Þjóðviljinn - 20.02.1981, Blaðsíða 9
8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 20. febrúar 1981.
Föstudagur 20. febrúar 1981. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
Tvöfaldur Fo
Alþýðuleikhúsið sýnir
Konu
I
eftir Dario Fo
og Franca Rame
Leikstjóri:
Guðrún Asmundsdóttir
Leikmynd: Ivan Török
og
Stjórnleysingi ferst
„af slysförum"
eftir Dario Fo
Leikstjóri:
Lárus Vmir Óskarsson
Leikmynd og búningar:
Þórunn Sigríður
Þorgrimsdóttir
Nýlega hóf Alþýðuleikhúsið
starfsemi sina i nýju húsnæði meö
sýningum á tveimur leikritum
eftir Dario Fo. Húsnæðisvanda-
mál hafa lengi hrjáö sunnandeild
Alþýðuleikhússins og staðið eðli-
legum viögangi þess fyrir þrifum.
Hið nýja húsnæði i Hafnarbiói
virðist allvel fallið til að leysa
þennan vanda, að minnsta kosti
til bráðabirgða. Bióið reynist ali-
sæmilegt leikhús eftir að breyt-
ingar hafa verið gerðar á þvi:
sviðiðernokkuð stórt (stærra en i
Iðnó), sætaraðir hækka vel
þannig að gott er að sjá til sviðs-
ins hvaðanæva úr salnum og
hljómburður virðist góður, en
óneitanlega virðast öftustu sæta-
raðirnar ansi fjarri sviöinu.
Einnig skilst mér að aðstaða að
tjaldabaki sé ekki eins og gerist I
hinum fullkomnari leikhúsum, en
þó ekki óbærileg.
En mest er um vert að leikhúsið
hefur fengið fastan og nothæfan
samastað sem ekki þarf að deila
með öðrum, og er þá ekki annað
eftir en að sigrast á fjárhags-
vandanum, sem er ærinn, og svo
náttúrlega hinum listræna vanda,
sem er eilifur.
I
Um kúgun kvenna
Einþáttungarnir sem Dario Fo
og kona hans Franca Rame
sömdu og Franca hefur flutt við
mikla hrifningu um allar jarðir
eru til þess gerðir að bregða ljósi
yfir stöðu kvenna i samfélaginu
og afhjúpa kúgun hennar. Þetta
er auðvitað ekki nýtt viðfangs-
efni, en það var sett fram á fersk-
an og skemmtilegan hátt og
möguleikar leikhússins til að
skapa heilan heim úr næstum þvi
engu eru feiknavel nýttir, auk
þess sem verkið býr yfir geysi-
rikulegri kimni. 1 uppsetningu
Guðrúnar Asmundsdóttur og leik-
mynd Töröks er horfið nokkuð frá
þeim algera einfaldleik i svið-
setningu sem virðist samkvæmt
leikskrá hafa einkennt uppruna-
Sólveig Hauksdóttir i Konu.
legu uppsetninguna. Þó að leik-
myndin sé stilfærð mjög er hún
afar fyrirferðarmikil og glanna-
leg og dreifir athyglinni óþarflega
frá þvi sem öllu máli skiptir, leik-
aranum og athöfnum hans.
Þessi aðferð, svo og það að
þrjár leikkonur fara með hlut-
verkin þrjú, hygg ég að dragi úr
styrk sýningarinnar og dreifi
heildaráhrifum hennar. Verkið er
hugsað sem eins manns sýning
sem lif hennar kviknar viö sam-
spilið milli hreyfinga leikarans og
imyndunarafls áhorfandans.
Sömuleiðis er ljóst að samstaða
kvenna er undirstrikuð með þvi
að láta sömu konuna leika mis-
munandi kvenhlutverk.
En þrátt fyrir þessar hæpnu
leiðir i uppsetningunni á þessi
sýning verulega góða spretti.
