Þjóðviljinn - 08.03.1985, Qupperneq 4

LEIÐARI
Hægra megin við miðju
Þegar Þjóðviljinn skýrði frá því að Kalevi
Sorsa forsætisráðherra Finna og formaður
finnska jafnaðarmannaflokksins hefði neitað að
taka þátt í boði þar sem Jón Baldvin var við-
staddur vegna ummæla þess síðarnefnda um
„finnlandiseringu", varð uppi fótur og fit meðal
fjölda norrænna blaðamanna, sem hér eru
staddir. Mörgum þótti þetta vera dropinn sem
fyllti mælinn; Jón Baldvin væri með því búinn að
móðga alla forystumenn jafnaðarmannaflokka
á Norðurlöndum.
Blaðamennirnir höfðu því margs að spyrja
formann Alþýðuflokksins þegar hann gekk inní
sjálft Þjóðleikhúsið í fyrradag. „Þetta er ekki
rétt,“ sagði Jón Baldvin. „Ég hef aldrei sagt
þetta í ræðu eða riti. Hafi einhver sagt Finnum
þetta, þá er það ósatt“. Og hann bætti við: „Á ég
að biðjast afsökunar á einhverju sem ég hef
aldrei sagt?“. örfáum tímum eftir að hann hafði
látið þessi orð falla, hafði hann sent Sorsa og
Finnum afsökunarbeiðni; hann hafði nefnilega
fengið að heyra ummmæli sín orðrétt um
„finnlandiseringu" í sjónvarpi. Nú er í sjálfu sér
ekki einsdæmi að menn viti ekki hvað þeir segi,
en er það fátíðara að þeir séu svona kok-
hraustir.
Ekki virðist alvara afsökunarbeiðninnar vera
meiri en svo, að í DV-grein í gær líkir formaður-
inn Finnum við Afgani; þeir séu í sömu afstöðu
„hlutlaust, smáríki á landamærum Gúlagsins“
og gerir þannig því skóna að svipað gæti gerst í
Helsinki og gerðist í Kabúl. Þessi aðdróttun
Jóns Baldvins gengur jafnvel enn lengra en
kenningar hans um „finnlandiseringu" og mun
hann væntanlega neyðast til að senda nýtt af-
sökunarskeyti í dag.
Formaðurinn í Alþýðuflokknum hefur tekið
upp málflutning Svarthöfða gagnvart bræðra-
lagsþjóðum okkar í Noregi, Danmörku, Finn-
landi og Svíþjóð og hefur greinilega ekki haft
fyrir því að kynna sér hvað sé rétt og hvað sé
rangt, - sem er ekki nema von, þegar hann veit
ekki skil á því sem hann segir og skrifar sjálfur.
Jón Baldvin þrætti fyrir það í sjónvarpi sl.
þriðjudag að hafa þrýst á Anker Jörgensen um
að taka ekki þátt í stofnfundi samtaka um kjarn-
orkuvopnalaust ísland. Sjálfur hafði hann fús-
lega viðurkennt í viðtali við Alþýðublaðið á
föstudag að hafa komið skilaboðum til danskra
jafnaðarmanna að hann teldi slík afskipti Ank-
ers óeðlileg. Og í sama sjónvarpsþætti upplýsti
hinn virti leiðtogi danskra jafnaðarmanna, Ank-
er Jörgensen, að hann hefði fengið símtal frá
íslandi þessa efnis.
í sama sjónvarpsþætti hélt Jón Baldvin því
fram, að Anker Jörgensen og Benedikt Gröndal
hefðu setið saman við Nató-borð og tekið
ákvörðun um staðsetningu 572 meðaldrægra
eldflauga. Einnig þetta reyndist rangt hjá for-
manninum. Ákvörðunin var tekin á fundi 12.
desember 1979, og Benedikt Gröndal var ekki á
þeim fundi fyrir hönd þáverandi ríkisstjórnar,
heldurHendrikSv. Björnsson sendiherra sem
tók ekki einu sinni þátt í atkvæðagreiðslunni.
Jóni Baldvin Hannibalssyni nægir ekki að
hefta málfrelsi virtra leiðtoga jafnaðarmanna
hér á landi, honum nægir ekki að móðga þjóð-
arleiðtoga með hæpnum fullyrðingum, honum
nægir ekki að segja ósatt, honum nægir ekki að
þurfa að senda afsökunarbeiðni út og suður, - í
gær kom nefnileqa í Ijós að hann er ekki maður
til að standa við orð sín frá morgni til kvölds.
