Þjóðviljinn - 25.11.1983, Síða 5

Þjóðviljinn - 25.11.1983, Síða 5
Föstudagur 25. nóvember 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5 Aðalfundur Landverndar 1983: Ofbeit, efnisnám og girðingar ógna landnámi Ingólfs Spjallað við Þorleif Einarsson formann Landverndar „Fundarefnið var verndun landnáms Ingólfs. Ástæðurnar eru þar að ofbeit og gróður- eyðing er ennþá í gangi á þessu svæði og hún mikil á eystri hluta svæðisins, þ.e. í Grafningi, Öif- usi og ÞingvaliasVeit. Efnisnám er skipulagslítið víða og mikil iandspjöll af því. Þingvellir eru að verða lokað svæði með sumarbústöðum og girðingum. Aðeins nyrsti hiuti vatnsins er í þjóðgarðinum og hin þétta byggð umhverfis það getur valdið mengun í vatninu.“ Þetta sagði Þorleifur Einarsson for- maður Landverndar, þegar Þjóðviljinn spjallaði við hann um aðalfund samtakanna, sem haldinn var 12. og 13. nóvem- ber s.l. Á fundinum voru flutt fjögur er- indi um skipulega landnýtingu og verndun landnáms Ingólfs. Hákon Sigurgrímsson geröi grein fyrir landbúnaði á svæðinú og kom fram hjá honum að frá árinu 1965 hefur sauðfé fækkað þar um 35% en hrossum hefur aftur á móti fjölgað um 243%. Páll Sigurðsson fjallaði Skilningur á nauðsyn umhverfis- verndunar er ekki nógu mikill, segir Þorleifur Einarsson. um lögfræðileg álitaefni sem tengj- ast friðun landnáms Ingólfs, Stefán Thors fjallaði um byggðaþróun og skipulag m.a. um hlutvert og til- gang svæðaskipulags, og Svanhild- ur Halldórsdóttir fjallaði um nauð- syn þess að taka frá land fyrir úti- vist og taldi brýnt að stækka þjóð- garðinn á Þingvöllum. Aðalfundurinn samþykkti tvær ályktanir um þessi efni. I annarri er lögð áhersla á að þjóðgarðurinn á Þingvöllum verði stækkaður og sett um hann sérstök löggjöf. „Friðun- in þarf að taka til vatnsins alls og umhverfisins", sagði Þorleifur. „Við sjáum enga ástæðu til þess að þjóðgarðurinn sé undir annarri stjórn en aðrir þjóðgarðar, - sér- stök Þingvallanefnd er tíma- skekkja í dag þó hún hafi ekki verið það 1929. Náttúruverndarráð á að hafa umsjón með þessum þjóð- garði eins og öðrum en hugsanlegt er að þingsvæðið sjálft félli undir alþingi með einhverjum hætti.“ í sérstakri ályktun um landnám Ingólfs eru sveitarstjórnir hvattar til að vinna skjótt að alhliða vernd- un svæðisins. Tryggja þurfi víð- feðm útivistarsvæði, halda göngu- leiðum opnum, koma í veg fyrir efnisnám og akstur utan vega. „Við óskum eftir því að landnýting í Landnámi Ingólfs verði tekin til al- varlegrar íhugunar, enda búa um 60% þjóðarinnar hér“, sagði Þor- leifur. „Við munum m.a. leita eftir fundum með sveitarstjórnum á svæðinu til að vinna að framgangi þessa máls.