Þjóðviljinn - 17.02.1985, Blaðsíða 2

FLOSI
af „túninu minu
heima“
Skrítið er það, hvað undurvænt manni getur þótt
um „túnið sitt heirna".
Ef til vill er ég óvenju jákvæður í dag, jákvæðari en
lög gera ráð fyrir, en það verður þá bara að hafa það.
Mér finnst ég vera mikill gæfumaður. Hér sit ég í birtu
og hlýju, í gömlu timburhúsi niðurvið Tjörn í Kvosinni
í Reykjavík á hvellbjörtum febrúarmorgni í svo
fullkomnu jafnvægi hugans að jaðrar við „nirvana",
en „nirvana" er að sögn Gunnars Dal, sérfræðings
míns í sálarástöndum, indversk alsæla og lausn frá
hringrás endurholdgunarinnar.
Það eina sem gæti á þessari stundu raskað sál-
arró minni er það hvaö oft ég er búinn að nota
forsetninguna „í“ í þessum fáum línum, en það verð-
ur líka bara að hafa það.
Hérna í Kvosinni og í gamla bænum ólu afar mínir
og ömmur allan sinn aldur, foreldrar mínir og síðast
en ekki síst ég, sem alla mína tíð hef átt heima
niðurvið Tjörn.
Á þessari hálfu öld, sem ég er búinn að þreyja
þorrann og góuna hef ég fjórum sinnum verið dreg-
inn úr Kvosinni til bráðabirgðabúsetu um stundar-
sakirog í neyð. Það lehgsta sem forlögunum tókst að
hrekja mig frá Tjörninni var vestur á Framnesveg, en
í hin skiptin vestur á Öldugötu, Vesturgötu og Tún-
götu.
Ég er semsagt Reykvíkingur og nánar tiltekið mið-
bæingur.
Og þess vegna er það að mér leyfist að kalla
Arnarhólinn „túnið mitt heima".
Kvosin finnst mér áþreifanlegur hluti af sjálfum
mér, bara eins og fingurnir eða tærnar.
Þetta eru átthagar mínir og heimabyggð.
Þegar góðir menn og vitrir eru að krukka í miðbæ-
inn, finnst mér stundum eins og verið sé að aflima
mig.
Þetta hefði nú amma kallað óhemjuskap.
Stundum, þegar ekki liggur jafn vel á mér og núna,
jaðrar við að mér finnist aðkomumenn gera sig full
heimakomna í „túninu mínu“, en þá hugsa ég í
leiðinni:
- Láttu nú ekki eins og heimaríkur hundur.
Og þó get ég ekki varist þeirri hugsun að ef til vill
hafi það fólk, sem varla hefur nokkurn tímann búið í
Reykjavík, hvað þá í miðbænum, litla tilfinningu fyrir
því, hvað er hér „aðlaðandi", en „aðlaðandi" er orðið
sem notað er um flestar lausnir arkítekta á umfangs-
miklum stórspjöllum, sem ráðgerð eru á Arnarhóli til
viðbótar þeim sem þegar hafa verið unnin.
En nú er ég, einsog ég sagði áðan, í svo undur
góðu skapi að ég ætla að reyna að sjá björtu hliðarn-
ar á öllu því sem stendur til að gera hér í „miðborg-
inni“, eins og Kvosin og gamli bærinn er nú kallaður.
Maður getur varla verið annað en hugfanginn af
þeim tillögum sem komnar eru fram um áframhald-
andi gagngerar „lagfæringar" á gamla góða Arnar-
hólnum. Fyrstu verðlaun, og númer eitt, fær Erling
nokkur Grosen Pedersen, arkítekt, sennilega kom-
inn frá því landi þar sem ekkert landslag er til nema af
mannavöldum. Það sem er mest „aðlaðandi" við
hugmynd hans er mikið útileikhús sem horfir mót
norðri og er því í skjóli fyrir sunnanátt og sólskini.
Þetta er á íslensku kallað að vera áveðurs og er
hugmyndin vafalaust fengin frá Grikklandi, þar sem
loftræstingavandamál útileikhúsa eru leyst með
þeim hætti að hafa þau áveðurs. í þessari hugmynd
skiptast á runnar, trjágöng, hekk og rjóður og svo
fimmtán eða tuttugu öndvegissúlur, svona einsog til
að minna á þá staðreynd að „allir erum vér (slend-
ingar".
Um þessa tillögu segir dómnefndin orðrétt:
„Öndvegissúlnaröðin er ómarkviss. Tillagan er
nokkuð ofhlaðin en einstaka hugmyndir mjög aðlað-
andi“. Semsagt dælí, dælí.
Eitt er víst að tillaga Pedersens gerir ekki ráð fyrir
því að ungir smáborgarar renni sér á rassinum,
sleða eða skíðum, niður hólinn, eins og gert hefur
verið í ellefuhundruð ár.
Umsögn dómnefndar um tillögu númer átján er
heillandi, en hún er svona:
„Tillagan er óvenjuleg og listræn í framsetningu.
Hugmyndir höfundar um samspil heimspeki, sögu
og forma eru sett fram á skýran og Ijóðrænan hátt“.
Líklega er þetta lausnin, að hafa Arnarhólinn list-
rænt samspil heimspeki, sögu og forma á Ijóðrænan
hátt.
