Þjóðviljinn - 20.02.1991, Síða 1
Miðvikudagur 20. febrúar 1991 — 35. tölublað 56. árgangur
Ráðstafanir vegna loðnubrests
Logandi ágreiningur
Bæði stjórn og stjórnarandstaða eru klofnar í afstöðu til frumvarps sjávarútvegsráðherra. Margrét Frímannsdóttir:
Aðeins verið að bœta þeim sem gera út skip á loðnuveiðar. Danfriður Skarphéðinsdóttir: Illskásti kosturinn
Íumræðum um frumvarp um
ráðstafanir vegna aflabrests
í loðnuveiðum, sem sjávarút-
vegsráðherra Halldór Asgríms-
son leggur fram í eigin nafni,
kom fram í efri deild í gær að
sumir stjórnarþingmenn styðja
frumvarpið en aðrir ekki og
það sama á við um stjórnarand-
stöðuna. Stjórnarflokkarnir og
stjórnarandstaðan eru því
margklofin í þessu máli.
Flestir þeirra er tóku til máls í
deildinni gagnrýndu þó frum-
varpið. Allir voru sammála um að
þama væri um að ræða vanda sem
taka þyrfti á, en þar skildi líka
leiðir. Þingflokkur Alþýðubanda-
lagsins er á móti fhimvarpinu.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur ekki
tekið afstöðu en er klofinn.
Kvennalistinn styður frumvarpið
líklega, sem og Borgaraflokkur-
inn. Alþýðuflokkurinn er hins-
vegar klofinn í málinu.
Fmmvarpið, ef að lögum
verður, veitir ráðherra heimild til
að taka 8.000 lesta botnfiskafla úr
Hagræðingarsjóði og færa loðnu-
Húsnœðisstofnun
ASÍ og VSÍ úr
stjórninni
Félagsmálaráðherra
leggur til að stjórnar-
mönnum Húsnœðis-
stofnunar ríkisins
verði fækkað úr tíu í
Jimm
í kjölfar athugasemda Ríkis-
endurskoðunar um stjórn Hús-
næðisstofnunar ríkisins frá því í
haust var Iagt fram á þingi í gær
frumvarp til breytinga á lögum
um stofnunina sem felur meðal
annars í sér að þrír fulltrúar sem
Alþýðusamband íslands og
Vinnuveitendasamband íslands
eiga í tíu manna stjórn stofnunar-
innar missi sæti sín.
Lagt er til að stjómarmönnum
verði fækkað í fimm og að Alþingi
kjósi fjóra af þeim en ráðherra skipi
einn án tilnefningar. Þá er lagt til í
frumvarpinu að valdi stofnunarinn-
ar verði dreift og þjónustan færð
nær þeim sem hennar njóta með því
að skipta landinu í átta húsnæðis-
umdæmi, hvert með sína sérstöku
umdæmisstjóm.
í umdæmisstjómum er lagt til að
verði finun aðalmenn og tilnefni
samtök launafólks tvo þeirra.
Þá er í frumvarpinu kveðið af-
dráttarlaust á um það að félagsmála-
ráðherra fari með yfirstjóm hús-
næðismála í landinu. Það er að segja
að vald verði flutt ffá stjóm Hús-
næðisstofnunar í hendur ráðherra.
Rök fyrir brotthvarfi aðila vinnu-
markaðarins úr stjóminni eru hætta
á hagsmunaárekstri og bent á full-
trúa í umdæmisstjómum í staðinn.
-gpm
flotanum, sem og að auka rækju-
kvóta um 5.000 lestir og færa
sömu skipum.
Margrét Frímannsdóttir, þing-
flokksformaður Alþýðubanda-
lagsins, lýsti ástæðum þess að
þingflokkurinn fellst ekki á fmm-
varpið. Ástæðumar em fyrst og
ffemst þær að aðeins er verið að
bæta þeim sem gera út skip á
loðnuveiðar og verða fyrir tekju-
missi vegna aflabrestsins. Mar-
grét sagði að þingflokkurinn
hefði gert tillögu um að skipunum
yrði gert að landa aflanum í þeim
byggðarlögum sem verst yrðu úti
en að svarið við þeim tillögum
hefði verið þvert nei.
Hún, einsog Skúli Alexand-
ersson, Abl., gagnrýndi ffum-
varpið á þeim nótum að það
tryggði útgerðina en ekki byggð-
arlögin, heldur ekki fiskvinnslu-
fyrirtækin og jafnvel ekki sjó-
mennina, því útgerðir loðnuskip-
anna gætu selt veiðiheimildimar.
Skúli taldi víst að það myndu þær
gera.
