Þjóðviljinn - 25.08.1983, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 25. ágúst 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
Fjórðungsþing Norðlendinga haldið á Raufarhöfn 1.-3. september
Breytt staða og
búseturöskunin
þeir að sjálfsögðu snuðaðir sem
kaupafiskinn. Hérheldégaðáróð-
ursmeisturunum hafi brugðist bog-
alistin.
Ég hef kennt mörgum mönnum
að meta bæði nýjan og unninn fisk
gegnum árin og veit að þetta er
vanda verk. En engin nothæf að-
ferð er til að framkvæma þetta önn-
ur en skynmat. Þar sem beitt er
bæði sjón og lyktnæmi við ákvarð-
anir. Menn hafa glímt við það í
fjölda ára að finna upp nothæft að-
hald til að meta fiskgæði og þar
hefur líklega Torisomælirinn kom-
ist lengst. En bæði er hann ekki
nógu fljótvirkur við ákvarðanir um
fiskgæði og svo er það aðeins einn
þáttur þeirra, þ.e. skemmd af völd-
um geymslu, sem hann getur
metið. Hinsvegar er hann allsendis
ófær um að meta skemmdir á nýj-
um fiski sem stafa frá veiðum og
meðferð. Skynmat er því einasta
aðferðin sem er nothæf til þessa
verks. Og séu menn á annað borð
hæfir til að læra mat á fiski og til-
einka sér þær grundvallarreglur
sem fara verður eftir, þá á ekki að
vera nein hætta á ósamræmi í mati.
Hvað er lagt til
grundvallar í íslensku
ferskfískmati þegar
metið er í 1. gæðaflokk?
Þegar um er að ræða fisk sem
lagður er á land daglega úr íslenska
bátaflotanum þá verður fiskur sem
metinn er í E gæðaflokk að upp-
fylla þær kröfur að hann sé E
flokks hráefni í hvaða fiskverkun
sem er. Þegar metinn er hinsvegar
fiskur sem legið hefur í ís t.d. tog-
arafiskur, þá var við upphaf fersk-
fiskmats hér á landi það lagt til
grundvallar 1. flokks gæðum, að
fiskurinn váeri 1. flokks hráefni í
allar flakapakningar frystihús-
anna. Um þetta voru bæði
kaupendur og seljendur fisksins
sammála þegar ferskfiskmatið var
undirbúið og enginn ágreiningur
þar um. Menn vissu þá og eiga að
vita það nú, að ísvarinn fiskur er
ekki heppilegt hráefni í saltfisk
framleiðslu, hafi hann legið svo
nokkru nemur í ís. Eins er með 1.
flokks fiskgæði í „Príma“ skreið
fyrir Ítalíumarkað, þau nást ekki úr
ísvörðum fiski þó hann sé úrvals-
hráefni í flakapakningar. Ástæðan
er sú að roðliturinn tekur breyting-
um í ísnum. Þetta sem ég er að
segja hér vita allir fiskverkunar-
menn, sem einhverja reynslu hafa.
Stefna ber að því
að allur ísvarinn
fískur togaranna
verði úrvals hráefni
til frystingar
Þetta er markið sem stefna verð-
ur að. En til þess að þetta takist
sem allra fyrst, þá þarf að huga að
því livað hægt er að gera. Nú er það
svo að stundum eru veiðiferðir
skipanna það langar að geymsluþol
fisksins er jafnvel á þrotum þegar
fisknum er skipað á land. Fiskur
sem þá er metinn í E gæðaflokk og
stenst það þegar hann er metinn,
hann endist ekki alltaf sem E
flokks hráefni á meðan farmurinn
er unninn. Að sjálfsögðu veldur
það skaða í framleiðslunni ef dæma
verður fisk frá frystingu vegna þess
að geymsluþol hans þrýtur í hráefn-
isgeymslu hússins á meðan hann
býður vinnslu. Eg segi að þetta sé
einn mesti vandi sumra hraðfrysti-
liúsa sem byggja afkomu sína á
vinnslu ísvarins togarafisks. Og þó
er stóriðja íslenskra hraðfrystihúsa
því aðeins möguleg sem samfelld
ársframleiðsla, að hráefnisföng séu
tryggð með togaraútgerð að stór-
um hluta. Lausn þessa vanda er frá
mínum bæjardyrum séð sú og sú
ein að allt sé gert um borð í skipun-
um við veiðar og vinnslu til þess að
geymsluþol fisksins í ísnum verði
sem allra mest og að lengd veiði-
ferða verði miðuð við það að fyrsta
flokks fiskgæði geti skilað sér inn í
vinnslu hraðfrystihúsanna. Að
þetta takist sæmilega og fljótt,
undir því er komin velgengni okkar
á fiskmörkuðunum.
22. ágúst 1983.
„Fólksfjölgun síðustu ára úti um
byggðir landsins er undir lands-
meðaltali. Helstu ástæður eru þær
að uppbygging atvinnulífs til lands
og sjávar hefur ekki nægt til að
rétta við búsetuþróunina", segir
m.a. í álitsgerð fyrir tillögu
fjórðungsráðs til Fjórðungsþings
Norðlendinga sem haldið verður
1.-3. september á Raufarhöfn.
