Þjóðviljinn - 05.12.1985, Side 8

MANNLIF
MANNLIF
Unglingar
n'gy
RÍKISÚTVARPIÐ
NÝ ÞJÓNUSTA
S VÆÐISÚTVA RP
FYRIR REYKJAVÍK OG NÁGRENNI
Útvarpað verður daglega frá mánudegi til
föstudags kl. 17.03-18.00 með tíðninni 90,1
MHz.
Auglýsendur athugið!
Móttaka leikinna auglysinga er í síma 687511
en lesinna í síma 22274 og 22275 til kl. 14.00
útsendingardaga.
Svæðisútvarp áAkureyri lengist um30mín-
úturogverður útsendingartími kl. 17.03-
18.30 alla virka daga.
Móttaka leikinna og lesinna auglýsinga er i
síma 26496 Fjölnisgötu 3a kl. 10.00-5.00
útsendingardaga.
Til sölu
v.s. Helgi S. KE-7
Skipið er talið vera 236 brúttórúmlestir að stærð,
smíðað árið 1959, en endurbyggt árið 1982. Aðalvél
skipsins er af gerðinni Callesen, 1000 hestöfl frá
1978.
Skipið er nú í slipp hjá Skipasmíðastöð Njarðvíkur h.f.
og verður selt í því ástandi, sem það nú er í.
Allar frekari upplýsingar eru veittar á skrifstofu Fisk-
veiðasjóðs í síma 2-80-55 og hjá eftirlitsmanni sjóðs-
ins, Valdimar Einarssyni, í síma 3-39-54. Tilboðs-
eyðublöð eru til afhendingar á skrifstofu Fiskveiða-
sjóðs og óskast tilboð send í lokuðum umslögum
merkt „Helgi S.“ og skulu hafa borist á skrifstofu
sjóðsins eigi síðar en 16. desember n.k. kl. 16.00.
Askilinn er réttur til að taka hvaða tilboði sem er eða
hafna öllum.
Fiskveiðasjóður íslands
Laus hverfi:
í Fossvogi, Tjarnarbóli og Kópavogi - vesturbæ.
DJÓÐVILJINN
Lausar stöður
Hjúkrunarfræðingar óskast á handlækningadeildir
l-B, ll-B, lll-B. Gjörgæsludeild, Svæfingadeild,
Skurðdeild. Lyflækningadeild l-A og ll-A, ásamt
Barnadeild.
Sjúkraliðar óskast á handlækningadeildir l-B, ll-B og
lll-B. Lyflækningadeildir l-A og ll-A. Hafnarbúðir.
Umsóknir ásamt upplýsingum um nám og fyrri störf
sendist hjúkrunarforstjóra, sem veitir nánari upplýs-
ingar í síma 19600-220-300 alla virka daga.
Fóstra óskast á dagheimilið Litla-Kot frá áramótum
eða eftir samkomulagi. (Börn á aldrinum 1-3 ára).
Upplýsingar í síma 19600-297 milli kl. 9:00 og 16:00.
Sjúkraþjálfari óskast í Hafnarbúðir.
Upplýsingar veitir yfirsjúkraþjálfari í síma 19600-266.
Aðstoðariæknar. Tveir aðstoðarlæknar óskast á
Svæfingadeild St. Jósefsspítala, Landakoti, til 6
mánaða. Frá 1.2. 1986. Umsóknum skal skilað fyrir
20.12. 1985. Upplýsingar gefur yfirlæknir deildarinn-
ar.
Reykjavík 3.12. 1985.