Fyrsti þátturinn, Fótaferð, lýsir
áþján útivinnandi húsmóður sem
stendur i raun uppi með tvöfalda
ábyrgð i lifinu og skilur ekkert i
þvi að hún skuli vera dálitið rugl-
uð og útkeyrð. Sólveig Hauks-
dóttir lagði mikið skap og ein-
lægni i hlutverkið, en skorti ögun i
túlkun sinni, en kannski var það
að einhverju leyti frumsýningar-
taugar og gæti lagast.
Annar þáttur er mun tilþrifa-
meiri af hendi höfunda og dregur
upp hrollvekjandi mynd’ af kon-
unni sem gernýttri kynferðis-
veru, sem fanga og fórnardýri
lambsins. Þátturinn byrjar ró-
lega en smám saman æsist
leikurinn atburðir verða hraðari
og tryllingslegri og álagið vex þar
til stiflan brestur og konan gerir
uppreisn. Hér þarf mjög mikla
nákvæmni i hægfara aukningu á
hraða og krafti til þess að ná full-
um áhrifum, og Edda Hólm réði
ekki yfir þvi tæknilega öryggi
sem til þess þarf, þó að hún færi
annars mjög þekkilega með hlut-
verkið.
Þriðji þátturinn er að ég held
snjallast skrifaður af hendi höf-
unda, bráðfyndin og skáldleg út-
tekt á kynferðislegri stöðu kon-
unnar og þvi hlutverki sem henni
er ætlað i okkar samfélagi. Hér er
imyndunaraflinu gefinn laus
taumurinn i makalausri blöndu af
erótik, skopi, draumórum og
raunsæju háði. Hér þarf leikarinn
að geta slegið á marga strengi
misjafna og það næstum sam-
' timis, en það tókst Guðrúnu
Gisladóttur að gera á mjög eftir-
minnilegan hátt og þessi þáttur
varð heilsteyptasti hluti og há-
punktur sýningarinnar.
i skítnum upp í háls
Leikrit Dario Fos um stjórleys-
ingjann og „slysalegan” dauða
hans er samið eftir frægum eftir-
málum sprengjutilræðis i Milanó
1969, þegar italska lögreglan
handtók stjórnleysingjann Pin-
elli, ásakaði hann fyrir hlutdeild i
tilræðinu, tókst ekki að finna
haldbærar sannanir og og henti
manninum þess vegna út um
msmsm.
lokin, einkum eftir að Þráinn er
kominn i prestsgervið.
Aðrir leikarar eru allir með
ágætum og tekst að skapa vel
skýrgreindar týpur og mjög
geggjaðar. Anægjulegt var að sjá
Arnar Jónsson leika sig loks al-
gerlega upp úr þvi fari sem hann
hefur hjakkað dálitið i undan-
farið. Það er eins og innra með
honum hafi lengi búið þessi feiti
maður sem brýst nú loksins út.
Gervið var stórkostlegt. Viðar
Eggertsson og Bjarni Ingvarsson
eru báðir traustir gamanleikarar
og búa til kostulegar týpur og lög-
regluþjónar Björns Karlssonar
eru hreinræktaðir þursar eins og
þeir voru i þöglu myndunum.
Elisabet Þórisdóttir er eins og dá-
litið utanveltu i hlutverki blaða-
manns, en það hlutverk er tæp-
lega nógu vel gert af höfundar
hálfu.
Þórunn Sigriður hefur gert sýn-
ingunni umgerð við hæfi og akk-
úrat i þessum sjúklega græna lit
sem kerfið hefur yndi af að kvelja
mann með.
Þýðing Silju Aðalsteinsdóttur
er lipur og lifandi og texti Dario
Fos er reyndar viða verulega
smellinn og eftirminnilegur. At-
hyglisverðer kenning hans um að
borgaralegt lýðræði lifi á þvi að
afhjúpa hneykslismál þvi að þau
sýni styrk þess (þegar þau sýna
auðvitaö hið gagnstæða). Varð
manni ósjálfrátt hugsað til þess
er ýmsir aðilar vildu halda
Watergatemálinu á loft sem
dásamlegri sönnun fyrir styrk
hins bandariska lýðræðis. Og
þessa kenningu orðar dárinn i
þessu ágæta spakmæli: „Að
sönnu vöðum við skitinn upp i
háls — en þess vegna berum við
höfuðið hátt”. Sverrir Hólmarssor
Stjórnleysingi ferst....
glugga, en hélt þvi fram að hann
hefði farið sjálfviljugur út um
þann hinn sama glugga. Dario Fo
samdi verkið ári eftir að atburðir
þessir gerðust, meðan þeir voru
enn brennandi i hugum manna,
og vitanlega hefur það haft miklu
sterkari og beinni skirskotun á
ítaliu þá en það hefur hér og nú.
