Þjóðviljinn - 24.07.1981, Blaðsíða 5

Ingi S. Ingason skrifar frá V-ÞýskaL
Litíð fréttabréf
úr Hansaborg
Eitt örlitið fréttabréf
frá Hansaborginni Soest
í VestfalíU/ sem telur
sér það helst til frægðar
að hafa grundað Lýbíku
norður í Holtsetalandi.
Þeir hóta mér meö sumri og
sól hér, svo félegt sem það er
þegar maður situr púngsveitt-
ur innan um 32 nemendur á
skólabekk frá átta til eitt á
morgnana.
í dag er 25 stiga hiti, 40%
rakiog 1024 millibörr. Eg leita
i skuggann og lep bjór, sem
jafnóðum streymir út úr lik-
amanum.
Erindi mitt hingað er að
kynna mér kennsluhætti og ef
til vill fleira i Conrad-von-So-
est Gymnasium. Þar eru nem-
endur á aldrinum 10 - 20 ára að
búa sig undir nám i háskóla og
atvinnuleysi framtiöarinnar.
Ibúatala Vestur-Þýskalands
er nú um 64 milljónir, þar af
eru um fjórar miljónir svo-
nefndir „gistiverkamenn”,
flestir frá Tyrklandi.
Samkvæmt opinberum töl-
um eru um 1,3 miljónir at-
vinnulausir núna og sam-
kvæmt opinberum spám er
búist við 1,8 miljónum at-
vinnulausra á næsta ári.
Um þessar mundir er mikið
rætt um viðbótarvigbúnað og
afvopnun.
Þetta verður rakið til sam-
komulags vestur-þýsku
stjórnarinnar við Nató um að
heimila hér staösetningu á
Pershingeldflaugum, búnum
kjarnaoddum sem og stýris-
eldflaugum svokölluðum.
Einnig hefur heimsókn Villa
Brandts til Moskvu verið mik-
ið i fréttum hér, og ráðherrar
vesturþýska bitlingabanda
lagsins (SPD), hafa m.a. lýst
ánægju sinni yfir vilja félaga
Brésjnéfs til að draga úr vig-
búnaði i Evrópu. Jafnframt
var þó tekið fram, að þörfin
fyrir „jafnvægi” kallaði tvi-
mælalaust á staðsetningu
hinna nýju amerisku vopna,
sem fyrr voru nefnd, á evr-
ópskri grund.
Kristilegir demókratar,
CDU, minnast þess jafnframt
að nú eru 35 ár liðin siðan her-
skylda var aftur lögleidd hjá
þjóðverskum. Fóru þeir fjálg-
legum orðum um nauðsyn
• herskyldunnar til viðhalds
frelsi og lýðræði.
Þess má til gamans geta, aö
um hálfri miljón manna er
haldið frá ativnnuleysi hér
með herþjónustu, ýmist sem
atvinnuhermönnum eða sem
herskyldum ungmennum.
Hér er um 5,5% verðbólga
og að sögn viðskiptafræðipróf-
essors i Kiel eru um 40% henn-
ar (þ.e. um 2,2 prósentustig)
innflutt verðbólga, sem eink-
um stafar af hækkunum á
verði oliu.
Bensinlitrinn hér er þó enn
sýnu lægri en heima eða um
4,20 krónur.
Það fólk sem ég umgengst
hér i Soest reynir þó að láta
hverjum degi nægja sina þján-
ingu og leggur sig fram um að
láta sinum islenska gesti liða
sem best. Mér eru sýndar
merkar byggingar frá miðöld-
um, en af þeim á Soest mikið.
Hápunktur veru minnar hér
veröur kvöldverðarboð i belg-
iskum offiseraklúbbi hér, sem
þykir góð skemmtun i Soest.
Kannski ég „komist I kokkteil-
inn þann, sem „kaninn” frá
Belgiu býöur..!’
Otrúlegt þykir mér þó, að ég
verði beðinn um að halda ræðu
við það tækifæri.
Ég minntist hér framar i
fréttabréfakorni þessu á Willy
Brandt, svo og gamlar bygg-
ingar hér i Soest.
Látum oss enda pistilinn á
frómri bæn þeirra hjóna,
Tómasar og önnu Elisabetu
Möllenhoff, sem þau létu
byggingarmeistara sinn Hin-
rik Lohagen, mála á einn
þverbita húss sins i Osthofen-
strasse árið 1693:
Gott segne dises Haus
Woll es stets erhalten
Fur Diebenn, Krieg und
BRANDT
Woil denn der Gott lest
walten..
Má af þessu gjörla ráða
hverjir hafa verið taldar þrir
helstu fjendur eignarréttar
einstaklingsins hér i Soest
undanfarnar þrjár aldir.
Soest i júli
— Ingi.
(Efni visunnar er þaö að guð
er beðinn að blessa húsið og
vernda það ævinlega fyrir
þjófum, ófriði og (eldinum)
BRANDI)
J
___________________________________Föstudagur 24. júli 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
íran eftir forsetatíð Banisadr
V ins trisinnar bíða
uppgjörsins mikla
Fyrir meira en mánuði
sá Banisadr/ forseti
irans/ þann kost vænstan
að fara í felur fyrir
klerkaveldinu/ sem hafði í
nokkrum leikjum skákað
honum frá völdum. Síðast
fréttist af honum í felum i
iranska hluta Kúrdistans/
þar hvatti hann landsmenn
til andófs gegn þeim
ky If usveif landi íhalds-
mönnum/ sem hefðu
hrifsað til sin völdin með
ofbeldþog til samstöðu um
þau réttindi sem stjórnar-
skrá landsins gerir ráð
fyrir/ einkum þó mál-
frelsið.