Ólafur Oddsson: Krakkarnir sjálfir segja að „þetta sé einmitt staður sem hafi vantað lengi." Ljósm. Sig
Eiga rétt á slíkri þjónustu
Rœtt við ÓlafOddsson, forstöðumann hjálparstöðvar
RKÍfyrir börn og unglinga í vanda
Rauði krossinn í iðnvæddum
ríkjum er í vaxandi mæii að laga
sig að breyttum þjóðfélagsháttum
og sinnir nú meira fyrstu hjálpar
starfí á almennum féiagslegum
grundvelli, sagði Ólafur Oddsson
forstöðumaður hjálparstöðvar
RKÍ fyrir börn og unglinga sem
eiga við vanda að stríða vegna
neyslu fíkniefna, ofbeldis, erfíðra
heimilisástæðna eða af öðrum
álíka orsökum.
Hugsað sem
staður fyrir börn
og unglinga
Þessi tegund af starfsemi sam-
rýmist vel hugmyndafræði, til-
gangi og markmiði RKI. Neyðar-
athvarfinu er ekki ætlað annað en
að veita fyrstu aðstoð og að-
hlynningu og er ekki hugsað sem
meðferðarheimili. Neyðarat-
hvarfið er hugsað sem staður fyrir
börn og unglinga þeirra vegna,
þar sem þeir geta leitað fyrstu
hjálpar í vanda sínum. Vonandi
verður engin þörf fyrir þetta en
krakkarnir sjálfir segja að „þetta
sé einmitt staður sem hafi vantað
lengi“. Þetta er líka spurning um
réttindi, ég lít á það sem barna-
pólítískt atriði að börn eigi rétt á
slíkri þjónustu í nútímaþjóðfé-
lagi.
Fíkniefnavanda-
málið er stórt
Hugmyndin um neyðarat-
hvarfið hefur verið að þróast í
það að verða alhliða neyðarat-
hvarf og ekki bara fyrir þá sem
eiga við fíkniefnavanda að stríða.
Bæði vegna þess að fíkniefna-
vandamál er ekki orðið það stórt
hér og það er sjaldan vandamál
eitt og sér. Við viljum gefa
krökkunum kost á að leita okkar
þó þau séu ekki endilega komin á
kaf í fíkniefni. Það er mjög mis-
jafnt við hvers konar aðstæður
krakkarnir búa. Fyrir utan
vandamál í sambandi við fíkni-
efnaneyslu þeirra sjálfra má
nefna ágreining eða sambands-
leysi milli foreldra og barna,
vandamálið getur verið til dæmis
áfengisneysla foreldranna, geð-
ræn vandamál, veikindi, svo og
þau áhrif sem öll þessi mikla
vinna hefur í för með sér fyrir
börn og unglinga, kynferðisaf-
brot, en það eru krakkar sem
verða fyrir kynferðisáreitni, svo
og félagslega einangraðir krakk-
ar í skóla eða hverfinu sem þau
búa í og veldur þeim vanlíðan.
Áhersla á
unglinga yngri
en 16 ára
Við vitum ekki hvað krakkai
koma til með að notfæra sér þessa
þjónustu og til að byrja með er
þetta tilraunastarfsemi í 6 mán-
uði en við vonumst til að geta
framlengt hana uppí heilt ár.
Það verður boðið uppá mat og
húsnæði krökkunum að kostnað-
arlausu. Það er pláss fyrir 5 til 10
einstaklinga með góðu móti mið-
að við húsrými en það fer eftir
aldurskiptingu og tegund vanda-
mála. Einn starfsntaður verður á
vakt alltaf og aukafólk um helgar
og við gerunt ráð fyrir bak-
vöktum sem hægt er að setja inn
eftir þörfum. Almennt er ekki
gert ráð fyrir móttöku að degi til á
þeim tíma sem aðrar stofnanir
sem þjóna börnunt og ung-
lingum, eru opnar.
Við gerum ráð fyrir að þjón-
usta fyrst og fremst krakka upp
að 18 ára aldri en leggjum áherslu
á unglinga undir 16 ára aldri.
