Þjóðviljinn - 14.02.1989, Blaðsíða 3

Sjómenn
Fiskverð
hækki
um 15%
Urgurmeðalsjó-
mannna hversu seint
gengur að ákveða nýtt
fiskverð
- Með hliðsjón af því að al-
mennt fiskverð hefur ekki hækk-
að nema um 4,9% á síðustu 18
mánuðum get ég tekið heilshugar
undir kröfu forseta Farmanna- og
fiskimannasambandsins að núna
þurfi fiskverð að hækka um 15%,
segir Óskar Vigfússon formaður
Sjómannasambands íslands.
í síðasta tölublaði Fiskifrétta
segir Guðjón A. Kristjánsson
forseti FFSÍ að fiskverð þurfi að
hækka um 15% svo sjómenn
haldi í þær launahækkanir sem
orðið hafa í landi og til að útgerð-
in fái eðlilegan hagnað eftir
fjármagnskostnað og afskriftir.
Én til að svo megi verða þurfi
auðvitað að bæta afkomu fisk-
vinnslunnar frá því sem nú er. En
Guðjón A. situr sem aðalmaður
sjómanna í yfirnefnd Verð-
lagsráðs sjávarútvegsins sem
heldur sinn 3ja fund um nýtt fisk-
verð í dag.
Að sögn Óskars Vigfússonar er
urgur í sjómönnum hversu seint
yfirnefndinni gengur að komast
að niðurstöðu en núverandi fisk-
verði hefur verið sagt upp frá og
með morgundeginum 15. febrú-
ar.
Samkvæmt heimildum Þjóð-
viljans hefur tími yfirnefndar
hingað til farið í að kanna hinar
ýmsu upplýsingar um stöðuna frá
opinberum aðilum en minna far-
ið fyrir kjarna málsins sem er nýtt
og hærra fiskverð.
-grh
Veður
Gróðurinn
stendur sig
Þrátt fyrir óvenjumikla vestan-
átt að undanförnu hafa engar
skemmdir orðið á trjágróðri á
höfuðborgarsvæðinu.
Að sögn Vilhjálms Sigtryggs-
sonar hjá Sógræktarfélagi
Reykjavíkur hafa trén staðið sig
með prýði, og þær 400,000
plöntur sem gróðursettar voru í
samvinnu við Vinnuskóla
Reykjavíkur síðastliðið sumar
hafa ekki látið umhleypingana
hafa áhrif á sig, heldur dafna þær
veL - eb
FRETTIR
Smáýsudrápið
Nafnleynd sökudólga
Sjávarútvegsráðuneytið: Boðar hertar aðgerðir á ýsumiðum
syðra með aðstoð veiðieftirlitsmanna og Landhelgisgœslu.
Rannsóknaskipið Dröfn á leið á miðin
syðra með aðstoð veiðieftirllts-
Við vitum nöfn þeirra báta sem
hér eiga hlut að máli en gefum
þau ekki upp. Við teljum að að-
altilganginum sé náð með að
vekja upp umræðu um málið og
að menn sjái hversu fráleitt þetta
er og að þetta komi ekki fyrir aft-
ur, sagði Jón B. Jónasson skrif-
stofustjóri í sjávarútvegsráðu-
neytinu.
Sjávarútvegsráðuneytið boðar
hert eftirlit með ýsuveiðum báta
manna og Landhelgisgæslunnar
eftir að upp komst um stórfellt
smáýsudráp á miðunum þegar
gámaýsa úr afla 20 Eyjabáta var
skoðuð í Bretlandi í tveimur at-
hugunum fyrir og eftir áramót.
Algengt var að 60% - 70% af afl-
anum væri undir 38 cm að lengd
og dæmi voru um að 97% af afla
báts hafi verið fyrir neðan þessi
mörk. Til samanburðar má geta
þess að Hafrannsóknastofnun
lokar veiðisvæðum ef 30% af ýsu-
aflanum er undir 50 cm að stærð.
Að sögn Jakobs Jakobssonar
forstjóra Hafrannsóknastofnun-
ar mun stofnunin ekki gera til-
lögur til úrbóta til sjávarú-
tvegsráðuneytisins fyrr en að
rannsóknaskipið Dröfn hefur
lokið leiðangri sínum á miðunum
til að kanna dreifingu ýsunnar
fyrir Suðurlandi með það fyrir
Bjór er áfengi en ekki svaladrykkur. Þessari staðreynd vill Nefnd udfi átak í áfengisvörnum innræta þjóðinni.
Mynd: Jim Smart.
