Þjóðviljinn - 13.06.1981, Side 12

FINSTEFNA
é-Z
afmæli
flokksins
ef kjósum við Framboðsflokkinn
12 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 13.-14. júni 1981
Helgin 13.-14. júní 1981 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 13
//Stofnaöur hefur veriö
nýr stjórnmálaf lokkur,
Framboðsf lokkurinn, og
var stofnfundur hans hald-
inn 1. maí s.l. Flokkurinn
býður að öllum likindum
fram í þremur kjördæm-
um við alþingiskosning-
arnar i vor, enda mun það
eitt helsta stefnumál
flokksins að bjóða fram
við kosningar. Kjörorð
flokksins eru: Mannhelgi,
skinhelgi, landhelgi (til
vara: Eindæmi, fordæmi,
kjördæmi). Þá hafa verið
samin drög að baráttusöng
flokksins og verður við-
lagiö: bjarta tíð, bústinn
lýð, bændur í stríð! Þá
hefur hinn nýi flokkur
lausn á efnahagsvand-
anum: Vaxandi hagfótur
þarf stærri og betri skó!"
(Tíminn 12. mai 71).
Þannig voru fyrstu
fréttir sem birtust i blöð-
unum vorið 1971, þegar
Ijóst varð að nýr stjórn-
málaflokkur var kominn
fram á sjónarsviðið, sem
taldi sig geta sameinað
alla hina flokkana, skapað
einingu og sameinað allar
stefnur.
Voriö 1971 haföi „Viöreisnar-
stjórnin” setiö aö völdum i meira
en 10 ár og þeir Gylfi Þ., Gvendur
í. og ihaldsliöiö voru orðnir fastir
liöir eins og venjulega i augum al-
mennings. Þvi varö ekki á móti
mælt að þaö unga fólk sem oröiö
haföi fyrir áhrifum frá stúdenta-
byltingunni i Evrópu og Ameríku,
hippahreyfingunni og umræöum
um virkt lýöræöi og annars konar
þjóöfélag, haföi takmarkaöa trú á
gömlu flokkunum og lýöskrumi
þeirra.
i kaffistofu Norræna húss-
ins
A hverjum degi hittist hópur
háskólanema i kaffistofunni i
Norræna húsinu. Þar voru i hópi
nemendur i félagsfræöi ásamt
fleirum. t alvöru próflestursins
kom upp sú hugmynd aö efna til
grinframboös, til aö kanna
hversu langt kerfiö myndi hleypa
slikri aöför aö „gömlu flokk-
unum”. Hugmyndin þróaöist dag
frá degi og loks var ákveöiö aö
láta til skarar skriöa. Framboös-
flokkurinn var stofnaöur hinn 1.
mai á „þjóöfundi Framboös-
flokksins”, og þá var kosin miö-
stjórn, sem samanstóð af stýri-
manni, hásetum og fram-
kvæmdastjóra flokksins (sbr.
hugmyndina um þjóöarskútuna).
Stefnan var skýr og ómenguö.
Forsvarsmenn flokksins lýstu þvi
yfir i blöðum aö kosningarnar
væru „Bilaleikur flokkanna”.
Allir þræöir i þjóöfélaginu lægju
um stjórnmálaflokkana og lýö-
ræöiö væri „peningalýöræöi”.
Undirbúningur framboös var
hafinn þegar i staö, enda aðeins
þrir dagar til stefnu. Framboös-
listarnir voru ákveönir meö hraöi
og þó nokkrum „hrossakaupum”.
Boðiö var fram i Reykjavik,
Reykjaneskjördæmi og á Suöur-
landi. Framboöshugsjónin var
orðin að veruleika.
Þjóðlagasöngvari, plötu-
snúður, húsbóndi
A listanum i Reykjavik voru i
fimm efstu sætum: Siguröur Jó-
hannsson, þjóölagasöngvari,
Eirikur Brynjólfsson, kennari,
Asta R. Jóhannesdóttir, plötu-
snúöur, Guðrún Þorbjarnar-
dóttir, stud. phil., og GIsli Pálsson
kennari.
f Reykjaneskjördæmi leit list-
inn þannig út: Óttar Felix Hauks-
son, hljómlistarmaöur, Jörgen
Ingi Hansen aöalframkvæmda-
stjóri, Unnar Sigurleifsson verka-
maður, Páll Biering, nemi og Alf-
heiöur Ingadóttir aöstoöarstúlka.