Lögð er áhersla á í tillögunni að
samhliða áformum um stórfram-
kvæmdir á Faxaflóasvæðinu verði
staðið að uppbyggingu iðnaðar,
einkum arðbærrarstóriðju og orku-
mannvirkja úti um landið. -
Árlegt þing Fjórðungssambands
Norðl'endinga verður í félagsheim-
ilinu Hnitbjörgum á Raufarhöfn
1.-3. september. Rétt til þingsetu
eiga fulltrúar allra sveitarfélaga og
sýslufélaga á Norðurlándi 94 tals-
ins. Auk fulltrúa sækja alþingis-
menn úr Norðurlandi þingið, svo
og gestir.
Fyrir Fjórðungsþingi liggja til-
lögur frá fjórðungsráði og milli-
þinganefndum. auk mála sem þing-
fulltrúar leggja fyrir. Þingsetning
verður ki. 20.30 fimmtudaginn 1.
september, en afgreiðslu mála lýk-
ur á laugardag. Þinginu lýkur með
kvöldverðarhófi á vegum Norður-
Þingeyinga.
Umræðufundur verður á þinginu
kl. 13.30 á föstudag um meginmál-
ið: Breytt staða landsbyggðar og
búseturöskun. Þórður Skúlason
formaður Fjórðungssambandsins
mun hefja umræðurnar. Hafþór
Helgason mun kynna athuganir um
búsetu- og atvinnuþróun á Norður-
landi. Aðalframsögumenn verða
Alexander Stefánsson félagsmála-
ráðherra sem ræðir um byggðamál
Qg sveitarstjórnarmálefni og Birgir
ísleifur Gunnarsson sem ræðir um
áform um iðnþróun og orkubú-
skap.
Á þinginu verður einnig rætt um
vaxandi samstarf eða sameiningu
sveitarfélaga vegna aukinna
viðfangsefna, endurskoðun á hlut-
verki Byggðasjóðs og Byggða-
deildar Framkvæmdastofnunar, og
er lagt til að skilið verði á milli hlut-
verks raunverulegs byggðasjóðs og
bjargráðasjóðs við endurskipu-
lagningu Framkvæmdastofnunar.
í ályktunum milliþinganefnda er
m.a. lagt til að ekki verði vikið frá
áformaðri virkjunarröð - komið
verði á fót iðnþróunarsjóðum, -
Iðnþróunarfélög fáist við stærri og
staðbundin verkefni. - Efld verði
starfsemi iðnráðgjafa. - Gefið
verði út kynningarrit um vöru og
þjónustu á Norðurlandi. - Haldin
verði ráðstefna um skipulag sam-
gangna. - Komið verði á samstarfi
ferðamálaaðila og haldið áfram út-
gáfu ferðabæklings. - Gerði verði
framkvæmdaáætlun á sviði öldrun-
arniála. - í langtímaáætlunum um
vegagerð verði hraðað gerð tengi-
vega milli héraða og landshluta. -
Efld verði starfsemi Ríkisútvarps
með fréttamanni og starfsliði sjón-
varps. - Bætt verði rekstrarskilyrði
félagsheimila. - Komið upp námi á
háskólastigi á Norðurlandi. -
Haldin verði fræðslunámskeið um
fjárhagsáætlanir sveitarfélaga,
byggingareftirlit og skipulagsmál.
- Athugað verði um aukið atvinnu-
val í sveitum og gerð úttekt á stöðu
sveitabyggða.
-ekh
VISA-KORT
eru nú
afgreidd á 120
algreiðslustöðum
banka og sparísióða
VISA ÍSLAND hefur opnað aðalskrifstofu sína
að Austurstræti 7 í Reykjavík
VISA ÍSLAND er þjónustufyrirtæki á sviði greiðslukorta. Það
er sameignarfélag 5 banka og 13 sparisjóða og starfar um
allt land.
Fyrirtækið er aðili að VISA INTERNATIONAL, sem er stærsta og
öflugasta greiðslukortafélag heims.
VISA er samstarfsvettvangur 15000 banka og sparisjóða í 160
löndum. Viðskiptaaðilar VISA eru 4 milljónir fyrirtækja,
einkum á sviði verslunar og þjónustu. Handhafar VISA-korta
eru um 100 milljónir talsins.
VISA-greiðslukort eru fjórðungi útbreiddari en önnur
sambærileg kort.
Þeir, sem þurfa að ferðast mikið erlendis, eiga þess kost að
fá VISA-kort hjá viðskiptabanka sínum eða sparisjóði.
Notkun kortanna er háð sérstökum reglum Gjaldeyriseftirlits
Seðlabankans.
VERIÐ VELKOMIN í VISA VIÐSKIPTI.
Eignaraðilar:
Alþýðubankinn hf.
Búnaðarbanki íslands
Iðnaðarbanki íslands hf.
Landsbanki íslands
Samvinnubanki íslands hf.
Sparisjóður Bolungarvíkur
Eyrasparisjóður,
Patreksfirði
Sparisjóður Hafnarfjarðcir
Sparisjóðurinn í Keflavík
Sparisjóður Kópavogs
Sparisjóður Mýrasýslu,
Borgamesi
Sparisjóður Notðfjarðar,
Neskaupstað
Sparisjóður Ólafsfjarðar
Sparisjóður Siglufjarðar
Sparisjóður Reykjavíkur
og nágrennis
Sparisjóður Svarfdæla,
Dalvík
Sparisjóður V-Húnavatnssýslu,
Hvammstanga
Sparisjóður Vestmannaeyja
VISA
V
ai
SLAND
Austurstræti 7, 3. hæð. Pósthólf 1428, 121 Reykjavík, sími 29700.