Þjóðviljinn - 16.02.1986, Blaðsíða 13

„Heiðursmaður" með lífvörðum sínum. Nino Salvo er vellauðugur mafíuforingi sem hefur jafnframt verið áhrifamaður í röðum Kristi lega
demókrataflokksins á Sikiley.
Giovanne Falc-
one, einn rann-
sóknardómar-
anna í Palermo
sem hætt hefur lífi
sínu í baráttunni
gegn mafíunni.
Sunnudagur 16. febrúar 1986 ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA 13
Höfuðvitnið í mafíu-réttarhöldunum Tomman Buscetta kemur til Rómar frá Brasilíu í júlí 1984.
sveitarinnar og á einskis annars
vitorði.
Lénsskipulag í
skjóli lýðrœðis
Þessi lýsing Buscetta á skipu-
lagi „Cosa Nostra“ hefur verið
staðfest með símhlerunum og
vitnisburði fleiri vitna.
Dómsrannsóknin hefur leitt í ljós
að Sikiley er meira og minna
skipt niður í lén eða yfirráða-
svæði einstakra „fjölskyldna“
sem hirða skatt eða toll af öllum
viðskiptum innan síns svæðis.
Sérstaklega hafa samtökin lagt
stund á að „mjólka“ hverskonar
opinberar framkvæmdir og fram-
lög úr þróunarsjóði þeim sem ætl-
að er að stuðla að uppbyggingu á
Suður-Ítalíu. Þá hefur mafían
aflar sér fjár með mannránum,
tóbakssmygli og síðast en ekki
síst með eiturlyfjasölu sem fært
hefur mafíunni ómældar tekjur.
Fjármagnið hefur mafían síðan
notað til fjárfestingar í fast-
eignum, landi og atvinnurekstri,
sem og að kaupa sér vernd og
áhrif meðal annars innan hins
pólitíska valds.
„Heiðursmenn“
í heimi
stjórnmálanna
Tengsl mafíunnar við hið pólit-
íska vald eru afhjúpuð í ákæru-
skjalinu. Meðal dómsskjala er
ljósmyndasafn sem dómararnir í
Palermo hafa komist yfir þar sem
meðal annars má sjá marga af
leiðandi stjórnmálamönnum
Sikileyjar í félagsskap „heiðurs-
manna“ sem bera ábyrgð á morð-
um, eiturlyfjasölu og stórfelldum
fjársvikum. Til dæmis myndin af
Salvatore Lo Turco, þingmanni
fyrir sósíaldemókrata á Evrópu-
þinginu í Strassburg og meðlimi
héraðsráði Sikileyjar fyrir sama
flokk, þar sem hann leggur hand-
legginn yfir axlir mafíuforingjans
Nitto Santapaola, en Santapaola
er meðal annars talinn bera
ábyrgð á morðinu á Dalla Chiesa,
borgarfógeta í Palermo, eigin-
konu hans og bflstjóra.
Morðið á Dalla Chiesa mark-
aði hámark þess stríðs sem mafí-
an hefur háð gegn ríkisvaldinu
undanfarin ár. Dalla Chiesa var
þekktur fyrir að hafa átt drýgstan
þátt í að svipta hulunni af
hryðjuverkasveitum Rauðu her-
deildanna. Hann hafði ekki verið
nema 6 mánuði í Palermo þegar
hann var myrtur í september
1982. Hann hafði þá komist að
tengslum mafíunnar við öfluga
atvinnurekendur sem áður voru
taldir utan og ofan við alla glæp-
astarfsemi.
f dagbókum þeim sem Dalla
Chiesa lét eftir sig ásakar hann
stjórnvöld fyrir að hafa skilið sig
einan og óstuddan eftir í Pal-
ermo. Hann taldi sig ekki hafa
fengið þau völd og þann stuðning
sem hann þurfti.
Úr ákæruskjali dómaranna í
Palermo má lesa þungan áfellis-
dóm yfir stjórnvöldum fyrir að
hafa hundsað baráttuna gegn
mafíunni. í ákæruskjalinu eru
leidd að því rök að það hafi meðal
annars verið vegna þrýstings frá
fulltrúum Kristilega demókrata-
flokksins á Sikiley sem Dalla var
synjað um hjálp en einnig þeir
eru uppvísir að nánum tengslum
við mafíuforingja.
„Verndun
smœlingjanna“
Það er athyglisvert sem fram
kemur í vitnisburði mafíuforingj-
ans Buscetta að samkvæmt siðar-
eglum „Costa Nostra“ skal það
vera meginmarkmið samtakanna
að vernda smælingjana og koma í
veg fyrir ofríki. Ljóst er að þrátt
fyrir þá ógnaröld sem mafían hef-
ur skapað á Sikiley eru enn marg-
ir á eyjunni sem trúa þessu. Pað
er ekki óalgengt að þegar einhver
mafíuforinginn hefur verið drep-
inn í hefndarvígum mafíunnar að
honum sé fylgt til grafar af þús-
undum manna em velgjörðar-
manni. Þetta á sér kannski tvenn-
ar skýringar: í fyrsta lagi hefur
það mikla fjármagn sem mafían
hefur til umráða gert þessum
„heiðursmönnum“ kleift að
mynda eins konar félagslegan
stuðning við sitt nánasta um-
hverfi. Til dæmis með því að veita
atvinnu eða aðra aðstoð þar sem
ríkisvaldið hefur brugðist.
Sögulegar
forsendur
Hin skýringin á sér sögulegar
rætur allt aftur til þess tíma er
Ítalía var sameinuð í eitt kon-
ungsríki árið 1860. Sikileyingar
stóðu ekki heilir að þeirri samein-
ingu og litu margir hverjir á hinn
nýja konung, Vittorio Emanuele
II., sem utanaðkomandi yfir-
drottnara, enda hafi hann áður
stýrt Sardegna og Piedmont á
Norður-Ítalíu. Sj álfstæðishreyf-
ingin á Sikiley skapaði jarðveg
fyrir mafíuna og viðleitni hennar
til þess að skapa eigin lög og regl-
ur í andstöðu við ríkisvaldið.
Það má einnig til sanns vegar
færa að ríkisvaldið hafi vanrækt
Sikiley og Suður-Ítalíu allt fram á
þennan dag og þannig lagt sitt af
mörkum til þess að búa mafíunni
jarðveg.
Menningarlegt og
pólitískt ótak
Flestir munu nú hafa gert sér
ljóst að mafían er flókið félags-
legt fyrirbæri sem á sér sínar
sögulegu forsendur og verður
ekki upprætt með einum réttar-
höldum. Það þarf jafnframt að
koma til pólitískt og menningar-
legt átak sem felst meðal annars í
aukinni upplýsingu og auknum
afskiptum ríkisvaldsins af hrika-
legum þjóðfélagsvandamálum
sem hrjá Sikiley og Suður-Ítalíu
umfram aðra landshluta.
Þessi vandamál birtast gleggst í
hrikalegu atvinnuleysi sem víða á
þessum slóðum nær til fjórða eða
fimmta hvers vinnufærs manns.
Þess er nú krafist af ábyrgum
öflum á Ítalíu að slíkt átak fylgi í
kjölfar réttarhaldanna í Palermo.
Að öðrum kosti er hætt við að
þau verði unnin fyrir gýg.
Ólafur Gíslason