utanlandsflug
tslendinga. — Aöbúnaöur farþega
i innanlandsflugi á tslandi er
verrien farþega i millilandaflugi,
þótt hann sé ekki góöur. Þama er
brýnna mál til úrlausnar en flug-
stöð fyrir utanlandsflug. — Nú er
fjallaö um framtiö Reykjavíkur-
flugvallar, hugsanlegan flutning
hans og jafnvel samtenginu inn-
an- og utanlandsflugs, hvaö flug-
völl og afgreiöslu snertir. Þama
þurfa mál aö skýrast, áöur en
reist er flugstöö á Keflavfkur-
velli. — Nayösynlegt er að tslend-
ingar geri þaö upp viö sig, hvort
þaö er ekki eölilegt aö þeir greiöi
sjálfir allan kostnaö af byggingu
þeirrar flugstöövar sem lands-
menn þarfnast, enda á þar ekki
aö vera um óviöráöanlegt mann-
virki aö ræöa, hvaö kostnaö
snertir, eöa sem svarar andviröi
3ja—4ra togara.
Árásarhættu fyrir
mengunarhættu
Helguvik: Ljóst er aö hægt er
tæknilega aö leysa þaö vandamál
sem stafar nú af mengunarhættu
frá oliugeymum hersins, vegna
þess aö lagning hitaveitu á Völl-
inn dregur stórlega Ur oliuþörf-
inni. — Óráölegt er aö staösetja
oliugeyma og oh'uhöfn á vænleg-
asta framtiöar byggingarsvæöi
Keflavikurkaupstaöar, en þar er
einmittHelguvik. — 1 umræöur af
mengunarhættu af oliugeymum
sinum skutu Bandarikjamenn inn
kröfu um 3—4 földun geymslu-
rýmis fyrir oliu, en sú er þeirra
ráöagerö um Helguvikurgeym-
ana.Þettaerliöur i þvi aö færa út
hlutverk herstöðvarinnar. Með
þvi aö draga úr mengunarhættu,
væri þvi verið aö stórauka
árásarhættuna.
Benedikt Gröndaikvaö það að-
kaliandi aö byggja oliustööina i
Helguvik, og krafðist Benedikt
þess aö þessi birgöastöö Banda-
rikjahers sæi farþegaflugvélum á
Keflavlkurflugvelli einnig fyrir
eldsneyti!
ólafur Jóhannesson
þíngsjá
Geir Hallgrimsson sagöi bráö-
nauösynlegt aö hefja fram-
kvæmdir við byggingu flug-
stöövarinnar sem allra fyrst.
Hann heföi skiliö þaö svo, aö til
þess aö njóta góös af fjárveiting-
um Bandarikjastjórnar, þyrfti aö
hefja framkvæmdir á næsta ári.
Þess vegna mættu lslendingar
til meö aö veita fé til málsins nú
fyriráramót, annaöhvort beint af
fjárlögum ellegar I gegnum ldns-
fjáráætlun.
Eölilegf væri aö Banda-
rikjastjórn tæki þátt i kostn-
aöinum, þvi aö stööin kæmi
setuiiöinu tíl góöa, auk þess sem
hún geröi þaö kleift aö skilja á
milli farþegaflugs og hernaðar-
flugs. — Þá væri og nauðsynlegt
aö flýta framkvæmdum viö oliu-
tankana, en þar kæmi utanrikis-
ráöherra og fjármálaráöherra
ekki saman. Akvöröunarvald
utanrikisráöherra byggöist á
venju, aö svo miklu leyti sem
fyrirætlanir væru innan marka
venjulegra vl-framkvæmda. Hins
vegar segöi fjármálaráöherra
nauösynlegt aö öll rikisstjórnin
tæki ákvöröun i málinu. Annaö
mál væri um flugstööina, þvi aö
um hana væri ákvæöi i stjtírnar-
sáttmálanum um aö hún lúti
rikisstjórnarákvörðun. Þarna
væri forræöi Alþýöubandalagsins
bókaö, en svo væri ekki varöandi
oliutankana.