En Stjórnleysinginn er vissu-
lega nógu gott verk til að hefja sig
uppyfirsitt beina tilefni og fyrsta
tilgang. Eins og höfundar er von
og visa gleymir hann aldrei að
láta kimni, andriki og fjör sitja i
fyrirrúmi — tilgangurinn gleypir
aldrei meðalið eins og vill bregða
viðhjá hinum minni spámönnum.
Dario Fo stillir upp annars vegar
Dáranum (sem er raunar sannur
anarkisti) og hins vegar dóms-
málakerfi hins borgaralega lýð-
ræðis. Dárinn er stimpláöur geð-
veikur og hefur pappir uppá það.
Fulltrúar kerfisins eru að nafninu
til með fullum sönsum, en i raun
eru það þeir sem eru geðveikir,
þvi að þeir starfa i kerfi sem þyk-
ist framkvæma réttlæti en getur
það aldrei i raun, og árangurinn
er auðvitað geðklofi. Dárinn
hefur hins vegar hafið sig yfir öll
kerfi og gétur skoðað þau utan frá
án þess að vera flæktur i net
þeirra. Hann er i rauninni eini
geðheilbrigði maðurinn á sviðinu.
Þetta kemur mætavel fram i
túlkun Lárusar Ýmis, sem dregur
mjög fram og afskræmir afkára-
hátt kerfisþjónanna, þar sem
aftur á móti Þráinn Karlsson i
hlutverki Dárans er ævinlega
fullkomlega rólegur og yfirveg-
aður og hefur algera stjórn á þvi
sem er að gerast. Þráinn fer á
kostum i þessu hlutverki og
sjaldan eða aldrei hefur likams-
mýkt hans og eðlislæg kimnigáfa
notið sin betur, einkum og sér-
llagi i fyrsta þætti, sem er hreint
það skemmtilegasta sprelliverk
sem ég man eftir að hafa séð hér-
lendis siðan Gisli Halldórsson
klifraði upp á pianóið i Þjófar, lik
og falar konur (eftir Dario Fo
auðvitað) hérna um árið.
Lárus Ýmir er býsna hugvits-
samur i kostulegum uppstilling-
um og slungnum hreyfingum og
mestallur leikurinn gengur fyrir
góðum dampi. Um miðbikið var
þó eins og hægði á honum,
kannski voru menn farnir að
hugsa einum of mikið um að
koma boðskapnum til skila, en
allavega linkuðust tökin og sam-
spilið i hreyfingunum varð ekki
nógu markvisst. Sem betur fer
næst stemmningin upp aftur fyrir
Dario Fo
Einar Hannesson:
Fiskirœkt er fjölþœtt
Hér á iandi hefur um
áratuga skeiö verið lagt af
mörkum mikið og fjöl-
breytt fiskiræktarstarf í
ám og vötnum. Vist er, að
f iskrækt er víðtækara hug-
tak en margir ætla í fljótu
bragði að það sé, því að til
fiskiræktar telst friðun
fisks, umbætur á lífsskil-
yrðum hans, flutningur
fisks í veiðivatn, auð-
veldun á gönguleiðum
hans, eftirlit með veiði og
annað, er lýtur að aukn-
ingu fiskstofns og viðhaldi
hans.
Ein skemmtilegasta framkvæmd
i fiskrækt er fólgin í þvi að ryöja
úr vegi hindrun fyrir fisk i ám og
auka þannig landnám fisksins.
Sliku verkefni hefur töluvert ver-
ið sinnt þvi að siðustu 30—40 ár
hefur að jafnaði verið byggður
einn fiskvegur (laxastigi) á ári.
