Þjóðviljinn - 17.01.1989, Blaðsíða 2
____________________FRETTIR
Vinstrihreyfing
A-foimenn: rautt Ijós
gegn hænsnahjörðinni
Fjölsóttir formannafundir um helgina á Isafirði, Akranesi og Selfossi.
Arangurinn afsamstarfinu sker úr umframhaldið. JBH: Hvaðseg-
irðu um Jóhönnu sem formann? ÓRG: Jú, mætti athugaþað, -eða
Guðrúnu Helga?
Akranes á rauðu Ijósi á laugardaginn. Milli Jóns Baldvins og Ólafs Ragnars sitja fundarstjórar og -starfsmenn: Óttar
Proppé hafnarstjóri í Firðinum og fyrrverandi Þjóðviljaritstóri, Guðbjartur Hannesson forseti bæjarstjórnar á Skaga,
Ingólfur Margeirsson ritstjóri Alþýðublaðsins. Ámunda vantar hinsvegar... (Ljósm.: LV)
Við erum ekki komnir til að
sameina flokka. Við erum ekki
einusinni hér í umboði flokkanna.
Þessi ferð er farin til að varpa
fram spurningum, til að eyða
fordómum, til að heyra hvað þið
hafið um þetta að segja. Hvernig
flokkarnir tengjast í framtíðinni,
- það fer mest eftir því hvort það
sannast að flokkarnir geti unnið
saman með árangri og af heilind-
um.
Sagði Jón Baldvin Hannibals-
son meðal annars í upphafi fund-
ar þeirra Ólafs Ragnars Gríms-
sonar á Akranesi, -öðrum áfanga
einstæðrar fundaferðar formann-
anna tveggja um Iandið.
Þeir héldu nú um helgina þrjá
fundi, flugu til ísafjarðar á föstu-
dag þvert á allar spár og héldu
sögulegan fund um kvöldið á
sögufrægum stað - í Alþýðuhús-
inu, og voru þar um 250 Isfirðing-
arsamankomnir. Á Akranesi bar
fundinn á laugardag upp á sama
tíma og Skagamaðurinn Sigurður
Jónsson lék í beinni útsendingu
gegn Liverpool, en Hótel Akra-
nes var samt sneisafullt, - rúm-
lega 150 mættir, og á Hótel Sel-
fossi á sunnudagskvöld komu
tæplega 300 Flóamenn að hlýða á
formennina og ræða við þá.
Þeir Jón Baldvin og Ólafur
Ragnar geta verið ánægðir með
fullt hús og um 700 fundargesti
yfir eina helgi. Þeir geta líka sett
það í sinn sarp að fundirnir hafa
verið fjörugir og skemmtilegir,
fundarformið auðveldað um-
ræður og gefið kost á hávaða í
allar áttir, og þeir félagar sjálfir
verið í góðu formi og sýnt á sér
það sem með glotti útí annað
mætti kalla pólitískan hjónasvip,
- án þess þó að selja sinn flokks-
lega frumburðarrétt. Og það sak-
ar ekki að fundirnir hafa vakið
gífurlega forvitni í samfélaginu,
sem meðal annars kemur fram í
mikilli umfjöllun rafmiðlanna nú
um helgina.
Þetta voru menn ekkert alltof
vissir um fyrirfram. í báðum
flokkum varð mjög vart óánægju
með þetta framtak af pólitískum
ástæðum, og fleiri en einum varð
stíllega um og ó þegar Ámundi
var kominn í spilið. En eftir þessa
helgi standa formennirnir með
pálmann í höndunum. Auk þess
sem að framan er talið virðist
þeim takast að koma til skila mál-
efnalegu og táknlegu innihaldi
um vinstri samvinnu og breytt
pólitískt umhverfi heima og er-
Iendis, og þeim hefur einnig tek-
ist að nýta fundaferðina til sóknar
í orustum dagsins, til dæmis í
skæruhernaðinum milli ríkis-
stjórnarinnar og bankastjóranna.
