Þjóðviljinn - 23.08.1987, Blaðsíða 11

Jfí ALLRA ÍSLENDJNGA “
bústaðabyggðin með vestur-
strönd vatnsins er þá utan girð-
ingar, sem og Nesjavallaland,
Hagavíkurland og land Villinga-
vatns og Úlfljótsvatns sunnan
vatnsins.
Hins vegar segja höfundar að
núverandi þjóðgarður myndi
þungamiðju mun stærra land-
svæðis, sem sé skylt í jarðfræði-
legu samhengi og nái allt frá
Langjökli í norðri til Hengilsins í
suðri. Hugmyndir um friðun mun
stærra svæðis en núverandi þjóð-
garðs eigi fullan rétt á sér, en hins
vegar er það tillaga höfunda að
einungis umrætt svæði lúti for-
ræði Þingvallanefndar, sem
skipuð er af Alþingi.
I lok greinargerðar sinnar með
skipulagstillögunni segja þeir
Einar E. Sæmundsen og Reynir
Vilhjálmsson að tillögur þeirra
séu lagðar fram til kynningar og
umræðu. Segjast þeir vonast til
að niðurstöður þeirrar umfjöll-
unar muni koma að gagni við
gerð endanlegs skipulags, sem
væntanlega muni liggja fyrir síðar
á árinu.
Þingvallanefnd leitar nú um-
sagnar hagsmunaaðila og ann-
arra um tillöguna, og ber að skila
umsögnum til Heimis Steins-
sonar þjóðgarðsvarðar fyrir 1.
október næstkomandi. -ólg-
Nýtjaldstœði sunn-
an Biskupsbrekkna-
hrauns vestan Al-
mannagjárognú-
verandi tjaldstœðis.
„Erurm að hugsa til 21. aldarinnar“
segir Hjörleifur Guttormsson, sem á sœti
\ Þingvallanefnd
Hjörleifur Guttormsson alþing-
ismaður á sæti í Þingvallanefnd
ásamt með þeim Þorsteini
Pálssyni forsætisráðherra og
Þórarni Sigurjónssyni alþingis-
manni, sem erformaður nefndar-
innar. Framkvæmdastjóri nefnd-
arinnar er séra Heimir Steinsson
prestur á Þingvöllum og þjóð-
garðsvörður. Það er Þingvalla-
nefnd sem hefur mótað stefnuna
í þessum nýju skipulagstillögum,
og þvísnerum viðokkurtil Hjör-
leifs Guttormssonar til þess að
spytja hann um einstök atriði
skipulagsins.
Hvaða nauðsyn knýr á um gerð
þessa skipulags nú?
Á næsta ári eru 60 ár liðin frá
því að þjóðgarður var stofnaður á
Þingvöllum. Sannarlega hefði
verið þörf á að gera skipulag að
svæðinu fyrir löngu, bæði til þess
að gera sér ljóst hvað æskilegt sé
að gera á slíkum stað og ekki
síður hvað beri að forðast.
Þetta aðalskipulag dregur upp
meginsíefnu varðandi þjóðgarð-
inn, qg við sem að þessu höfum
unnið höfum þá sérstaklega haft í
huga sagnhelgi staðarins og fjöl-
breytta náttúru hans. Markmið
skipulagsins er að fólk fái notið
þessara gæða án þess að þau bíði
varanlegt tjón.
Viðhorfin til þjóðgarðsins á
Þingvöllum hafa tekið breyting-
um undanfarna áratugi. Hér áður
fyrr var til dæmis úthlutað sumar-
bústaðalóðum til einstaklinga
innan sjálfs þjóðgarðsins. Sú þró-
un var stöðvuð í kringum 1970,
og væntanlega myndi engum
detta í hug nú að auka þar við.
Þá eru samgöngur við Þingvelli
að taka stakkaskiptum þessi árin,
og tekur nú innan við klukku-
stund að skreppa þangað frá
Reykjavík. Þangað skreppa því
þúsundir manna á góðviðris-
dögum, auk þeirra erlendu ferða-
manna sem sækja þangað í sí-
auknum mæli á sumrin. Við
þessu reynum við að bregðast
með því að stórbæta upplýsingar
og þjónustu við gesti þjóðgarðs-
ins í nýrri miðstöð, sem reist
verði ofan við sigdalinn vestan
Almannagjár. Þar eiga menn
m.a. að geta áttað sig á sögu og
náttúru staðarins á stuttum tíma
sem og umferðaræðum og.
gangbrautum um svæðið. Minni
miðstöð austan vatnsins við Gjá-
bakka á að þjóna sama tilgangi.