Áfengisneysla
Sídrykkja óalgeng
Rösklega helmingur unglinga neytir áfengis. Hver verða áhrifbjórsins
á drykkjuvenjur íslendinga?
Samfelld drykkja dag eftir dag
er tiltölulega óalgeng hér-
lendis, en magn áfengis því meira
þegar þess er neytt. Körlum virð-
ist tamara að neyta áfengis heima
á kvöldin en konum.
Þetta kom fram á opnum fundi
um áfengisvarnir sem haldinn var
í heilbrigðis- og tryggingaráðun-
eytinu í gær, þar sem nefnd um
átak í áfengisvörnum kynnti nið-
urstöður rannsókna á neyslu
áfengis bæði hér á íslandi og er-
lendis.
Niðurstöður úr könnun sem
Gallup gerði dagana 13.-17. jan-
úar sl. fyrir heilbrigðis- og trygg-
ingaráðuneytið og Nefnd um
átak í áfengisvörnum, sýna m.a.
að drykkja er jafnari og algengari
meðal karlmanna, og algengari
meðal fólks í þéttbýli en
dreifbýli. Rösklega helmingur
allra unglinga á aldrinum 15 - 19
ára neytir áfengis eða 55,2% af
þeim sem spurðir voru.
Úrtak könnunar Gallups var
valið af Reiknistofnun Háskólans
úr Þjóðskrá Hagstofunnar. Alls
svöruðu 682 eða 78,2% af upp-
hafsúrtaki. 11,4% neituðu að
svara.
Tilgangur könnunarinnar var
að meta nokkra þætti áfengis-
ATVR
Bjór lækkar en steik vín hækka
Léttvínhœkka um 7%-10%, sterkvín umll%-14% ogtóbakum
15,3%. Bjór og léttvín verða hlutfallslega ódýrari en sterk vín. Inn-
lendur bjór á innan við 100 krónur og erlendur á 100-115 krónur
Afengi og tóbak hækkaði í verði
í gær. Ýmsar algengar teg-
undir rauðvíns og hvítvíns hækk-
uðu á bilinu 7% - 10% en sterk
vín frá 11% - 14%. Að undan-
skildu brennivíninu sem hækkaði
um 30%. Tóbak hækkaði að
meðaltali um 15,3%.
í frétt frá fjármálaráðuneytinu
segir að tekin hafi verið upp ný
stefna í verðlagningu á áfengi, tó-
baki og bjór. Þessi stefna felur í
sér að verð á bjór mun verða
lægri en tilkynnt hefur verið og
létt vín munu lækka í hlutfalli við
sterk vín. Þessi nýja verðstefna
mun að nokkru koma til fram-
kvæmda nú þegar en áhrifa henn-
ar mun síðan gæta í æ ríkari mæli í
framtíðinni. Breytingin mun hafa
það í för með sér að verð á venju-
Íegri dós af erlendum bjór mun
verða á bilinu 100 -115 krónur en
innan við 100 krónur á venjulegri
dós af innl. bjór eftir 1. mars.
Með þessari stefnubreytingu er
gerð tilraun til þess að hafa áhrif á
neysluvenjur í samræmi við ríkj-
andi viðhorf í heilbrigðismálum
og breyttar áherslur víða um
heim varðandi hollustu og lifnað-
arhætti.
Eftir þessar hækkanir kostar
það 62 þúsund krónur á ári að
reykja pakka af sígarettum á dag
og 120 þúsund krónur fyrir hjón.
Venjulegur Winston hækkar úr
145 krónum í 170. Pakki af
London Docks vindlum úr 204
krónum í 260 og Half and Half
píputóbak úr 207 krónum í 240.
Brennivínið hækkar úr 1000
krónum í 1300, vodka úr 1450
krónum í 1640, viskí úr 1710
krónum í 1950, raúðvín úr 780 í
860 krónur og hvítvín úr 580 í 630
krónur. ,
-grh
augum að loka þeim svæðum sem
smáýsan heldur sig. Nú þegar er
allstórt svæði lokað syðra frá
Meðallandsbugt og vestur á Al-
viðru. Jakob sagði að ef vart yrði
við smáýsu áfram yrði að stækka
lokaða svæðið.
„Við höfum heyrt- allskyns
sögur um smáfiskadráp en þetta
er í fyrsta sinn sem það er óyggj-
andi á borðinu," sagði Jakob Jak-
obsson. -grh
mála áður en bjórsala hefst í
landinu, og auðvelda þannig mat
á þeim áhrifum sem bjórinn hefur
á þessa þætti síðar meir. Áætlað
er að gera aftur svipaða könnun
síðar á árinu.