Og til þess arna er auðvitað
ekki verið að atast hvor í öðrum
nema mjög mildilega. Á Akra-
nesi, þarsem Þjóðviljamenn voru
meðal fundargesta, hlupu for-
mennirnir þar yfir á léttu brokki
sem gaddavírsgirðingarnar eru
hvað snúnastar á landamærum
flokkanna, og lögðu í staðinn
áherslu á það sem sameinar.
Já, eöa Kjartan
Dæmigert var um þetta svar
Ólafs Ragnars við spurningu um
álver í tilefni af harðri andstöðu
Hjörleifs Guttormssonar og fleiri
Alþýðubandalagsmanna við
hugsanlegt annað Straumsvíkur-
ver. Ólafur sagði fyrst dæmisögu
af hinum launaða spámanni
Landsvirkjunar um álverð, dokt-
or King, sem hingaðtil hefði haft
kolrangt fyrir sér í flestum spám:
„meðal annars þetta hefur kennt
mér að meta málin þegar þau
liggja fyrir. “ Og taldi síðan í ró-
legheitum upp þá fjóra þætti sem
verða forsendur fyrir afstöðu Al-
þýðubandalagsins: umhverfis-
sjónarmið, rafmagnsverð,
byggðasjónarmið, íslenskt for-
ræði.
JBH: En spurningin er hvort
Hjörleifur lítur líka svona á
þetta? ÓRG: Já, eða Kjartan!
Það var einnig dæmigert að Jón
Baldvin fór mjög rólega í svoköll-
uð utanríkismál, skildi Natóræð-
urnar eftir heima, og svaraði fyr-
irspurn um atkvæðagreiðslurnar
hjá SÞ með því að það væri ekki
rétt að hann hefði breytt utan-
ríkisstefnu íslendinga í ófriðvæn-
lega átt: „Ég mœlist undan þvíað
þetta mál verði blásið út sem
dœmi um eitthvert kaldastríðs-
hugarfar. “
Jón ítrekaði fyrri yfirlýsingar
um stuðning sinn við Nató og
sagði það sína skoðun að „varn-
arliðið“ - einsog bandaríska set-
uliðið er ennþá kallað á þessum
stað í pólitík - væri enn nauðsyn-
legt. Það kann hinsvegar að eiga
að túlka sem ákveðna opnun hjá
forystu Alþýðuflokksins að Jón
er til í að ræða skilyrði fyrir brott-
för þess: „þegar við höfum
sannfœrst um að okkur stafi ekki
ógn eða hœtta af ríki eða ríkja-
samsteypu sem sé að seilast til á-
hrifa á norðurslóðum. “ (Hvað
með Bandaríki Norður-Ámer-
íku? spyr svo fávís fundargestur í
hljóði.)
Þarna var líka spurt og svarað
um bráðabirgðalögin og samn-
ingabannið, matarskatt, stjórn-
arslitin í haust, afstöðu Jóns
Baldvins til Framsóknar („tökum
Steingrím kannski rneð og höld-
um einhvern fund á grænu ljósi“)
og um skatta, - þar svaraði Jón
Baldvin meðal annars og lét að
því liggja að Ólafur væri að halda
áfram þarsem hann hefði skilið
við. Gatið í sínu skattaneti hefðu
verið eignarskattar og skattar á
fjármagnstekjurm, - en „um það
mátti aldrei ræða við Sjálfstœðis-
flokkinn“, -síðan fór Jón að
skýra stefnuna á fingrum sér
þangað til Ólafi fannst nóg kom-
ið: „Heyrðu Jón, þú ert nú hœttur
í fjármálaráðuneytinu. “
Hænsnahjörö
í þingflokknum
Rauður þráður frá upphafi
fundarins til endis voru þung
högg greidd þeim Valhallar-
bændum, og öllu þyngri frá for-
manni Alþýðuflokksins ef
eitthvað var. JBH: Hvernig væri
hér umhorfs ef við hefðum jafn-
aðarmannaflokk með 40 til 45
prósent fylgi? Við megum ekki
una því að frumburðarréttur
vinnandi fólks á íslandi verði til
frambúðar seldur Sjálfstæðis-
flokknum. ÓRG: Matthías Á.