Þegar hann afhendir Morgunblaðinu grein
sína hefur hann strikað út ummæli sem vakið
höfðu mikla athygli annars staðar á Norður-
löndum. Þetta gaf DV tilefni til að setja í gær
tilvísun á forsíðu; „Hin víðfræga kjallaragrein
Jóns Baldvins óbreytt“. Jón Baldvin hafði
nefnilega tekið út setningu um að sænski utan-
ríkisráðherrann þættist hvorki heyra rússneska
kafbáta né sjá.
Norrænir fjölmiðlar hafa að vonum sagt ýtar-
lega frá þessum trúðleikum formanns Alþýðu-
flokksins þessa dagana. Allir Ijúka upp einum
munni um þennan stjórnmálamann á hægri
vængnum. Nú hefur samstarf formanns Alþýð-
uflokksins við Ámunda Ámundason umboðs-
mann skemmtikrafta verið með miklum ágæt-
um. Sjálfur segist Ámundi kunna því vel að vera
sendill fyrir Jón Baldvin. Það fer vel á því að þeir
kumpánar haldi áfram sínum trúðleikum hægra
megin við miðju. En þjóðin þarf á öðru að halda
en þeim trúðleikum á næstu misserum. -óg
KLIPPT OG SKORIÐ
Fimmtudagur 7. mars 1085
Vettvangur
Guðmundur Jónas Kristjánsson:
Refskák um ratsjárstöðvar
Ert þú tilbúin?
■ I inliuiii 'cpmn hclur
niaAiir þ.iO u iillmninguniii. .u'
cinmill um |>c>s.ir mundir. sc
ccriil .u' lc|!j!|ii xiðnslii siiiiiV,
hiij!j!iA .i þ.inn iisclniii)! hiind.i
nskr;i hcrninVirylirviiliia. ai»
sinriiiil.il cnn iK'rn.MVirumsMl sln
hcr á liindi. iu.ii mcil (ni nrt
hygjija hcr upp ivar ratsjar
siiKÍvar. cina a Vcslljordum
ng hina a N-AusluríamJi I
(ícssu augnmuV cr nu nllum
nvisomum saklcysiug|um icfli
Iram a taflhorrtuý j«i svocr ;k»
kl.ck|/m skuli nu hcill nl Iiiiis
. |ivi mikirt cr i IiiiIi. iiil
Iskákar
ckki cr |vkki i siiákhciminuni
i diij:
t-.ll þcpar grannl cr skmlaiV
kcmsi upp um „skakmcisiar
ann luma" Alhngili þclla
samrymisl nclnilcga cngum
skakicglum I n skúkm cr
hddur ckki ncin vcnjulcg
skak Ofi ..Pcnlapon-afhrigil-
iiV hohVir cinnull til óvcnju-
lcgra skaka al þcssu laj!i
Skaka. þar scm mcnn lialda
.ilram ail lcfla op lcfla. þrall
fyrir augljoslcga pallsliKlu og
hciniiiskiisniiil. jatnvcl cílir ail
konunjiur þcirrii sa svarli.
slcinlij!j!ur dauflur ii latlhoriV
hcimur allur. sc hcr Imlsvirlur.
■ ••rösins lyllslu mcrkillgu.
Stjómvóld verðskuldi
andstóðu
lii svo ail vi<1 suuiim okkur
iiö alvoru malsins. og lalum
alli jikingamiil ligjiia a nulli
hlula. þá crljósl. aö mikiA og
langvmnl hiiamál cr i uppsij;|.
ingu. cf svo hcldur Iram scm
horfir. Álornun um hygginjiu
ralsjársliMÍvanna a VcslfjonV
um og N-Ausiurlandi. cr raun-
ar þcgar orðiö mikiil hilamal
l-l sijornvold þvcrskallasl cnn
viil mcirihlulavilja hcima-
maiina. og jufnvd mcirihlula
vitja þjiiöarinnur sk'
skoóanakonnun. cr cm v
aii þá cr sáö lil mikilla
, þaö a
ijlcgri
N-Ausiurlandi. gcri
ólikum forscndum. cnda ci
þcssi sliirí iindsloöuhópur
okkur. I. desember hupurinn
þvcrjKililiskur. cn i þvi nia
scjya. .k1 stvrklciki lians •*' cin-
nuii lolginn
llvuö undirrilaöan vuröar.
þá byggisi iindslaöan aöallcga
á lycnnu -
I Ivrsla lagi cr um uö raöa
skdhngu gagnvarl þcirn vil-
firnngu. scm fram kcmur i
vighunaöarkapphljupi núlim-
jns KalsjársiiMl. scm hcrnjö-
armannvirki. cr lákn og hluti
þcirrar viilirnngar Hyggmg
þcsskotiar hcmaöamiannvirkis
i lúnluli manns.'hcr þvi skíl-
yröislausl uö foröa.
