Þjóðviljinn - 21.11.1986, Qupperneq 5

Stjórnarstefnan
ÞJOÐMAL
Hafnimar
í svelti
PórðurA. Skúlason: Ekki fjárskortur heldur
breyttar áherslur. Istað 3-400 miljóna á ári er í
ár veitt 72 miljónum íhafnargerð, og 500 milj-
ónum í flugstöð
Á árunum 1975-1983 var um-
fang hafnarframkvæmda í al-
mennum höfnum landsins
jafnvirði 3-400 miljóna króna á
ári, en það er álíka fjárhæð og
Hafnamálastofnun telur að þurfi í
reglulegt viðhald og endurbætur
á höfnunum. Fjárveitingar á
þessu ári voru hins vegar aðeins
72 miljónir á næsta ári á ekki að
veita nema 160 miljónum til hafn-
anna.
Þetta kom m.a. fram á alþingi á
þriðjudag, þegar Þórður A.
Skúlason krafði samgönguráð-
herra svara um framtíð
straumfræðistöðvar Hafnamála-
stofnunar og endurbætur á
höfnum landsins. Matthías
Bjarnason upplýsti að fjárlaga-
og hagsýslustofnun hefði ekki
tekið 10 miljón króna framlag til
líkanstöðvarinnar inn í fjárlaga-
frumvarp næsta árs en sagðist
hafa skrifað fjárveitinganefnd og
óskað eftir að nefndin tæki þessa
fjárveitingu inn í sínar tillögur.
Þórður fagnaði þessum við-
brögðum ráðherra og benti á að
það verður að byggja yfir líkan-
stöðina til að forðast það að
Hafnamálastofnun missi sérfræð-
inga sína í straumfræði og að
þessi þjónusta flytjist öll úr landi.
Matthías Bjarnason upplýsti
einnig að fyrir lægju áætlanir frá
sveitarfélögunum um 800 miljón
króna hafnarframkvæmdir og
sagði þær óraunhæfar. Ríkishlut-
urinn í þessum framkvæmdum
yrði um 600 miljónir og það væri
óraunhæft að hafnarsjóðirnir
gætu staðið undir hinum 200 milj-
ónunum. Þá upplýsti ráðherrann
að öllum stoðum hefði verið
kippt undan nýrri 4urra ára hafn-
aráætlun sl. vor með niðurskurði
á framkvæmdafé til hafnarmann-
virkja og sagði að ríkið skuld-
aði hafnarsjóðum landsins nú
115-120 miljónir króna. „Það
hefur takmarkaðan tilgang að
gera 4urra ára framkvæmdaáætl-
un fyrr en ákveðið hefur verið að
veita meira fé í hafnirnar, sem er
bæði nauðsynlegt og tímabært,"
sagði hann.
Þórður A. Skúlason sagði ljóst
að ekki vantaði fé í ríkissjóði til
annarra verkefna, m.a.s. sam-
gönguráðuneytið sjálft legði til
500 miljóna króna fjárveitingu í
montflugstöð á Keflavíkurflug-
velli. „Þetta er ekki fjárskortur,
heldur breyttar áherslur," sagði
Þórður. „Fé er ausið í brennivíns-
búðir og súrmjólkurstöðvar af
mönnum sem ekki sjá nauðsyn
þess að eyríki, eins og ísland,
haldi við og endurnýi hafnirnar."
Þórður mótmælti því að áætlanir
sveitarfélaganna væru óraunhæf-
ar og benti á hvílíkur niður-
skurður hefur orðið á fjárfram-
lögum í þennan málaflokk á vald-
atíma núverandi ríkisstjórnar -
frá jafnvirði 3-400 miljóna á ári í
72 miljónir á þessu ári og 160
miljónir á því næsta.
-ÁI
A Húsavík bíða menn eins og víða annars staðar eftir dýpkunarskipi til að bæta hafnarað-
stöðuna. Þórður A. Skúlason varaþingmaður AB í Norðurlandi vestra gagnrýndi niður-
skurð á framlögum til hafnarmála harðlega á alþingi á þriðjudag.