„Tekjur af bjórsölu verða
aldrei það miklar að þær vegi upp
á móti skaðseminni,“ sagði Óttar
Guðmundsson yfirlæknir hjá
SÁÁ. Nýir útgjaldaliðir sem
bjórdrykkjan kallar á hafa ekki
verið taldir með í heildarkostn-
aði. Þar er átt við aukna lög-
gæslu, hugsanlega nýja áfengis-
tengda sjúkdóma og slys af völd-
um ölvunaraksturs.
Nær undantekningalaust teng-
ist ofbeldi af ýmsum toga áfeng-
isneyslu. Til þess að fá einhverja
hugmynd um hversu tengdur
þessi þáttur er áfengisneyslu var
spurt hvort menn hefðu á sl. ári
orðið vitni að átökum eða rysk-
ingum sem rekja mætti beint til
áfengisneyslu.
Alls svöruðu 26,2% þessu ját-
andi en 72,9% neituðu. Mjög
mikill munur var á þessu eftir
aldri svarenda. 51,8% úr aldurs-
hópnum 15-24 ára svöruðu þessu
játandi. Skoðanakönnunin sýnir
ennfremur að byrjunaraldur á -
fengisneyslu hefur farið lækkandi,
allt niður í þrettán ár. Áfengis-
neysla er hjá öllum aldurshópum
mun meiri í þéttbýli en dreifbýli.
Það sem menn óttast mest við til-
komu bjórsins er að byrjunarald-
ur lækki og sídrykkja aukist.
„Það verður aldrei of oft brýnt
fyrir mönnum að bjór er áfengi
en ekki svaladrykkur," sagði
Tómas Helgason yfirlæknir á
Kleppsspítalanum. ^
Rafmagnleysi
Sjávar-
seltu um
að kenna
- Það er óhætt að segja að á-
sfandið er æði viðkvæmt, við
erum með mikinn viðbúnað hér,
þannig að við vonum að rafmagn-
ið detti ekki út eins og gerðist á
sunnudaginn, sagði Birgir Guð-
mannsson stöðvarstjóri dreifi-
stöðvar Landsvirkjunar á
Geithálsi í samtali við Þjóðviljann
í gær.
Það var sjávarselta sem lagðist
á tengivirki Landsvirkjunar við
Geitháls í vestanáttinni á sunnu-
dag sem orsakaði rafmagns-
leysið. En stór hluti landsmanna
þurfti að búa við rafmagnsleysi í
allt að fimm tíma síðdegis á sunn-
udag vegna þessarar bilunar við
Geitháls. Að sögn Birgis var á-
standið allgott fram undir fjögur
en fór þá skyndilega versnandi,
þannig að mannskap á Geithálsi
tókst ekki að koma í veg fyrir að
rafmagnið slæi út. Hann sagði að
ekki hefði verið þorandi að
sprauta vatni á einangrarana eins
og oft væri gert við þessar aðstæð-
ur þar sem nokkurt frost var á
Geithálsi á sunnudaginn.
Birgir sagði að lítið væri hægt
að gera til að koma í veg fyrir
svona uppákomur. Erfitt væri að
verja tengivirkið seltunni. En
hann sagði að tekið yrði í notkun
nýtt tengivirki við Hamranes
sunnan Hafnarfjarðar í haust, en
það yrði allt innanhús þannig að
öryggi myndi aukast til muna
með tiikomu þess.
í gær sló út öllum þremur virkj-
unum við Sog vegna bilunar í
tengivirki við írafoss með þeim
afleiðingum að taka varð raf-
magnið af Áburðarverksamiðj-
unni og Keflavíkurflugvelli.
______________________^sg
Vernd
Nýr órói
Ingibjörg Björnsdóttir, félags-
fræðingur, hefur hætt störfum
þjá Vernd fyrirvaralaust, en hún
veitti heimili Verndar að Laugar-
teig forstöðu eftir að Jóna Gróa
Siguröardóttir hrakti fyrrverandi
húsvörð úr starfi í nóvember.
Á skrifstofu Verndar fengust
þær upplýsingar að Ingibjörg
hefði hætt fyrirvaralaust fyrir
viku. Jóna Gróa vísaði á Ingi-
björgu þegar hún var spurð
hversvegna hún hefði hætt. Þá
upplýsti hún blaðamann um að
enginn hefði verið ráðinn í stað
Ingibjargar.
Ingibjörg vildi ekkert tjá sig
um málið og sagðist ekkert hafa
við Þjóðviljann að ræða.
Þriðjudagur 14. febrúar 1989 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3