Alþýðublaðið - 15.10.1921, Blaðsíða 1

Geflð rtt áf ^LlþýaufloklffÁnm.
1921
L iwgardaginn 15 október.
238. tölubl.
jfttviiunleysið ijtoregl
13. mil). kr. til atrinnnbóta.
9 mllj. f atTinnnleygisstyrb.
Atvinmiieysi mikið hcfir verið
í Noregi undanfarið ekki s/ður cn
annamtaðar og valda þvi cojög
iílar ásræður tjávarutvegsins, bæði
Huthingaskjpaútvegsins og fiski-
skipa. Þó er atvinnuleysið ekki
mest tiitölulega roeðal sjómarma,
beldur hafa málmiðnað rmenn og
húsagerðarmenn orðið verst uti.
Nú upp á sfðkastið hfir úm
nokkurt skeið verið verkbann <
papp'rsverksruiðjunum osr. horfir
þír 'tíf stórvandræða. Hefir það
sýnt sig, að psppirssalar græða
beinlínis á þessu og hefir komið
tli tals, að ríkið íæki »ð sér
rékstur verksmiðjanna, fremur en
að láta þær staúda ónotaðar, þvi
*igendurnir vilja ekki heyrs talað
um neinar miðlanir.
Um sfðustu mánaðamót voru
verkiýðaféiögum búin ¦• að greiða
atvinnulausum mönnum um 9
miljónir króna í atvinnúleysisstyrk.
Leggur rlkið fram nokkurn hluta
¦í atvinnuleysissjóðina, en þó verða
verkamennirnir að bera þá uppi
aðailega Ymsir sjóðirnir eru, sem
vOuIegt er farair að mioka við
þessi sífeldu útgjöld og ekki fyrir
sjianlegt annað, en rikið verði
að taka við öilu saman, ef ekki
rakaar úr.
Á fjárlögunum 1920—1921 voru
áætl. 13 rriilj. kr. til atvinnubóta og
eru þær nú allar notaðar. Stór-
þingið hefir þvf nýlega haft þetta
mál til meðferðar og ætlað fé til
atvinnubóta.
I) A fjárhagáætlun 1921—82
•eru áætlaðar 6 mllf. kr. til at-
vínnubóta. 2) Til þets að koma f
veg fýrir atvinnuleysi á fjárhags
áfinú 1921—22 skai stofna til
atvinnuhóta á kosnað ríkisins
samkv. ákvörðun konungs í hverju
/alli. Rfkissjóður greiðir kostnað
aðinn sem fyrirframgreiðalu og
Sjómannafél. Rvíkur
Fuadur Sunnudag 16 þ. m, kl 2 e. m. í Bárusainum (niðri.)
Til umræðu: Kaupgjaldsmálið og fleira. — Félagar sýni skyrteini
sfa við dyrnar. Stjö»mlR» ^
kemur það niður á siðari fjáriög-
um, 3) Sveitir, sent ekki geta á
annan hátt komið af stað atvinnu
bótum tii þess að draga úrat
vinnuleysinu, geta fengið lán úr
rtkisvjóðí samkvæmt þeim kjörum
er kóngur ákveður, eða tnaður tii
þess kjörinn af honum. í þessu
augnamiði má 'taka ait sð 20
miljón kr. ríkislán ínnaniands Ea
40 trtiljónir er áætlað að þu?fi til
írstmkvæmda öðium Hð
Norska rikið hefir skilning á
þvl, að atvinnuleysið er ekkert
s)ái($k?parviti verkamanna og að
það er til óguriegs niðurdreps
fyrir þjóðina. AuðviUð eiga verk-
lýðssamtökin mikinn þátt í þvf,
að svo miklu hefir þó verið áorkað,
og etga þau skllið lof fyrir það.
Hinsvegar eru norsku þingmenn
irnir flístir sæmilega mentaðir
menn sem skilja kröfur tfmans,
skilja það, að verkamennimir hafa
sömu réttindi til að lifa og aðrir
þegnar tikisins. Þeir líta ékki á
þá eins og þræla, sem kasta megi
á sorphauginn hvenær, sem þeirra
er ekki noi til að græða fé á þ<;im.
Framkvæmdir frænda vora á
þessu sviði ættu að kenna fsienzku
stjórninni, að sofa ekki eins vært
f þessu máli og hún gerir, og
þær ættu áð kenna fslenzku al
þýðunhi að standa saman.
Lotsrert. Enskur botnvörpungur
kom hingað inn f gær með þrjá
árabáta héðan, sem hasn hafði
tekið úti f Flóa tii að hjálpa til
lands. Kom hann eingöngu ina i
þessu augnamiði og er iofsvert
hve vel hann reyndist bátverjum,
sem vafalaust voru f háska staddir.
Brunatryggingar
á innbúi og vöruiti
hvorgt ódýrarl én hjá
A. V. Tulinius
vátrygglngaskrlfstofu
Elm8klpafólagshú8lnu,
2. hœð. ¦
Svikamylna auövisii.
Hrernig* stéð á n»nska mm>-
særismaltnii.
Seint f fyrravetur fiuttu blöðiœ i
hér skeyti frá fréttaritará sfnum «
Danmörku um það, að víðtækt *
samsæri kommúnista hefði komislt <
upp í Svfþjóð.
Þessi .samsæris" mál hafa í alt
sumar verið undir rannsókn og'
voru ýmsir kommúnistar, einkum !
þó Finnar teknir fastir. Þeir vors>
þó fiestir látnir lausir aftur ínnas :
skamms. því að ekkert óleyfilegt
sannaðist á þi. Sænska lögreglaia
hefir hlotið ámæli mikið fýrír
framkomu sfna f þessu máli, ög
ekkt sfst fyrir það, að hún
fékk .hvft".finskan snuðrara og
morðvarg, Hotmström, að nafni i
lið með sér. Holmström þetsi ev
kunnur fyrir grimd sfna gagnvart ;
.rauð" finnum (verkamönnum) eftir
að ,bvft" fuiaar (borgarafiokkarnir)
náðu aftur völdum eftir finsku>
byitinguna.
Sænsku kommúnistarnir vissa