Þannig hafa bæst við mörg
hundruö kilómetra ársvæði fyrir
lax og annan göngufisk. Þessir
fiskvegir hafa flestir opnað áður
iokaða leið upp árnar, en um hitt
eru einnig dæmi, að timabundinni
hindrun á gönguleið fisks hafi
verið rutt úr vegi og þar með gert
kleift að veiða fisk á efri hluta
vatnasvæðis, bæði fyrr á veiði-
tima og meira, en áður hafði ver-
ið unnt að gera.
Einn nýjasti fiskvegurinn er i
Setbergsá á Skógarströnd á Snæ-
fellsnesi og er hann hjá Illafossi
og var tekinn i notkun sl. sumar.
Það er Veiöideild Setbergsár sem
stóð fyrir þessari góðu og nauð-
synlegu framkvæmd. Fyrr hafði
leigutaki árinnar eytt töluveröu
fé til að gera laxastiga hjá þess-
um þverhnipta og háa fossi en það
ekki tekist, enda brösulega að þvi
verki staðið. Siðar höfðu eigendur
árinnar gripið til þess ráðs, að
taka laxinn neðan við fossinn og
flytja hann upp fyrir hann og
sleppa honum lifandi i ána.
Þannig höfðu verið fluttir hundr-
uð laxa, sem veiöimenn fengu að
glima við um alla á ofan Illafoss.
Setbergsá er góðum kostum
búin bæði sem hrygningar- og
uppeldissvæði fyrir laxfiska og i
henni eru margir góðir veiðistað-
ir. Með fiskvegagerðinni hjá Ula-
fossi getur laxastofn árinnar fært
út kviarnar i verulega ríkum
mæli og er þess að vænta aö áin
muni skila góðri laxveiði á næst-
Fiskvegur f Setbergsá á Skógarströnd hjá
Illafossi, tekinn I notkun 1980.
—Mynd: Einar Hannesson.
um árum þvi um vaxandi la’xa-
göngur i ána veröur tvimælalaust
að ræða vegna fiskræktarfram-
kvæmdanna. Setbergsá samein-
ast Stóru-Langadalsá og heitir
eftir það Ósá, en hún fellur i sjó i
mynni Hvammsfjarðar.
A Fellsströnd, handan
Hvammsfjarðar, er Kjarlaks-
staðaá, ein besta laxveiðiáin i
Dalasýslu. A vatnasvæði hennar
er hafin gerð laxastiga i Gull-
brárfoss, sem er i Flekkudalsá.
Stefnt er að þvi að ljúka þessari
framkvæmd á þessu ári. Það er
Veiðifélag Fellsstrandar sem
stendur fyrir fiskvegagerðinni, en
með tilkomu þessa mannvirkis á
lax og göngusilungur hindrunar-
lausa leið inn á 16 km ársvæði,
ofan fossins.
Þá er ekki úr vegi, fyrst fariö er
að tiunda fiskvegaframkvæmdir i
ánum við Hvammsfjörð, að geta
um nýja fiskvegi á þessum slóð-
um. Þar er um að ræða laxastiga i
ánum á Skarðsströndinni, Búðar-
dalsá og Fagradalsá, en þar hefur
nýlega verið lokiö við fiskvegi á
neðstu hlutum beggja ánna. Þá
hefur einnig verið unnið að laxa-
stiga i Laxá i Hvammssveit sem
vonandi verður lokið við á næstu
árum. Ennfremur hafa verið
framkvæmdar ýmsar umbætur á
ánum i Dalasýslu til að bæta
gönguleið laxins. Þannig hafa
veriðgerðar lagfæringar á neðsta
hluta Laxár i Dölum og unnið er
að fiskvegagerð i Skraumu i
Hörðudal og fleira hefur verið
gert af svipuðu tagi. Þá hefur
verið gerður fiskvegur i Vals-
hamarsá á Skógarströnd og i
undirbúningier vatnsmiðlun fyrir
Laxá á Skógarströnd.