Mathiesen gaf flugstöð, ákvað að
bora í Ólafsfjarðarmúla og lofaði
handboltahöll, - en gleymdi að
gera ráð fyrir að borga reikning-
inn. JBH: Sjálfstæðisflokkurinn
var svo heillum horfinn að ekki
einn einasti maður á ráðstefnu
fiskvinnslunnar í Stykkishólmi í
haust studdi tillögur Sjálfstæðis-
flokksins. ÓRG: Nú er hægt að
ýta Sjálfstæðisflokknum útaf
borðinu og fylla í tómarúmið sem
hann skilur eftir. Þetta tækifæri
er söguleg ögrun. JBH: Það er
hægt að gera samkomulag við
Framsókn, en það var miklu al-
gengara en hitt að samkomulag
við Sjálfstæðisflokkinn, jafnvel
handsalað, hélt hreinlega ekki.
Þingflokkur Sjálfstæðisflokksins
er slik hænsnahjörð, - þvflíkt
stjórnleysingjarótarí, þar skortir
forystu og verkstjórn. Frammar-
arnir hinsvegar eiga það að þeir
eru vel þjálfað fótgöngulið undir
styrkri forystu.
Og eigum vér þá enn eftir að
segja frá orðræðum og orða-
skiptum á Skaga um söluskatts-
innheimtu, Sverri Hermannsson
og stjórnarandstöðuna í banka-
kerfinu (Ólafur Ragnar: Halda
menn að Geir Hallgrímsson hafi
breytt um lífsskoðun við að gerast
Seðlabankastjóri?), reynslu Jóns
Baldvins í Póllandi og fleira og
fleira.
Og gestalistanum verður líka
sleppt, - nema hvað að Eiður
Guðnason mætti á Skagafundinn
og borgaði meira að segja í sjóð-
inn þrátt fyrir fyrri efasemdaryf-
irlýsingar. Það gerði hinsvegar
ekki Skúli Alexandersson. Þegar
Eiður var spurður um Skúla sagð-
ist hann hafa séð Skúla í bíl á
Mýrum. — Og í hvaða átt var hann
að fara? -Ja, mér sýndist hann
vera á báðum áttum!
Skúli á sér lagsbræður í þing-
mönnum krata á Vestfjörðum
sem hvorugur mætti á Isafjarð-
arfundinn, en Margrét Frímanns-
dóttir, eini A-þingmaðurinn á
Suðurlandi, var hinsvegar hrókur
alls fagnaðar í Hótel Selfossi á
sunnudagskvöld.
Það er of snemmt enn að gera
meira en draga upp fyrstu hugs-
anlegu pólitísku afleiðingarnar af
fundum formannanna. Ljóst er
orðið að þeim hefur tekist að ná
mikilli athygli og góðri fundar-
sókn, sem þegar lægir óánægju.
Hvað verður veit enginn enn,
allra síst þeir Jón Baldvin og
Ólafur Ragnar, - en það er ljóst
að þessi táknlega samstaða skuld-
bindur formennina og þarmeð
flokkana í stjónarsamstarfinu.
Rúllar snjóboltinn áfram?
Hvor ykkar verður varafor-
maður í nýja flokknum? JBH:
Hvorugur. En hvað segirðu um
Jóhönnu sem formann? ÓRG:
Það má athuga það, - eða Guð-
rúnu Helga?
Sjón er sögu ríkari. Næstu
fundir eru í Eyjum á fimmtudags-
kvöld, á Höfn föstudagskvöld, í
Neskaupstað á laugardag og í
Allanum á Akureyri á sunnudag.