A Suöurlandi voru þessir i fimm
efstu sætum: Rúnar Armann
Arthúrsson, háskólanemi, Einar
Orn Stefánsson, húsbóndi, Guö-
mundur Benediktsson háskóla-
nemi, Gunnlaugur Astgeirsson
skrimslafræöingur og Björn Mar-
teinsson háskólanemi.
Af þessum friöa flokki má sjá
aö allar stéttir áttu hér sina full-
trúa og flokksmenn töldu sér til
tekna aö meöalaldur frambjóö-
enda var miklum mun lægri en
aðrir flokkar gátu státað af.
Framboösmenn lýstu þvi yfir aö
þeir myndu örugglega fá allt aö 23
þingmönnum, þ.e. alla þingmenn
kjördæmanna þriggja. Þaö væri
af hreinni kurteisi við gömlu
flokkana aö þeir byöu ekki fram
i öllum kjördæmum, ekki væri
hægtaö þurrka hina flokkana út á
einu bretti. Ljóst væri aö Fram-
boösflokkurinn myndi ráöa úrslit-
um um stjórnarmyndun eftir
kosningar.
Rússar i Loðmundarfirði
Af viöbrögöum dagbiaðanna er
ljóst aö þau vissu ekki alveg,
fremur en forystumenn flokk-
anna, hvernig ætti aö taka þessu
nýja framboði. Sagt var frá
flokknum, en siöan var eins og
þegjandi samkomulag heföi verið
gert; flokksblööin minntust ekki á
Framboðsflokkinn, en hins vegar
sáu Visir, Mánudagsblaöiö og Ný
vikutiöindi um aö miöla fréttum.
Framboösmenn ætluöu aö
hegöa sér i fullu samræmi viö
stjórnmálaheföir og þvi var sjón-
varpinu skrifaö og þvi tilkynnt aö
nýr flokkur heföi veriö stofnaöur.
Þess var fariö á leit aö frétta-
menn sjónvarps heföu viðtal viö
stýrimann flokksins Gunnlaug
Astgeirsson. Eftir aö sjónvarps-
menn höfðu sannfærst um
áreiöanleik framboösins var
stýrimaöurinn kallaöur i viðtal.
Þar var hann spuröur hvort þeir
Frambjóöendur stefndu aö eins
flokkskerfi. Svariö var: „Okkar
markmiö er alls ekki aö leggja
niöur gömlu flokkana. Við gerum
ráö fyrir þvi og vitum þaö, aö
mest okkar fylgi kemur frá ungu
fólki. Ef unga fólkiö heldur áfram
aö styöja þennan flokk, þá hverfa
hinir flokkarnir sjálfkrafa, vegna
þess aö þeir, sem þar eru núna,
þeir fara i hina vikina og þá
verður þetta unga fólk eftir i
þessum flokki.”
I viötaiinu kom fram aö
mönnum aö sem betur færi væru
engar likur á þingmennsku.
Einn var þó sá sem kominn var
meö þingmanninn i magann, en
þaö var fyrsti maöur i Reykjavik.
Þaö sem næst geröist var, aö i út-
varpsumræöum 3. júni flutti Sig-
uröur Jóhannsson alvarlega
ræöu, sem gekk þvert á stefnu
Framboösflokksins, meöan aörir
fylgdu framboöshugsjóninni fast
eftir. Rúnar Armann Arhúrsson
sem talaöi á eftir Siguröi var með
skrifaöa ræöu, en hann greip til
sinna ráöa og flutti sitt mál i
beinni útsendingu, beint af munni
fram. Hann reif niður allt þaö
sem þingmannsefniöhaföi látiö út
úr sér til aö bjarga andliti flokks-
ins.
Áróður á kjörstað
Dagana fyrir kosningar voru
frambjóöendur á ferö og flugi.
Þeir tóku þátt i kosningafundum
úti á landi, viöast hvar viö mikinn
fögnuö. Þeir þóttu trekkja aö, en
þó munu fylgismenn Ingólfs á
Hellu hafa kunnaö þvi illa aö grin
væri gert aö háttvirtum alþingis-
mönnum þjóöarinnar.
