Þjóðviljinn - 25.11.1983, Qupperneq 1

DJÚÐVIUINN
Ritdómur Bríetar
Héðinsdóttur um
Bláu stúlkuna í upp-
færslu Brúðu-
leikhússins.
Sjá 9
nóvember 1983
föstudagur
270. tölublað
48. árgangur
Pétur Jónasson prófessor:
Þingvellir
í bráðri hættu
„Á undanförnum 9 árum hefur fjöldi
sumarbústaða á Þingvallasvæðinu tvö-
faldast. Þessi þróun lýtir svip landsins og
skapar ófyrirsjáanleg mengunarvanda-
mál og náttúruspjöll. Með sama áfram-
haldi gæti svæðið með öllu orðið eyði-
lagt árið 2000 þegar íslendingar eru orð-
nir 300 þúsund. Þingvallasvæðið þarf að
vernda svo að öll íslenska þjóðin geti
farið um þennan helga stað óhindrað.
Rökin fyrir verndun eru gild: söguleg,
jarðfræðileg og Iíffræðileg.“
Þetta sagði Pétur Jónasson prófessor í erindi sem hann sendi aðalfundi
Landverndar, en hann hefur undanfarin 9 ár stýrt víðtækum rannsóknum
á lífríki Þingvallavatns og umhverfis þess.
Þjóðgarðurinn lætur stórlega á sjá
Pétur bendir á hversu ömurleg núverandi þróun mundi verða frá vist-
fræðilegu sjónarmiði ef hún héldi áfram. Þetta þjóðhelga svæði yrði lokað
þjóðinni þar sem allir séu að girða sér blett og loka aðra úti. Nú þegar er
svæðið frá Kárastaðanesi að Nesjum að mestu lokað almenningi. Þjóð-
garðurinn sé þegar of lítill og ýmis svæði hans troðin undan ágangi.
Pétur bendir á að auðvelt sé að bæta við þjóðgarðinn að austanverðu
með því að fella inn í hann ríkisjarðirnar Gjábakka (sem er í þjóðgarðin-
um að hluta), Arnarfell og Kaldárhöfða. Einkajörðina Miðfell sé
nauðsynlegt að kaupa til að króa inni „klondyke" hverfið þar. Þá telur
Pétur rétt að segja upp með hæfilegum fyrirvara ábúð á ríkisjörðunum
Brúsastöðum, Kárastöðum og Heiðarbæ og bæta þeim við þjóðgarðinn.
Á því svæði eigi þjónustumiðstöðvarnar heima en ekki inni í núverandi
þjóðgarði. Þá leggur hann til að sumarbústaðafarganið vestan vatnsins og
í Grafningnum verði fjarlægt.
Brýnt að stækka þjóðgarðinn
Erindi Péturs var vel tekið á aðalfundi Landverndar og í ályktun hans
segir m.a. að brýnt sé að stækka þjóðgarðinn og setja löggjöf um verndun
Þingvallasvæðisins. Þá taldi fundurinn sjálfsagt að þjóðgarðurinn falli
undir sömu stjórn og aðrir þjóðgarðar landsins, þ.e. undir Náttúruvernd-
arráð, en ekki sérstaka Þingvallanefnd eins og nú er. Sjá nánar á síðu 5.
-ÁI
700 sumar
bústaðir
loka
stórum
svæðum
og skapa
mengun
og
náttúru-
spjöll
*: ri,> ■

/ ■ ' . ‘‘
í. Ilrf’ *
1 B
&*&'■ -■
< > ■■ ■
■ ‘ *

'-v'í-.L'- #

Sverrir Hermannsson upplýsir á Alþingi:
Ný fjársvik Alusuisse
Ungverjanum Zoltan
Ribli tókst í gærkveldi
að jafna metin í einvígi
sínu við hinn 62 ára
gamla Sovétmann, Va-
sily Smyslov. Skákin
stóð í 42 leiki og ein-
kenndist af mikilli
ónákvæmni Smyslovs í
miðtaflinu.
í umræðum á Alþingi í gær
um skýrslu ríkisstjórnarinnar
um bráðabirgðasamkomulagið
við Alusuisse upplýsti iðnaðar-
ráðherra Sverrir Hermannsson
að við endurskoðun reikninga
Alusuisse fyrir árið 1982, sem
Coopers & Lybrant frám-
kvæmdi að ósk Hjörleifs Gutt-
ormssonar fyrrverandi iðnað-
arráðherra, hefði komið í Ijós
að fjársvik auðhringsins hér á
landi árið 1982 hefðu numið
13 milljónir
dollara
árið 1982
rúmum 13 miljónum dollara,
eða um 400 miljónum íslenskra
króna.
Það var Hjörleifur Guttorms-
son sem skoraði á iðnaðarráðherra
að upplýsa hvað komið hefði fram í
skýrslunni, en iðnaðarráðherra
hefur til þessa ekki viljað skýra frá
niðurstöðum.
Sverrir Hermannsson sagði að
við endurskoðun reikninga Alusu-
isse fyrir árið 1982 hefði komið í
Ijós að söluverð var of lágt uppá 2,6
miljónir dollara, súrálsverð of hátt
uppá 1,3 miljónir dollara og af-
skriftir of háar uppá 9 miijónir doll-
ara rúma.
Ekki upplýsti iðnaðarráðherra
hvernig hann eða ríkisstjórnin ætl-
aði að bregðast við þessum fjár-
svikum. Iðnaðarráðherra hefur
ekkert um skýrsluna viljað segja
fyrr en nú að hann var krafinn
svars. Hann byrjaði á að senda Al-
usuisse skýrsluna, svo að auðhrin-
gurinn gæti gert sínar athuga-
semdir við hana. Ekki gat hann
þess á Alþingi í gær, hvort Alusu-
isse hefði gert einhverjar athuga-
semdir. -S.dór
Sjá 2