Þjóðviljinn - 16.02.1986, Blaðsíða 6

Jónína með nokkur verkanna sem eru á leið til Finnlands. Ljósm.
E.ÓI.
Ekki
hœgt
að
sinna
ein-
göngu
nytja-
list
Jónína Guðnadóttir
leirlistamaður heimsótt
í Hafnarfjörðinn
en hún hefur nýlega
selt verk til finnska
Listiðnaðarsafnsins
„Finnska Listiönaðarsafnið
pantaði af mér nokkur verk
þegar þau voru sýnd með
Form sýningunni ytra í fyrra.
Einnig eru n orsk og sænsk
söfn með pöntun í athugun.
Þetta er sérlega ánægjulegt
vegna þess að hér heima er
lítill markaður fyrir skúlptúra af
þessu tagi“, sagði Jónína
Guðnadóttir leirkerasmiður,
þegar blaðamaður og Ijós-
myndari heimsóttu hana í
gamalt reisulegt hús í Hafnar-
firðinum þar sem hún býr með
fjölskyldu sinni. í kjallaranum
er leirverksvæðið, en ofninn
sem leirinn er brenndur í er í
gamalli kolageymslu útígarði.
„Ég er farin að leyfa mér æ
meira að vinna skúlptúra og
veggmyndir, en vinn þó alltaf að
nytjalist meðfram. Það er
nauðsynlegt að nýta vel rýmið í
ofninum og gott að brenna lítil
verk með stórum skúlptúrum.
Ofninn er mjög dýr í rekstri og
borgar sig ekki að brenna í hon-
um nema hann sé fullur. Þetta er
nýjustu verkin mín“, segir Jónína
og sýnir okkur sérkennilega þrí-
hyrninga sem standa á steinhell-
um. Hún er einnig að vinna kúlu-
laga skúlptúra og notar þá
gjarnan önnur efni með leirnum
t.d. kopar og leður.
Dýr
listgrein
„Þegar ég kom heim frá námi
1974 vann ég eingöngu að nytja-
list fyrst til að byrja með. Ofninn
keypti ég með láni frá Iðnlána-
sjóði, annað hefði verið ógerlegt.
Þetta er svo dýr listgrein að mað-
ur getur ekki leyft sér að vinna
algerlega án tillits til sölumögu-
leika, amk. ekki á meðan maður
er að borga niður lán.“
„En þú hefur ekki getað hugsað
þér að vinna eingöngu að nytja-
list?"
„Nei, ekki eingöngu, en það er
ágætt með. En hafi maður ein-
hverja þörf fyrir að tjá sig er mjög
ófullnægjandi til lengdar að vinna
eingöngu við það sem maður
heldur að fólk vilji kaupa. Stund-
um þarf maður að vera algerlega
frjáls og gera það sem mann lang-
ar. Og það eru vissulega forrétt-
indi að fá að gera það.“
„Eru forréttindi að vera lista-
maður?"
„Að vissu leyti, já. Þetta er
auðvitað bölvað puð og lítill
beinn hagnaður. En þetta er
skemmtilegt. Og ég er með
fjögur börn og get unnið mína
vinnu heima og það hljóta líka að
teljast forréttindi.
„Hefurðu ekki stundað aðra
vinnu þessi ár?“
„Jú, ég kenndi lengi í
Myndlista- og handíðaskólanum,
en það var farið að taka allt of
mikið frá mér, ég var orðin kraft-
laus. Samvisku minnar vegna gat
ég ekki haldið áfram. Núna fæ ég
útrás fyrir þörf mína til að hitta
fólk með því að taka þátt í starf-
semi Gallerís Grjóts. Mér finnst
ég eiginlega fá meiri félagslega
útrás í því en í kennslunni."
„Nú eru erlend söfn að panta
verk eftir þig, - heldurðu að þú
teljist „þjóðlegur“ listamaður?“
„Mér finnst ég mjög alþjóðleg,
en útlendingar segja gjarnan að
ég sé þjóðleg. Stundum sé ég er-
lend verk á sýningum sem mér
finnast mjög skyld mínum. En ég
held að ég sæki mikið í íslenska
náttúru eins og fletir íslenskir
myndlistarmenn gera á einhvern
hátt. Ég er t.d. farin að vinna ker-
amikverk á steinhnullunga og
nota ýmis önnur efni með leirn-
um.
„Er það fyrst og fremst náttúr-
an sem kveikir í þér?“
„Já, og tónlist. Ég hlusta mikið
á klassík og djass. Mér finnst það
mjög gefandi. En náttúran gefur
alveg sérstakan kraft. Ég fór t.d.
út á Reykjanes um daginn. Það
var allt á kafi í snjó, en „inspíra-
sjónin" var mögnuð."
„Og þú ert ánægð með að vera
Hafnfirðingur?"
„Já, við keyptum þetta gamla
hús hér í Hafnarfirðinum árið
1975 og ég get sinnt heimilinu
meðfram vinnunni. Auðvitað sit-
ur heimilið iðulega á hakanum,
en samt er þetta allt öðru vísi en
að þurfa að fara út í vinnu. Það
eru margir myndlistarmenn bú-
settir hér í Hafnarfirðinum, enda
eru hér góð, gömul hús með úti-
húsum sem henta myndlistar-
mönnum vel og líka gott næði.
Við erum t.d. þrír leirlistamenn
hér á litlu svæði. Svo á að koma
upp sýningarsal við Menningar-
og listamiðstöðina hér í Hafnar-
firði og vonandi verður það til að
auka fjölbreytni í mannlífinu hér
í Firðinum", sagði Jónína að lok-
um.
Því má svo bæta við að Jónína
hefur fengið boð um að sýna í
Svíþjóð 1987, en hún útskrifaðist
á sínum tíma frá Konstfack í
Stokkhólmi. þs
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 16. febrúar 1986