Þess má minnast aö á fram-
boösfundi i Vestmannaeyjum
steig i pontu Sigriöur Magnús-
dóttir sem var I 7. sæti i Suöur-
landskjördæmi. Mæltist henni
sköruglega, en hún átti meöal
annars i höggi viö fööur sinn
Magnús Magnússon alþm. á þess-
um kosningafundi.
Kosningadagurinn rann upp
bjartur og fagur og frambjóð-
endur mættu á kjörstaö árla
morguns meö bros á vör.
O-flokksmenn brutu lög og reglur
og voru meö áróöur á kjörstaö,
þeir blésu sápukúlur (merki
flokksins) og dreiföu plakötum,
en lögreglan stöövaöi athæfi
þeirra þegar i staö.
Aö kvöldi kosningadags mættu
flokksbroddarnir ásamt stuön-
ingsmönnum til kosningavöku og
segir i heimildum aö strax eftir
aö fyrstu tölur bárust og ljóst
varö aö flokkurinn kæmi ekki
manni aö, hafi brúnin mjög tekist
aö lyftast á mönnum, enda leikur-
inn tekist eins og til var ætlast.
Erfidrykkja flokksins fór fram
þessa nótt, en tvisvar siöar komu
Framboösflokksmenn saman.
Annaö skiptiö var til að safna
saman heimildum til handa Þor-
steini Jónssyni sem þá vann að
kvikmynd um O-flokkinn og hiö
siöara til aö leggja flokkinn form-
lega niður, fyrir kosningarnar
1974.
10 ára afmæli
Framboðsflokkurinn fékk alls
2.110 atkvæði i kosningunum 1971,
eða 2,0%. Atkvæöin I Reykjavik
voru 1353, 579 i Reykjaneskjör-
dæmi og 178 i Suöurlandskjör-
dæmi.
Hvaöa áhrif haföi Framboös-
flokkurinn? Slikt er erfitt aö
meta. Hann haföi litil áhrif á sjálf
kosningaúrslitin, enda varð mikil
uppstokkun i þessum kosningum.
Stýrimaöur flokksins segir i rit-
gerö sinni um flokkinn: „Ahrif
Framboösflokksins á kosninga-
baráttuna voru þau aö atvinnu-
stjórnmálamönnum varö torveld-
ara aö nota innantóm slagorö og
frasa og sama má segja um mál-
gögn þeirra. Hins vegar hafa þau
áhrif ekki veriö langvinn, sbr.
reynslu þeirra kosninga sem
siðan hafa veriö haidnar” (bls.
97).
Framboðsflokkurinn sýndi aö
fámennum hópi er auöveldlega
kleift aö bjóöa fram i kosningum
og öölast þannig auglýsinga- og
áróöursaðstööu i rikisfjölmiðlum,
er einnig mat Gunnlaugs fyrrv.
stýrimanns.
t dag, laugardaginn 13. júni
1981, eru nákvæmlega 10 ár liöin
frá þessum skemmtilegu kosn-
ingum. Þaö unga fólk sem aö
flokknum stóö vissi vel hvaö þaö
var aö gera og vann markvisst aö
þvi aö afhjúpa lýðskrumið.
Framboösflokkurinn var fyrir-
bæri sem spratt upp úr ákveönum
aöstæöum og sá leikur sem hann
setti á sviö veröur varla endur-
tekinn meö neitt svipuðum hætti,
en þaö má spyrja, hvort sá mál-
flutningur sem haföur var i
frammi eigi ekki alveg eins viö nú
sem þá. _ká
Heimildir: Gunnlaugur Ast-
geirsson: Framboðsflokkur 1971.
Ritgerð til B.A. prófs I sagnfræði,
Reykjavik september 1975.
flokkurinn vildi vera áfram i
NATO, taka leigu af hernum, en
um leiö aö bjóöa Rússum flotaaö-
stööu i Loömundarfirði!
Framboðsflokkurinn sam-
þykkti lög og stefnuskrá á Þjóö-
fundi sinum eins og viö mátti
búast. Þar segir aö stefna flokks-
ins sé að hnoða saman öllum hug-
sjónum og stjórnmálastefnum
landsmanna innan ramma eins
flokks, Framboðsflokksins, og
stuöla aö fegurra mannlifi undir
einkunnaroröunum: Mannhelgi,
skinhelgi, landhelgi. Og eins og
seinna kom fram i fjölmíðlum:
„Eitt aöalkappsmál okkar er, aö
vaxandi hagfótur þurfi stærri og
betri skó”. (Visir 22. mai 1971).
