Þjóðviljinn - 08.07.1981, Page 1

UOmiUINN
iövikudagur 8. júli 1981 —151. tbl. 46. árg.
Hve margur vildi ekki veiöa kvöldsólina í vasaklútinn sinn og taka hana upp aftur síöar meir?
Rányrkja Svía ógnar
N orðurs jávarsíldinni
Með síaukinni fiskveiði-
tækni á sjöunda ára-
tugnum minnkaðisildveiði í
Norðursjó stórum, og fór
að lokum svo, að vart sást
sporður né uggi: sjóararog
útgerðarforkólfar sátu í
öngum sínum með sárt
ennið, og allt í volli í
verunum. Árið 1977 var
reynt að bjarga í horn, oc
öll síldveiði bönnuð i
Norðursjó, en árangur
þeirra f riðunaraðgerðc
hefur látið á sér standa.
Norðursjávarþjóðir hafa lengi
beint reiðiþrútnum sjónum aö
Svium af þessu tilefni, og sænskir
fiskifræðingar taka nú undir:
sænsk rányrkja á heimamiðum á
ef til vill stærstan þátt i ófremd-
inni. Uppeldisstöðvar norður-
sjávarsildarinnar eru i Kattegat
og Skagerak, heimahöfum Svia,
og sænskir bátar hala þar upp á
ári hverju þaö magn af smásild
innan tveggja ára, að dygði til
50-60 þúsund tonna veiði, ef sild-
inni væri hlift og leyft að dafna
þangað til hún gengur tveggja ára
i Norðursjóinn.
Sviar bönnuðu árið 1978 veiði
sildar innanvið 18 sm, en þvi
Loksins gáfu
íslenskir
jákvætt
fordæmi
banni er ekki sinnt, og gæsla litil
þrátt fyrir sifellt harðorðari að-
varanir þarlendra fiskifræðinga.
Munstrið er Islendingum kunnug-
legt: veiðiglaðir sjó- og útgerðar-
menn hunsa sifellt biturlegri við-
varanir reiðra fiskifræöinga, en
stjórnvöld skithrædd við óvin-
sælar ákvarðanir.
Málið er enn alvarlegra fyrir
Sviana sjálfa en jafnvel má i
fljótu bragöi virðast, þvi að land-
helgiskröfur og svæðaskipting
siöustu ára hafa þrengt að á
Norðursjó, þarsem Sviþjóð liggur
hvergi nærri, en tilkall Svia til
sildveiðiþar byggist einmitt á þvi
að stofninn alist upp á heima-
pollum þeirra, og þeim málið
þannig skylt.
Sænskir fiskifræðingar telja nú
útrætt um sænska þátttöku i
framtiðarsildveiöi á Norðursjó,
nema strax veröi brugðist við af
alefli, og rányrkjan stöðvuð á
heimamiðum. Benda þeir óspart
á fordæmi tslendinga i þessu
efni, og minna á sildarbann
okkar frá 1972-5 og hægar, gæti-
legar kvótahækkanir uppfrá þvi,
sem hafi bjargað stofninum og
tryggt islenska sildveiði um ára-
bil.
„Þetta verðum við að gera
lika”, segir Rutger Rosenberg,
forstöðumaður Fiskrannsóknar-
stofnunarinnar i Lysekil i Suð-
vestur-Sviþjóð. En rikið verður
aö punga út, þvi að ekki er hægt
að minnka kvótana án þess aö
bæta tjónið sjómönnum og út-
gerð.
Það mætti kannski taka til at-
hugunar að senda Svium nokkra
kennara við uppbyggingu sildar-
stofna, við gætum sem hægast
flokkað þaö undir aðstoð við
þróunarlöndin! (ByggtáDN)
Lúxemborgarmenn svara Steingrími í dag:
Styðjum ekkl
flug yfir
N-Atlantshaf
— eftir 1. október — sagði Josy
Bartel samgönguráðherra
Lúxemborgar á þingfundi
Josy Barthel samgöngu-
ráðherra Luxemborgar
mun tilkynna í dag á fundi
með Steingrími
Hermannssyni samgöngu-
ráðherra afstöðu ríkis-
stjórnar Luxemborgar til
áframhaldandi aðstoðar
við rekstur Norður-Atl-
antshafsf lugs Flugleiða.