-m
ÖRFRÉTTIR
Almar Grímsson formaður Krabba-
meinsfélagsins og Þórunn Svein-
björnsdóttir formaður Sóknar við
undirritun samningsins.
Sókn borgar
rannsoknina
Starfsmannafélagið Sókn hef-
ur gert samning við Krabba-
meinsfélagið um þátttöku í
kostnaði við krabbameinsleit
meðal félagskvenna. Sókn greið-
ir þann kostnað sem konur þurfa
að öðru jöfnu að greiða sjálfar,
en það gjald er nú 550 kr. Þórunn
Sveinbjörnsdóttir formaður
Sóknar segir skipulega leit að
krabbameini í leghálsi og brjóst-
um verðugt verkefni og stjórn fél-
agsins telji rétt að nota hluta af
ráðstöfunarfé sjúkrasjóðs félags-
ins til forvarnastarfs.
Hjón fórust
í bílslysi
Fullorðin hjón úr Hafnarfirði
létu lífið á laugardag, er bifreið
þeirra fór út af 30 metra háum
vegkanti við Brynjudalsá í Hval-
firði. Slysið varð skömmu eftir
hádegi og var mikil hálka á vegin-
um. Bifreiðin fór fram af 30
metra háu bjargi og lenti á hvolfi í
sjónum. Hjónin voru ein í bif-
reiðinni. Þau hétu, Sverre Helgi
Valtýsson, fæddur 1923, og
Nanna Sigurðardóttir, fædd
1922, til heimilis að Ölduslóð 22 í
Hafnarfirði.
Hvernig
tónlistaruppeldi?
Hvernig væri tónlistaruppeldi
á íslandi best fyrir komið, er yfir-
skrift ráðstefnu um tónlistar-
fræðslu sem menntamálaráðu-
neytið gengst fyrir nk. laugardag.
Á ráðstefnunni sem haldin verð-
ur í Borgartúni 6, og hefst kl. 10
árdegis verður m.a. fjallað um
listuppeldi, stöðu tónmenntar-
og tónlistarfræðslu í skólum
landsins og kynnt verður samþætt
starf í tónlistar- og grunnskóla.
Pétur í
stjórn húmanista
Pétur Guðjónsson formaður
Flokks mannsins var kjörinn einn
af 6 varaforsetum nýrra alþjóða-
samtaka Húmanista sem stofnuð
voru í Florens á Ítalíu fýrr í þess-
um mánuði. Alls sóttu rúmlega 9
þúsund manns stofnfund samtak-
anna þar af 75 frá íslandi. For-
maður nýju samtakanna var kjör-
inn Alafonso Argiolas, formaður
flokks húmanista á Ítalíu.
Engin hækkun
á húsaleigu
Viðskiptaráðuneytið hefur á-
réttað að samkvæmt gildandi
bráðabirgðalögum er óheimilt að
hækka endurgjald fyrir afnot af
fasteignum, þar á meðal húsa-
leigu, til febrúarloka nk. Gildir
þetta jafnt þótt í leigusamningum
standi að húsaleigu megi breyta
t.d. samkvæmt verðbótahækkun
húsaleigu er Hagstofa íslands til-
kynnir, byggingavísitölu og
lánskjaravísitölu eða með hlið-
sjón af hækkunum á kostnaðar-
liðum.
Afríkukvöld
hjá AFS
Peter Paul, kennari frá Ghana
er nú staddur hérlendis á vegum
AFS, alþjóðlegu skiptinemasam-
takanna, en hann mun kenna í
framhaldsskólum hér fram á vor.
f kvöld kl. 20.30 segir hann frá
Ghana í máli og myndum, í Þrótt-
heimum v/Holtaveg, ásamt Þor-
varði Árnasyni kennara sem var
við kennslustörf í Ghana sl. ár.
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 17. janúar 1989