“ Landvernd er nú að hefja 15. starfsár sitt, en aðildarfélögin eru 70 talsins, þeirra á meðal ASÍ og VSÍ, þannig að segja má með sanni að hálf þjóðin sé í samtökunum. En hverju geta áhugamanna- samtök um náttúruvernd áorkað og hverning?: „Það hafa náðst nokkrir áfangar á undanförnum árum“, sagði Þorleifur, „en skiln- ingur, einkum ráðamanna, er ekki orðinn nógu mikill. Með fræðslu má ná til margra og við viljum eink- um beina henni til yngri kynslóðar- innar, fólksins sem á að taka við, en því miður héfur ekki verið í Aðalfundur Landverndar lagði áherslu á að þjóðgarðurinn á Þing- völlum verði stækkaður og settur undir stjórn Náttúruverndarráðs. skólunum nægjanleg fræðsla um umhverfismál. Landvernd gefur út rit og lesarkir auk veggspjalda á hverju ári og með samþykktum eins og aðalfundurinn gerði reynum við að fylgja málum eftir, ýta við mönnum og standa á verð- inum.“ Meðal annarra ályktana sem að- alfundurinn samþykkti er áskorun til félagsmálaráðherra um að leggja hið fyrsta fram frumvarp til nýrra laga um umhverfismál svo það nái afgreiðslu á þessu þingi, skorað var á dómsmálaráðherra að setja ákveðnar reglur um rall og torfæruakstur á íslandi, og fagnað var samþykkt alþingis um að mót- mæla ekki tímabundnu banni við hvalveiðum. Mikið var fjallað um ferðamál og ítrekað að gera þurfi ferða- mönnum ljóst að taka náttúrugripa er óheimil á eignarlöndum og frið- lýstum svæðum. Gerð var ítarleg ályktun um nauðsynina á aukinni umhverfisfræðslu í skólum og að koma þurfi upp nýtímalegu nátt- úrugripasafni í Reykjavík. Að lok- um beindi fundurinn þeirri áskor- un til Sambands íslenskra sam- vinnufélaga að umhverfisfræðslu verði sinnt í ríkara mæli í sumar- starfi barna og unglinga sem efnt er til á vegum sveitarfélaga. Helgi Ólafsson skrifar um skákeinvígin 2. einvígisskák Smyslovs og Riblis: Ribli jafnaði Vasily Smyslov tókst ekki að endurtaka sína ágætu tafl- mennsku þegar önnur skák hans í einvíginu við Zoltan Ri- bli var tefld í Lundúnum í gær- kveldi. Eftir langa og lyjandi skák virtist Smyslov aldrei komast fyllilega í takt við það sem var að gerast á skákborð- inu, náði að vísu prýðilegri stöðu úr byrjuninni, en lék afar ónákvæmt úr því og gafst upp þegar Ribli hafði leikið sínum 42. leik. Skákin tók sömu stefnu og viðureign Smyslovs við banda- ríska stórmeistarans Walter Browne á millisvæðamótinu í Las Palmas í fyrra, en snemma breytti Ribli þó út af taflmennsku Browne. Fékk hann eilítið betra tafl út úr byrjuninni en þó virtist Smyslov ekki vera í neinni veru- legri hættu. Þegar leiknir höfðu verið 22 leikir var allt með kyrrum kjörum, en í 23. leik lék Smyslov ónákvæmt og síðan bætti hann gráu ofan á svart með sínum 25. leik sem var grófur fingurbrjótur ergerði stöðu hans hartnær von- lausa. Ribli tefldi óaðfinnanlega úr yfirburðum sínum, vann peð og náði síðan frelsingja á a- línunni sem réði úrslitum í skák- inni. Skák þessi var til muna lakar tefld en fyrsta skák einvígisins en þar sýndu báðir stórmeistararnir mikil tilþrif. Þó staðan í einvíginu sé jöfn bendir taflmennska Smyslov í