Og ekki skal ég láta þetta raska sálarró minni. Þó
ég vilji leyfa Arnarhólnum að vera eins og hann er og
þó mér finnist að Arnarhóllinn eigi að vera eins og
íslenskir hólar en ekki einsog útlenskir hólar, þá ætla
ég að beita gamla góða æðruleysinu og hugsa sem
svo:
- Æ, ég á nú svo stutt eftir og þegar ég er dauður
verður öllum orðið sama um Kvosina, því líklegá
verð ég síðasti barnfæddi Reykvíkingurinn, sem
búið hefur alla ævi niður við Tjörn.
Þeir sem eftir lifa eiga sér Arnarhólinn ekki að
„túninu heirna".
Flosi
_______í fótspor
Ólafs Ragnars?
Fréttabréf Háskóla íslands er
nýlega komið út. Þar er að
finna fyrirsögnina: „í fótspor
Ólafs Grímssonar" og grein-
irfrá í frétt að nýmáladeild há-
skólans í Delhi efni til ráð-
stefnu um heimsbókmenntir
um mánaðamótin febrúar/
mars. Þeir sem hafa áhuga
geta snúið sér til Sigurðar
Bjarnasonar fyrrverandi
Morgunblaðsritstjóra og
sendiherra, sem nú um stund-
ir hefur aðsetur í utanríkis-
ráðuneytinu.B
Kolbeinsey
Blaðið Víkurfréttir á Húsavík
hefurtenni saman umræðuna
um að bjórdrykkja leysi efna-
hagsvanda þjóðarinnar og
þann háska sem vofir yfir
bænum, að togarinn Kol-
beinsey verði seldur á upp-
boði. Blaðið segir:
„í framhaldi af bjórumræð-
unum hafa vísir menn og töl-
fróðir eygt lausn í togaramál-
inu. Ef reiknað er með að ríkið
fái 90 krónur af hverjum seld-
um bjórlítra í framtíðinni þá
ættu sveitarfélög að taka
sama toll af þeim bjór sem þar
er þambaður. Og ef af þessu
yrði þyrftu Húsvíkingar ekki
að drekka nema rúma tvo lítra
á bjór á dag í aðeins ár og þar
með væri hægt að greiða allar
skuldir Kolbeinseyjar. Einfalt
og snjallt.“B
Fatafellur
í andaglasi
Eins og kunnugt er hefur Á-
mundi framkvæmdastjóri Al-
þýðuflokksins lýst þeirri tækni
Jóns Baldvins og hans á fund-
um um landið sem fatafellu-
tækni, en úr þeim geira við-
skiptalífsins hefur Ámundi
töluverða reynslu.
Á dögunum var boðaður
fundur á Dalvík með nokkru
brambolti og mættu á fjórða
tug manna á tilskildum tíma.
Hins vegar brá svo við að for-
maður Alþýðuflokksins lét
ekki sjá sig á staðnum en
vatnsglös voru á borðum.
Höfðu menn í flimtingum að
fatafellur væru í andaglasi.B
Mikilvirkur leikritahöfundur.
Land míns föður næst á fjölun-
um.
Leikrit Kjartans
um stríðið
Mjög stórt og viðamikið nýtt
leikrit eftir Kjartan Ragnars-
son er nú tilbúið og verður það
fyrsta verkefni Leikfélags
Reykjavíkur á næsta leikári.
Nefnist það á þessu stigi Land
míns föður og fjallar um stríös-
árin á íslandi. Það gerist í
Reykjavík og er mikið af
söngvum í þvi sem Kjartan
hefur samið. Hann mun hafa
verið í mörg ár með þetta verk
í smíðum og verður sannar-
lega spennandi að sjá það.B
Hringurinn
Ný kvikmynd verður f rumsýnd
á næstunni um hringveginn.
Myndin heitir Hringurinn og er
eftir Friðrik Þór Friðriksson
kvikmyndagerðarmann. Efni
hennar er ferðalag eftir hring-
veginum kringum landið og er
sýningartími hennar um einn
og hálfur klukkutími. Lárus
Grímsson gerði hljómlistina
við þessa kvikmynd og
Grammið mun á næstunni
gefa hana út á hljómplötu.
Mynd Friðriks Eldsmiðurinn
hefur verið valin til sýningar á
viðurkenndri alþjóðlegri kvik-
myndahátíð í Evrópu.B
Aljona til
Gautaborgar
í vor verður haldið festival
allra leiklistarskóla á Norður-
löndum í Gautaborg í Svíaríki
og er það í fyrsta skipti sem
svo stórt festival verður hald-
ið. Nú mun afráðið að Leik-
listarskóli íslands fari þangað
og sýni sovéska leikritið Alj-
onu og ívan sem undanfarið
hefur verið á fjölum Lindar-
bæjar. Það er Þórunn Sigurð-
ardóttir sem er leikstjóri.B
Fleiri ráð
eru til
Það er reyndar ekki nýmæli
að skattlagning af syndum
mannfólksins sé notuð til að
standa straum af meiriháttar
framkvæmdum og leysa
efnahagsvanda. Til dæmis er
það haft fyrir satt, að aldrei
hefði tekist að reisa hinar
miklu miðaldakirkjur í Evrópu
ef ekki hefði komið til skattur á
vændiskonur. Það gjald brást
aldrei í byggingarsjóði, hvern-
ig sem annars áraði.
Þessum ónýtta tekjumögu-
leika er hér með skotið til
Steingríms og Alberts í þegn-
legri vinsemd.B
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 17. febrúar 1984