Flokksfélög voru stofnuð i kjör-
dæmunum þremur? þau dóu
þegar i staö, en áttu þó fulltrúa i
miöstjórn. Miöstjórnin og nokkrir
þeirra er voru i efstu sætum á
framboöslistum mynduöu kjarna
flokksins og sáu um allar fram-
kvæmdir. I miöstjórninni sátu:
Stýrimaöur: Gunnlaugur Ast-
geirsson. Hásetar: Rúnar Ar-
mann Arthúrsson, Baldur
Kristjánsson, Stefán Halldórsson,
Eirikur Brynjólfsson, Einar örn
Stefánsson og Hallgrimur Guö-
mundsson framkvæmdastjóri
flokksins.
O-f lokkurinn
Eins og geta mátti nærri vakti
hinn nýi flokkur mikla athygli.
Flokksmenn sóttu um bókstafinn
Osem listabókstaf og i samræmi
viö þaö varö merki flokksins
sápukúlan og hringur myndaður
meö þumal- og visifingri.
Flokkurinn var fjárvana og var
þvi gripið til þess gamalkunna
ráös aö efna til kosningahapp-
drættis. Stórglæsilegum vinning-
um var heitiö: „hagfótur meö il-
sig, nokkur reiöhjól og alþingis-
sæti” haföi Alþýðublaöið eftir
Jörgen Inga Hansen, sem bætti
þvi viö aö flokkurinn væri próf-
steinn á lýöræöið i landinu.
Framkvæmdastjóri flokksins
Haligrimur Guömundsson var
spuröur um kosningaundirbún-
inginn og sagöi hann að „flokkur-
inn heföi opnaö kosningaskrif-
stofu i pósthólfi 1800 i Reykjavik
og yröu þar haldnir „bréflegir
fundir”. „Frambjóöendur sagöi
hann marga hverja vera komna i
tiskuskóla og væri tilgangurinn
að ná „hinu rétta brosi”.
Næsti þáttur farsans geröist i
Otvarpsráði. Þar var úr vöndu að
ráöa, þvi nú var komiö aö kosn-
ingaútvarpi og -sjónvarpi. Hvað
ætluöu framboösmenn sér? Heill
fundur fór i þaö aö ræöa tilhögun
og þátttöku fiokksins og er greini-
legt af umræöunum sem uröu i
ráðinu aö þaö átti ekki aö hleypa
skálkunum of langt. Þeir áttu sér
þó formælendur og niöurstaðan
varö sú að gefa O-flokknum kost á
kynningu á viö hina flokkana, en
siðan var búinn til sérstakur þátt-
ur fyrir formenn þingflokkanna,
sem hefur veriö viö lýöi æ siöan.
Hann var góður þessi
flokkur
Þá kemur aö þeim hluta sem
flestum er hvaö minnisstæöastur:
kosningaáróöur Framboösflokks-
ins. Þriöjudagskvöldiö 25. mai fór
fram kynning i sjónvarpssal sem
var tekin upp fyrirfram. Fram-
boösmenn höföu undirbúiö sig
rækilega og var dagskráin unnin
af þeim i sameiningu. Þar skipt-
ust á viðtöl viö frambjóöendur,
ávörp og auglýsingar þar sem
flokkurinn var mæröur og lofaöur
upp I hástert.
Dagskráin hófst meö þvi aö
stýrimaöur flutti ávarp þar sem
hann lýsti „gömlu flokkunum”
þannig, aö þeir stefndu allir aö
sama marki, fegurra og betra
mannlifi, „i frjálsu landi, þar sem
velferö þegnanna og sjálfstæöi
einstaklingsins séu tryggö; allir
eru þeir á móti veröbólgu; allir
vilja þeir færa út landhelgina;
allir vilja þeir berjast á móti
mengun”.... o.s.frv. Og siðar:
„Hingaö til hefur skort afl i is-
lenskum stjórnmálum sem væri
fært um að hafa forgöngu fyrir
slikri sameiningu, en nú er slíkt
afl risib upp”. Auðvitaö Fram-
boðsflokkurinn.