Liklegt má telja að margvisleg
starfsemi tengd laxi og silungi i
Dalasýslu og á Skógarströnd eigi
eftir að fara vaxandi vegna fisk-
ræktunar og bætt aðstaða fyrir
veiðimenn, til að komast i veiði i
ám og vötnum og að dvelja við
veiðivötnin, að skila meiri arði til
veiðibænda. Þá verður að ætla, að
fiskeldi muni verða tekið upp i
Dalasýslu á næstum árum. Væn-
legust aðstaða til fiskeldis mun
vera i Sælingsdal. Með fiskeldi i
Dalasýslu ætti hagur veiðimála i
sýslunni að vænkast enn til muna,
þyi slik starfsemi gæti veitt bestu
þjónustu veiðám og vötnum á
svæðinu, auk beinnar hafbeitar á
laxi.
> Einar Iiannesson.
á dagskrá
Nýlega samþykkt lög um aðbúnað
og hollustuhætti ýta enn frekar
á þessi atriði og tryggja
vonandi viðunandi aðbúnað á
vinnustöðum
Um aðbúnað á vinnu-
stöðum byggingarnianna
Hvers vegna þurfa trésmiðir og
aðrir byggingamenn að drekka
kaffið í bflunum sinum? Af hverju
hafa þeir ekki salerni á vinnustað
eða vask svo þeir geti þvegið sér
um hendur áöur en matast er?
Eru byggingamenn dómadags-
sóðar almennt? Stundum er ekki
vinnuskdr til staðar og ef svo er,
þá er hann oft á tiðum ókyntur,
óvistlegur, i þrengra lagi, að
ógleymdum músaganginum. Þar
fyrirfinnst hvorki vaskur né sal-
erni. Ef tekin eru dæmi, þá má
t.d. benda á skipsgáma sem hafa
verið notaðir sem vinnuskúrar.
Hvernig vikur þessu við?
Þeir sem búa við þennan að-
búnað á vinnustað hafa verið
alltof linir við að krefjast þess-
arar sjálfsögðu aðstöðu þar sem
m.a. hefur verið samið um þessi
atriði í kjarasamningum. Verka-
lýðsfélögineiga jafnframt nokkra
sök i þessu máli. Þau hafa ein-
hverra hluta vegna ekki staðið
fast á þessum ákvæðum kjara-
samningsins.
Til eru sögur um það að menn
hafi þurft að aka heim, til að
komast á salerni, tekið i þessa
ferð tvær klukkustundir á kostnað
byggjenda. Þá fyrst hafi verið
sett upp salerni á vinnustaðnum.
Einnig gerðist það að manni sem
fór fram á salernisaðstöðu, var
hótað brottrekstri og honum tjáð
að hann væri of dýr starfskraftur
ef fara æti eftir kröfum hans. En
á staðnum var verið að byggja
hús fyrir mörg hundruð milljónir.
Skilningsleysi sem þetta þarf
að uppræta hjá öllum þeim sem
hlut eiga að máli.
Ef málið er skoðað i viðara
samhengi og litið yfir lög, reglu-
gerðir, kjarasamninga og kjara-
kröfur um aðbúnað og hollustu-
hætti i byggingariðnaði, kemur
eftirfarandi i ljós:
I reglugerð um húsnæði vinnu-
staða frá árinu 1975 stendur um
salernisfjölda i 22. grein: „I. Þar
sem að venju starfa ekki færri en
5 karlar og 5 konur skulu salerni
og snyrting fyrir hvort kyniö að-
greind”.
Annar liður sömu greinar: „Að
jafnaði skal vera minnst 1 salerni
fyri allt að 15 manns, en miða skal
þó við eftirfarandi meginreglu
um salerni og þvagstæði: Ef fjöldi
starfsfólks er á bilinu 1 til 15 skal
fjöldi salerna vera 1”. Salerni
skulu, sem sagt vera til staðar
hvað sem tautar og raular.
Onnur grein þessarar reglu-
gerðar hefst með þessum orðum/:
„öryggismálastjóri annast eftir-
lit með framkvæmd reglugerðar
þessarar”. Skyldi sá góði maður
aldrei hafa komið á bygginga-
vinnustað siðastliðin 5 ár?