Klerkaveldið hefur, eftir að
Banisadr var á brott hrakinn,
gengið fram af hörku við aö upp-
ræta andstæöinga sina eða gera
þá skaðlausa. Aðferðin er ógnar-
stjórn: geðþóttahandtökum
ýmiskonar hefur fjölgað og
aftökusveitir hafa haft ærinn
starfa. Sprengingin i höfuðstööv-
um flokks klerkaveldisins,
Islamska lýðveldisflokksins, sem
drap mikinn hluta pólitiskrar
forystu landsins, heröir svo á
blóðbaðinu.
ótti við Banisadr.
Hvers er aö vænta i Iran?
I nýlegri yfirlitsgrein i Spiegel
er þvi haldiö fram, að höfuð-
paurar klerkaveldisins hafi óttast
þaö, að Banisadr tækist að mynda
öfluga blökk miðjuafla og vinstri-
sinna, og sjálfur muni hann hafa
haft einhver slik áform i huga. I
viðtali við blað i Beirút, sem tekið
var i iranska Kúrdistan, er þvi
haldiö fram, að flótti Banisadr
hafi verið skipulagðar af vinstri-
samtökunum Múdjsa-
hidnin-í-khalk, islömskum þjóð-
byltingarflokki, sem nú hafa
horfið af yfirborðinu með skipu-
lögðum hætti og biða átekta i fel-
um með öflugt skipulag sitt og
vopn. Ungir maxistar i
Feda jin-i-Khalk hafa einnig
gripið til þess aö búa um sig
neðanjarðar, og teljast þeir
einnig til bandamanna Banisadr.
Grimmd í veikleika.
Sem fyrr var að vikið er
Banisadr oftast lýst sem fulltrúa
miðstétta, borgara, mennta-
manna sem ekki eru samferða
klerkum i samtvinnun trúar og
stjórnmála og þar fram eftir göt-
um. Atvik hafa svo viljað, að for-
setinn i felum var orðinn vonar-
tákn einnig „hinna berfættu”,
snauðra manna i landinu.
Beiskja og vonbrigði hafa
breiðst út um hina ýmsu hópa
iransks samfélags. Klerkarnir og
FRÉTTASKYRING
pólitiskir aftaniossar þeirra hafa
haldið uppi háværum og hefð-
bundnum áróðri um að allt sé
„ytri óvinum” að kenna.
sionistum heimsvaldasinnum,
Bandarikjunum. En. menn vita,
að hrun efnahagslifsins, 35% at-
vinnuleysi, matvælaskortur, lok-
aðirháskólar, skólakerfi i rústum
— eru að verulegu leyti heima-
fengin vandamál. Og valda-
flokkurinn, Islamski lýöveldis-
flokkurinn, gerði sér grein fyrir
þvi, að fjöídafylgið var að gliðna
frá honum og Banisadr var
hættulegur samnefnari fyrir
flesta pólitiska andstæöinga. Þvi
hafa þeir reynt að slá niður and-
stæöingana með grimulausu of-
beldi, sem er ekki tákn um styrk
klerkaveldisins heldur veikleika
þess.
Beðið færis.
Ulrich Enke, höfundur fyrr-
nefndrar Spiegelgreinar, telur, að
vinstrisinnar muni nú leggja
mikið kapp á að halda forsetan-
um sem var áfram i felum innan-
lands: vinsældir hans meðal
mikils hluta þjóðarinnar gætu
komið þeim vel að haldi ef og
þegar til uppgjörs kemur. Hann
segir ennfremur að Banisadr og
bandamenn hans biöi nú átekta:
þeir telja, að timinn sé þeim hliö-
hollur, þvi það muni koma æ
betur i ljós, hve gjörsamlega
óhæfir ráðamenn tslamska lýð-
veldisflokksins séu til að ráða við
þau hrikalegu vandamál sem upp
hafa safnast i landinu. Á meðan
verða menn þess varir, að tæki-
færissinnar þeir sem höfðu sest á
kerru hinna sigurstranglegu i
valdabaráttunni séu farnir að
hugsa sitt ráö, einnig sumir hinna
trúubu hugsjónamanna, sem hafa
stutt klerkaveldið, til þessa.
Flótti er hlaupin i valdaliðið.
Borgarastrið?
Einhverntima mun til uppgjörs
koma i formi borgarastriðs, þvi
pólitiskar málamiðlanir sýnast
hvergi i sjónmáli. Hinsvegar
verður firna erfitt að spá nokkru
um það, hvernig þeim átökum
gæti lyktað. Þar eru margir
óvissuþættir: hlutur hersins, sem
nú hefur ærinn starfa viö að verj-
ast her frak og er ekki talinn
hollur klerkaveldinu. Kommún-
istaflokkurinn Tudeh, mjög
Sovéthollur, sem til þessa
hefur kosið að mæla flestu þvi bót
sem Khomeini erkiklerkur tekur
upp á — i þeirri von að lifa af.
Menn vita ekki um möguleika
þjóðernisminnihlutanna sem hafa
barist fyrir sjálfstjórn. Og þar aö
auki koma við sögu með beinum
og óbeinum hætti stórveldin, sem
telja það lágmarksmarkmið að
tryggja að „hinir” hagnist ekki á
niðurstöðum þess hildarleiks sem
franir geta átt i vændum...
I fyrrinótt voru fimmtán and-
stæðingar valdhafanna teknir af
lifi, kallaðir marxistar. I dag á
svo að kjósa nýjan forseta — eftir «
að klerkaviskan hefur dæmt
flesta frambjóðendur úr leik.
— AB tók saman
Banisadr ásamt Khomeini. I ávarpi til Irana sagði forsetinn: „Þeir munu leika trúna svo grátt, ab i
heila öld mun enginn geta boðað mönnum réttlæti I hennar nafni....”.