Og Framboðsflokkurinn kunni
ráö viö hverjum vanda eins og
þaö aö halda jafnvægi milli hag-
fótarins og seðlaveltunnar!
Ein auglýsingin hljóðaði á
þessa leið: (Eintal): Hann var
góður þessi flokkur og svo losnaöi
ég alveg viö aö hugsa. Mamma
spurði hvort þetta hefði veriö
erfitt. I kjörklefanum sagöi ég,
nei alls ekki (önnur rödd): — Já,
auðvitað, þvi Framboðsflokkur-
inn verður stærri, stærri og stærri
með hverjum deginum sem lið-
ur.”
Siguröur Jóhannsson efsti
maöur i Reykjavik var spurbur
hvað hann vildi segja um stefnu
hinna flokkanna i efnahagsmál-
um, eftir að hann hafði lýst fjálg-
lega stefnu O-flokksins. Hann
svaraði: „Eigi veit ég þaö svo
gjörla, — en hitt veit ég aö af er
hagfóturinn”. Þá lýsti Siguröur
flokki sinum sem svo aö hann
væri opinn i báða enda, flokkur
allra stétta og hugsjóna. Eitt
kjöroröanna var stétt á stétt ofan.
Þessi fyrsta kynning endaöi
með magnþrungnu kvæði, en siö-
ustu linur þess voru þannig:
Þótt þjóöarskútan sé næstum
sokkin
hún bjargast ef kjósum viö
Fra m boösf lokkinn.
Ábyrgur og heiðarlegur
f lokkur
Hinn 1. júni var framboös-
fundur i sjónvarpssal og var hon-
um sjónvarpaö beint. Nú voru að-
eins 13 dagar til kosninga og loka-
sóknin eftir.
Aö þessu sinni var gripið til
þess ráös aö ganga i smiðju
gömlu flokkanna og reyndust
ræöur flokksformannanna frá
flokksþingum veturinn áöur
drjúgar til fanga. Þá var bækling-
urinn „Islenskir stjórnmálaflokk-
ar — Markmiö og leiöir” notaöur
óspart, enda hálfgerð biblia
O-flokksins i kosningaslagnum.
Ræður voru samdar i sameiningu
i sönnum framboösanda.
Hallgrimur Guömundsson flutti
fyrstu ræöuna og bar þar mikið
lof á manninn i baráttusætinu þ.e.
7. sæti i Reykjavik, Vilhjálm Vil-
hjálmsson. Hallgrimur lýsti
glæstri framtiö hans i öllum
hugsanlegum nefndum og ráöum
(ætið skal ég minnast hans, þá er
ég heyri lausrar stööu getiö.skrif-
aöi Austri i Þjóðviljanum um
Gunnar Thor. nokkru fyrr). Hann
sagöi meðal annars: „Hann var
einn af stofnendum Framboös-
flokksins og vann ýmis litilsmetin
störf i hans þágu i fyrstu, en meö
hlýðni og undirgefni var hann
fljótur aö vinna sér traust flokks-
forystunnar og koma sér til æöstu
metorða.”
Ræðurnar voru fullar af
mærðarvaðli og frösum sbr.
þennan kafla úr ræöu margróm-
aða þingmannaefnisins Vil-
hjálms: „Skylda vor er að varö-
veita tunguna, bókmenntir vorar,
sögu og hina kristilegu lifsskobun
sem sjáöldur augna vorra, þannig
aö þjóöin verði áfram i frum-
tengslum viö sinn þjóðlega um-
hverfisveruleika, en fljóti ekki
sofandi aö feigöarósi eftiröpunar
erlendra atferlishátta. Meö
þessu ætti aö vera fyllilega tryggt
aö tslendingar haldi áfram aö
vera heilbrigö þjóð og leiöar-
stjarna annararra rikja og stikli
fossa i gegnum þokubakka fram-
tiöarinnar.” Og siðar: „Sá kjós-
andi sem vill tryggja stööugt og
heilbrigt stjórnarfar — hann á aö
kjósa Framboösflokkinn. Fram-
boösflokkurinn hefur sýnt þaö, aö
hann er ábyrgur flokkur og aö
vinnubrögö hans eru heiöarleg.”