Allt þjóðgarðssvæðið verður
opið, en meginstefna nefndarinn-
ar er að bæta engum meiri háttar
mannvirkjum við í sigdalnum á
milli Almannagjár og Hrafna-
gjár, frekar eigi að fækka þeim
sem þegar eru fyrir hendi.
Er þar átt við Valhallarbygg-
inguna?
Já, þar höfum við sérstaklega
Valhöll í huga. Aðalástæðan fyrir
því að við teljum að framtíðar-
gistiaðstaða eigi betur heima
annars staðar er nálægð Valhallar
við þinghelgina og sú viðbótar-
umferð sem slík starfsemi skapar.
Þá skiptir mengunarhætta ekki
síður máli, en erfitt er að tryggja
viðunandi frágang frárennslis frá
hótelbyggingu á þessum stað.
Það er líka ljóst að ekki er hægt
að gera ráð fyrir þeirri stækkun
og þróun hótelþjónustu á þessum
stað, sem aukinn ferðamanna-
straumur mun hugsanlega gera
tilkall til í framtíðinni.
Þetta er hinsvegar ekkert sem
framkvæmt verður af skyndingu.
Þingvallanefnd hefur lýst sig
reiðubúna til samninga um kaup
á hótelinu af núverandi eigend-
um til þess að greiða fyrir viðun-
andi lausn mála, en hins vegar
höfum við ekki sett neinn sér-
Hjörleifur Guttormsson
stakan þrýsting á það mál. Við
erum hér að lýsa inn í framtíð sem
kannski varðar aldamótin og
næstu öld fyrst og fremst.
Við erum þeirrar skoðunar að
ef á annað borð er talið æskilegt
að hafa myndarlegt hótel tengt
Þingvöllum, þá eigi það best
heima utan þjóðgarðsins eða í út-
jaðri hans og þar höfum við bent
á möguleika á Kárastaðanesi við
vatnið syðst í þjóðgarðinum.
Hvað með sumarbústaða-
byggðina. Verða sumarbústað-
imir innan þjóðgarðsins teknir
eignamámi þegar leigutími
landsins rennur út?
Á umráðasvæði þjóðgarðsins
munu nú vera hátt í 100 sumarbú-
staðir í einkaeign, sem úthlutað
var landi á tímabilinu 1930-70.
Lóðasamningar vegna þessara
bústaða eru að renna út þessi árin
og fram til aldamóta. Síðasti
samningurinn rennur út árið
2006. í tillögum nefndarinnar er
gert ráð fyrir ákveðinni málsmeð-
ferð, sem tekur mið af því að gefa
; aðilum umþóttunartíma og
breyta stöðu þessara bústaða
þannig að þeir hefti ekki frjálsa
umferð um svæðið. Ef lóðasamn-
ingar verða framlengdir verður
það ekki nema til 5 ára í senn, og
nefndin áskilur sér rétt til að
eignast bústaðina eftir því sem
æskilegt er talið vegna þessa nýja
skipulags.
Mér er ljóst að hér er um við-
kvæmt atriði að ræða, og margir
vildu efalaust ganga lengra í að
takmarka þessa sumarbyggð.
Aðalatriðið er þó að fólk átti sig á
að hún á ekki heima í þjóðgarðin-
um á Þingvöllum til langframa.
Hvað með framkvæmdatíma
þessara skipulagsbreytinga. Hve-
nær getum við til dæmis átt von á
því að hin nýja menningar- og
þjónustumiðstöð rísi vestan Al-
mannagjár?
Við höfum ekki tímasett
neinar framkvæmdir með þessum
tillögum. Þetta er aðalskipulag
þar sem tekin er afstaða til stað-
setningar mannvirkja en ekki
framkvæmdatíma. Hins vegar er
orðið aðkallandi að bæta þjón-
ustu á staðnum með þeirri þjón-
ustumiðstöð sem fyrirhuguð er.
Þá ýtir margt á eftir, meðal ann-
ars fyrirhuguð stórhátíð á
kristnitökuafmælinu árið 2000.
Það hefur allt of oft gerst að
menn hafa tekið við sér með allt
of stuttum fyrirvara vegna há-
tíðahalds af því tagi, og því ekki
haft ráðrúm til að vanda þann
undirbúning sem skyldi. Ég vona
sannarlega að stórhugur eigi eftir
að ráða ferðinni um verndun
Þingvalla þannig að innlendir og
erlendir gestir geti í framtíðinni
notið heimsóknar þangað til
fulls. Til þess höfum við öll efni.
-ólg
ur 23. ágúst 1987 ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 11