Ragnar Arnalds sagöi I tilefni
af ummælum Ama Gunnarsson-
ar, aö hann væri ekki andvfgur
flugstöö sem slikri, en hann teldi
aövitog samkvæmni yröi aö vera
i röö þjóðhagslega nauðsynlegra
framkvæmda. Viö ákvöröun
umflugstöö þyrfti aö taka tillit til
þess, hvaö annaö væri veriö aö
gera I samgöngu- og orkumálum,
sem kreföist erlendra lána. Svara
þyrftispurningumá borö viöþær,
hvort flugstööin væri brýnni
en lagning varanlegs slitlags á
vegi ellegar þá aö búa flugvellina
úti um land nauösynlegum
öryggistækjum. Rööin kemur aö
flugstöð, þegar rikisstjórn og
alþingi ákveöa, aö nú sé þaö á
dagskrá.
Sighvatur Björgvinsson brá sér
andartak i gervi herforingja og
sagöist fagna þvi'aö veriö væri aö
styrkja varnir á Norður-Atlants-
hafi, og þaö væri ánægjulegt aö
þaö tæki lika til Keflavikur-
stöövarinnar.
Hvar er aron i málinu?
Ólafur Ragnar Grimsson
baö menn aö gæta, hvert væri
meginatriöi ágreiningsins milli
manna. Þaö væri afstaöan til
aronskunnar. Geir Hallgrímsson
formaöur Sjálfstæöisflokksins
hefurgersthér fremsti talsmaöur
aronsku, þegar hann krefst þess
aö Bandarikin borgi mannvirki i
millilandasamgöngum fyrir
lslendinga. Agreiningurinn snýst
ekki um þaö aöallega, hvort og
hvenær eigi aö byggja flugstöö,
heldur stafar hann af kappgirni
aronsliösins um það aö láta
Bandarikin greiöa fyrir okkur
samgöngumannvirki, svo aö hægt
sé aö segja aö tslendingar hafi
grætt á hernum. Á móti standi
hins vegar þeir sem vilja vera
sjálfstæöir menn en ekki hima
eins og betlarar meö framrétta
lúku viö dyr stórveldisins.
Viö þessa ádrepu varö Geir
Hallgrimsson litverpur og setti
upp alvarlegu augun sin: Bygg-
ing flugstöövarinnar væri vissu-
lega nauösynjamál vegna
islenskra hagsmuna, vegna aö-
búnaöar farþega og starfsliös og
til aö varna slysum. tslendingar
heföu hag af aö skilja á milli far-
þegaflugs og hernaöarflugs. Aö
svo miklu leyti sem þetta varöar
islenska hagsmuni, þá borgum
viö (sagöi Geir), en aö þvi leyti
sem Bandarikin hafa hernaðar-
hagsmuni af byggingu stöövar-
innar ma. vegna þess aö þeir fá
gömlu stööina og aðstööu til
sjúkraskýlis f þeirri nýju, þá er
eölilegt aö þeir taki þátt I kostn-
aöinum Þetta á ekkert skylt
viö aronsku. ,,Ég hef aldrei verið
oröaöur viö aronsku, og tel aö
Olafur Ragnar ætti aö lita sér nær
til samstarfsmanna sinna”.
Eyjólfur Konráö Jónsson steig
nú I ræöustól Geir sinum til varn-
ar: „Þaö vita allir aö Geir hefur
meira og betur en aörir menn
kveðiö aronskuna niöur”. Aö svo
mæitu reyndi ræöumaöur aö
koma fleygi á milli ráöherra um
þaö hver segöi hvaö um ákvörö-
unarvald, en fipaðist dálitiö i æs-
ingunni og varö aö láta brandinn
siga um skeiö.
Utanrfkisráöherra og fjár-
málaráöherra tóku báöir til máls
aftur og skýröu máliö. Vitanlega
er ákvöröunarvaldiö utanrikis-
ráöherrans samkvæmt starfs-
skiptingu. Og Ragnar Arnalds
bætti viö: ,,Ég hef enga trú á þvi,
aö ákvöröun veröi tekin án þess
aö þaö sé um leiö vilji og ákvörö-
un rikisstjómar og alþingis”.