I oöru lugi cr hcr um sjulla
þjoövarnarhugsjunina aö
ruöa Scm íslendingar. þá
hljoium viö aö hcra mikinn
hcyg i hrjosli gagnvarl þcim
trolluuknu hcrnaöa; jmsvif-
um. scm crlcnt slórvcldi stcnd-
ur nu tyrir i l.indi okkur Kai-
sjarsioö. scm hcruaöarmann-
virki. cr hluii og lákn þcssara
shiruuknu crlcndu hcrnaöar-
umwifa. Allir sanmr Islcnd-
mgiir. scm uf cinkcgni vilja. uö
isícnsk þjiWI haldi uppi sjálf-
siu-öu þjiKlriki mcö þjoölcgri
rcisn. hljoij (vv 'cgai uil
vcru ulncyddir lil uö spyrnu
fiisl viö ioium. og krcljusl
þcss. iiö oll þcssi crlcndu hcrn-
aöjrumsvif a Islandi. vctöi um-
svifaluuM Móövuö Við eigum
aldrei aö vikja af braul friöar
ug fullveldis.
Litli ófgahópurínn
Annars cr þaö ulhyglisvcri.
Iivcimi mikill ..lcimnishjúpur'
virösl umlvkja þ;i lau. >cm lysl
hutu ylir stuöningi 'iö ulorm
„siormcislarans" og l’cntug-
Þverpólitísk
andstaða
Guðmundur Jónas Kristjáns-
son á Flateyri skrifar þarfa hug-
vekju í NT í gær, þar sem hann
gerir grein fyrir andstöðu gegn
ratsjárstöðvum á Vestfjörðum og
N-Austurlandi:
„Við sem höfum tekið þá
ákvörðun, að berjast hart á móti
byggingu bandarískra ratsjár-
stöðva á Vestfjörðum og N-
Austurlandi, gerum það á ólíkum
forsendum, enda er þessi stóri
andstöðuhópur okkar, 1. des-
ember hópurinn, þverpólitískur,
en í því má segja, að styrkleiki
hans sé einmitt fólginn.
Hvað undirritaðan varðar, þá
oyggist andstaðan aðallega á
tvennu.
í fyrsta lagi er um að ræða skel-
fingu gapnvart þeirri vitfirringu,
sem fr kemur í vígbúnaðar-
kapphl; ii nútímans. Ratsjár-
stöð, se nernaðarmannvirki, er
tákn og Jti þeirrar vitfirringar.
Bygging þesskonar hernaðar-
mannvirkis í túnfæti manns, ber
því skilyrðislaust að forða“.
Braut friðar
og fullveldis
„í öðru lagi er hér um sjálfa
þjóðvarnarhugsjónina að ræða.
Sem íslendingar, þá hljótum við
að bera mikinn beyg í brjósti
gagnvart þeim tröllauknu hern-
aðarumsvifum, sem erlent stór-
veldi stendur nú fyrir í landi okk-
ar. Ratsjárstöð, sem hernaðár-
mannvirki, er hluti og rákn þess-
ara stórauknu erlendu hernaðar-
umsvifa. Allir sannir íslendingar,
sem af einlægni vilja, að íslensk
þjóð haldi uppi sjálfstæðu þjóð-
ríki með þjóðlegri reisn, hljóta
þess vegna að vera tilneyddir til
að spyrna fast við fótum, og
krefjast þess, að öllþessi erlendu
hemaðarumsvif á Islandi, verði
umsvifalaust stöðvuð. Við eigum
aldrei að víkja af braut friðar og
fullveldis“.
Öfgahópur
stórmeistarans
„Annars er það athyglisvert,
hversu mikill „feimnishjúpur"
virðist umlykja þá fáu, sem lýst
hafa yfir stuðningi við áform
„stórmeistarans“ og Pentagons.
Pað er eins og þeir séu orðnir
ákaflega feimnir við að opinbera
stuðning sinn. í sjálfu sér er þetta
mjög skiljanlegt. Auðvitað vilja
þeir forðast, að láta bendla sig við
þau öfgakenndu hægrisjónarmið,
sem „stórmeistarinn," Geir Hall-
grímsson, og hans „nótar“ eru
svo þekktir fyrir, þegar öryggis-
og varnarmál eru annars vegar.