Fengum
ódýrt húsnæði
Við munum fyrst og fremst
auglýsa athvarfið meðal krakk-
anna sjálfra hvort sent við
göngum í skólana, hengjunt upp
veggspjöld eða á annan hátt. Við
verðum líka með símaþjónustu
allan sólarhringinn og komum til
með að auglýsa símann vel.
Borgin hefur látið okkur í té
húsnæði með ódýrri leigu. Starf-
semina fjárntagnar RKÍ, að
meirihluta til úr sérverkefna-
sjóði. Það á að nægja til að fjár-
magna starfsemina fyrstu sex
mánuðina meðan kannaðir verða
möguleikar á áframhaldandi
rekstri, hvort sem það verður
nteð aðstoð opinberra aðila eða
félagasamtaka.
Það hefur vissa kosti í för með
sér að neyðarathvarfið tengist
ekki hinu opinbera kerfi. Hjá
okkur mun engin skráning fara
fram, það er að segja engar per-
sónuskýrslur verða skrifaðar eins
og til dæmis á sjúkrahúsum. Þeir
sem til okkar leita fara ekki inná
neina opinbera skrá. Hins vegar
verður í gangi einhver skráning
uppá framtíðina til að gera þar eð
þetta er tilraunastarfsemi. Við
teljum að það sé krökkununt
mikils virði að vita að engar per-
sónuskýrslur verða skrifaðar því
oft er um skammtímakrísur að
ræða, þar sent karakkarnir þurfa
bara að ná áttum og svo getur
þetta verið búið.
Erum bjartsýn
Við erum búin að ganga frá
mannaráðningum og athvarfið
fór af stað í byrjun desember.
Það verður svo opnað um miðjan
desember. Við höfum hvatt ein-
staklinga og félagasamtök til að
leggja okkur lið annað hvort með
vinnu eða með því að gefa eða
lána húsbúnað og höfurn fengið
góðar undirtektir. Hingað hafa
hringt bæði einstaklingar og líkn-
arfélög og boðið fram aðstoð
sína og við erunt bjartsýn á að
þetta gangi allt upp. Síminn er
622266
-aró
Friður er óhjákvæmilegur
Rœtt við Hossain Danesh prófessor ígeðlœkningum í Vancouver íKanada.
Hann er Bahá’ítrúar og var í heimsókn hér á landi nýlega. Hann segir ofsóknirá
hendur Bahá’ítrúarmönnum ííran stöðugtfara versnandi.
„Ég er bjartsýnn maður, þrátt
fyrir allt, því friður er óhjákvæmi-
legur," segir Hossain Danesh,
formaður Andlegs Þjóðráðs Ba-
há’ía í Kanada þar sem hann er
búsettur. Danesh var í heimsókn
hér á landi fyrir stuttu síðan, Þjóð-
viljinn greip tækifærið og ræddi
við hann um Bahá’í trúna, of-
sóknir á hendur þessum trúflokki
í íran og frið.
„Það er stöðugt verið að myrða
meðlimi Bahá’i-samfélagsins í
íran,“ sagði Danesh. „Ofsókn-
irnar eru síst minni en þær hafa
áður verið. Við vorum t.d. að fá
fréttir af því að nýlega, nánar til-
tekið þann 19. nóvember síð-
astliðinn, hefði einn maður verið
drepinn án dóms og laga.“
Ofsóknir
„Kringumstæður morðsins
þann 19. þessa mánaðar voru dá-
lítið sérstakar. Að því leyti að
dauði mannsins var tilkynntur og
ættingjar mannsins fengu að
nálgast líkið og fengu leyfi til að
grafa það. Þetta hefur gerst
nokkrar undanfarnar vikur og er
mjög óvenjulegt, að tilkynnt sé
um lát fólks og að ættingjar fái að
grafa fólkið. Um leið eru 767
Báhá’i-ar í fangelsi og það bendir
til að ofsóknir séu að aukast gegn
Báhá’i-um. A sama tíma hefur
það verið tilkynnt að Sameinuðu
þjóðirnar ætli að hafa yfirheyrslu
á sínum vegum um mannrétt-
indabrot í Iran, þar á meðal á
Bahá’i-um. Þetta hefur örsjaldan
verið gert áður á vegum Samein-
uðu þjóðanna og hlýtur að sýna
að ástandið er mjög alvarlegt í
íran.