Rikisstjórn Luxemborgar
ræddi þessi mál fyrir siðustu
helgi og ákvað siðan að Barthel,
flugmálastjóri Luxemborgar og
fleiri fulltrúar úr samgöngu- og
utanrikisráðuneytinu færu til
fundar við islensk yfirvöld um
framtið flugsins.
Að sögn Steingrims Hermanns-
sonar hafa Luxemborgarmenn
ekkert gefið upp um afstöðu sina
fyrir fundinn i dag, en sjálfur
hefur Steingrimur lýst yfir stuðn-
ingi við áframhaldandi aðstoð til
Flugleiða.
Þau ummæli eru hins vegar
höfð eftir Josy Bartel, frá
umræðum i þinginu i Luxemborg
frá miðjum siðasta mánuði aö
rikisstjórn Luxemborgar muni
ekki á neinn hátt styrkja
Norður-Atlantshafslinuna eftir 1.
október n.k.
Steingrimur Hermannsson
kveður hins vegar allar likur
benda til þess að Luxemborgar-
menn komi með jákvætt svar á
fundinn i dag, þar sem þeir hafi
ákveðið að koma til viðræðna, og
sú ákvörðun hafi verið tekin eftir
rikisstjórnarfund i Luxemborg sl.
föstudag.
-Ig
Ekkert leitarskip á miðunum:
Þrjú skip á kol-
munnaveiðar
„Menn eru afar óhressir með
að engin leitarskip séu hérna á
miðunum, svo veiðiskipin veröa
að dangla um á öllu þessu stóra
svæði útifyrir austfjörðum” sagði
Þórður Þórðarson hjá Sildar-
bræðslunni i Neskaupstað i gær.
A laugardaginn fór nótaskipið
Börkur til kolmunnaveiða og á
sunnudaginn hélt Jón Kjartans-
son á sömu veiðar, og hafa skipin
verið aö leita fyrir sér á Héraðs-
flóa en ekkert hefur enn frést af
aflabrögðum. Beitir, hið nýja skip
Sildarvinnslunnar, sem áður hét
óli óskars, fer einnig til kol-
munnaveiða i vikunni.
Þetta eru fyrstu skipin sem
fara á kolmunnaveiðar á Islands-
miðum á þessu ári, en Börkur fór
i þrjár ferðir á Færeyjamið i mai
og landaði i Neskaupstað á þriöja
þúsund tonnum af kolmunna sem
allur fór i bræöslu.
Hópur rússneskra og annarra
austantjalds-þjóðaskipa hefur
verið að kolmunnaveiöum viö 200
milna mörkin norð-austur af
landinu og hefur veiðin gengiö
sæmilega.
Að sögn Þórðar verða Beitir og
Börkur að kolmunnaveiðum, ef
eitthvað veiðist, þar til loðnuver-
tiðin hefst 10. ágúst n.k.
-Ig-
Aölögun-
argjaldiö
úr
sögunni
Búið að klúðra
málinu svo ræki-
lega — segir
Davíð Scheving
Útséð virðist um það
að aðlögunargjald
verði sett á innflutning
frá EFTA ög EBE.
Þetta var niðurstaðan
af sameiginlegum
fundi Tómasar Árna-
sonar viðskiptaráð-
herra og forsvars-
manna Félags
íslenskra iðnrekenda.
Á fundinum var rætt um
möguleikana á að leggja
aðlögunargjald á i framhaldi
af þeirri deilu sem um þaö
hefur staöið. Lét viðskipta-
ráðherra i ljós ótta við
hefndaraðgerðir af hálfu
mótaöilanna ef gjaldið yrði
lagt á, og kvaðst ekki vilja
standa að sliku. Davið
Scheving Thorsteinsson
sagði i samtali við útvarpið
að hann væri alls ekki sam-
mála sjónarmiðum ráö-
herra, en það væri búið aö
klúðra málinu svo rækilega
að ekki þýddi að ræða að
setja aðlögunargjaldið á að
nýju.
A fundinum var rætt um þá
kosti aðra sem fyrir hendi
eru, verðlagsmál iðnaöarins,
lánamálin, launaskatt og
söluskatt. En hæst ber þó
kröfu Félags islenskra iðn-
rekenda um að gengið verði
fellt verulega til að bæta
stöðu iðnaðarins.
Viðskiptaráðherra mun'
gefa rikisstjórninni skýrslu
um viðræðurnar.
eng.
■
I
■
I
i
■
I
■
I
i
■ >
I
i
■
I
■
I
I
I
■
I
■
I
■
I
■