34. grein reglugerðarinnar sem
fjallar almennt um kaffi-eða mat-
stofur hljóðar svo: „1 matstofu
slfkra skúra, og ákveða hvenær
þeir skulu fjarlægöir. Viö minni
háttar byggingaframkvæmdir og
þar sem sérstaklega stendur á,
getur byggingafulltrúi veitt
undanþágu frá þessu ákvæði. Sé
óskað eftir vinnuheimtaug i
slikan skúr þarf viðkomandi raf-
veita að samþykkja staösetningu
hans.”.
Þannig er umhorfs við flesta byggingavinnustaði enn I dag.
skal verkamaður bæði geta mat-
ast og hvflst frá vinnu sinni. Mat-
stofa skal þvi bæði vera björt,
þægilega skipulögð og bjóða
góðan þokka, bæöi að litavali,
þrifum og þægindum. Þvotta-
skálar skulu vera á aðgengilegum
stað framan við matstofu. Sé
langt á milli vinnurýmis og mat-
stofu, skal fatahengi komið fyrir
fyrir framan hana, svo og salerni,
samanber ákvæði um snyrtiher-
bergi”. Orð eru til alls fyrst, en
orðin ein eru ekki nóg; fram-
kvæmdir eiga að koma á eftir og
gera merkingu orðanna að
veruleika,ekki sist ef til eru opin-
berar reglugerðir um viðkomandi
mál. Ný staðfest byggingarreglu-
gerð frá 16 mai 1979 kemur
einnig inná aðbúnaö á bygginga-
vinnustöðum. Grein 4.24 „Skylt er
að setja upp vinnuskúr ásamt sal-
erni fyrir verkamenn á vinnustaÖL
Byggingafulltrúi skal segja fyrir
um staðsetningu og frágang
Grein4.24: „Verði misbrestur á
að fylgt sé reglum samkvæmt
þessum káfla getur byggingafull-
trúi, ef aðvörunum hans er ekki
sinnt, stöðvaö framkvæmdir uns
úr hefur verið bætt”.
Siðan byggingareglugerðin var
staðfest hefur eftirfarandi gerst:
I september ’79 samþykkti
Heilbrigðisráð Reykjavikur-
borgar að beina þvi til bygginga-
fulltrUa að hann fylgdi eftir
ákvæðum um hreinlætisaðstöðu á
byggingavinnustöðum; þessa
samþykkt itrekaði Heilbrigðisráð
I mai á fyrra ári.
A fundi borgarstjórnar 5. júni
s.l. var samþykkt svohljóöandi
tillaga: „Borgarstjórn leggur
áherslu á, að fylgt verði eftir
ákvæðum byggingareglugerðar
um skyldu til uppsetninga vinnu-
skúra með viðeigandi aðstöðu á
byggingavinnustöðum i borg-
inni”. Samþykktinni hefur verið
komið á framfæri við þá aðila
sem um framkvæmdina eiga að
sjá.
Byggingafulltrúar ættu nú að
uppfylla þær skyldur sem starfið
leggur þeim á herðar.
Nýlega samþykkt lög um að-
búnað og hollustuhætti ýta enn
frekar á þessi atriði og tryggja
vonandi viðunandi aðbúnað á
byggingavinnustöðum. Bráða-
birgðaákvæði laganna er taka til
fjármögnunar þessara fram-
kvæmda kveða á um að Seðla-
bankinn eigi að tryggja lánsfé,
þrjúhundruð milljónir árlega
næstu 5 ár miöað við verðlag 1.
janUar 1979. Orðrétt stendur i lög-
unnum m.a.: „ til endurbóta á
vinnuaðstöðu starfsfólks eða til
þess að bæta aðbúnað, hollustu-
hætti og öryggi á vinnustað”.