Halldór sagði að það væri rétt
að vandi allra yrði ekki Ieystur
með þessu fmmvarpi en að ekki
væri hægt að benda á einn ráð-
herra og spyrja hvað ætti að gera í
þessu eða hinu. Halldór sagði
þetta vanda sem ríkisstjómin
þyrfti að taka á, sem og þingið.
Hann kvaðst í lengstu lög vilja
forðast að beita ákvæði 9. gr. laga
um stjóm fiskveiða, sem veita
heimild til skerðingar á öllum
botnfiskflotanum, og færa skerð-
inguna t.d. yfir á loðnuflotann.
Halldór taldi ffumvarpið vera
betri leið.
Karvel Pálmason, Alfl., lýsti
sig andsnúinn fmmvarpinu, sem
og fiskveiðistefnunni í heild
sinni. Flokksbróðir hans Eiður
Guðnason taldi fmmvarpið hins-
vegar það skásta sem ffam hefði
komið. Undir það tók Danfríður
Skarphéðinsdóttir, Kvl., sem taldi.
líklegt að sinn þingflokkur styddi
fmmvarpið þótt ekki væri búið að
taka formlega afstöðu til þess.
Hún taldi þetta illskástu Ieiðina af
þremur sem væm: að gera ekki
neitt, beita 9. gr. eða fara þessa
leið.
Halldór Blöndal, Sjfl., var
einnig fylgjandi fmmvarpinu þar
sem ekki mætti koma til frekari
skerðingar á botnfiskaflanum en
nú væri þegar orðinn. Flokks-
bróðir hans í neðri deild, Kristinn
Pétursson, er hins vegar andvígur
fmmvarpinu, einsog kom fram í
Þjóðviljanum í gær. Þingflokkur-
inn hefur ekki tekið afstöðu enn.
Sjávarútvegsráðherra gagn-
rýndi þingmenn fyrir að gagrýna
ffumvarp sitt án þess að koma
með tillögur í staðinn. Sem svar
við því sagði Skúli Alexanders-
son að málið væri ekki það lokað
að ekki væri hægt að finna leiðir.
Hann sagði að þar sem frekar
væri um peninga að ræða en afla-
heimildir, þ.e. vegna þess að skip-
in muni selja kvótann, þá væri
veð í flotanum sem mætti nýta til
að leysa þennan tímabundna
vanda. Eins taldi hann vænlegast
að stofna aflatryggingarsjóð fyrir
loðnuflotann til að veijast áföll-
um sem þessum.
Þessi mál em víða rædd.
Finnbogi Jónsson, framkvæmda-
stjóri Síldarvinnslunnar hf. í Nes-
kaupstað, sagði í gær að fólk þar í
bæ væri hneykslað á afstöðu
þingflokks Alþýðubandalagsins í
þessu máli.
-gpm/grh
Loðnubræðsla er hafin vlðast hvar á landinu og meðal annars I verksmiðju Faxamjöls f Hafnarfirði þar sem
þessi mynd var tekin af einum starfsmannanna með ylvolgt mjölið á milli handanna. Vegna þess hvað kvótinn
er lítill og verð á mjöli lágt, telja forráðamenn bræðslnanna að tap verði á rekstri þeirra á þessari vertið. Mynd:
Kristinn.
Loðna
Uppgrip á miðunum
Erfiður markaður fyrir frysta loðnu
Uppgrip hafa verið á Ioðnum-
iðunum frá því sjávarút-
vegsráðherra gaf grænt ljós á
loðnuveiðar seinnipartinn í sið-
ustu viku og er afli loðnubáta
orðinn vel yflr sjötíu þúsund
tonn, að viðbættum þeim tutt-
ugu og tveimur þúsundum
tonna sem leitarskipin fengu.
Bræla var á miðunum í fyrra-
dag og afli enginn, en um miðjan
dag í gær höfðu skipin tilkynnt
um rúmlega átján þúsund tonn.
Bræðsla er hafin víðast hvar í
allflestum loðnuverksmiðjum
landsins og greiða þær sem næst
eru miðunum við suðurströndina
um 3.600 krónur, en þær sem
fjærst eru hátt í fimm þúsund
krónur fyrir tonnið. Engin
bræðsla mun þó vera hafin á
Raufarhöfn, Siglufirði, Höfn í
Homafirði né í Sandgerði.
Hjá Síldarvinnslunni hf. í
Neskaupstað er loðnufrysting
þegar hafin, en að sögn Finnboga
Jónssonar ffamkvæmdastjóra er
markaðurinn fyrir frysta loðnu
erfiður um þessar mundir í Japan.
Hinsvegar horfa menn með vera-
legri bjartsýni til hrognatökunnar
sem að öllu jöfnu mun hefjast í
næstu viku. -grh