Eyjólfur Konráögeröi aftur at-
lögu aö ráöherrum vegna meints
ágreinings þeirraum valdsvið, en
varö litt ágengt.
Kokhreysti þess fyrr-
verandi
Benedikt Gröndal greip I þau
ummæli Ragnars Arnalds aö
máliö væri háö vilja rikisstjórnar
og alþingis. Utanrikisráöherra
sem ábyrgur maöur viö ákvöröun
þessara mála heföi stóran meiri-
hluta alþingis meö sér og þyrfti
ekki aö spyrja minnihlutaaöila
eins Alþýöubandalagiö um eitt
eöa neitt. Akvæöi i stjórnarsátt-
mála um stöövunarvald Alþýöu-
bandalagsins um framkvæmdir á
Keflavikurflgvelli væri mark-
leysa. Þaö væri stjórnarfarslegt
hneyksli,ef minnihlutaflokki eins
og Alþýöubandalaginu væri liöiö
þaö aöhafa truflandi eöa tefjandi
áhrif á slik þjóöþrifamál.
Með þvi aö þetta var umfjöllun
um fyrirspurn, varekki um neins
konar afgreiöslu aö ræöa og lauk
hinni efnislegu umræöu á þessu
kokhrausta innleggi fyrrverandi
formanns Aþýöuflokksins.
Aðlögunar-
gjald og
jöfnunar-
gjald
1 fjárlagaræöu sinni sagöi
Ragnar Arnalds eftirfarandi
um sérstök timabundin gjöld
sem lögö hafa veriö á inn-
fluttar iönaöarvörur:
Jöfnunargjald og að-
lögunargjald á innfluttar
iönaöarvörur eru talin skila
3,8 miljöröum króna á þessu
ári 1980. Bæöi þessi gjöld
falla úr gildi um næstu ára-
mót. Jöfnunargjald veröur
væntanlega framiengt
óbreytt, en óvissa er um aö-
lögunargjald. Hér i f járlaga-
frumvarpi fyrir 1981 er
reiknaö meö samtals 5,4
miljaröa króna tekjum af
þessum gjöldum, þar sem
ijóst er aö önnur tekjuöfiun
kemur I stað aölögunar-
gjalds, ef þaö fellur niöur.
Jóhanna Siguröardóttir
Orlofs-
og líf-
eyrfsmál
Gunnar Már Kristófersson
og Karl Steinar Guönason
leggja til aö laugardagur
teljist ekki lengur orlofs-
dagur, en þaö felur i sér að
orlofstimabil lengist um 4
daga.
Jóhanna Sigurðardóttir og
fleiri þingmenn Alþýöu-
flokksins leggja-til að komiö
verði á samfelldu lifeyris-
kerfi fyrir alla landsmenn
sem tryggi öllum verö-
tryggöan lifeyri á sömu for-
sendum. 1 þvi skyni sam-
einist allir lögboönir lifeyris-
sjóöir i einn almennan sjóö
sem aörir sjóöir eigi inn-
göngurétt i. Almenni sjóöur-
inn veröi gegnumstreymis-
sjóöur sem ekki annist lána-
starfsemi
Fundur
um félags-
mála-
pakkann
Rauösokkahreyfingin heldur
fund I kvöld I Félagsstofnun
Stúdenta viö Hringbraut og hefst
hann kl. 20.30. Þar verður fjallaö
um félagsmálapakkann marg-
nefnda, einkum þau atriöi er
varöa færöingarorlof og dagvist-
armál. Frummælendur veröa
Jóhannes Siggeirsson,Þröstur
Olafsson og Hildur Jónsdóttir, en
þau hafa öll látiö þessi mál til sin
taka hvert á sinu sviöi.
Allir eru velkomnir á fundinn
og búist er viö fjörugum um-
ræöum, enda skoöanir skiptar um
þaö hvaö beri aö gera i framtiö-
inni i fyrrgreindum málum.
—ká