þessari skák til þess að honum munu reynast örðugt að halda í við andstæðing sinn. Spá- dómar manna fyrir einvígið voru flestir á þá leið að Ungverjinn myndi sigra. Hvítt: Zoltan Ribli Svart: Vasily Smyslov Bogo - indversk vörn 1. d4 Rf6 2. c4 e6 3. Rf3 Bb4+ 4. Bd2 a5 5. g3 d5 6. Dc2 Rc6 (Allt hefur þetta sést áður m.a. í skák Browne og Smyslovs á millisvæðam- ótinu í Las Palmas í fyrra. Smyslov sem hafði svart stjórnaði liði sínu af mikilli snilld til sigurs. En hann hefur varla haft ástæðu til að ætla að sú skák hafi farið framhjá Ungverjanum. Ribli var nefnilega meðal þátttakenda í mótinu og hafnaði í efsta sæti). 7. a3 (Browne lék 7. Bg2 en Smyslov fékk góða stöðu eftir 7. - dxc4 8. Dxc4 Dd5 o.s.frv.). 7. ... Be7 8. Bg2 dxc4 9. Dxc4 Dd5 10. Dd3 0-0 (Hér kom til álita að leika 10. - De4). 11. Rc3 Dh5 12. 0-0 Hd8 13. Dc4 Bd7 14. Hfe1 Rd5 15. e4 Rb6 16. Dd3 a4 17. h3 f6l? (Sannkallaður „Smyslov-leikur". Hann býr drottningunni skjól á f7 - reitnum). 18. d5 (Sókn á væng skal svarað með at- lögu á miðborði, segir regla ein góð og gild sem getur átt vel í sumum stöðum, öðrum ekki eins og gengur. Þó 17. leikur Smyslovs geti vart skoðast sem sóknarleikur, þá hreyfir hann þó altént við liðsaflanum á kóngsvængnum. Viðbrögð Riblis eru samkvæmt því rökrétt og í hæsta máta eðlileg). 18. ... Ra5 19. Had1 Rbc4 20. Bc1 e5! 21. Rh4 b5 (Smyslov hefur tekist að jafna taflið fullkomlega. Það er ekki fyrr en síðar sem hann slær feilnóturnar). 22. Rf5 (Athyglisverð var áætlunin 22. Bf3 og 23. Bg4). 22. ... Bf8 23. Dc2 Rd6? (Fyrstu mistök Smyslovs. Hann varð að halda góðu valdi á e5 - reitnum vegna framrásar f - peðsins). 24. g4! Df7 (í samræmi við 17. leikinn hopar drottningin. En f7 - reiturinn reynist ekki það hæli veðranna sem Smyslov hafði vonast eftir. Satt að segja gefur þessi 24. leikur ýmsum fléttuhug- myndum hvíts byr undir báða vængi). 25. f4 Rxf5? (Eftir þennan leik lendir Smyslov í óyfirstíganlegum erfiðleikum. Hann gat haldið allvel í horfinu með 25. - Rac4). 26. exf5 exf4 27. d6! (Afskaþlega óþægilegur leikur svo ekki sé meira sagt. Svartur má alls ekki snerta d - peðið vegna mögu- leikans 28. Bd5. Nú riðlast svarta staðan). 27. ... c6 28. Rxb5! (Byggir á sömu fléttuhugmyndum og síðasti leikur hvíts). 28. ... Dc4 29. Rc3 Bxd6 30. Dxa4 (Að sjálfsögðu ekki 30. Hxd6 Dc5+ og hrókurinn fellur). 30. ... Be5 31. He4 Dxa4 32. Hxa4 Be8 33. Hxd8 Hxd8 34. Bxf4 Bxf4 35. Hxí4 (Með peð yfir reynist úrvinnslan létt verk). 35. ... Rb3 36. Hb4 Rd4 37. a4 Rc2 38. Hb6 Re3 39. a5 Rc4 40. Ha6 Hb8 41. Bf1! Re5 42. Hb6 - Smyslov hefði sjálfsagt getað teygt þetta eitthvað áfram en úrslitum hefði ekki verið breytt. Svartur ræður ekki við a - peð hvíts. í stað þess að setja1 skákina í bið kaup' Sovétmaðurinn að gefast upp. Staðan: Smyslov 1 - Ribli 1.

x

Þjóðviljinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.