Það er vitað mál að þegar at-
hygli heimspressunnar beinist að
íran á þennan hátt vekur það
geysilega athygli þar í landi. Þeir
láta það kannski ekki í ljós opin-
berlega á skýran hátt en þeim er
mjög annt um álit umheimsins á
þeim. Það er alveg öruggt," segir
Danesh með áherslu.
Og Danesh heldur áfram: „Það
virkar kannski dálítið öfugsnúið
þegar ég segi að mér kæmi það
ekki á óvart þótt bráðlega bærust
nýjar fregnir af morðum á
Bahá’i-um þar í landi, einmitt um
það leyti sem fyrrnefnd yfir-
heyrsla verður hjá Sameinuðu
þjóðunum. Það gera íranir til að
láta í veðri vaka að þeim sé sama
um álit umheimsins á þeim. En
þeim er ekki sama og því hefur öll
pressa fjölmiðlanna mikil áhrif í
þá átt að draga úr ofsóknum.
Útilokun
En ofsóknirnar snúast ekki
einungis um beint ofbeldi. Það er
einnig um óbeint ofbeldi að ræða.
Börnum í Bahá’i söfnuðinum er
t.d. ekki leyft að stunda skóla nú
orðið. Öllum þeim Bahá’i-um
sem verið hafa í vinnu hjá ríkinu
eða stórum fyrirtækjum hefur
verið sagt upp störfum. Einnig er
stórfelld eignaupptaka í gangi á
hendur Bahái-um. Söfnuðurinn
telur rúmlega 300.000 manns
þannig að hér er um að ræða
mjög umfangsmiklar ofsóknir.
Fólk spyr sig eflaust hver sé
ástæðan fyrir þessum ofsóknum
og svarið við þeirri spurningu er
margþætt. Fyrir það fyrsta ber að
nefna að í lögum írana er liður
sem segir að allir þeir sem aðhyll-
ast trúarbrögð sem eru yngri en
Islam séu réttlausir. Þessi lög
hafa alltaf verið fyrir hendi. Nú
hefur hins vegar orðið sú breyting
á að stjórnin í íran hefur afhent
öllum þeim sem eru viðurkenndir
sem írariskir þegnar, nafnskírt-
eini. Það þarf kannski ekki að
taka það fram að þeir sem ekki
hafa slík nafnskírteini undir
höndum eru réttlausir með öllu.
Og Bahá’i-ar hafa ekki fengið slík
nafnskírteini. Þeir geta því ekki
keypt sér venjulegustu hluti, þeir
fá ekki að fara í skóla, þeir fá ekki
að ferðast og auðvitað ekki að
fara utan. Þannig er stefnt að því
að gera þá að einhvers konar neð-
anjarðarhópi. Fleiri aðgerðir
hafa verið í undirbúningi. Það
varð t.d. frægt um allan heim
þegar það varð uppvíst að íranska
stjórnin hafði reist fangabúðir
ætlaðar Bahá’i-um, svipaðar
þeim sem nasistar höfðu í seinni
heimsstyrjöldinni. Þessar búðir
voru aldrei teknar í notkun þar
sem þetta vakti gífurlega athygli í
heimspressunni.
Jafnrétti
Auk þessa má nefna
jafnréttismálin. í samfélagi
Bahá’i-a hafa allir jafnan rétt og
við leggjum mikla áherslu á að
konan hafi jafnan rétt á við karl-
inn. Þetta hefur farið mjög fyrir
brjóstið á írönsku stjórninni því
eins og kunnugt er boðar Islam
að konan skuli skilyrðislaust vera
undirgefin karlmanninum. Það
má nefna fleiri atriði í þessa veru
þar sem Bahá’i og Islam stangast
á og Islam veitir engar undanþág-
ur.