Skýrist þetta mjög, þegar það
kemur á daginn, að enginn meiri-
háttar fjölmiðill, treystir sér til að
taka undir áformin, að Morgun-
blaðinu einu undanskildu. Og
þegar við það svo bætist, að ein-
dregnasti stuðningsmaður frjáls-
hyggju á Vestfjörðum, er einmitt
dreginn fram í kastljósið, og
látinn lofsyngja svarthvítu
heimsmyndina í Morgunblaðs-
stfl, til stuðnings óberminu í Stig-
ahlíð, þá ætti flestum vonandi að
vera Ijóst, hvað liggur undir
steini. Par fer lítill öfgahópur úr
hryllingsbúðinni, sem hyggst
ráða ferð, en tapað hefur áttum“.
Mögnuö upp
rússagrýla
„Það ber ævinlega merki um
málefnaleg rökþrot, þegar rót-
tæka hægripressan og heimsborg-
araleg nátttröll hennar, grípa til
þess óyndis, að seiða fram Rúss-
agrýlu, þegar þjóðfrelsis- og
friðarmál ber á góma. Þarna er
auðvitað um að ræða
grunnpunktinn í því.hversu frá-
hverf og andsnúin þessi nátttröll
eru öllu, sem kallast mega þjóð-
leg viðhorf.
Mörg dæmi má nefna í þessu
sambandi. Nærtækasta dæmið er
sú fullyrðing ratsjársinnans úr
Bolungarvík, að þeir sem berjast
á móti óberminu í Stígahlíð, berj-
ist á móti hagsmunum „hins
frjálsa vestræna heims“. Slík ein-
feldni og barnalegar fullyrðingar,
ganga einfaldlega ekki lengur.
Það er þess vegna átakanlegt, að
ungur maður, sérskólaður úr
stjórnmálafræðum, og sem vænt-
anlega setur markið hátt í heimi
stjórnmálanna, skuli ekki enn
hafa áttað sig á þessu. Jafnvei
þótt hann vegsami þau
heimsborgaralegu viðhorf, sem
lítið vilja gera með allt það sem
þjóðlegt má teljast“.
Hótar
framboði
Geir Hallgrímsson hefur lýst
því yfir í viðtali við tímaritið
Mannlíf að hann hyggist gefa kost
á sér í prófkjöri fyrir næstu kosn-
ingar, en í síðasta prófkjöri varð
hann í sjöunda sæti. Segist hann
vonast til að hann hafi traust
kjósenda, svo áreiðanlegt má
telja að hann gefi ekki kost á sér
til framboðs á Vestfjörðum eða í
Norðurlandskjördæmi eystra.
Eini
möguleikinn
Á fundinum með Geir Hall-
grímssyni og félögum hans í varn-
armálaráðuneytinu á Þórshöfn á
dögunum, kom fram, að Geir er
ekki sama um tilllögu sem liggur
fyrir á alþingi. Hér er um að ræða
þingsályktunartilllögu Stein-
gríms Sigfússonar og fleiri um
bann við uppsetningu ratsjár-
stöðva hér á landi. Kvaðst utan-
ríkisráðherra taka veru sína í rík-
isstjórn til endurskoðunar ef
þingsályktunartillaga þessi verði
samþykkt. Því er Sjálfstæðis-
mönnum á þingi þeim sem er í
nöp við þrásetu Geirs sá kostur
nauðugur að samþykkja til-
löguna á þingi. -óg
DJOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðslireyfingar
Utgefandi: Utgáfufólag Þjóðviíjans.
Rltstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphéðinsson.
Rlt8tjórnarfulltrúl: Oskar Guðmundsson.
Fréttastjórl: Valþór Hlöðversson.
Blaðamenn: Aðalbjörg Óskarsdóttir, Alfheiður Ingadóttir, Guðjón
Friðriksson, Helgi Guðmundsson, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gísla-
son, Mörður Árnason, Ólafur Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson,
Víðir Sigurðsson (íþróttir).
Ljóamyndir: Einar Ólason, Einar Karlsson.
Útllt og hönnun: Filip Franksson, Þröstur Haraldsson.
Handrlta- og prófarkaleatur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Framkvœmda8tjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Haröarson.
Skrlfstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Útbreiðslustjóri: Sigríður Pétursdóttir.
Auglýsingastjórl: Ragnheiður Óladóttir.
Auglýsingar: Anna Guðjónsdóttir, Ásdís Kristinsdóttir,
Hreiðar Sigtryggsson.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgrelðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Símavarsla: Margrét Guðmundsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmæður: Bergljót Guðjónsdóttir, Ólöf Húnfjörð.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Bílstjórl: Ólöf Sigurðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, auglýsingar, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setnlng: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í luusasölu: 30 kr.
Sunnudagsverð: 35 kr.
• Áskriftarverð ó mánuði: 330 kr.
Afgreiðsla blaðsins er opin á laugardögum
fró kl. 9 til 12, beinn sími: 81663.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 8. mars 1985