Stefnan er Norð-norð-aust-
ur
Jörgen Ingi Hansen leiddi kjós-
endur i allan sannleik um ýmis
þjóöþrifamál og veröur eftirfar-
andi dæmi aö nægja: „En vel-
feröarþjóbfélag, eins og þaö sem
viö búum viö.er þaö þjóðfélag þar
sem allt fer vel aö lokum, sama á
hverju veltur. En veltan er
einmitt undirstaöa þess neyslu-
þjóðfélags, sem viö stefnum aö.
En framgangur þess veröur best
tryggður meö stórauknum niöur-
greiðslum. En svo nefnist þaö
þegar stjórnmálamenn greiöa
niöur fyrir augu sin og annarra
svo aö vandamálin hverfi úr aug-
sýn að minnsta kosti fram yfir
kosningar.”
Stýrimaður greindi aö lokum
frá skýrri og markvissri stefnu
flokksins i helstu þjóömálum og
koma hér nokkrar glefsur:
Stefna Framboösflokksins i
landhelgismálinu er ótviræö.
Stefna Framboðsflokksins i
menntamálum er aö auka mennt-
un.
Stefna i húsbyggingamálum er
aö stækka ibúðir meö þvi aö
minnka herbergjafjöldann.
Stefnan i samgöngumálum er
aö auka samgöngur.
Stefnan i brúarmálum er að
breikka brýr.
Stefna flokksins i hafnarmálum
er aö dýpka hafnir.
Stefnan i siglingamálum er
Norö-norö-austur.
Stefna Framboösflokksins i
flugmálum er betra skyggni.
Flokkurinn er á móti mengun.
Stefna flokksins i stjórnar-
skrármálinu er aö stjórna eftir
stjórnarskránni.
Stefna flokksins i áfengismál-
um er ódýrara áfengi.
Stefnan i bindindismálum er
meira bindindi.
Stefna Framboösflokksins i
landbúnaöarmálum er aö auka
grassprettu á kostnaö hrossa-
ræktar.
Flokkurinn styöur hundahald —
i sveitum.
Stefna flokksins i efnahagsmál-
um er aö festa hagfótinn hiö snar-
asta og afnema siöan skattana.
Hringborðsdansleikur
Þar sem Framboösflokkurinn
var útilokaöur frá siöasta hluta
sjónvarpskynningarinnar, hring-
borösumræöum formannanna,
bauö hann þeim Jóa, Gylfa, Lúlla,
Balla (Hannibal) og öla Jó. á
hringborðsdansleik i Glaumbæ til
aö ræöa málin, en þeir létu ekki
sjá sig og aðeins Gylfi Þ. sendi af-
boö (alltaf séntilmaður).
Fram til þessa haföi leikurinn
tekist fullkomlega. Landsmenn
skemmtu sér hiö besta og sjaldan
eöa aldrei haföi veriö fylgst af
þvilfkum áhuga meö kosninga-
slagnum. Þó bárust fregnir um að
i herbúöum hinna „Gömlu” væri
mörgum órótt enda allt á huldu
um þaö hvert fylgi núllsins yröi.
Framboösflokkurinn var hiö
stóra spurningamerki og enginn
gat svarað þvi hvort hann kæmi
manni aö eöur ei.
Þrátt fyrir yfirlýsingar flokks-
ins um allt aö 23 þingmenn, var
flestum ljóst, ekki sist O-flokks-
þjóðarskútan
næstum
sokkin
hún
bjargast
Kramboösflokksinenn utan viö stjórnarráöiö voriö 1971. Þeir
sögöust lá 23 þingmenn og veröa ráöandi um komandi stjórn.
F.v. Gunnlaugur Astgeirsson, styrimaöur. Baldur Kristjans-
son. miöstjórnarmaöur, Rúnar Arntann Arthúrsson þing-
mannsefni i Suöurlandskjördæmi. Sigurður Johannsson
væntanlegur I. þingmaöur Reykvikinga og Hallgrimur
Guömundsson framkvæmdastjori flokksins. l'isismynd.
Miöarnir i kosningahappdrættinu voru rifnir út eins og heitar lummur.
Hins \ egar var eins golt fyrir flokkinn aö enginn vitjaöi vinninga. þvi sjálf-
IVsandi reiöhjolunum var sloliö. Kirikur Brynjólfsson viö miöasöluna.
' V ■ s
4 •