Annað er það sem er mjög
mikilvægt að haft sé í huga varð-
andi þessi mál. Það er að Bahái-
ar hafa hingað til verið vel
menntaðir, þeir hafa sótt
menntun sína til annarra landa,
mest vestrænna landa. Það hefur
vakið tortryggni íranskra yfir-
valda. Þau hafa haldið því fram
að Babá’i-ar séu njósnarar fyrir
Síonismann, sem er auðvitað
fjarstæða. Þau hafa rökstutt
þennan grun með því að segja að
aðalstöðvar Bahá’i samfélagsins
séu í ísrael. En það á sér sögu-
legar forsendur sem rekja verður
til þess tíma þegar fsraelsríki var
ekki til. Þeir nota samt þessa rök-
semd til að ofsækja fólk. Ef ein-
hver Bahá’i sem búsettur er í íran
hefur farið í pílagrímsför til ísra-
els er það notað til að handtaka
viðkomandi, jafnvel myrða
hann“.
Indland
- En hvernig er með Bahá’i í
öðrum heimshlutum?
„Bahá’i samfélagið hefur að
nokkru leyti einbeitt kröftum sín-
um að Indlandi. Þar er fjöldi
Bahá’i-a kominn yfir milljón
manns og fer ört vaxandi. Ástæð-
an fyrir því er sú að við höfum
gert mikið af því að fara út á með-
al „hinna ósnertanlegu" og að-
stoðað þá á marga vegu, t.d. hvað
varðar menntun. Sýnt þeim
þannig að þeir fordómar sem
þetta fólk hefur orðið að búa við
eru óraunhæfir, og þannig gefið
þessu fólki nýja von og aukið
sjálfstraust. Baitá’i trúin á þannig
góðan hljómgrunn meðal þessa
fólks. Það hefur sýnt sig í því að á
síðasta ári bættust 500.000 manns
í Bahá’i samfélagið á Indlandi.
Þetta hefur haft mikið að segja
meðal hins almenna Indverja
vegna þess að þar í landi gerði
fólk sér ekki í hugarlund að hægt
væri að brjóta þann múr sem var
á milli þessara stétta á svo
auðveldan hátt.
Auk þess má nefna önnur
svæði í heiminum þar sem Bahá’i
trúin hefur verið í miklum upp-
gangi, t.d. í Afríku og Austur-
löndum fjær. Þróuðustu Bahá’i
samfélögin, ef orða má það svo,
eru auðvitað á Vesturlöndum,
það má nefna ísland sem dæmi
um það, en mestur uppgangurinn
hvað fjölda nýrra meðlima varð-
ar er í Þriðja Heiminum“.
Friður
- Nú hefur þú tekið virkan þátt
í friðarbaráttunni og afvopnun-
arumræðunni.
„Já ég tala sem Bahá’i og við
teljum að aldrei hafi verið meiri
þörf en einmitt nú á því að þjóðir
heimsins takist sameiginlega á
við þá ógn sem að okkur steðjar í
formi kjarnorkuvígbúnaðarins.
Að þjóðir þessa heims skynji
hvað þær eiga sameiginlegt frek-
ar en að líta á það sem er ólíkt
með þeim. Þetta er að mati Ba-
há’i samfélagsins mikilvægasta
verkefnið sem þjóðir heimsins
standa frammi fyrir og þær verða
að leysa það sameiginlega. Og ég
er bjartsýnn á að okkur takist
þetta, þrátt fyrir þær ógnir sem
finna má í heiminum um þessar
mundir," sagði Danesh að lok-
um, brosandi.
IH
Hossain Danesh, Bahá’íi, prófessorí
geðlækningum og friðarsinni. Mynd.
E.ÓI.