Ef byggingaraðilar sem byggja
hús fyrir nokkur hundruð millj-
ónir á éinum stað eiga ekki fé
fyrir viðunandi verkfæra-, hrein-
lætis-, kaffi- og mataraðstöðu
fyrir starfsmenn sina, þá getur
Seðlabankinn hlaupið undir
bagga með þeim á næstu fimm
árum, við framkvæmdir i holl-
ustu-og aöbUnaðarmálum. Bygg-
ingaaðilar ættuað leggja stolt sitt
og metnað i, að hafa aðbúnað eins
og best verður á kosið, óumbeðið
og án þvingunar af þriðja aðila.
I heildar kjarasamningi Sam-
bands byggingamanna frá 22.
júni'1977 er mjög ýtarlegt sam-
komulag um aðbúnað á vinnu-
stöðum. Þar segir m.a.i,,öllum
vinnuveitendum er skylt að sjá
um að á hverjum vinnustað sé
ætið til staðar matstofa, salerni
(vatnssalerni), fatageymsla,
verkfærageymsla. hreinlætisað-
staða og sjúkragögn samkvæmt
eftirfarandi samkomulagi”
o.s.frv., en i umræddu sam-
komulagi eru mjög nákvæm
ákvæði um nánast öll atriði. Enda
var sameiginleg krafa Sambands
byggingamanna i yfirstandandi
kjarasamningum, að samið yrði
um ákveöndr leiðir til fram-
kvæmda á Urbótum i aðbúnaðar-
málum.
Játa ber hinsvegar að nýlega
hefur Fræðslumiðstöð Sambands
byggingamanna gengist fyrir öfl-
ugri kynningu um þessi mál, til
þess að vekja athygli félags-
manna sinna á þeim.
Ef vikið er aðeins að hlut
þolendanna i þessu dæmi, þá má
ekki það sjónarmið ráða rikjum,
að menn frábiðji sér góðan að-
búnað hvort sem um hollustu eða
öryggi er að ræða, og þykjast með
þvi vera að drýgja einhverja
hetjudáð,slikt er fjarri lagi.
Hér að framan hefur litillega
verið tiundaður réttur bygginga-
manna til að krefjast mannsæm-
andi aðstööu á vinnustað. Kjara-
samningar, reglugerðir og lög
virðast vera sammála um rétt
starfsfólksins.
Máltaakið sameinaðir stöndum
vér sundraðir föllum vér á alls
ekki illa við sem upphaf að niður-
lagi þessarar greinar, þvi bygg-
ingarfulltrUar, stéttarfélög, full-
trUar væntanlegs vinnueftirlits
rikisins, launafólk og siðast en
ekki sist byggingaraðilar verða
að sameinast um að koma að-
búnaðarmálum verkafólks i
byggingariðnaði I það horf, sem
kveðið er á um i kjarasamning-
um, lögum og reglugerðum,
Þannig að þeir, sem starfa i
byggingariðnaði, búi ekki við
lakari aðstöðu i aðbúnaði, holl-
ustu og öryggismálum á vinnu-
stað en aðrar starfsstéttir þjóð-
félagsins.
(Ofanrituð grein hefur áður
birst I Iðnaöarblaðinu)
Verkalýðsfélagið Rangæingur
Óvissuástand að
lokinni virkjun
A almennum félagsfundi I
Verkalýðsfélaginu Rangæingi sl.
sunudag var gerð samþykkt þar
sem skorað cr á þingmenn Suður-
landskjördæmis að vekja með til-
tækuin ráðum alhygli á þvi
óvissuástandi sem rikir i atvinnu-
málum Rangæinga og leita ailra
leiða til þess að ekki skapist
ófremdarástand i atvinnumálum
héraðsins þegar virkjunarfram-
kvæmdum á hálendinu lýkur
næsta haust.
Fundurinn samþykkti einnig
ályktun þar sem ákvörðun stjórn-
valda að skerða með bráða-
birgðalögum visitölubætur á laun
1. mars n.k. er mótmælt.
„Þá harmar fundurinn þá litils-
virðingu sem rikisstjórnin sýnir
samtökum launþega og gildandi
lögum með þvi að virða að vettugi
allt samráð um slikar aðgerðir”,
segir i ályktun félagsfundarins.
-lg