Stjórnarstefnan
Hrikalegar afleiðingar
Pingmenn Alþýðuflokks, og Kvennalista lýsa stuðningi við þá tillögu
Alþýðubandalags að gerð verði könnun á afleiðingum markaðshyggjunnar
Þingmenn Alþýðuflokks og
Kvcnnalista, þau Árni Gunnars-
son og Kristín Ástgeirsdóttir og
tóku sterklega undir þingsálykt-
unartillögu Svavars Gestssonar
og Ragnars Arnalds sl. þriðjudag
um könnun á áhrifum markaðs-
hyggjunnar. Hvöttu þau til slíkr-
ar athugunar og bentu á nýmörg
dæmi þess hversu markaðshyggj-
an hefur leikið lítilmagnann hart
á stjórnarárum núverandi ríkis-
stjórnar.
Svavar Gestsson benti m.a. á
að í Reykjavík eru nú um 5.500
manns að kikna undan árásum
markaðshyggjunnar. Á 4 stjórn-
arárum þessarar ríkisstjórnar
hefur skjólstæðingum Félags-
málastofnunar fjölgað um 400
manns og á vegum þeirra 2240
manna, sem nú njóta innan við 15
þúsund króna fjárhagsaðstoðar á
mánuði eru 1998 börn! 1100
manns eru á biðlista fyrir aldr-
aða, þar af 300 sem starfsmenn
telja í bráðri neyð. „Þessi fjöldi
fólks í neyð, 5.500 manns í einu
byggðarlagi, sem er álíka fjöldi
og í heilu kjördæmi, sýnist týnast
hér í manngrúanum,“ sagði Svav-
ar. „Það er okkar hlutverk að
tryggja að þeir eins og aðrir geti
haldið sjálfsvirðingu sinni. Besta
ráðið til þess er Sjálfstæðisflokk-
urinn fái sem minnst fylgi í kom-
andi kosningum".
Árni Gunnarsson benti á að nú
þegar hafá’797 gjaldþrotabeiðnir
borist borgarfógeta, margfalt
fleiri en fyrir 4 árum. „Nauðung-
aruppboðunum fjölgar dag frá
degi, foreldrar verða að taka
börn sín af Barnadeild Land-
spítalans heim á kvöldin, því
hjúkrunarfólk fæst ekki til starfa
og sjúkrarúm standa auð af sömu
ástæðu - of lágu kaupi,“ sagði
hann. „Menn tala um góðæri sem
afleiðingu af verkum ríkisstjórn-
arinnar," sagði Árni ennfremur.
„Góðærið er til komið vegna
náttúruaflanna og vegna verka-
lýðshreyfingarinnar, sem tók
völdin af ríkisstjórninni. Árásir
hinnar óheftu markaðshyggju á
velferðarkerfi sem verkalýðs-
hreyfingin hefur byggt upp á ára-
tugum eru hrikalegar," sagði
Árni. „Þessi ríkisstjórn hinnar
óheftu markaðshyggju þarf að
fara frá!“
Kristin Astgeirsdóttir sagði
leiftursóknina frá 1978 vera
komna í framkvæmd með núver-
andi stjórnarstefnu. Markmið
hennar væri að sauma sem fastast
að þeim sem minnst mættu sín og
hrekja fólk úr heilbrigðisþjón-
ustu og menntakerfi út í einka-
rekstur. Hún sagði stjórnarstefn-
una hafa haft ákaflega alvarlegar
afleiðingar fyrir þau velferðar-
kerfi sem verkalýðshreyfing og
kvennahreyfing hefði byggt upp á
undanförnum áratugum: kerfi
sem tryggi þegnunum jafna stöðu
og komi til aðstoðar ef eitthvað
bjátar á. „Það er brýnt að kanna
hver áhrif þessarar stjórnarstefnu
raunverulega eru,“ sagði Kristín.
-ÁI
Sjálfstæðismenn
Báknið burt eða „kjurt
«7
Á alþingi í gær mælti Albert
Guðmundsson iðnaðarráðherra
fyrir frumvarpi um Iðntækni-
stofnun, þar sem gert er ráð fyrir
að stofnunin færi út kvíarnar og
fái m.a. lagaheimild til beinnar
þátttöku í rekstri og atvinnulífi.
Sama dag lagði flokkssystir hans
Bessí Jóhannsdóttir fyrir alþingi
þingsályktunartillögu um afnám
ríkiseinkasölu á áfengi og tóbaki
sem lið í því að „færa sem flest
verkefni sem nú eru í höndum
ríkisins til einkaaðila.“
Helgi Seljan fagnaði frumvarpi
Alberts um eflingu Iðntækni-
stofnunar og sagði það eiga sinn
stuðning allan. Ráðherra hefði
Tekjuskattsfrumvarp
Helmingnum skilað
Svavar Gestsson: Ekki hreyft við skattaskjólum fyrirtœkjanna eða
frádráttarfrumskóginum
Á mánudag var lagt fram á al-
þingi frumvarp um breytingar á
tekjuskattstiganum, sem fjár-
málaráðherra boðaði í fjárlaga-
ræðu sinni fyrir tæpum mánuði.
Markmið frumvarpsins er að
lækka tekjuskattsgreiðslur ein-
staklinga um 300 miljónir á næsta
ári.
Samkvæmt frumvarpinu verða
skattfrelsismörk barnlausra
hjóna dregin við 720 þúsund
krónu tekjur á þessu ári, hjóna
með 1 barn 840 þúsund, með 3
börn 960 þúsund og með 3 börn
og fleiri rúmlega miljón. Skatt-
frelsismörk einstæðs foreldris
með 1 barn verða rúmlega 600
þúsund krónur.
Svavar Gestsson sagði í samtali
við Þjóðviljann í gær að með
þessu frumvarpi væri ekki tekið á
aðalvanda í íslenska skattkerfis-
ins sem eru skattaskjól fyrirtækj-
anna og frádráttarfrumskógin-
um. „Þarna er aðeins verið að
deila niður 300 miljón króna
tekjuskattslækkun á einstak-
linga, þ.e. skila helmingnum af
því sem ofj-tekið var sl. sumar í
tekjuskatti, sem var um 600 milj-
ónir.“
- ÁI
leitt gild rök fyrir því að auka um-
svif stofnunarinnar. Hún sæi nú
um þróun og rannsóknir en fengi
með frumvarpinu heimild til
raunverulegrar þátttöku í fram-
kvæmdunum sjálfum. Þannig
yrði hlutdeild ríkisins í atvinnu-
rekstrinum aukin með beinum
tilraunum í atvinnustarfsemi og
með stuðningi við nýjar atvinnu-
greinar sem oft ættu erfitt upp-
dráttar. í slíkum tilvikum væri að
sínu mati rétt og gott að fara til
ríkisins í leit að stuðningi. Þetta
væri því gott frumvarp.
í þingsályktunartillögu Bessíar
segir þins vegar að rekstur
ÁTVR sé ríkinu of dýr, m.a.
vegna skrifstofuhalds og þó eink-
um birgðahalds. Birgða-
kostnaðinn hafi verið reynt að
létta með útsölu á áfengi sem orki
tvímælis. Óþarft sé að ríkið ann-
ist pantanir og þjónustu við heild-
sala og tekjur þess af áfengi og
tóbaki ættu að aukast við að
leggja ÁTVR niður. Bessí gerir
hins vegar ekki tillögu um afnám
einkasölu á lyfjum, sem eru í
sama iagabálki og áfengi og tó-
bak.
- ÁI
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5
Spurt um...
...vinnslu og dreifingu
landbúnaðarvara
Þórður Skúlason spyr landbún-
aðarráðherra hver sé áætluð fjár-
festing í vinnslu- og dreifingar-
stöðvum landbúnaðarinsás.l. 10
árum bæði á höfuðborgarsvæð-
inu og í öðrum kjördæmum. Þá
spyr hann hvert hafi verið
samanlagt heildarf latarmál þess-
ara stöðva fyrir 10 árum og hvert
það sé nú. Þórður spyreinnig hve
margir hafi starfað í þessum
stöðvum 1976 og hve margir
starfi þar nú og Ioks nvaða áhrif
fyrirhugaður samdráttur í land-
búnaðarframleiðslu hafi á starf-
semi dreifingar- og vinnslustöðv-
anna. Þórður óskar skriflegra
svara við þessum spurningu.
...búsetu
hermannanna
Geir Gunnarsson spyr utanrík-
isráðherra um búsetu banda-
rískra hermanna og flugvallar-
starfsmanna og dvöl þeirra utan
flugvallarsvæðis. Geir spyr hve
margar íbúðir þessir menn höfðu
á leigu utan flugvallarsvæðisins
1. desember s.l. 6 ár og hvaða
reglur gilda um dvöl bandarískra
hermanna og flugvallarstarfs-
manna utan flugvallarsvæðis.